Zobacz nasz test inhalatorów:
Rodzaje soli fizjologicznej do inhalacji
Sól fizjologiczna ma przede wszystkim właściwości nawilżające i regeneracyjne, dlatego ma dobroczynne działanie na śluzówkę nosa i dróg oddechowych. Pomaga w leczeniu nieżytów i stanów zapalnych.
Najczęściej używaną i najpowszechniej dostępną solą fizjologiczną jest wodny, izotoniczny roztwór chlorku sodu (NaCl) o stężeniu 0,9%.
W aptekach można kupić go w formie:
- płynu pakowanego w małe (o pojemności 5 ml), jednorazowe ampułki,
- proszku do samodzielnego sporządzania roztworu, np. do płukania zatok,
- sprayu,
- kropli do nosa.
Jaka sól fizjologiczna do inhalacji stosowana jest najczęściej? Na katar lub kaszel najpowszechniej używa się właśnie roztworu 0,9-procentowego dostępnego w 5-mililitrowych ampułkach jednorazowego użytku.
W medycynie stosowany jest również bardziej nasycony roztwór chlorku sodu nazywany potocznie solą hipertoniczną. Jego stężenie waha się od 1 do 10%, w zależności od dolegliwości, która jest nim leczona.
Sól fizjologiczna 3 procentowa jest stosowana przy zapaleniu oskrzelików, ostrym zapaleniu oskrzeli, mukowiscydozie, POChP, a także jako nośnik dla innych leków podawanych drogą inhalacji.
Inhalacje lub nebulizacje z soli hipertonicznej muszą być skonsultowane z lekarzem. Najczęściej stosuje się je przy przewlekłych chorobach płuc lub oskrzeli, np. przy mukowiscydozie.
Reklama
Na co inhalacje z soli fizjologicznej?
Sól fizjologiczna do inhalacji znajduje swoje zastosowanie przede wszystkim w leczeniu kataru i kaszlu. Nie zawsze jednak katar lub kaszel wywołane są infekcją.
Inhalacje mogą również okazać się skuteczne, gdy mamy do czynienia z:
- alergiami wziewnymi - oczyszczają nos i drogi oddechowe z zalegających w nich alergenów,
- przesuszeniem śluzówki - sól posiada właściwości nawilżające, więc przywraca śluzówce odpowiedni poziom nawodnienia,
- zapaleniem gardła - niweluje podrażnienie i nawilża gardło,
- stanem zapalnym dróg oddechowych - nawilża i przyspiesza gojenie śluzówki;
Sól fizjologiczna do inhalacji bywa też stosowana pomocniczo w leczeniu chorób przewlekłych takich jak:
- astma oskrzelowa,
- mukowiscydoza,
- dyskineza rzęsek;
Od rodzaju leczonego schorzenia zależy, jaki rodzaj soli i jakie jej dawkowanie się stosuje, dlatego leczenie zawsze trzeba skonsultować z lekarzem.
Reklama
Co dają inhalacje z soli fizjologicznej?
Sól fizjologiczną stosuje się głównie do oczyszczania i nawilżania dróg oddechowych. Zwłaszcza w przypadku mniejszego stężenia 0,9 procentowego roztworu. Mocniejszy 3 lub 5 procentowy roztwór stosuje się przede wszystkim do rozrzedzania i odkrztuszania gęstej wydzieliny, a więc w przypadku zapalenia oskrzeli czy zatok.
Inhalacje takie stosowane są również u osób chorych na mukowiscydozę.
Wyższe stężenie stosuje się na kaszel mokry, by ułatwić odkrztuszanie. Z kaszlem suchym lepiej poradzi sobie natomiast niższy roztwór, który nawilży zmęczone i podrażnione gardło.
Inhalacje z solą fizjologiczną są bezpieczne także dla kobiet w ciąży.
Reklama
Ile razy dziennie robić inhalacje z soli fizjologicznej?
Inhalacje solą fizjologiczną przeprowadzać się powinno 2 do 3 razy dziennie, nie więcej. Także nie powinno się ich robić na noc. Najlepiej wykonać je w ciągu dnia i na kilka godzin przed snem, gdyż sól ma właściwości odkrztuszające.
Z tego również powodu po skończonych inhalacjach w przypadku niemowląt należy oklepać plecki i odciągnąć wydzielinę z nosa. U takich maluszków i nieco starszych dzieci zalecana dawka soli wlanej do inhalatora to 2-3ml, podczas gdy u dorosłych to 5ml. 0,9 procentowego roztworu nie trzeba rozcieńczać.
Dawkowanie zależy zatem od wieku. Tak samo proporcje. Wyższy roztwór rozcieńczyć można wodą w proporcjach 1:1 w przypadku dorosłych lub 1:2 w przypadku dzieci.
Ile natomiast trwa jedna inhalacja? Zazwyczaj około 10 minut.
Reklama
Sól fizjologiczna do inhalacji dla dzieci
Sól fizjologiczna jest zupełnie obojętna dla tkanek organizmu człowieka (również dziecka), dlatego jej stosowanie nawet u najmłodszych pacjentów nie powoduje skutków ubocznych. Roztworu 0,9-procentowego można używać do leczenia kaszlu i kataru u noworodków już od pierwszych dni życia.
