Co może oznaczać swędzenie piersi?
Swędzenie biustu, jeśli nie jest wynikiem jednorazowego, incydentalnego podrażnienia, powinno stanowić powód do zaniepokojenia. Potencjalne przyczyny świądu mogą bowiem mieć podłoże infekcyjne, alergiczne, hormonalne, a nawet onkologiczne.
Wymienić w tym kontekście można między innymi takie problemy zdrowotne, jak:
- zapalenie sutka (brodawek lub gruczołów sutkowych);
- wyprysk kontaktowy - reakcja uczuleniowa spowodowana podrażnieniem chemicznym lub mechanicznym (np. działaniem proszku do prania lub perfum, czy uciskiem źle dobranego biustonosza);
- typowa IgE - zależna reakcja alergiczna (pokarmowa, wziewna), manifestująca się poprzez świąd skóry w różnych częściach ciała;
- grzybica piersi, częsta zwłaszcza w przypadku kobiet karmiących;
- łuszczyca - groźna i przewlekła choroba zapalna, w przebiegu której zaburzony zostaje proces rogowacenia i łuszczenia się naskórka;
- zapalny rak piersi - rzadki nowotwór objawiający się między innymi poprzez silny świąd brodawek sutkowych;
- zmiany hormonalne w czasie ciąży, w okresie menopauzy, a także w różnych fazach cyklu menstruacyjnego.
Swędzące krostki pod lub między piersiami natomiast mogą być jedynie potówkami. Kłucie również może wynikać z niegroźnej przyczyny. Kiedy towarzyszy mu swędzenie prawdopodobne jest, że wywołują je zmiany hormonalne.
Reklama
Swędzenie sutków na skutek zapalenia piersi
Stan zapalny piersi jest stosunkowo często występującą infekcją, w szczególności u kobiet w okresie laktacji (problem ten dotyka 10-20 procent karmiących matek).
U jego źródeł leży przede wszystkim niewłaściwa technika przystawiania dziecka do piersi lub ich niepełne opróżnianie.
Efektem popełnionych błędów jest zastój pokarmu w przewodach mlekowych, a także pękanie brodawek.
W dalszej kolejności dochodzi do zakażenia patogenami przekazywanymi bezpośrednio z buzi dziecka - w większości przypadków są to pałeczki gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus).
Do typowych objawów należą:
- swędzenie sutków,
- ból piersi,
- zaczerwienienie, obrzęk,
- ropień piersi (w dalszym etapie choroby);gorączka, dreszcze (sporadycznie).
Tego typu schorzenie nazywane jest połogowym zapaleniem piersi.
Choroba ta występuje jeszcze w odmianie pozapołogowej, a więc nie związanej z karmieniem w pierwszych dniach życia dziecka. W tym przypadku mniejszą rolę odgrywają zakażenia Staphylococcus aureus, zagrożenie zaś stanowią także gronkowce koagulazoujemne, paciorkowce tlenowe oraz różnego typu beztlenowce.
W mechanizmie powstawania infekcji istotny jest także zastój w przewodach mlecznych, lecz związany jest on w tym przypadku z zaburzeniami hormonalnymi.
Reklama
Swędzenie sutków a hormony
Odpowiedzialne za swędzenie sutków hormony to przede wszystkim prolaktyna, wydzielana przez przysadkę mózgową, a w mniejszym stopniu przez macicę i inne narządy.
W kobiecym organizmie pełni ona szereg funkcji, które są między innymi niezbędne do wzrostu gruczołów mlekowych w ciąży, a także stymulują laktację po porodzie.
Nadmiar hormonów, spowodowany między innymi przez stres bądź nadużywanie niektórych leków (np. antybiotyków), powoduje poszerzenie przewodów mlecznych, wyciek wydzieliny z piersi (również u kobiet niekarmiących), a na koniec -- wtórne nadkażenie bakteryjne.
Wahania hormonalne są również typowe dla różnych dni cyklu miesiączkowego. Piersi tuż przed okresem mogą swędzieć, a także boleć.
Reklama
Swędzenie sutków w ciąży
Swędzenie sutków w ciąży to efekt opisanych wyżej zmian hormonalnych i związanych z nimi stanów zapalnych, ale nie tylko.
