Co to jest skala Centora?
Skala Centora pozwala na ocenę prawdopodobieństwa wystąpienia zakażenia paciorkowcem. Dzięki zastosowaniu tej metody lekarz potrafi określić, co jest przyczyną silnego zapalenia gardła lub anginy.
Skala potwierdza, czy choroba ma podłoże wirusowe czy bakteryjne. Wynik podaje informację, czy jest konieczne podanie antybiotyku. Bardzo często na podstawie samego obrazu klinicznego trudno jest postawić jednoznaczną diagnozę. Ta metoda ułatwia leczenie i zapobiega nieuzasadnionemu podawaniu antybiotyków luz zbyt późnego włączenia ich do terapii.
Obecnie używana jest skala Centora w modyfikacji Isaaca. Zakażenie bakterią PBHA (Streptococcus pyogenes) jest głownie ustalane poprzez wykonanie posiewu wymazu z gardła i zrobienie szybkiego testu antygenowego.
Skala Centora Isaaca pozwala ustalić nie tylko indywidualny plan leczenia anginy, ale także informuje czy jest konieczne przeprowadzenie badań bakteriologicznych.
Skala Centora znacznie skraca czas diagnozowania charakteru zapalenia gardła i tym samym ułatwia leczenie. Nie może być jednak stosowana u dzieci poniżej 3 roku życia.
Reklama
Zastosowanie skali Centora
Do czego służy skala Centora? Głównym zadaniem jest zwiększenia stopnia racjonalnej antybiotykoterapii. U większości pacjentów (około 80%) zapalenie gardła jest wywołane wirusami. W takich przypadkach nie jest konieczne leczenie antybiotykami.
Wprowadzenie antybiotyku przy podłożu wirusowym nie przynosi żadnych efektów, opóźnia proces leczenia i niepotrzebnie narusza florę bakteryjna organizmu. Zastosowanie skali Centora pozwala dokładnie zidentyfikować osoby, które dotknęło zakażenie bakteryjne. W takich sytuacjach włączenie antybiotyku jest konieczne i uzasadnione.
W praktyce lekarskiej skala Centora określa prawdopodobieństwo, czy ostre zapalenia gardła zostało wywołane przez paciorkowce. W zależności od liczby punktów, uzyskanych w trakcie badania lekarz podejmuje decyzję o sposobie leczenia i ewentualnej konieczności zlecenia dalszych badań.
Oporność szczepów bakteryjnych na leczenie antybiotykami wymaga obecnie coraz częściej stosowania racjonalnej antybiotykoterapii. Skala Centora ułatwia lekarzowi zweryfikowanie postawionej diagnozy i wskazuje możliwości terapeutyczne.
W każdym indywidualnym przypadku konieczna jest jednak całościowa ocena stanu pacjenta.
Reklama
Punktacja objawów w skali Centora
W skali punktowej Centora poszczególnym objawom klinicznym przypisywany jest jeden punkt. Dodatkowy punkt otrzymują chore dzieci w wieku 3-14 lat, a jeden punkt jest odejmowany w wieku powyżej 45 lat.
Oto punktacja i kalkulator skali Centora:
| Objawy | Liczba punktów |
| gorączka powyżej 38°C | 1 |
| brak kaszlu | 1 |
| powiększenie węzłów chłonnych | 1 |
| obrzęk migdałków i wysięk | 1 |
| wiek 3-14 lat | 1 |
| wiek 15-44 lata | 0 |
| wiek powyżej 45 lat | -1 |
W zależności od liczby punktów, uzyskanych podczas badania zależy rodzaj zaleconego postępowania przez lekarza:
- 0-1 - leczenie objawowe bez konieczności badań bakteriologicznych;
- 2-3 -prawdopodobieństwo infekcji paciorkowej, konieczność przeprowadzenia testu na obecność antygenu PBHA lub posiewu z wymazu gardła;
- 4- w przypadku nasilonych objawów konieczne jest włączenie antybiotyku, przy objawach łagodnych należy przeprowadzić test antygenowy luz zlecić posiew wymazu z gardła.
Reklama
Skala Centora a angina
Angina jest zapaleniem gardła i migdałków, które ma podłoże bakteryjne, wirusowe i grzybicze. Choroba ta może mieć różny przebieg.
Bakterie, które ją wywołują mogą ,,żyć” w organizmie i choroba je tylko uaktywnia. Przemęczenie i choroby przewlekłe powodują osłabienie organizmu i stwarzają podłoże do szybkiego namnażania.
Skala Centora a angina – jak wygląda ich powiązanie? Te dwa elementy, razem połączone to dość mocne ułatwienie procesu leczenia anginy.
Do głównych objawów anginy należą:
- silny ból gardła, który utrudnia przełykanie,
- wysoka gorączka (powyżej 38°C),
- dreszcze,
- powiększone węzły chłonne szyi,
- bolesność przy ucisku węzłów chłonnych,
- złe samopoczucie,
- bóle głowy.
Zapalenie błony śluzowej gardła wywołane bakteriami jest nagłym schorzeniem. Angina paciorkowcowa przenoszona jest drogą kropelkową.
Skala Centora ułatwia ocenę, co może być podłożem anginy. Często przyczyną są paciorkowce, które wywołują ostre zapalenie gardła, a to wymaga już zastosowania antybiotyku. Powiązanie pomiędzy skalą Centora a ostrym zapaleniem gardła pozwala na ocenę prawdopodobieństwa zakażenia bakteryjnego. Liczba punktów w skali Centora jest ważną podstawą do modyfikowania leczenia.
Reklama
Skala Centora a antybiotyki
W wielu przypadkach chorób gardła nie ma konieczności wprowadzania antybiotykoterapii. Skala Centora zwiększa stopień racjonalności stosowania antybiotyków i ułatwia odpowiedź na pytanie, czy antybiotyk w indywidualnym przypadku jest uzasadniony.
Uzyskanie powyżej 4 punktów, przy silnych objawach stwarza już podstawy do takiego leczenia. Prawdopodobieństwo infekcji paciorkowcowej wynosi ponad 50% przy maksymalnej liczbie punktów w skali. Nasilone objawy w takich przypadkach wskazują na konieczność zlecenia antybiotyku bez potrzeby wykonywania testów potwierdzenia.
Infekcja bakteryjna gardła pojawia się zdecydowanie rzadziej niż wirusowa. Ten rodzaj infekcji wywołują bakterie, najczęściej paciorkowce.
Infekcja bakteryjna ma zdecydowanie cięższy przebieg od wirusowej. W sytuacjach odpowiedzialności bakterii za stan zapalny konieczne jest włączenie antybiotyków
Skala Centora pozwala na szczegółowe rozpoznanie choroby i skuteczne leczenie.
