Serce każdego dziecka to najważniejszy element układu krążenia. Ten narząd pracuje cały czas. Przyspieszone bicie serca może wynikać z naturalnych przyczyn, tak zwanych fizjologicznych. Ale już niemiarowe tętno, pojawiające się bez zewnętrznej przyczyny może być podstawą niepokoju. U dorosłych częstoskurcz oznacza ponad 100 uderzeń na minutę. U dzieci te normy wyglądają inaczej. Tachykardia u najmłodszych pacjentów w większości przypadków nie stanowi większego zagrożenia, ale zawsze wymaga konsultacji medycznej.
Tachykardia u dzieci
Tachykardia u dzieci to przyspieszone i nierównomierne bicie serca, które może być objawem chorób serca i współtowarzyszącym im dolegliwościom. Bardzo często szybsze bicie serca u dziecka ma przyczyny poza kardiologiczne (poza sercowa). Średnia „prędkość” pracy serca u tak małych pacjentów i zakres wartości zmieniają się z ich wiekiem. Dlatego trudno tu mówić o stałych wartościach. Dzieci są także mocno aktywne fizycznie, a to stwarza idealne warunki do przyspieszonej pracy serca i częstych zmian w pomiarach tętna.
Zaburzenia miarowej pracy serca występują u dzieci w każdym wieku. Mogą pojawiać się bardzo sporadycznie, mogą też występować okresowo, ale czasem pojawiają się na stałe. W obecnych czasach możliwe jest już zidentyfikowanie tachykardii płodu. Służy temu badanie KTG. Jest to sposób monitorowania śródpłodowego, którego celem jest wykrycie objawów niedotlenienia wewnątrzmacicznego, kiedy nie powoduje ono jeszcze nieodwracalnych zmian w organizmie dziecka. Jeżeli pojawia się tachykardia płodu, lekarze z reguły decydują o cesarskim cięciu. Zaburzenia rytmu serca mogą także pojawiać się u noworodków i dzieci.
Reklama
Tachykardia u noworodka
Tachykardia u noworodka oznacza 200-300 uderzeń serca na minutę. Należy pamiętać, iż te normy całkowicie odbiegają od norm u dorosłych. Prawidłowa praca serca noworodka to 140 uderzeń na minutę. U dorosłego już 100 uderzeń na minutę oznacza częstoskurcz, u noworodka jest to normalne bicie serca. Lekarze często podkreślają, iż tachykardia u tak małych dzieci to zjawisko fizjologiczne i bardzo często występujące. Jest to ściśle związane z cechami osobowymi tak małych pacjentów, którzy z reguły są mocno zdenerwowani i przestraszeni w trakcie badania. Ten stan zaburzeń mija i nie przynosi żadnego zagrożenia. Bardzo często już po badaniu serce noworodka nie przejawia żadnych oznak tachykardii. Ale niekiedy przyczyną zaburzeń pracy serca u noworodków mogą być przejściowe stany patologiczne, związane z porodem.
Należą do nich:
- niedotlenienie okołoporodowe,
- choroby matki z okresu ciąży,
- hipoglikemia,
- zaburzenia jonowe,
- niedokrwistość.
W okresie płodowym powstają specyficzne połączenia mięśniowe pomiędzy przedsionkami i komorami serca. Sprzyjają one napadowym arytmiom u noworodków, aż do czasu pełnego wykształcenia prawidłowej pracy serca. Tachykardię można już wykryć w okresie prenatalnym podczas badania USG serca płodu. Tak wcześnie wykryty częstoskurcz może oznaczać choroby serca. Dzisiejsza medycyna i aparatura na oddziałach noworodkowych ułatwiają ustalenie stopnia zagrożenia dla dziecka i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Reklama
Przyczyny tachykardii u dzieci
Tachykardia wśród dzieci ma najczęściej przyczyny pozasercowe, czyli nie posiadające podłoża czysto kardiologicznego.
Do najczęściej występujących należą:
- gorączka - wzrost temperatury u tak małego dziecka o 1 stopień powoduje zwiększoną częstotliwość pracy serca o 10 uderzeń na minutę,
- odwodnienie,
- silne emocje,
- niepokój,
- niedokrwistość,
- nadmierny wysiłek (nawet przy długotrwałym płaczu),
- przyjmowane leki.
Przyczynami tachykardii u dzieci mogą być także różne choroby. Należą do nich:
- niedotlenienie,
- wady wrodzone serca,
- schorzenia układu oddechowego,
- częste infekcje,
- zapalenie mięśnia sercowego,
- wstrząs czyli natychmiastowa reakcja alergiczna,
- napadowe przyspieszenie pracy serca, niewspółmierne do aktywności dziecka,
- bóle w klatce piersiowej,
- utrata przytomności,
- nieprawidłowy zapis EKG.
Jeżeli lekarz w trakcie szczegółowej diagnozy ustali przyczynę tachykardii, jest to pierwszy krok do wprowadzenie odpowiedniego leczenia. Tylko częstoskurcz fizjologiczny nie wymaga działań medycznych.
Reklama
Normy tachykardii u dzieci
Normy tachykardii u dzieci różnią się od norm dla dorosłych. To, co jest już częstoskurczem u dorosłego jest jeszcze norma dla noworodka czy dziecka. Prawidłowy rytm pracy serca u noworodka to około 140 uderzeń na minutę. Patologiczne zmiany dochodzą do 200-300 uderzeń na minutę. Taki stan wymaga już pełnej konsultacji lekarskiej.
Prawidłowa częstość pracy (bicia) serca w zależności od wieku kształtuje się w następujący sposób:
- noworodek – do 3 miesiąca - 140 uderzeń na minutę (w głębokim śnie pomiędzy 80 a 140),
- 3 miesiące – 2 lata- 130 uderzeń na minutę (w głębokim śniepomiędzy 75 – 160),
- 2 lata – 10 lat- 80 uderzeń na minutę (w głębokim śnie pomiędzy 60-90),
- powyżej 10 lat- 75 uderzeń na minutę (w głębokim śnie pomiędzy 50-90).
Reklama
Objawy tachykardii u dzieci
Objawytachykardii u dzieci często różnią się od objawów u dorosłych. Z reguły są niecharakterystyczne. Dziecko nie potrafi samodzielnie określić swego samopoczucia, powiedzieć, że odczuwa szybsze bicie serca czy duszność.
Do najbardziej charakterystycznych objawów u dzieci należą:
- bladość skóry,
- drażliwość,
- słabe łaknienie,
- częste wymioty,
- niepokój,
- apatia,
- przyspieszony oddech.
Bardzo często takie objawy mylone są z infekcjami i nie zawsze rodzice potrafią przypisać je tachykardii. Prawidłową diagnozę może postawić tylko lekarz kardiolog. Pierwszym sygnałem jest zawsze szybkie bicie serca (przyspieszony puls). Bardzo często można już to ocenić podczas osłuchiwania serca. Lekarz zawsze przeprowadza szczegółowy wywiad u rodziców, którzy powinni poinformować o wszystkich zauważonych niepokojących objawach. O sposobie leczenia decyduje tylko kardiolog dziecięcy. Niekiedy konieczne jest podawanie leków przez dłuższy czas, normujących pracę serca. Diagnostyka ma tutaj ogromne znaczenie. Lekarz zawsze ocenia wszystkie objawy – wygląd dziecka, stan odżywienia, częstotliwość pracy serca, wysiłek oddechowy i reakcje bólowe. Niezbędnym uzupełnieniem są badania laboratoryjne, EKG i zdjęcia klatki piersiowej. Odpowiednio leczona tachykardia u dzieci nie jest problemem.
Czytaj też: