Stronami postępowania w sporach, których przedmiotem jest treść skargi na lekarza są pokrzywdzony pacjent i lekarz, którego skarga dotyczy.
W ostatnich latach pacjenci częściej korzystają z tej formy sprzeciwu, dbając jednocześnie o swoje dobro i jak najwyższy poziom usług medycznych. Każda taka sytuacja musi być jednak przemyślana i poparta stanem faktycznym, który uprawdopodabnia zasadność skargi.
Skarga na lekarza
Przepisy prawa, które regulują problematykę odpowiedzialności zawodowej lekarzy znajdują się w Ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz.U.2020.849 z dnia 2020.05.13). W art.1 tej ustawy wymieniono sprawy, będące przedmiotem regulacji prawnej z zakresu ochrony praw każdego pacjenta i trybu postępowania w sytuacji naruszania tych praw.
Ustawa przede wszystkim określa:
- prawa pacjenta,
- zasady udostępniania dokumentacji medycznej,
- obowiązki podmiotów udzielających świadczenia zdrowotne, związane z prawami pacjentami,
- tryb powoływania, odwoływania i kompetencje Rzecznika Praw Pacjenta,
- postępowanie w sprawach praktyk naruszających zbiorowe prawa pacjenta,
- zasady oraz tryb ustalania odszkodowania i zadośćuczynienia w przypadku zdarzeń medycznych.
Prawa pacjenta chroni także Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., która zapewnia poszanowanie godności, korzystanie ze świadczeń zdrowotnych i wiele innych praw obywateli, w tym także pacjentów. W sytuacjach naruszania jakiegokolwiek uprawnienia pacjenta istnieje możliwość zaskarżenia do odpowiednich organów nie tylko pracy samego lekarza, a także szpitala czy przychodni.
Każdy pacjent ma także prawo złożenia skargi do Izby Lekarskiej. Jest to organ samorządu lekarzy, który zgodnie z przepisami Ustawy z dnia 2 grudnia 2009 r. o izbach lekarskich (Dz.U.2019.965 z 2019.05.22) podejmuje następujące działania:
- sprawuje pieczę nad należytym i sumiennym wykonywaniem zawodu lekarza,
- ustanawia zasady etyki lekarskiej,
- dba o przestrzeganie takich zasad,
- prowadzi postępowanie w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy,
- zawiesza i pozbawiaprawa wykonywania zawodu,
- wydaje decyzje w sprawie ograniczenia prawa wykonywania zawodu lekarza.
Reklama
Skarga na lekarza – wzór
Skarga na lekarza do Izby Lekarskiej może być złożona w sytuacji naruszenia praw pacjenta, które szczegółowo wymienia Ustawa o prawach pacjenta z 2008 r. Ten rodzaj skargi każdy świadczeniobiorca usług medycznych ma prawo złożyć wtedy, gdy doszło do złamania lub braku poszanowania takich praw. Przyczyną skargi nie może być osobiste zachowanie lekarza, takie jak małomówność, brak uśmiechu czy tylko służbowy kontakt z pacjentem.
Wielu chorych oczekuje od lekarzy dużej empatii w trakcie badań czy pobytów w szpitalu. Takie zarzuty nie mogą być jednak przedmiotem skargi na lekarza rodzinnego czy jakiegokolwiek innego pracownika służby zdrowia.
Prawa pacjenta, które muszą być bezwzględnie przestrzegane to (zgodnie z zapisami Ustawy o prawach pacjenta z 2008 r.):
- prawo do świadczeń zdrowotnych, odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej (art.6 ust.1,2),
- żądanie opinii innych lekarzy lub konsylium lekarskiego (art.6 ust.3),
- prawo do świadczeń zdrowotnych, udzielanych z należytą starannością (art.8),
- prawo do informacji o swoim stanie zdrowia (art.9),
- prawo do pełnej informacji o prawach pacjenta(art.11),
- prawo do zachowania w tajemnicy przez lekarza wszelkich informacji o stanie zdrowia pacjenta (art.13),
- prawo do poszanowania godności i intymności w czasie udzielania świadczeń zdrowotnych (art.20),
- prawo do leczenia bólu (art.20a).
Reklama
Jak napisać skargę na lekarza?
