Co to jest termografia?
Medycyna wciąż opracowuje coraz dokładniejsze i bezpieczniejsze metody diagnostyczne mające na celu jak najwcześniejsze wykrywanie rozmaitych stanów chorobowych. Jednym z innowacyjnych rozwiązań jest wykorzystanie w badaniach techniki termowizji.
Czym ona jest? Polega ona na wizualizacji zmian temperatury rejestrowanych za pomocą specjalnej kamery. Kamera taka ma możliwość detekcji (odbioru) promieniowania w paśmie podczerwieni – upraszczając – potrafi odszukiwać ciepło.
Ciepło wytwarzanie w poszczególnych częściach ciała nieco się różni. Miejscami cieplejszymi są np. pachwiny, pachy czy miejsca pod kolanami. Od dawna znany jest wzorzec, czy może raczej mapa rozkładu ciepłoty ludzkiego ciała.
Termografia pozwala więc wykryć wszelkie odchylenia od normy, wychwytując nawet najmniejsze zmiany temperatury. Stany chorobowe (np. stany zapalne) powodują bowiem zwężanie lub rozszerzanie naczyń krwionośnych, a tym samym – spadek lub wzrost ciepłoty w danym obszarze organizmu.
Badanie termograficzne ukazuje zmiany w termogramie ludzkiego ciała, pozwalając na wczesne wykrycie różnych patologii, niekiedy jeszcze na etapie bezobjawowym.
Reklama
Termografia medyczna
Podstawą funkcjonowania kamery termowizyjnej jest matryca odbierająca sygnał promieniowania. Ten zostaje następnie elektronicznie obrabiany i przedstawiany w formie odpowiedniego wykresu rozkładu temperatur.
Wykresy są przedstawiane jako kolorowe obrazy ciała bądź określonej okolicy ciała. Im na wykresie kolor przechodzi w bardziej intensywny odcień czerwieni, tym miejsce takie emituje więcej ciepła – i odwrotnie, im większa intensywność odcieni niebieskiego, tym mniej taka okolica oddaje promieniowania podczerwonego.
W zależności od tego, jakiego typu kamery są używane, może być wykonany dokładny pomiar temperatury określonego miejsca (detektory pomiarowe) bądź prowadzona obserwacja zmian rozkładu promieniowania podczerwieni (detektory obserwacyjne).
W medycynie termografia używana jest głównie:
- w reumatologii – do diagnozowania stanów zapalnych w obrębie stawów;
- w laryngologii – do wykrywania zapalenia zatok;
- w stomatologii – w diagnostyce zapalenia stawów skroniowo-żuchwowych;
- w endokrynologii – do wykrywania schorzeń tarczycy;
- w onkologii – przede wszystkim w diagnostyce raka piersi.
Termografia bezkontaktowa wykorzystuje kamery termowizyjne chwytające obraz z pewnego dystansu. Istnieje też jednak termografia kontaktowa, która zmiany temperatury wychwytuje z wykorzystaniem specjalnej kliszy ciekłokrystalicznej przykładanej do skóry. Metodę tę stosuje się np. do wykrywania zmian nowotworowych w piersiach.
Reklama
Termografia w kosmetyce
Metoda wizualizacji termograficznej wykorzystywana jest nie tylko w medycynie, ale też w kosmetyce, kosmetologii i medycynie estetycznej. Tu najczęściej znajduje swoje zastosowanie w:
- wykrywaniu zmian na skórze niezauważalnych gołym okiem, np. podrażnień lub mikrouszkodzeń,
- lokalizowaniu i ocenianiu stopnia zaawansowania cellulitu.
Jeśli chodzi o cellulit, termografia jest w stanie wykryć go we wszystkich czterech stadiach zaawansowania, w których występuje. Nawet jeśli zmiany nie są jeszcze widoczne i dopiero zaczynają się rozwijać, powodują wahania ciepłoty ciała wychwytywane przez matrycę lub ciekłokrystaliczną kliszę.
Możliwość precyzyjnego zlokalizowania powstających dopiero guzków cellulitowych daje szansę na zahamowania ich rozrostu i skuteczną walkę z problemem dzięki odpowiedniej pielęgnacji ciała lub leczeniu w postaci odpowiednich zabiegów kosmetycznych.
Reklama
Czy termografia jest bezpieczna?
Samo badanie termograficzne nie jest obciążające dla pacjenta, jest bezbolesne i nie wymaga specjalnych przygotowań. Najczęściej wygląda ono w następujący sposób: należy obnażyć badaną okolicę, wykonywane jest jej zdjęcie, kolejne zdjęcie wykonuje się po kilkudziesięciu sekundach i jeszcze jedno po kilku minutach. Badanie jest więc krótkie – trwa od kilku do kilkunastu minut.
Opinie o termografii medycznej mówią jednoznacznie, że jest ona zupełnie bezpieczna. Nie wykorzystuje żadnych substancji czy promieniowania w jakikolwiek sposób prowadzących do uszkodzenia ciała. Badanie nie ingeruje w żadne tkanki organizmu, jest więc też całkowicie nieinwazyjne. Nie niesie ryzyka przenoszenia chorób, gdyż kamera nie ma kontaktu z ciałem pacjenta.
Szkodliwość promieniowania rentgenowskiego podczas wykonywania pojedynczego zdjęcia nie jest wysoka, niemniej wiadomo od dawna, że wiązki promieni X nie są obojętne dla ludzkiego zdrowia. Termografia tymczasem nie wywiera na nie żadnego negatywnego wpływu, stanowiąc w pewnych obszarach alternatywę dla badań RTG.
Reklama
Cena termografii
W tym momencie termografia nie jest zaliczana do kanonów diagnostyki i monitorowania stanów patologicznych naszego organizmu. Nie jest ona dostępna w placówkach publicznej służby zdrowia w Polsce, a osoby nią zainteresowane muszą poszukiwać jej w prywatnych placówkach zdrowotnych.
Cena termografii medycznej wciąż jest wysoka. Koszt pojedynczego badania mieści się w kwocie od kilkuset do ok. 2 tys. zł – w zależności od obszaru ciała objętego badaniem.
Wyniki badań nie są brane pod uwagę jako przesądzające o danej chorobie, a raczej dają wstęp do przeprowadzenia diagnostyki metodami klasycznymi. Cena termowizji oraz ograniczony dostęp do niej wiążą się z tym, że nie jest ona traktowana jako samodzielna metoda diagnostyczna, a raczej pomoc i uzupełnienie metod tradycyjnych.