W tym szczególnym okresie piersi wydatnie zwiększają swoją objętość, w związku z czym skóra w tym miejscu staje się cienka i rozciągnięta, sutki zaś są wyjątkowo tkliwe i wrażliwe na dotyk oraz wszelkiego rodzaju podrażnienia chemiczne i mechaniczne.
W tym czasie mogą się pojawić także nietolerancje na składniki używanego na co dzień proszku do prania czy kosmetyku, a także substancje zawarte w spożywanych pokarmach.
Dodatkowo w czasie ciąży spowolnieniu ulega praca gruczołów łojowych, w związku z czym skóra w wielu miejscach ciała staje się przesuszona i przez to swędząca.
Świąd sutków, a także skóry całych piersi, może pojawić się przed ciążą jako jeden z jej pierwszych objawów.
Reklama
Czy swędzące piersi mogą oznaczać raka?
Swędzące piersi mogą też być objawem rzadkiej postaci nowotworu określanego skrótem IBC, od angielskiego Inflammatory Breast Cancer (zapalny rak sutka). Odmiana ta stanowi od 1 do 5 procent wszystkich tego typu schorzeń piersi i jest uznawana za bardzo inwazyjną i źle rokującą.
W przebiegu choroby sutki stają się wyraźnie obrzęknięte, zaczerwienione, obolałe, skóra zaczyna przypominać strukturą skórkę pomarańczy, pojawia się też świąd.
Komórki nowotworowe (pojedyncze, lecz występujące w bardzo dużej liczbie) w szybkim tempie zajmują nie tylko piersi, ale też okoliczne węzły chłonne, dlatego choroba ta postępuje gwałtownie, jest trudna w leczeniu i finalnie cechuje się bardzo wysoką śmiertelnością.
Innym rodzajem nowotworu, który może objawiać się swędzeniem piersi jest rak Pageta. Występuje on najczęściej na brodawce sutkowej, jednak może przyjąć postać pozasutkową.
Świądowi towarzyszą wtedy charakterystyczne objawy, np. krwisty wyciek i ból.
Reklama
Swędzenie sutka u mężczyzn
Zdecydowanie rzadszą, ale również występującą przypadłością jest swędzenie sutka u mężczyzn. Także i w tym przypadku możliwe jest zapalenie piersi, przy czym z oczywistych względów ma ono charakter poza połogowy, a więc nie związany z laktacją.
Również u mężczyzn dochodzi do zakażeń przede wszystkim za sprawą gronkowca złocistego, a przyczyną tego są zaburzenia hormonalne, w tym między innymi niedobór testosteronu
Choroba może być też następstwem bezpośredniego urazu klatki piersiowej.
Ponadto swędzenie skóry na piersiach u mężczyzn związane jest z takimi problemami zdrowotnymi, jak wyprysk kontaktowy, alergia, łuszczyca czy grzybica skóry.
Rak sutka najczęściej dotyka kobiet, jednak może występować również u mężczyzn. W nielicznych przypadkach jest on przyczyną swędzenia.
Reklama
Jak leczyć swędzenie piersi?
Ważna jest przede wszystkim diagnostyka. Z całą pewnością nie należy ignorować tego objawu. Przyczyna może okazać się poważną chorobą, np. rakiem, a jej wykrycie zwiększa szanse całkowitego wyleczenia.
Lekarz, najczęściej ginekolog, w celach diagnostycznych może wykonać badanie USG, mammografię, a także rezonans magnetyczny. Najbardziej pomocne jest jednak samobadanie piersi.
Alergia, jeśli się na nią nie uważa, może prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, jednak leki najczęściej wystarczają, by uniknąć powikłań.
Zapalenie bakteryjne natomiast leczy się antybiotykami. W ciąży natomiast ważna jest odpowiednia pielęgnacja piersi, w tym ich nawilżenie.
Rak z kolei wymaga chemioterapii lub radioterapii. Często konieczne jest chirurgiczne wycięcie gruczołu piersiowego, czyli tzw. „chirurgia doszczętna”.
Dla wielu kobiet mastektomia, czyli usuniecie piersi, może okazać się konieczne również jako działanie prewencyjne, gdyż rak piersi może być dziedziczny. W przypadku zachorowania wykonuje się ją w I i II stopniu zaawansowania nowotworu.