Naruszenie którejkolwiek z wyżej wymienionych zasad postępowania lekarza stwarza podstawy do złożenia skargi. Jak napisać skargę na lekarza?
Pismo pacjenta powinno zawierać:
- dokładne oznaczenie instytucji, do której jest skierowanaskarga (na przykład przełożony lekarza, NFZ lub Rzecznik Praw Pacjenta),
- data sporządzania skargi,
- dokładne dane skarżącego – imię, nazwisko, adres, nr telefonu,
- dane lekarza, którego skarga dotyczy,
- dokładny opis zdarzenia, będącego przedmiotem skargi, z którego treści powinno jasno wynikać, kiedy doszło do tego zdarzenia, jakie były okoliczności, na czym konkretnie polegało naruszenie prawa pacjenta.
W przypadku składania skargi w imieniu innej osoby konieczne jest dołączenie pisemnego pełnomocnictwa pacjenta, będącego podmiotem naruszenia prawa. Co do zasady tego typu zgłoszenia składane są w formie pisemnej. Warto potwierdzić na kopii przyjęcie pisma przez właściwą instytucję.
Reklama
Gdzie złożyć skargę na lekarza?
Przepisy prawa stwarzają kilka możliwości złożenia skargi na lekarza. Gdzie napisać skargę na lekarza? Chorzy często nie wiedzą, która instytucja ma uprawnienia do rozpoznawania spornych spraw medycznych w relacji pacjent-lekarz.
Pisma potwierdzające naruszenia praw pacjenta przez konkretnego lekarza mogą być kierowane do:
- dyrektora szpitala, w których pracuje lekarz,
- kierownika poradni, w której doszło do naruszenia prawa pacjenta przez konkretnego lekarza,
- Rzecznika Praw Pacjenta, który jest centralnym organem administracji rządowej właściwym w sprawach ochrony praw pacjentów,
- rzecznika odpowiedzialności zawodowej lekarzy Okręgowej Izby Lekarskiej, który wykonuje czynności sprawdzające i prowadzi postępowania wyjaśniające w sprawach odpowiedzialności zawodowej lekarzy. To on podejmuje decyzję czy konkretna sprawa powinna trafić do komisji etyki lekarskiej (skarga za naruszenia zasad etyki lekarskiej i przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lekarza),
- Narodowego Funduszu Zdrowia, który kieruje skargę do odpowiednich instytucji, gdyż sam nie jest organem uprawnionym do oceny medycznych decyzji lekarzy, podejmowanych w procesie leczenia.
Każdą skargę może złożyć w danej instytucji bezpośrednio, za pośrednictwem poczty, faksu czy poczty elektronicznej. W przypadku skarg składanych do Narodowego Funduszu Zdrowia wszystkie skargi mogą być przesyłane za pośrednictwem platformy e-PUAP.
Reklama
Skarga na lekarza – konsekwencje
Przepisy Ustawy o izbach lekarskich z 2008 r. wskazują, jakie konsekwencje dla lekarza powoduje złożenie skargi na wykonywane przez niego czynności medycznych. Rozpatrywaniem tego typu skarg zajmują się Okręgowe Sądy Lekarskie, które rozpatrują sprawy z zakresu odpowiedzialności zawodowej lekarzy. W sprawach nieuregulowanych w Ustawie o izbach lekarskich stosowane są w przedmiocie odpowiedzialności zawodowej lekarzy przepisy Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego (art. 112 ww. ustawy).
Sąd lekarski posiada uprawnienie do orzeczenia na skutek postępowania wyjaśniającego wobec lekarza:
- upomnienia,
- nagany,
- kary pieniężnej,
- zakazu pełnienia funkcji kierowniczych w jednostkach służby zdrowia na okres 5 lat,
- ograniczenie w zakresie wykonywania danych czynności lekarskich do 2 lat,
- zawieszenie prawa do wykonywania zawodu lekarza na czas do 5 lat,
- pozbawienie prawa do wykonywania zawodu.
Okręgowy Sąd Lekarski ma także prawo do natychmiastowego tymczasowego zawieszenia prawa wykonywania zawodu w stosunku do konkretnego lekarza, gdy zebrane dowody wskazują na ciężkie przewinienie medyczne, a dalsze wykonywanie zawodu, bez wyników postępowania wyjaśniającego, zagrażałoby bezpieczeństwu pacjentów.
