Jakie są przyczyny suchości pochwy?
Bezpośrednim czynnikiem wpływającym na suchość pochwy jest obniżony poziom śluzu w tym narządzie. Pacjentka staje się wówczas bardziej podatna na różne infekcje, a dodatkowo utrudnione może stać się współżycie. Taki problem może wpłynąć także w niekorzystny sposób na psychikę kobiety.
Co oznacza suchość pochwy? Co jest jej przyczyną? Na wystąpienie tej dolegliwości duży wpływ mają zaburzenia żeńskich hormonów płciowych, a mianowicie estrogenów. Hormony te oddziałują na elastyczność pochwy, w tym na produkcję śluzu. Gdy dochodzi do ich obniżenia, np. w przebiegu choroby albo zmian związanych z menopauzą, karmieniem piersią, ciążą, może dojść do uczucia suchości w pochwie.
Znaczenie ma też niski poziom drugiego hormonu - testosteronu. Jego obniżenie przyczynia się do osłabienia mechanizmów nawilżenia pochwy, w tym do suchości śluzówki przedsionka pochwy.
Inne czynniki, które mają wpływ na rozwój tej dolegliwości to:
- cukrzyca,
- stres,
- palenie papierosów,
- infekcje grzybicze lub bakteryjne,
- przyjmowanie leków, np. antybiotyków, przeciwdepresyjnych,
- stosowanie niektórych leków antykoncepcyjnych,
- chemioterapia,
- radioterapia.
Przyczyn suchości pochwy jest więc sporo - na część z nich można mieć jednak wpływ, np. unikając używek oraz dbając o ograniczenie stresu.
Przed i po okresie
Do zmian hormonalnych wpływających na nawilżenie pochwy dochodzi podczas każdego cyklu miesiączkowego. Przed owulacją i w jej czasie zasadniczo wilgotność pochwy jest największa - biologicznie ma to ułatwić odbycie stosunku i w efekcie zapłodnienie.
Najniższy poziom estrogenu mającego wpływ na wytwarzanie śluzu w żeńskich narządach rozrodczych obserwuje się bezpośrednio przed miesiączką i w jej trakcie. Dlatego suchość pochwy przed okresem jest często spotykanym problemem.
Jeśli jednak nadmierna suchość występuje również w trakcie owulacji, może mieć to związek z zaburzeniami hormonalnymi, np. niedoborem estrogenów, co wymaga konsultacji z lekarzem.
Podczas stosunku
Problem jest skomplikowany jak cała kobieca fizjologia. Zazwyczaj za suchością pochwy podczas stosunku stoi niedostateczne podniecenie. Czasem jednak taka dolegliwość może być wywołana czynnikami psychologicznymi, np. związanymi z:
- lękiem przed zbliżeniem,
- nadmiernym poczuciem wstydu,
- brakiem doświadczenia w relacjach intymnych,
- trudnościach w kontaktach z partnerem.
Często spotykanym powikłaniem stosowania antykoncepcji jest suchość pochwy. Przyjmowanie hormonów oddziałuje na cały ekosystem w pochwie. To też nierzadko czynnik rozwoju infekcji grzybiczych.
Nieleczona suchość może prowadzić do wielu nieprzyjemnych konsekwencji. Wskazuje się tu na:
- otarcia w trakcie stosunku,
- ból podczas współżycia.
Doświadczane dolegliwości nierzadko prowadzą do błędnego koła - kobieta zaczyna rezygnować z intymności z uwagi na obawy związane z bólem, podejmowane próby współżycia przy suchości pochwy tylko utwierdzają ją w przekonaniu, że stosunek wywołuje dyskomfort. To wzmacnia jej niechęć względem współżycia.
W ciąży i po porodzie
Ciąża w intensywny sposób oddziałuje na kobietę i może prowadzić do nagłych wahań hormonów, co nierzadko skutkuje suchością pochwy.
Zatem, czy suchość pochwy może oznaczać ciążę? Choć ta dolegliwość najczęściej ujawnia się w pierwszym trymestrze ciąży, nie należy jej utożsamiać jednoznacznie z zapłodnieniem. Można ją potraktować jako pewną wskazówkę przy założeniu, że pojawiają się inne, bardziej klasyczne objawy ciąży, np. zatrzymanie się miesiączki.
Suchość pochwy w ciąży wywołana wahaniami hormonalnymi przemija samoistnie. Natomiast, gdy utrzymuje się długo lub pojawia się na późniejszych etapach ciąży, wymaga konsultacji z lekarzem, ponieważ może wskazywać na infekcję bakteryjną albo grzybiczą, która jest szczególnie niebezpieczna zwłaszcza pod koniec ciąży.
Czas po porodzie to moment, gdy zwiększa się ilość prolaktyny w organizmie, a spada produkcja estrogenów. To skutkuje pojawieniem się wskazywanej tu dolegliwości. Zazwyczaj mija ona w ciągu kilku pierwszych tygodni od porodu, gdy gospodarka hormonalna się unormuje. U kobiet karmiących piersią ten problem może utrzymywać się przez cały okres karmienia, również po czasie połogu.
W czasie menopauzy
Kolejnym wyjątkowym momentem w życiu kobiety jest menopauza. W jej trakcie panie doświadczają wielu nieprzyjemnych dolegliwości. Obok spadku poziomu wapnia, drażliwości, stanów lękowych, uderzeń gorąca, zmian wagi, pojawić może się również suchość pochwy. Ma ona związek ze zmianami stężenia hormonów płciowych w organizmie.
Spadek estrogenów zmniejsza produkcję śluzu. Ponadto, ten, który pozostał traci na jakości - staje się mniej lepki, na co wpływ ma spadek tkanki tłuszczowej oraz kolagenu.
