Smoczek – po co dziecku?
Smoczek zaliczany często jest do kategorii zabawek, w istocie spełnia jednak szereg funkcji w procesie rozwoju noworodka, niemowlęcia, a nawet starszego dziecka.
Wykonany z lateksu, silikonu lub innych tworzyw, stanowi namiastkę kobiecego sutka, zapewniając dziecku, poczucie bezpieczeństwa i spokój, a także wyrabiając jakże potrzebny odruch ssania, dzięki któremu maleństwo może przyjmować pokarm z piersi matki lub butelki.
Naturalna funkcja uspokajająca smoczka często wykorzystywana jest przez rodziców do poskromienia płaczu dziecka, natomiast po 6. miesiącu życia często stosuje się dodatkowo smoczki na ząbkowanie. Z drugiej jednak strony lekarze podkreślają, że wskazane jest wychowywanie dziecka bez smoczka, na ile to tylko możliwe.
Wspomniane wyżej plusy równoważone są bowiem przez ewidentne minusy, takie jak:
- negatywny wpływ na kształtowanie się prawidłowego zgryzu. Dzieci wychowane ze smoczkiem w buzi częściej wymagają w późniejszym życiu korekcji ortodontycznej,
- możliwość bezpośredniego szerzenia zakażeń. Nawet przy wyjątkowej dbałości o higienę, na smoczku przenoszone są, wprost do buzi dziecka, wirusy, bakterie, czy roztocza kurzu,
- możliwość wystąpienia swego rodzaju uzależnienia od smoczka. Ssanie jest jedną z największych przyjemności, których doświadcza dziecko w pierwszych tygodniach życia. Ciężko będzie z niej zrezygnować,
- zagłuszanie faktycznych emocji i potrzeb dziecka, w tym przede wszystkim potrzeby bliskości z matką.
Reklama
Jaki smoczek dla noworodka?
Zwykło się uważać, że smoczek jest obowiązkowym elementem w zestawie wyprawkowym, który rodzice szykują już przed narodzinami dziecka. Nie do końca jest to prawdą, jak bowiem napisano wyżej – bez smoczka można żyć, aczkolwiek w praktyce wprowadzenie tej zasady w życie bywa trudne. Warto więc wiedzieć, jaki smoczek dla noworodka będzie najlepszy.
Podstawowe cechy, na które należy zwrócić uwagę przy wyborze smoczka, to:
- wielkość: powinien być dobrany adekwatnie do wielkości buzi noworodka,
- kształt:powinien być delikatnie spłaszczony od spodu oraz wypukły od góry,
- materiał:powinien być wykonany z atestowanego materiału, na przykład silikonu lub lateksu,
- rozmiar i kształt plastikowej części smoczka. Element ten nie może zasłaniać nosa dziecka. Pamiętajmy, że maluchy w tym wieku oddychają wyłącznie noskiem, niewłaściwy smoczek może więc stanowić nawet zagrożenie dla życia.
Reklama
Smoczek uspokajający
Smoczek w pierwszych tygodniach życiach ma przede wszystkim spełniać funkcję uspokajającą. Dziecko w pierwszych miesiącach życia nie postrzega jeszcze świata intelektualnie, ale wbrew pozorom, silnie rozbudzona jest jego emocjonalność. Po opuszczeniu łona matki dziecko odczuwa swego rodzaju lęk oraz ma naturalną potrzebę bliskości, którą zaspokaja m.in. poprzez kontakt fizyczny z rodzicielką, a zwłaszcza sutkiem jej piersi. W tym kontekście smoczek, kształtem przypominający sutek, jest więc czymś w rodzaju substytutu matki.
Tak więc smoczek uspokajający dla noworodków i niemowląt nie jest bynajmniej zabawką nasączoną substancjami wyciszającymi i narkotyzującymi, lecz rekwizytem o silnym działaniu psychologicznym. Tak jak jednak powiedzieliśmy wyżej, satysfakcja czerpana z ssania smoczka jest tak duża, że dziecko trudno będzie od niego odzwyczaić. Warto też wsłuchać się w głosy psychologów ostrzegających, że substytucja matczynej miłości za pomocą smoczka w wielu przypadkach jest posunięta zbyt daleko. Nie powinno się bowiem każdego płaczu dziecka uciszać za pomocą smoczka. W kontekście prawidłowego rozwoju emocjonalnego oraz społecznego, dla dziecka znacznie bardziej wartościowy jest realny kontakt z matką.
Reklama
Smoczek na ząbkowanie
W życiu każdego dziecka nadchodzi taki moment, w który trzeba zmierzyć się z ząbkowaniem. Które, jak wiadomo, jest bolesne, nieprzyjemne, może się wiązać z dodatkowymi objawami, takimi jak stan podgorączkowy, a nawet gorączka. W tym szczególnym czasie sięga się po różnego rodzaju rekwizyty, które mają ulżyć dziecku w cierpieniu
Najpopularniejszym w ostatnich latach rozwiązaniem stały się specjalne żelowe gryzaki, które po schłodzeniu w lodówce mają za zadanie masować i działać znieczulająco na obrzęknięte dziąsła. Kształtem bardzo często przypominają one smoczki, stąd – mimo istotnych różnic w budowie - potoczna nazwa „smoczek na ząbkowanie”. Warto wiedzieć, że w tym szczególnym okresie wielu rodziców wciąż używa tradycyjnych smoczków, które pozwalają dziecku się odstresować, zapewniają też delikatny masaż dziąseł.
Uwaga: po wyrżnięciu się pierwszych ząbków powinno nastąpić definitywne rozstanie ze smoczkiem – przede wszystkim ze względu na ryzyko utrwalenia nieprawidłowego zgryzu.
Reklama
Smoczek lateksowy czy silikonowy
Smoczki w przeważającej większości wykonane są z lateksu lub silikonu. Czym się różnią?
- Smoczek lateksowy: wykonany z materiału w pełni naturalnego, lateks jest bowiem koloidalnym roztworem kauczuku. Bardzo miękki, w kontakcie przypomina pierś mamy, doskonale nadaje się do ssania w okresie noworodkowym i wczesno niemowlęcym. Ma charakterystyczną, żółtawą barwę i stosunkowo silny, dla niektórych kontrowersyjny, zapach. U niektórych dzieci może wywoływać alergię.
- Smoczek silikonowy: wykonany z materiału syntetycznego. Nie ma zapachu i nie uczula i jeśli posada stosowne atesty, nie powinien być w jakikolwiek sposób toksyczny. Od lateksowego różni się też tym, że jest znacznie twardszy. Lepiej więc nadaje się dla dzieci nieco starszych i silniejszych. Jest też trwalszy i mniej podatny na odkształcenia.
Niezależnie od tego, jak smoczek wybierzemy, pamiętajmy, że najważniejsza jest właściwa higiena jego użytkowania. Smoczek należy więc:
- parzyć przed każdym użyciem,
- podawać dziecku trzymając wyłącznie za uchwyt, bez kontaktu z lateksową czy silikonową końcówką,
- wymieniać na nowy przynajmniej raz na 6 tygodni, albo częściej, co jest istotne zwłaszcza w przypadku naturalnych smoczków lateksowych.