Reklama
Czy przy cukrzycy można jeść słodycze?
Czy istnieją zdrowe słodycze dla cukrzyków? Tradycyjne słodycze to bogate źródła łatwo przyswajalnych węglowodanów, które ograniczać powinny nawet osoby zdrowe (wg zaleceń WHO). Co więcej, indeks glikemiczny w diecie cukrzycowej to istotne kryterium wyboru żywności. Diabetykom rekomenduje się głównie produkty o niskim IG. Tymczasem słodycze, miód, białe pieczywo (nie tylko słodkie bułeczki i rogaliki) należą do produktów o wysokim IG.
Węglowodany w leczeniu i kontroli cukrzycy zajmują miejsce szczególne. Wg rekomendacji Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego (2023), ich podstawowym źródłem powinny być pełnoziarniste produkty zbożowe, zwłaszcza o niskim IG (< 55). Zalecane jest ograniczenie spożycia cukrów dodanych i cukrów wolnych (free sugars), w które obfitują komercyjne słodycze - niewskazane dla cukrzyków.
Wg WHO, cukry wolne są główną przyczyną nadwagi i otyłości. W cukrzycy typu 2 redukcja wagi i utrzymywanie właściwej masy ciała należą do kluczowych elementów terapii. Duże znaczenie ma całkowita kaloryczność diety, a klasyczne słodycze są produktami o dużej kaloryczności. Diabetycy powinni ograniczać także spożycie soli kuchennej (do 5 g dziennie), dodawanej do wielu słodyczy komercyjnych.
Czy cukrzyk może jeść słodycze? Polskie Towarzystwo Diabetologiczne (PTD) rekomenduje osobom z rozpoznaną nadwagą i otyłością, zwłaszcza z zaburzeniami gospodarki węglowodanowej (np. z cukrzycą typu 2) zastępowanie sacharozy niskokalorycznymi substancjami słodzącymi. Substancje słodzące (słodziki) należy spożywać z umiarem, w ilościach nieprzekraczających zaleceń producenta.
Odrębny problem stanowią niskokaloryczne substancje słodzące w produktach i słodyczach dla cukrzyków w ciąży. PTD zaleca wykluczyć sacharynę, która przechodzi przez łożysko (ale dopuszcza stosowanie innych słodzików zarejestrowanych w UE).
Reklama
Jakie słodycze dla cukrzyka?
Jakie słodycze może jeść cukrzyk? Wg zaleceń PTD, można spożywać umiarkowane ilości produktów, w których cukier zastąpiono niskokalorycznymi substancjami słodzącymi (o energetyczności zerowej lub do kilku kilokalorii). Związki te można znaleźć nie tylko w słodyczach dla diabetyków, ale też w budyniach, mrożonych deserach, jogurtach, napojach bezalkoholowych (a nawet lekach).
Jakie słodycze są odpowiednie dla osób z cukrzycą? Warto dokładnie czytać etykiety, zwracając uwagę nie tylko na zawartość węglowodanów i niezdrowych tłuszczów. Istotny jest również rodzaj słodzika. Jak podaje PTD, na terenie UE do stosowania dopuszczono 11 niskokalorycznych substancji słodzących:
- acesulfam-K (E950),
- aspartam (E951),
- sól aspartam-acesulfam (E962),
- cyklaminian (E952),
- neohesperydynę DC (E959),
- sacharynę (E954),
- sukralozę (E955),
- taumatynę (E957),
- neotam (E961),
- erytrytol (E968),
- glikozydy stewiolowe (E960).
Należy mieć na uwadze, że sacharyna jest niezalecana kobietom w ciąży. Ponadto WHO uznało aspartam za potencjalnie rakotwórczy - zaznaczając, że spożywanie ilości nieprzekraczających uzgodnionych dawek jest bezpieczne.
Czy cukrzyk może jeść gorzką czekoladę? Od czasu do czasu może sięgać po produkty na naturalnym kakao, w których cukier zastąpiono niskokaloryczną substancją słodzącą.
Na jakie słodycze dla cukrzyka zwrócić uwagę w sklepie? Jak wybierać mądrze? PTD zaleca przeanalizować kaloryczność produktów, które:
- zamiast cukru zawierają niskokaloryczne substancje słodzące,
- są reklamowane jako bezpieczne słodycze bez cukru dla cukrzyków (bez istotnego wpływu na glikemię poposiłkową).
Jak sprawdzić, czy bezcukrowe cukierki, batony i inne słodycze dla cukrzyków rzeczywiście są niskoenergetyczne? Najlepiej porównać ich kaloryczność z takimi samymi produktami zawierającymi cukier (ocenić też zawartość tłuszczu).
Domowe słodycze dla cukrzyków
Można przygotować domowe słodycze dla cukrzyków bez cukrów dodanych, oparte na owocach o niskim IG. W tradycyjnych przepisach można znacznie zredukować ilość cukru lub użyć słodzika.
Ministerstwo Zdrowia zaleca:
- cukier spożywczy zastąpić naturalnymi zamiennikami, np. stewią;
- stosując słodziki, nie przekraczać dziennej normy spożycia;
- używać odpowiedniej ilości słodziku, zgodnie z informacją na opakowaniu (szklanka cukru ≠ szklanka słodziku);
- tłuszcze zwierzęce zamienić na roślinne;
- nie zastępować cukru spożywczego miodem, agawą lub syropem klonowym (które pogarszają glikemię poposiłkową).
Amerykańskie Stowarzyszenie Diabetologiczne (ADA) poleca słodkie przekąski i słodycze dla cukrzyków:
- grillowane truskawki z lekkim serkiem śmietankowym i migdałami;
- koktajl brzoskwiniowy z bezcukrową bitą śmietaną i świeżą miętą;
- bezcukrowe parfait z odtłuszczonym jogurtem greckim i świeżymi jagodami.
Amerykańskie CDC wydały broszurę z przepisami na dania i przekąski dla cukrzyka. Polecają tropikalną fantazję z mango, papają, truskawkami i pomarańczami, z odrobiną arbuza i melona oraz dipem z soku pomarańczowego i jogurtu greckiego (bezcukrowego i beztłuszczowego).
Reklama
Przepisy na słodycze dla cukrzyków
Jak zrobić coś słodkiego dla diabetyka? Diabetes Australia (australijska organizacja non-profit zajmująca się badaniami nad cukrzycą) przedstawia kilka interesujących przepisów na słodycze dla cukrzyków.
Specjaliści ds. żywienia przypominają, że wielkość porcji ma charakter wyłącznie orientacyjny. Należy uwzględnić indywidualne zapotrzebowanie na składniki odżywcze i węglowodany oraz (gdy to konieczne) dostosować wielkość porcji.
Słodycze dla cukrzyków - przepis na domowe lody brzoskwiniowe
Składniki (2 porcje):
- 1 brzoskwinia
- 300 g jogurtu greckiego (beztłuszczowego, bezcukrowego)
Przygotowanie:
- Posiekać brzoskwinię i wymieszać z jogurtem.
- Przełożyć do silikonowych kubeczków.
- Włożyć do zamrażarki na kilka godzin.
Słodkości dla cukrzyków - przepis na krem budyniowy z owocami
Składniki (5 porcji):
- 1,5 szklanki mleka o niskiej zawartości tłuszczu
- 4 żółtka jaj
- 3 łyżeczki mąki kukurydzianej
- naturalny zamiennik ok. 2 łyżek cukru - wg informacji na opakowaniu
Przygotowanie:
- Mleko podgrzewać niemal do wrzenia.
- W misce wymieszać żółtka z zamiennikiem cukru, dodać mąkę kukurydzianą i mleko.
- Miskę postawić na garnku z gotującą się wodą i mieszać, aż zgęstnieje.