Suchości pochwy w okresie menopauzie mogą towarzyszyć inne dolegliwości, w tym m.in. swędzenie, pieczenie, bolesność w trakcie stosunków czy upławy. Problem może zacząć się ujawniać już w okresie przedmenopauzalnym - na kilka lat przed menopauzą.
Reklama
Jak objawia się suchość pochwy?
Opisywany tu problem kojarzony jest przede wszystkim z uczuciem dyskomfortu w obrębie narządów płciowych. Wiele kobiet opisuje suchość pochwy jako brak jej dostatecznego nawilżenia, ale nie tylko. Dolegliwość jest znacznie bardziej skomplikowana i może ujawniać się dodatkowo na wiele innych sposobów.
Oprócz uczucia braku wilgotności, inne objawy suchości pochwy to:
- pieczenie,
- swędzenie,
- uczucie szorstkości w pochwie,
- zmiana konsystencji pojawiającego się śluzu.
Dolegliwość przekłada się na codzienne funkcjonowanie kobiety, która może być bardziej podatna na:
- nawracające infekcje intymne,
- infekcje dróg moczowych,
- problemy z oddawaniem moczu,
- bolesne stosunki,
- krwawienia po stosunkach wynikające z podrażnienia ścianek pochwy.
To wszystko nie pozostaje bez znaczenia dla komfortu psychicznego kobiety. Suchość pochwy nierzadko wpływa na obniżenie libido, co w wielu sytuacjach przekłada się na relację z partnerem.
Reklama
Co stosować na suchość pochwy?
Brak odpowiedniego nawilżenia pochwy to poważny problem, który oddziałuje na wiele aspektów związanych z codziennym funkcjonowaniem kobiety. Nie należy go więc bagatelizować tym bardziej, że obecnie jest dostępnych wiele preparatów i leków zarówno na receptę, jak i bez przepisu lekarza.
Jak sobie radzić z suchością pochwy? Najlepiej zacząć od odkrycia przyczyny, dlatego w pierwszej kolejności warto udać się do lekarza. Jeżeli za suchością pochwy stoi infekcja, lekarz przepisze odpowiednie leki. W przypadku niedoboru estrogenów, specjalista zastosuje hormonalną terapię zastępczą, np. w formie tabletek, plastrów czy żeli.
Dostępne sę również różne żele intymne i lubrykanty, które doraźnie mogą przynieść ulgę.
Żele i maści
Sposób stosowania takich środków jest zwykle dokładnie opisany w ulotce od producenta. Należy kierować się więc tymi wskazaniami. Takie preparaty, jak żel na suchość pochwy, nie tylko nawilża, ale dodatkowo wpływa na utrzymanie prawidłowego pH pochwy. Wspiera także regenerację uszkodzonego nabłonka.
W składzie maści i żeli znaleźć można m.in.:
- ektoinę,
- kwas mlekowy,
- wyciąg z tarczycy bajkalskiej.
Takie środki łagodzą podrażnienia, chronią przed stanami zapalnymi oraz grzybicą. Warto szukać także preparatów z naturalnie nawilżającym kwasem hialuronowym, które są polecane np. w trakcie suchości towarzyszącej karmieniu piersią.
Aby ułatwić sobie współżycie, ale też codzienne funkcjonowanie, np. po menopauzie, warto sięgać po lubrykanty. Jakie wybierać? Można postawić na te na bazie wody - nie uczulają, ale szybciej wysychają niż ten na bazie silikonu. Aby wzmocnić dodatkowe doznania w trakcie współżycia można wybrać lubrykanty smakowe. Ostatecznie typ lubrykantu należy dopasować do własnych preferencji.
Tabletki i globulki dopochwowe
Tego typu środki to nie tylko tabletki na suchość pochwy, jak zwykło się często o nich mówić, ale również preparaty, które zwalczają wiele czynników przyczyniających się do pojawienia się tego uczucia.
Takie środki w zależności od składu:
- łagodzą stany zapalne,
- wspomagają walkę z grzybicą,
- nawilżają pochwę.
Globulki na suchość pochwy działają nie tylko nawilżająco, ale także poprzez dostarczenie brakujących hormonów, np. w przypadku niedoboru estrogenów tabletki rekompensują te braki.
Domowe sposoby
Nieodpowiednie nawilżenie pochwy można zwalczać również domowymi sposobami. Warto zacząć od tych najbardziej prozaicznych - na początek dobrze jest zadbać o noszenie przewiewnej, oddychającej bielizny, wykonanej z naturalnych materiałów. Bielizna powinna być też regularnie zmieniana.
Warto też wiedzieć, co pić i co jeść na suchość pochwy. Z diety należy wyeliminować alkohol, papierosy, nadmiernie mocną kawę czy herbatę. W codziennym menu nie może natomiast zabraknąć dużych ilości wody oraz produktów będących źródłem fitoestrogenów, a więc substancji przypominających hormony kobiece. Znaleźć je można w
- siemieniu lnianym,
- owocach: czereśniach, jabłkach, gruszkach,
- warzywach: marchewce, cebuli, warzywach strączkowych,
- rybach,
- płatkach owsianych,
- oleju lnianym.
Wśród domowych sposobów na suchość pochwy wymienić należy również zioła. Dobrze regenerują podrażnienia okłady z rumianku, babki lancetowatej czy aloesu. Można też sięgać po napary ziołowe z:
- wiesiołka,
- szałwii lekarskiej,
- kozłka lekarskiego.
Są one polecane jako naturalne sposoby na suchość pochwy po menopauzie, z uwagi na to, że wpływają także na inne aspekty funkcjonowania, m.in. zwiększają libido czy ograniczają uderzenia gorąca.
