Szczepionka na rotawirusy – czym jest?
Szczepionka na rotawirusy zapobiega ostrej chorobie zakaźnej, dotykającej najczęściej dzieci poniżej 2. roku życia. O ile u dorosłych zakażenie rotawirusami zazwyczaj przebiega bezobjawowo, o tyle u maluchów wywołuje biegunki i wymioty - groźne zwłaszcza u niemowląt poniżej 6. miesiąca życia, w szczególności narażonych na odwodnienie .
Choć leczenie infekcji rotawirusowej jest stosunkowo łatwe, rocznie jest ona przyczyną śmierci blisko pół miliona dzieci na całym świecie – głównie w krajach trzeciego świata i rozwijających się. Ogółem Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że na całym globie na infekcje rotawirusowe zapada 110 milionów dzieci rocznie, z czego 3 miliony w Europie. Liczba zachorowań w Polsce szacowana jest na 200 tysięcy, z czego kilkadziesiąt przypadków kończy się śmiercią.
Reklama
Szczepionka na rotawirusy – jak działają rotawirusy?
Rotawirusy powodują uszkodzenie nabłonka kosmków jelitowych, wywołując wirusowe zakażenie układu pokarmowego. U dzieci głównymi objawami są odwadniające biegunki i wymioty, a także bardzo wysoka gorączka – do 40 stopni Celsjusza. Rotawirusy przenoszą się drogą pokarmową (głównie za sprawą brudnych rąk wkładanych do ust) a także kropelkową. Co ważne, z każdą przebytą tego typu infekcją rotawirusową, organizm nabiera odporności, dlatego drobnoustroje te są mniej groźne dla osób dorosłych. Wobec tego, czy warto szczepić na rotawirusy?
Reklama
Czy szczepić na rotawirusy?
Czy szczepić na rotawirusy? W Polsce szczepionka na rotawirusy nie wchodzi w poczet szczepień obowiązkowych, jednak tak zwany kalendarz szczepień wymienia ją, jako pozycję zalecaną. W przypadku osób, które chcą podać swojemu dziecku szczepionkę na rotawirusy rodzi to określone konsekwencje finansowe. Szczepionki nieobowiązkowe nie są dofinansowywane przez NFZ. W przypadku szczepionki na rotawirusy koszt podania jednej dawki sięgać będzie kilkuset złotych, co jest dla części rodziców kwotą odstraszającą.
Mimo to, warto pamiętać o przytoczonych powyżej danych dotyczących zachorowalności i śmiertelności dzieci. Trzeba mieć na uwadze, że niewinne z pozoru wymioty mogą doprowadzić do skrajnego odwodnienia, wstrząsu hipowolemicznego i w konsekwencji – zgonu. Szczepionka na rotawirusy nie zawsze uchroni przed zakażeniem, z dużą jednak skutecznością będzie chronić przed najcięższymi postaciami choroby – ostrą biegunką i zapaleniem żołądkowo-jelitowym.
Reklama
Szczepionka na rotawirusy - nazwa
W Polsce dostępne są dwa typy szczepionki na rotawirusy. Pierwsza z nich, jednoskładnikowa szczepionka na rotawirusy, zawiera ludzki szczep wirusa RIX 4414 o obniżonej zjadliwości - jej nazwa to Rotarix. Natomiast pięcioskładnikowa szczepionka na rotawirusy ma w sobie 5 szczepów wirusa, będących reasortantami ludzko-bydlęcymi, środek ten nazywa się RotaTeq. Obie szczepionki na rotawirusy podawane są doustnie, nie narażają więc dziecka na dodatkowe wkłucia.
Reklama
Kiedy szczepić na rotawirusy?
Jednoskładnikową szczepionkę na rotawirusy podaje się dwukrotnie, pięcioskładnikową – trzykrotnie. Kolejne dawki szczepionki na rotawirusy dziecko powinno otrzymać w odstępach 4-tygodniowych. Pierwsze szczepienie powinno się odbyć nie wcześniej niż w 7. i nie później niż do końca 12. tygodnia życia (optymalnie jest poddać dziecko szczepieniu przed ukończeniem 8 tygodni). Ostatnią dawkę szczepionki na rotawirusy maluch powinien przyjąć przed ukończeniem 2 lat. Dzieci starszych nie szczepi się.
Reklama
Szczepionka na rotawirusy – skutki uboczne
Pod koniec lat 90. minionego stulecia, pierwsza dostępna na rynku szczepionka na rotawirusy została wycofana, gdy okazało się, że po jej podaniu u kilku dzieci doszło do wgłobienia jelit, czyli stanu, w którym część jelita cienkiego wchodzi w jelito grube. Sytuacja ta wywołała lub podsyciła u części rodziców obawy dotyczące stosowania szczepionek.
Obecnie stosowane szczepionki na rotawirusy są uznawane przez instytucje kontrolne za bezpieczne, aczkolwiek należy się liczyć z tym, że mniej więcej w 1 na 100 tysięcy przypadków może dojść do wgłobienia jelita. W niektórych przypadkach po podaniu szczepionki na rotawirusy dochodzi też do niepożądanych odczynów poszczepiennych, do których można zaliczyć wymioty, biegunkę i gorączkę.
Przeciwwskazaniami do stosowania szczepionki na rotawirusy są między innymi przebyte wgłobienie jelita, obniżona odporność, wiek powyżej 2 lat.
Zobacz też: Szczepionka na ospę - możliwe powikłania, ile dawek?