- Podawać ze świeżymi owocami jagodowymi.
Ciasto dla cukrzyka
Wg zaleceń Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, podczas pieczenia ciasta dla diabetyka można dodawać niskokaloryczną substancję słodzącą pochodzenia naturalnego, stewię. Stewia jest oporna na wysoką temperaturę do 200 st. C (nie nadaje się do ciast drożdżowych).
Amerykańskie Stowarzyszenie Diabetologiczne (ADA) proponuje przepisy na ciasta dla cukrzyków z ziarnami kakaowca.
Blondies z masłem orzechowym i ziarnami kakaowca - przepis na ciasto bez dodatku cukru dla cukrzyków
Składniki (16 porcji):
- 3 łyżki oleju słonecznikowego lub awokado
- 1 szklanka daktyli bez pestek
- 2/3 szklanki masła jabłkowego bez dodatku cukru
- 2 łyżki roztopionego masła niesolonego
- 1,5 łyżeczki ekstraktu waniliowego
- 1/4 łyżeczki ekstraktu z migdałów
- 1/2 szklanki bezcukrowego, niesolonego masła orzechowego
- szczypta soli morskiej
- 3/4 szklanki mąki pełnoziarnistej do wypieków
- 2 łyżki kruszonych prażonych ziaren kakaowca
Ciasto dla cukrzyka - przygotowanie blondies:
- Rozgrzać piekarnik do 180 st. C.
- 20-centymetrową blachę do ciasta wyłożyć papierem do pieczenia (lub użyć formy silikonowej).
- Olej, masło i daktyle zblendować. Dodać masło jabłkowe, jajko, ekstrakty waniliowe i migdałowe. Miksować do uzyskania gładkiej konsystencji.
- Ciasto przełożyć do miski, dodać masło orzechowe, sól i zmiksować. Dodać mąkę, zmiksować. Dodać pokruszone ziarna kakaowca. Wymieszać.
- Ciasto równomiernie rozprowadzić na blasze. Piec ok. 25 minut.
- Wyjąć z piekarnika i ostudzić. Pokroić na 16 kwadratów. Przechowywać w lodówce (do 7 dni) lub w zamrażarce (do 2 miesięcy).
ADA poleca również ciasteczka dla cukrzyków.
Ciasteczka owsiane - składniki (14 porcji):
- 1 i 1/4 szklanki płatków owsianych
- 0,5 szklanki mąki pełnoziarnistej do wypieków
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- szczypta soli morskiej
- 3/4 łyżeczki przyprawy do ciasta dyniowego lub mielonego cynamonu
- 1/2 szklanki musu jabłkowego (niesłodzonego)
- 7-8 suszonych moreli
- 1/4 szklanki czystego syropu klonowego (zastąpić stewią)
- 4 łyżki stołowe niesolonego masła migdałowego (w temperaturze pokojowej)
- 2 łyżki oleju słonecznikowego lub awokado
- 1 jajko
- 1,5 łyżeczki czystego ekstraktu waniliowego
Owsiane ciasteczka dla cukrzyków - przygotowanie:
- Rozgrzać piekarnik do 175 st. C. Przygotować silikonowe formy do pieczenia ciasteczek (na 14 sztuk).
- Mus jabłkowy, suszone morele, stewię, masło i olej miksować w blenderze, aż składniki się połączą. Dodać jajko, ekstrakt waniliowy i miksować do uzyskania gładkiego ciasta.
- W misce wymieszać płatki owsiane, mąkę, proszek do pieczenia, sól i przyprawę do ciasta dyniowego. Dodać ciasto i wymieszać.
- Ciasto przełożyć do form silikonowych. Piec ok. 25 minut.
- Po wyjęciu z piekarnika ostudzić (w formach do pieczenia).
- Ciasteczka przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku, w temperaturze pokojowej (do 3 dni) lub w zamrażarce (nie dłużej niż miesiąc).
