Czym są testy alergologiczne skórne?
Testy skórne są jedną z najbardziej powszechnych i popularnych metod diagnozowania alergii. Dzięki nim można w prosty i szybki sposób znaleźć przyczynę wystąpienia uczulenia. Testy alergologiczne skórne z uwagi na dwie zalety: stosunkowo niską cenę i krótki czas oczekiwania na wyniki, są najważniejszym badaniem przy alergii.
Testy alergiczne skóry można podzielić na:
- testy płatkowe,
- testy punktowe,
- testy śródskórne.
Testy alergiczne skórne nie wykrywają tylko alergii skórnych, ale również pomagają w diagnozowaniu: alergii pokarmowych, alergii na kurz, alergii na sierść, alergii na pleśń, kataru siennego.
Główną zasadą działania testów skórnych alergicznych jest kontakt skóry z alergenem. Jeśli faktycznie dany czynnik alergizuje, pojawi się na skórze stan zapalny. Testy najczęściej wykonuje się na plecach pacjenta lub na wewnętrznej stronie przedramienia (pod warunkiem, że miejsca te nie są objęte stanem zapalnym).
Reklama
Testy alergiczne skórne - jak się do nich przygotować?
Wykonanie testów alergologicznych skórnych nie wymaga od pacjenta specjalnego przygotowania. Wymagane jest odstawienie przyjmowanych leków na alergię oraz nie wystawiać skóry na słońce, by nie narażać jej na promieniowanie UV.
Przed wykonaniem testów skórnych (minimum 48 godzin) zabronione jest przyjmowanie: wapna, leków antyalergicznych, leków przeciwhistaminowych, kortykosterydów. W dniu, w którym przeprowadzane są testy niewskazane jest również wykonywanie wysiłku fizycznego. Zalecenia te obejmują również dzieci.
Choć testy skórne są bezbolesne, łatwe w wykonaniu i mało inwazyjne, to występuje kilka przeciwwskazań do ich wykonania:
- testów płatkowych nie powinno się wykonywać na skórze opalonej,
- testy mogą wywołać reakcje anafilaktyczną, dlatego testów nie przeprowadza się u kobiet w ciąży,
- przeciwwskazaniem do przeprowadzenia testów są również choroby infekcyjne i przewlekłe choroby układowe.
Reklama
Testy skórne punktowe - jak wyglądają?
Punktowe testy skórne to rodzaj badania polegającego na nałożeniu na skórę pacjenta roztworu z alergenem. Ich nazwa pochodzi właśnie od sposobu aplikowania alergenu. Najczęściej środek jest nakładany na skórę przedramienia.
Ten rodzaj testu skórnego najlepiej sprawdza się w diagnostyce alergii na pyłki roślin, kurz domowy, jad owadów czy leki. Testy punktowe na alergię są bezpieczne, łatwe w przeprowadzeniu, jednak w niektórych przypadkach ich czułość może być niewielka.
Jak wykonuje się testy punktowe alergiczne?
- Specjalnie przygotowany alergen, w formie płynnej, punktowo nakłada się na skórę pacjenta, w przerwach co około 3 cm, jednak nie więcej niż 20 punktów.
- Następnie specjalną igłą lub nożykiem do testów punktowych przesuwa się alergen po skórze, tak by przedostał się do wierzchnich warstw skóry (bez wywołania krwawienia).
- Czas reakcji skóry na alergen wynosi od 15 do 20 minut.
- Jeśli w miejscu nałożenia alergenu powstanie bąbel lub rumień oznacza to, że zaszła reakcja alergiczna. Jej siłę ocenia się poprzez rozmiar rumieńca i bąbla, im większe tym reakcja jest silniejsza.
Reklama
Testy płatkowe - na czym polegają?
Drugim rodzajem testów skórnych są testy alergiczne płatkowe. Ich działanie, podobnie jak w przypadku testów punktowych, polega na sprawdzeniu reakcji skórnych na zaaplikowany alergen. Zazwyczaj wykonuje się je na skórze pleców.
Najczęściej są wykorzystywane w diagnostyce alergii kontaktowych, tj. wystąpienia reakcji alergicznej po kontakcie z daną substancją. Za ich pomocą najczęściej diagnozuje się alergie na: nikiel, gumę, balsamy, maści, dezodoranty.
Jak przebiega test płatkowy alergiczny?
- Alergen, odpowiednio przygotowany na potrzeby badania, wcierany jest w skórę w formie maści.
- Miejsce aplikacji przykrywa się specjalnym plastrem.
