Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Soda oczyszczona - na co pomaga i jak ją bezpiecznie stosować?

Soda oczyszczona to wszechstronny produkt, który warto mieć w swojej kuchni. Znajduje zastosowanie jako środek spulchniający, czyszczący i odświeżający. Ponadto wykazuje właściwości prozdrowotne - łagodzi dolegliwości układu pokarmowego, a także wspiera leczenie zmian skórnych. Sprawdź, jak bezpiecznie stosować sodę oczyszczoną i poznaj pozostałe przykłady jej zastosowań.
Zdjęcie przedstawiające sodę oczyszczoną w kuchni
Źródło: 123rf.com/
W skrócie
  • Soda oczyszczona to produkt znany z uniwersalnych właściwości. Sprawdza się zarówno jako naturalny środek kosmetyczny, jak i wspomagający leczenie niektórych dolegliwości układu pokarmowego. Ponadto jest niezastąpiona w kuchni, szczególnie jako składnik wypieków.
  • Soda lub inaczej wodorowęglan sodu to skuteczny środek czyszczący o działaniu przeciwgrzybiczym, przeciwdrobnoustrojowym i neutralizującym nieprzyjemne zapachy.
  • Sodę oczyszczoną jako produkt kosmetyczny i leczniczy należy używać z umiarem. Jej nadmiar może wiązać się z zaostrzeniem problemów gastrycznych i wystąpieniem podrażnień skóry.
Spis treści

Co to jest soda oczyszczona i jakie ma właściwości?

Soda oczyszczona to proszek o białym zabarwieniu, który dobrze rozpuszcza się w wodzie, ma lekko słony smak i jest pozbawiony zapachu. Powstaje na drodze reakcji chemicznej kilku substancji: chlorku sodu, wody, amoniaku i dwutlenku węgla. Można ją także pozyskać w procesie przetworzenia trony, tj. rzadkiego minerału, który wydobywa się z wód jezior i mórz.

Soda oczyszczona to - zgodnie z terminologią chemiczną - wodorowęglan sodu. Proszek ten znany jest z wielu zastosowań. Działa jako neutralizator zapachów, pochłaniając brzydkie aromaty z lodówki, piekarnika, materiałów i obuwia. Pełni również funkcję preparatu przeciwgrzybiczego i bakteriobójczego, usuwając pleśń i dezynfekując powierzchnie. Soda oczyszczona ma też właściwości czyszczące oraz spulchniające, a także nada się do mycia owoców, które są pokryte pestycydami.

Sodę można znaleźć w składzie niektórych produktów spożywczych np. proszku do pieczenia. Jest stosowana jako regulator kwasowości w nabiale i środek przeciwzbrylający w produktach proszkowanych. Na liście składników widnieje pod symbolem E500b.

Reklama

Na co pomaga soda oczyszczona? Zastosowanie

Soda oczyszczona znajduje szerokie zastosowanie także w medycynie i kosmetologii, głównie ze względu na swoje właściwości lecznicze, alkalizujące, antyseptyczne i łagodzące.

Nadaje się do zastosowania miejscowego na skórę m.in. jako środek peelingujący i oczyszczający. Sodę można pić i w formie roztworu doustnego sprawdzi się zwłaszcza w przypadku problemów gastrycznych. Należy jednak spożywać ją jedynie doraźnie i w niewielkich ilościach, aby nie doprowadzić m.in. do zaburzeń równowagi kwasowo-zasadowej organizmu.

Na co pomaga soda w kontekście profilaktyki zdrowotnej i jakie ma działanie na organizm? Oto kilka przykładów:

  • łagodzi zgagę i objawy refluksu - soda ze względu na swoje zasadowe pH wpływa na neutralizację kwasu żołądkowego, co może zmniejszyć uczucie pieczenia w przełyku;
  • pomaga utrzymać higienę jamy ustnej - płukanki z sodą działają antybakteryjnie i redukują problem nieświeżego oddechu;
  • przynosi ulgę po ukąszeniach - pasta z wody i sody oczyszczonej nałożona na miejsce ukąszenia zmniejsza świąd i zaczerwienienie;
  • wspomaga leczenie bólu gardła - płukanki z sodą oczyszczoną można stosować także przy infekcjach gardła. Ma ona działanie przeciwdrobnoustrojowe i przeciwzapalne.