Katar u niemowląt jest nie tylko uciążliwą, ale wręcz groźną dolegliwością, ponieważ utrudnia im swobodne oddychanie. Szczególnie przed snem dziecka należy zadbać o udrożnienie zatkanego nosa. Użyć można do tego właśnie inhalacji z soli fizjologicznej. Jak zrobić ją prawidłowo?
U najmłodszych dzieci przeprowadza się ją w pozycji półleżącej lub leżącej - wówczas z głową przechyloną na bok (maski od nebulizatora nie można przekręcić całkiem w pozycję poziomą, ponieważ roztwór może się wylać z przymocowanego do maski pojemniczka).
Inhalacje u dzieci powinno przeprowadzać się między posiłkami, a dokładnie dwie godziny po jednym oraz pół godziny przed kolejnym posiłkiem. Nebulizacja tuż po lub tuż przed jedzeniem może powodować mdłości i wymioty.
Reklama
Jak stosować sól fizjologiczną do inhalacji?
Inhalacje z soli fizjologicznej w warunkach domowych najlepiej jest robić za pomocą nebulizatora - aparatu, który rozpyla płyn w drobną mgiełkę. Do niego podłączona jest maska, przez którą mgiełkę tę można wdychać ustami lub nosem.
W przypadku nieżytu nosa należy wdychać roztwór nosem – wówczas dostaje się on bezpośrednio do otworów nosowych, nawilżając i oczyszczając śluzówkę. Przy infekcjach górnych lub dolnych dróg oddechowych lepiej jest wdychać mgiełkę ustami, wówczas więcej leku dostaje się do oskrzeli i płuc.
Kiedy sól fizjologiczna używana jest wyłącznie wspomagająco w leczeniu infekcji lub infekcja ma łagodny charakter, inhalacje mogą być wykonywane z samego roztworu NaCl. Kiedy jednak mają one za zadanie łagodzić stan zapalny w płucach, oskrzelach czy krtani, konieczne jest zastosowanie silniejszych leków steroidowych.
Niekiedy jednak lekarze zalecają mieszanie tych leków z solą fizjologiczną (proporcje zawsze należy skonsultować ze specjalistą) lub naprzemienne wykonywanie nebulizacji z użyciem sterydów z nebulizacjami z soli. Leki steroidowe przede wszystkim działają przeciwzapalnie i obkurczają zakażone drogi oddechowe.
Sól fizjologiczna natomiast zapewnia śluzówce odpowiedni poziom nawilżenia, oczyszcza ją i przyspiesza jej regenerację.
Reklama
Inhalacja solą fizjologiczną bez inhalatora
Domowa inhalacja nie musi przebiegać za pomocą inhalatora. Zamiast sięgać po specjalistyczny sprzęt, można wykorzystać miskę lub garnek z gorącą wodą i solą fizjologiczną.
Wystarczy się nad nim nachylić, przykryć głowę ręcznikiem i wdychać parę przez 10 minut, aż woda nie przestygnie.
Do wody można dorzucić również garść ziół lub kilka kropli olejku eterycznego. Uważać należy na ilość wlewanych specyfików, w tym soli fizjologicznej, ponieważ w zbyt dużej ilości mogą podrażniać śluzówkę.
Takich inhalacji nie należy przeprowadzać więcej niż 3 razy na dobę. Nie powinno się również zbliżać do gorącej wody, gdyż można się łatwo poparzyć.
Cena soli fizjologicznej do inhalacji
Sól fizjologiczną do inhalacji najwygodniej jest kupować w małych, jałowych ampułkach. Są one pozbawione wszelkich zanieczyszczeń, bakterii i innych drobnoustrojów. Cena jednej ampułki o pojemności 5 ml wynosi ok. 70-90 groszy. Nie jest to duży koszt, należy jednak pamiętać, że roztwór po otwarciu traci swą jałowość, zatem fiolkę trzeba zużyć od razu lub pozostałość wyrzucić.
Przechowywanie soli fizjologicznej do inhalacji po jej otwarciu nie jest wskazane, płyn zanieczyszczony drobnoustrojami może stracić swoje dobroczynne właściwości.
Do inhalacji warto zatem wybierać ampułki o jak najmniejszej pojemności, by wykorzystywać całą ich zawartość. Należy bowiem pamiętać, że inhalacja nosa i dróg oddechowych nie powinna trwać więcej niż 10 minut.
Czym zastąpić sól fizjologiczną?
W przypadku, gdy potrzebujemy szybko wykonać inhalacje, a nie mamy soli fizjologicznej, można zastąpić ją zwykłą solą kuchenną. Rozpuścić należy 0,9g niejodowanej soli kuchennej (oczyszczonej) w 100g przefiltrowanej wody.
Dodatkowo, pojawiły się na rynku sole fizjologiczne urozmaicone w inne specyfiki. Spotkać je można np. z kwasem hialuronowym. Samemu również można zmieszać sól fizjologiczną z 5-7 kroplami wody utlenionej.