- Czas reakcji to od 2 do 3 dni. Dopiero po tym czasie pacjent może zgłosić się na kontrolę do lekarza.
Reklama
Testy alergiczne śródskórne - kiedy je robić?
Trzecim rodzajem testów skórnych są tzw. testy śródskórne. Polegaja one na zaaplikowaniu na powierzchnię skóry przy pomocy igły, niewielkiej ilości alergenu. Po podania alergeniu wykorzystuje się strzykawkę tuberkulinową, której igła nie przebija skóry, dzięki czemu test jest bezbolesny.
Testy śródskórne, podobnie jak test punktowy, są wykonywane najczęściej na skórze przedramion. Są one jednak bardziej czułe niż testy punktowe, ponieważ alergen jest podowany w znacznie mniejszym stężeniu (od 100 do 1000 mniejsze stężenie).
Kiedy wykonuje się testy śródskórne? Najlepiej sprawdzają się one przy alergiach wziewnych (uczulenie na pleśń, rośliny, zwierzęta, kurz), a także przy występowaniu alergii na leki. Natomiast nie stosuje się ich przy alergiach pokarmowych.
Reklama
Testy skórne u dzieci
Skórne testy alergiczne można wykonać u dzieci tak samo, jak u osób dorosłych. Warto jednak pamiętać, że do trzeciego roku życia skóra dziecka może reagować na alergeny inaczej niż u młodzieży czy u osób dorosłych. W tym okresie życia dziecka testy skórne mogą sugerować nieprawidłowe wyniki.
U dzieci w pierwszych latach życia silnie alergizują głównie pokarmy, które słabiej niż alergeny wziewne reagują podczas testów skórnych.
Najczęściej stosowanym i polecanym rodzajem testów skórnych u dzieci są testy płatkowe. Ma to związek z tym, że sa one nieinwazyjne, nie powinny wywołać u dziecka traumy czy stresu, ponieważ lekarz nakłada na ciało maść i przykleja plaster, a nie, jak w przypadku testów punktowych podaje alergen i za pomocą ostrza rozciera go na skórze.
Reklama
Testy alergiczne skórne - interpretacja wyników
Podany pacjentowi w czasie testu alergen, w głównej mierze odpowiada za pojawienie się rumienia i reakcję zapalną skóry. Interpretacją wyników testów alergicznych zajmuje się lekarz alergolog, który analizuje zmiany skórne u badanego pacjenta.
Wyniki testów skórnych są dostępne dla lekarza wykonującego badanie: w przypadku testów punktowych i śródskórnych po kilkudziesięciu minutach. Dłużej czeka się na wyniki testów płatkowych.
Na wyniki testów płatkowych trzeba poczekać około 2 do 3 dni. Tyle czasu potrzeba, aby alergen przygotowany w formie specjalnej maści wszedł w kontakt ze skórą i dał prawidłowy obraz testu. Natomiast wyniki testów punktowych można obserwować już po około 20-30 minut od położenia alergenu na skórze.
Sprawdzając reakcję na skórze, alergolog mierzy objętość wystąpienia zmiany na skórze, dokładnie średnicę powstałego bąbla oraz rozmiar nacieku, który przy nim powstał. Drugim sposobem interpretacji wyniku jest tzw. metoda półilościowa, w której wynik/rozmiar zmian skórnych jest określany w formie plusów (+).
Testy skórne alergiczne - jaka jest cena?
Cena testów skórnych zależy od kilku czynników, przede wszystkim od tego jaki rodzaj testów i w jakim panelu się je wykonuje, a także od placówki, ponieważ cenniki mogą się nieznacznie różnić. Zazwyczaj jest to od 150 do 250 zł.
Testy skórne można wykonać w dwóch rodzajach badań, tzw. panelach (sprawdzana jest reakcja na kilkanaście lub kilkadziesiąt najpopularniejszych alergenów):
- testy alergiczne skórne panel wziewny (testy wziewne - są to testy skórne przy występowaniu alergii wziewnych);
- testy alergiczne skórne panel pokarmowy (choć pozornie wydaje się, że testy skórne powinny być wykonywane na alergeny reagujące tylko ze skórą, to w praktyce testy skórne spokojnie radzą sobie z alergenami pokarmowymi i wziewnymi, ponieważ obrazują one ogólną reakcję alergiczną organizmu).
Testy alergiczne panel wziewny i testy skórne pokarmowe nie ją jedynymi, jakie można wykonać w laboratoriach. Wiele placówek oferuje również badanie wybranych, pojedynczych alergenów.