Soda oczyszczona ma też zastosowanie jako preparat kosmetyczny. Sprawdzi się jako:

  • dezodorant - działa bakteriobójczo, co zmniejsza nieprzyjemny zapach, pochłania wilgoć i rozjaśnia skórę pod pachami;
  • maseczka do twarzy - ma właściwości oczyszczające, zmniejszające niedoskonałości i delikatnie peelingujące;
  • peeling do ciała - niewielkie drobinki sody pomagają usunąć martwy naskórek i wygładzić skórę;
  • sól do kąpieli - kąpiele z sodą działają regenerująco i odprężająco, wspomagają łagodzenie zmian wywołanych egzemą i grzybicą;
  • wybielacz do zębów - pasta z sody może wspomóc usunięcie świeżych przebarwień po kawie czy jedzeniu.

To jeszcze nie wszystkie jej właściwości. Sodę można użyć do czyszczenia większości powierzchni m.in. blatów, płytek czy przedmiotów codziennego użytku. Nada się także do prania, jako naturalny zmiękczacz wody.

Źródło: Opracowanie własne

Soda oczyszczona na problemy układu pokarmowego

Soda oczyszczona jest często stosowana jako domowy środek łagodzący problemy ze strony układu pokarmowego takie jak zgaga i objawy refluksu. Warto przy tym pamiętać, że należy ją używać jedynie doraźnie i sporadycznie. Zbyt częste stosowanie sody może wywołać ból i zapalenie żołądka. W przypadku braku poprawy bądź nasilenia objawów konieczna jest konsultacja z lekarzem.

Można też po nią sięgnąć w przypadku problemów z nadkwasotą żołądka. Która objawia się m.in. zgagą, nudnościami, bólami brzucha, uczuciem pełności po posiłku.

Roztwór wody z sodą działa alkalizująco i może zneutralizować nadmiar kwasu żołądkowego, co pozwala złagodzić uporczywe objawy. Woda z dodatkiem sody pobudza również perystaltykę jelit, dlatego może być pomocna przy zaparciach. Co więcej, ma właściwości wiatropędnie, dlatego jest też polecana na wzdęcia.

Soda oczyszczona na odchudzanie

W mediach można spotkać się z informacjami, że picie wodorowęglanu sodu jest polecanym sposobem na redukcję tkanki tłuszczowej. Niektórzy zalecają też picie sody na czczo, twierdząc przy tym, że wspiera procesy detoksykacji i przyspiesza metabolizm. Czy soda oczyszczona rzeczywiście odchudza? Okazuje się, że nie. W rzeczywistości soda oczyszczona może jedynie wpłynąć na pracę układu pokarmowego i uregulować rytm wypróżnień, co czasami daje złudne wrażenie utraty masy ciała oraz efektu płaskiego brzucha. Jednak te zmiany nie są związane z rzeczywistą stratą tkanki tłuszczowej. Aby ją osiągnąć, najważniejsze jest wprowadzenie odpowiedniego deficytu kalorycznego i aktywności fizycznej.

Soda oczyszczona na dolegliwości skórne

Soda oczyszczona to produkt, który wykazuje właściwości antybakteryjne, przeciwzapalne i oczyszczające. Z tego powodu poleca się ją stosować w pielęgnacji skóry i łagodzeniu niektórych dolegliwości dermatologicznych.

  • Oczyszcza twarz i zmniejsza przebarwienia - soda pomaga oczyścić pory oraz działa przeciwbakteryjnie, co ogranicza pojawianie się wyprysków i wągrów. Ponadto rozjaśnia skórę i usuwa martwy naskórek.
  • Pomaga złagodzić swędzenie skóry - swędzenie występuje m.in. przy egzemie, łojotokowym zapaleniu skóry, po ukąszeniach czy po kontakcie z trującymi roślinami. W tym przypadku wykorzystanie sody m.in. do kąpieli może przynieść ulgę, złagodzić świąd i wysypkę.
  • Wspiera leczenie grzybicy paznokci i skóry - za sprawą zasadowego odczynu pomaga zmniejszyć świąd i podrażnienie w obrębie zmian grzybiczych.
  • Zmiękcza twardy i zrogowaciały naskórek - soda sprawdzi się do moczenia stóp, które potrzebują złuszczenia i regeneracji. Pomaga także na odciski i zmniejsza opuchliznę stóp.

Sody nie zaleca się jako domowego sposobu  na zwalczanie włókniaków, tłuszczaków, czyraków lub ropnych ran. Częste nakładanie jej w miejscach objętych zmianami skórnymi może spowodować podrażnienie i w efekcie zaostrzenie zmian zapalnych.

