Przyczyny spuchniętej wargi
Spuchnięta warga najczęściej przywodzi na myśl reakcję alergiczną. U osób uczulonych na niektóre pokarmy zwykle pierwszym objawem kontaktu z alergenem jest obrzęk ust oraz inne reakcje skórne. Warto jednak wiedzieć, że spuchnięte wargi mogą być objawem wielu różnych schorzeń.
Inną częstą przyczyną spuchniętej wargi jest opryszczka, czyli wirusowa choroba zakaźna. Poza wirusami, stan zapalny w tej części twarzy mogą wywołać też bakterie oraz grzyby.
Do listy przyczyn opuchlizny warg dopisać można drożdżakowe zapalenie ust wywołane przez grzyby z rodzaju Candida oraz bakteryjne zapalenie czerwieni wargowej, które wywołują najczęściej bakterie Streptoccocu pyogenes (paciorkowiec zaliczany do ziarniaków) lub Staphylococcus aureus (gronkowiec złocisty).
Ponadto źródłem opuchlizny ust mogą być choroby autoimmunologiczne, z zespołem Sjögrena na czele. Istnieje także jednostka chorobowa nazywana zespołem Melkerssona-Rosenthala o trudnej do ustalenia etiologii, która charakteryzuje się obrzękiem warg i pofałdowaniem języka.
W rzadkich przypadkach obrzęk warg może być symptomem takich chorób, jak:
- amyloidoza;
- cukrzyca;
- choroba Leśniowskiego-Crohna;
- nadciśnienie tętnicze.
W jaki sposób manifestują się wymienione choroby oraz kiedy można podejrzewać jedną z nich?
Reklama
Spuchnięta dolna warga
Spuchnięta dolna warga może wskazywać zarówno na opryszczkę, jak i drożdżakowe lub bakteryjne zapalenie czerwieni wargowej.
Opryszczka jest chorobą wywołaną wirusem Herpes simplex virus (HSV). Co warto podkreślić, wyróżnia się dwa typy tego wirusa – HSV1 i HSV2. Pierwszy atakuje śluzówkę jamy ustnej oraz okolicę ust, drugi zaś genitalia. Opryszczkę wargową łatwo rozpoznać. Pierwszym objawem zazwyczaj jest mrowienie i swędzenie skóry wokół ust. Następnie pojawiają się drobne pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym, które z czasem pękają, tworząc bolesne nadżerki i obrzęk.
Na etapie gojenia ranek tworzą się zaś strupki, których nie powinno się zdrapywać z uwagi na ryzyko powstania blizny.
Spuchnięta warga dolna z objawami towarzyszącymi takimi jak:
- ból,
- zaczerwienienie,
- świąd,
- łuszczenie się skóry warg,
- tworzenie się żółtych, miodowych strupków,
- suche i spierzchnięte usta,
wskazuje na zapalenie czerwienie wargowej o etiologii bakteryjnej. Jeśli źródłem zakażenia są drożdżaki, na wargach częściej powstają głębokie pęknięcia, obserwowane zwłaszcza w kącikach ust, aczkolwiek nie wyklucza się występowania wymienionych wyżej symptomów.
Reklama
Spuchnięta warga górna
Spuchnięta warga górna częściej wskazuje na reakcję alergiczną. Obrzęk warg najczęściej jest objawem alergii pokarmowej lub kontaktowej. Pierwsza jest nadmierną reakcją układu immunologicznego na alergeny znajdujące się w pożywieniu, takie jak:
- białko mleka krowiego,
- białko jaja kurzego,
- orzechy,
- soję,
- pomidory,
- ryby,
- skorupiaki,
- sery,
- truskawki.
Przyczyną spuchniętej wargi górnej może też być alergia kontaktowa, która jest odpowiedzią układu immunologicznego na bezpośredni kontakt z alergen. Do alergenów najczęściej wywołujących opuchliznę ust należą substancje znajdujące się w kosmetykach do twarzy lub środkach do higieny jamy ustnej (m.in. pastach do zębów, płynach do płukania).
Co istotne, spuchnięte wargi mogą przybrać postać obrzęku naczynioruchowego (inaczej obrzęku Quinckego), który także może być wywołany poprzez kontakt z alergenem, ale ma on znacznie bardziej nasilony przebieg niż typowa reakcja alergiczna. Opuchlizna w przypadku obrzęku Quinckego jest bardzo nasilona i zazwyczaj bolesna, a jeśli przeniesie się na gardło lub krtań, może stanowić zagrożenie dla życia.
Reklama
Spuchnięta warga u dziecka
Spuchnięta warga u dziecka nowonarodzonego może być wynikiem malformacji naczyniowej, czyli zmiany powstałej na skutek niewłaściwego ukształtowania naczyń tętniczych w życiu płodowym. Wrodzone malformacje naczyniowe występują u niespełna 1 proc. noworodków i są wykrywane przy urodzeniu. Co warto podkreślić, mogą one wchodzić w skład rzadkich zespołów chorobowych, min. zespołu Sturge’a i Webera, Parksa i Webera, Klippla i Trenaunaya, Rileya i Smitha.
W 2020 roku było głośno o przypadku Murphy’ego Morgana – chłopca urodzonego z bardzo opuchniętą wargą, która stale powiększała się wraz z jego rozwojem. Ostatecznie chłopiec musiał przejść operację malformacji naczyniowej.
Reklama
Jak leczyć spuchniętą wargę?
Jak widać obrzęk warg ma bardzo zróżnicowaną etiologię. Co oznacza, że nie da się udzielić jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jak leczyć spuchniętą wargę. Dobór metody leczenia powinien być uzależniony od przyczyny dolegliwości.
W przypadku zdiagnozowania opryszczki wargowej, w większości przypadków leczenie polega na stosowaniu kremów, maści oraz plasterki dostępnych w aptekach bez recepty. Jeśli objawy opryszczki są bardzo dokuczliwe, stosuje się preparaty przeciwwirusowe dostępne na receptę. Warto jednak podkreślić, że objawy choroby ustępują samoistnie, ale leczenie jest zalecane w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się wirusa i złagodzenia dolegliwości.
Jak leczyć spuchniętą wargę dolną, wywołaną infekcją bakteryjną lub grzybiczą? W tym przypadku zalecane jest leczenie farmakologiczne środkami miejscowymi z antybiotykiem lub substancją o działaniu przeciwgrzybiczym.
Z kolei leczenie obrzęku warg wywołanego alergią polega najczęściej na podaniu pacjentowi leków przeciwhistaminowych lub glikokortykosteroidów. Kluczowym elementem terapii jest unikanie kontaktu z alergenami, na które pacjent wykazuje nadwrażliwość, a najlepiej całkowite ich wyeliminowanie. W przypadku wystąpienia ostrego obrzęku naczynioruchowego, należy natychmiast zgłosić się na SOR.