Proszek ten należy też ostrożnie stosować przy trądziku. Jego leczenie zwykle jest długotrwałe, a używanie sody codziennie na podrażnioną twarz może spowodować pogorszenie się stanu skóry.

Sodę należy też stosować z umiarem na skórę głowy. Bywa ona polecana do zwalczania łupieżu, jeśli jednak nie zna się jego typu i przyczyny, można jedynie podrażnić skalp i w efekcie spotęgować problem.

Soda oczyszczona na nadmierne pocenie

Sodę oczyszczoną można stosować pod pachy, na stopy czy dłonie jako domowy preparat na problem nadmiernej potliwości. Przede wszystkim soda pomaga zneutralizować brzydki zapach i działa jako antyperspirant. Po nałożeniu na skórę tworzy środowisko zasadowe, które blokuje namnażanie bakterii odpowiedzialnych za jego powstawanie. Ponadto soda absorbuje wilgoć, co ogranicza widoczność mokrych śladów na odzieży.

Soda oczyszczona na ból gardła i zatoki

Soda oczyszczona przyda się także w domowej apteczce jako środek na ból gardła. Ma właściwości przeciwzapalne, przeciwobrzękowe i przeciwdrobnoustrojowe. W tym przypadku polecane jest płukanie gardła sodą ok. 2-3 razy dziennie. Do przygotowania płukanki należy użyć 1 łyżeczki sody i ½ szklanki letniej wody. Po wypłukaniu jamy ustnej warto zachować 30-minutową przerwę od jedzenia i picia.

Roztwór sody oczyszczonej można też stosować na zatoki. Pomaga usunąć nagromadzoną wydzielinę, zanieczyszczenia i pyłki. Ponadto udrażnia nos i zapobiega namnażaniu drobnoustrojów.

Soda oczyszczona a higiena jamy ustnej

Wodorowęglan sodu jest popularnym składnikiem past do zębów o działaniu rozjaśniającym. Co ciekawe, soda używana jest też bezpośrednio na zęby jako domowy środek do usuwania osadu nazębnego i rozjaśnienia zębów. Wystarczy wysypać odrobinę proszku bezpośrednio na szczoteczkę lub połączyć go z pastą do zębów. A czy wybielanie zębów sodą oczyszczoną jest zdrowe? Niestety nie, a stomatolodzy przestrzegają przed takim zabiegiem - soda ma właściwości ścierające, które mogą nieodwracalnie uszkodzić szkliwo. Co więcej, usuwa jedynie powierzchniowe przebarwienia, a jej efekt wybielania jest krótkotrwały. Z tego powodu nie jest zalecana także do czyszczenia protez.

Soda oczyszczona może być jednak stosowana do codziennej higieny jamy ustnej w formie płukanek. Neutralizuje szkodliwe bakterie i podnosi pH śliny, co pomaga zapobiegać rozwojowi próchnicy oraz zmniejsza nieprzyjemny zapach z ust. Ponadto płukanki z sodą mogą wspierać leczenie grzybicy jamy ustnej, a także tymczasowo złagodzić ból zęba przed wizytą u stomatologa.

Soda oczyszczona na ostrogi piętowe

Mniej popularnym zastosowaniem sody jest używanie jej na ostrogi piętowe. Ostroga piętowa to narośl kostna, która powoduje ból, dyskomfort i problemy z poruszaniem. W celu złagodzenia bólu zaleca się moczenie nóg w roztworze sody lub nakładanie pasty z sody bezpośrednio na stopę. Ma to na celu zmniejszenie stanu zapalnego i ograniczenie tworzenia się kryształków wapnia, z których powstaje ostroga. Taki sposób zwalczania ostróg nie ma jednak potwierdzenia w badaniach naukowych, dlatego należy do niego podchodzić z ostrożnością lub stosować jako metodę wspierającą fachową terapię.

Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"

Pytania do eksperta
Agata Soroczyńska
dietetyk kliniczny i sportowy
01
Czy soda oczyszczona to to samo co soda spożywcza?
Soda oczyszczona i soda spożywcza to dwa terminy, które odnoszą się do tej samej substancji i są używane zamiennie. Oba stanowią potoczne określenie związku chemicznego o nazwie wodorowęglan sodu (NaHCO3).
02
Czy soda oczyszczona jest szkodliwa?
Stosowanie sody oczyszczonej w umiarkowanych ilościach, np. jako doraźnego środka łagodzącego zgagę lub swędzenie skóry, nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Ponadto wiele osób dobrze ją toleruje, gdy jest wykorzystywana w domowych wypiekach. Jednakże przyjmowanie jej w nadmiarze może powodować pewne skutki uboczne.
03
Czy soda oczyszczona zabija bakterie?
Soda oczyszczona może zwalczać niektóre bakterie chorobotwórcze. Przykładowo można jej używać podczas leczenia infekcji gardła. Ponadto pomaga wyeliminować bakterie odpowiedzialne za nieprzyjemny zapach z ust. Warto też wspomnieć, że niektóre środki do dezynfekcji powierzchni również zawierają w swoim składzie sodę oczyszczoną.
04
Czy soda oczyszczona jest dobra do picia?
Picie sody oczyszczonej sprawdzi się tylko w niektórych przypadkach. Można po nią sięgać m.in. przy problemach ze zgagą, wzdęciami czy zaparciami. Należy jednak zachować przy tym ostrożność. Picie sody w nadmiarze może wywołać biegunki, nudności, wymioty oraz zaburzenia ze strony nerek i układu sercowo-naczyniowego.
05
Co daje płukanie jamy ustnej sodą?
Płukanki z sody oczyszczonej pomagają zlikwidować bakterie odpowiedzialne za nieprzyjemny zapach z ust, łagodzą stany zapalne gardła i dziąseł, a także wpływają na zwiększenie pH śliny, co ogranicza ryzyko wystąpienia próchnicy.

Reklama

Jak stosować sodę oczyszczoną? Okłady, inhalacje, picie sody

Sposobów na wykorzystanie sody oczyszczonej jest kilka. Od kąpieli i maseczek, po roztwory do picia i płukanki. Należy przy tym pamiętać, żeby używać jej z umiarem i w niewielkich ilościach.

Przykładowe formy stosowania sody oczyszczonej:

  • antyperspirant - sodę oczyszczoną jako antyperspirant można użyć na 2 sposoby. Pierwszy z nich to pasta z sody. Ok. 2-3 łyżeczki sody należy wymieszać z niewielką ilością wody, tak aby powstała gęsta pasta, a następnie nałożyć ją na ok. 15 minut na obszary, które są najbardziej narażone na pocenie tj. pod pachy, na stopy czy dłonie. Po tym czasie pastę spłukać wodą. Kolejny to tonik z sody. Łyżeczkę sody należy rozpuścić w szklance wody. Całość dokładnie wymieszać, a następnie przelać do buteleczki z atomizerem. Psikać tam, gdzie występuje największy problem z poceniem i odczekać aż płyn całość wyschnie;
  • inhalacje - polecane w przypadku infekcji górnych dróg oddechowych. Do przygotowania inhalacji potrzeba miski z litrem gorącej wody i łyżki stołowej sody. Po dokładnym połączeniu składników należy nachylić się nad parującym roztworem, wdychając go przez nos i wydychając ustami;
  • irygacje - aby otrzymać roztwór do irygacji, należy wymieszać 1 litr letniej i przegotowanej wody z 1 łyżeczką soli i 1 łyżeczką sody oczyszczonej. Do użycia preparatu niezbędny jest irygator, który można nabyć w każdej aptece. Tak przygotowany roztwór starczy na ok. 2-3 użycia;
  • kąpiele - warto je stosować w przypadku świądu, wysypek, egzemy, infekcji intymnych i zapalenia pęcherza, a także w celu odprężenia się i zmniejszenia stresu. Do kąpieli należy wsypać pół szklanki sody oczyszczonej. Opcjonalnie można także dolać olejków eterycznych;
  • maseczki - mogą stanowić element pielęgnacji skóry, która wymaga dogłębnego oczyszczenia. Do przygotowania maseczki potrzeba ½ łyżeczki sody oczyszczonej, 2 łyżek żelu z aloesu i 1 łyżki jogurtu. Po dokładnym wymieszaniu należy całość nałożyć na twarz, szyję i dekolt na ok. 15 minut, a następnie dokładnie zmyć;
  • okłady - do okładów sprawdzą się pasty z sody oczyszczonej. Pod tą postacią sodę używa się m.in. na zmiany grzybicze, odciski, opuchliznę i wspomnianą nadmierną potliwość;
  • roztwory doustne - sodę oczyszczoną do picia stosuje się jako środek łagodzący problemy gastryczne. W przypadku m.in. zgagi czy nadkwasoty poleca się spożyć szklankę letniej wody z dodatkiem ½ łyżeczki sody oczyszczonej.

Reklama

Przeciwwskazania i skutki uboczne korzystania z sody oczyszczonej

Soda oczyszczona używana w niewielkich ilościach nie jest szkodliwa, lecz w niektórych przypadkach lepiej zrezygnować z jej stosowania zarówno w formie roztworów doustnych, jak i do aplikacji na skórę. Przeciwwskazaniem do stosowania wodorowęglanu sodu na skórę są np. oparzenia i rany, mocno przesuszona skóra, trądzik o zaostrzonym przebiegu i skóra skłonna do reakcji alergicznych. Ponadto ze stosowania wewnętrznego sody powinny zrezygnować też osoby z cukrzycą, z chorobami serca, niewydolnością nerek i hiponatremią, w ciąży i karmiące, niemowlęta oraz stosujące niektóre leki zobojętniające kwas żołądkowy i nasercowe.

Przyjmowanie sody oczyszczonej ma też skutki uboczne, zwłaszcza jeśli stosuje się ją w nadmiarze. Są to:

  • wymioty,
  • biegunka,
  • zaburzenia elektrolitowe,
  • nieprawidłowa praca nerek,
  • zapalenie błony śluzowej żołądka,
  • zaburzenia neurologiczne np. osłabienie, senność, drgawki.

Soda to środek o wielu właściwościach i zastosowaniu. Ceniony jest zwłaszcza w przemyśle spożywczym, a także wśród osób zainteresowanych naturalnymi sposobami wspierania zdrowia. Nie należy jednak stosować jej przewlekle i w dużych ilościach, ponieważ powodować to wystąpienie pewnych działań ubocznych. W niektórych przypadkach mogą one wymagać wizyty u lekarza.

Czytaj również

Bibliografia

  • Chandel S. i in., The effect of sodium bicarbonate oral rinse on salivary pH and oral microflora: A prospective cohort study, Natl J Maxillofac Surg. 2017 Jul-Dec;8(2):106-109. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29386812 [data dostępu: 26.09.2024].
  • Duane B. i in., Mouthwashes: Alternatives and Future Directions, Int Dent J. 2023 Nov; 73(Suppl 2): S89-S97. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC10690551/ [data dostępu: 26.09.2024].
  • Letscher-Bru V. i i., Antifungal Activity of Sodium Bicarbonate Against Fungal Agents Causing Superficial Infections, Mycopathologia. 2013 Feb;175(1-2):153-8. https://link.springer.com/article/10.1007/s11046-012-9583-2 [data dostępu: 26.09.2024].
  • Madeswaran S., Jayachandran S., Sodium bicarbonate: A review and its uses in dentistry, Indian J Dent Res. 2018 Sep-Oct;29(5):672-677. https://journals.lww.com/ijdr/fulltext/2018/29050/sodium_bicarbonate__a_review_and_its_uses_in.25.aspx [data dostępu: 26.09.2024].
  • Siech J., Czy warto pić wodę z cytryną i sodą oczyszczoną?, Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej. https://ncez.pzh.gov.pl/abc-zywienia/czy-warto-pic-wode-z-cytryna-i-soda-oczyszczona/ [data dostępu: 26.09.2024].
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Żołądek
Gastropatia rumieniowa - co to jest i jak ją leczyć? Przyczyny i objawy
Kobieta z objawami gastropatii rumieniowej
Nadkwasota żołądka: objawy, domowe sposoby, dieta i leczenie
Kobieta odczuwa objawy nadkwasoty żołądka
Polipy żołądka - objawy. Czy są groźne i co można przy nich jeść?
Kobieta cierpiąca z powodu polipów żołądka
Podobne artykuły
Kobietę boli żołądek po alkoholu
Ból żołądka po alkoholu - jak z nim walczyć i dlaczego występuje?
Pacjent z wrzodami żołądka
Jak zwalczać objawy wrzodów żołądka?
Kobieta z bólem brzucha
Metaplazja jelitowa: czy to groźne? Dieta, objawy i leczenie
Kobieta cierpi z powodu nadżerki żołądka
Nadżerka żołądka: objawy, leczenie, domowe sposoby. Co jeść?
Osoba z zapaleniem żołądka
Zapalenie błony śluzowej żołądka - przewlekłe i ostre. Jak wyleczyć?

Reklama


Rewolucja w precyzji leczenia nowotworów 🙌
Sprawdź!