Tetracyklina: preparaty, dawkowanie, skutki uboczne i ulotka

Czym jest tetracyklina?

Tetracyklina to antybiotyk zaliczany do grupy tetracyklin, działających zarówno na bakterie Gram-ujemne, jak i Gram-dodatnie (tlenowe i beztlenowe) oraz niektóre pierwotniaki, prątki i wirusy. Działanie antybiotyków z grupy tetracyklin polega na hamowaniu biosyntezy białka w komórkach bakteryjnych, co prowadzi do zahamowania rozwoju komórek bakterii. Oznacza to, że tetracyklina jest antybiotykiem bakteriostatycznym, a nie bakteriobójczym. Substancją czynną stosowaną w lecznictwie jest chlorowodorek tetracykliny.

Początek treści sponsorowanej

Podczas antybiotykoterapii, dzieci są szczególnie narażone na liczne zakażenia ze strony przewodu pokarmowego, należy wówczas sięgnąć po preparat przywracający równowagę flory bakteryjnej. Na rynku dostępne są probiotyki bez recepty, w wielu owocowych smakach. Mają ciekawą formę żelków w kształcie misia, co na pewno spodoba się maluchom. Suplementy można podawać już od 3. roku życia. Owocowy probiotyk dla dzieci znajdziesz TUTAJ.

Co ciekawe, tetracyklinysą powszechnie stosowane w lecznictwie weterynaryjnym. Szacuje się, że 40 proc. wszystkich leków stosowanych w leczeniu zwierząt to właśnie tetracykliny (Patyra, Przeniosło-Siwczyńska, Grelik, Kwiatek 2019). Dodaje się je także do pasz leczniczych. Z badań Patyry i współpracowników wynika, że są one najczęściej stosowanymi substancjami antybakteryjnymi wykorzystywanymi do produkcji żywności dla zwierząt. 

Reklama

Tetracyklina na trądzik

Podstawowym wskazaniem do stosowania tetracykliny jest trądzik pospolity, czyli choroba skóry charakteryzująca się łojotokiem i tworzeniem się różnego rodzaju wykwitów skórnych: 

• zaskórników, 
• krost, 
• grudek, 
• guzów,
• cyst. 

Antybiotyk stosuje się głównie na grudkowo-krostkową postać trądziku pospolitego. W leczeniu trądziku stosuje się też inne antybiotyki należące do tej grupy – m.in. doksycyklinę i limecyklinę. 

Reklama

Preparaty z tetracykliną

Jakie preparaty z tetracykliną są dostępne na rynku? Antybiotyk występuje w formie tabletek oraz maści. Na rynku aptecznym dostępne są też preparaty złożone w aerozolu, zawierające dodatkowo inną substancję czynną o działaniu przeciwzapalnym. 

Generalnie w łagodniejszych postaciach trądziku zalecane jest leczenie miejscowe, zaś cięższe postaci choroby leczy się środkami doustnymi. Z uwagi na to, że tabletki z tetracykliną mogą powodować dolegliwości żołądkowo jelitowe, lekarze częściej przepisują pacjentom maść z tetracykliną, a w razie konieczności stosowania tabletek – inny antybiotyk z tej grupy - głównie doksycylinę.

Jeżeli chodzi o cenę, leki z tetracykliną nie są kosztowne. Za opakowanie zawierające 16 tabletek zapłacimy około 10 złotych, zaś za 10 gramową maść około 15 złotych. Warto zapamiętać, że nie kupimy tetracykliny bez recepty. 

Reklama

Skutki uboczne tetracykliny

Po zażyciu tetracykliny, jak większości substancji czynnych obecnych na rynku aptecznym, mogą wystąpić działanie niepożądane. 

Do najczęstszych skutków ubocznych tetracykliny należą:

• reakcje uczuleniowe:

- duszność

- obrzęk powiek, twarzy lub ust, 

- obrzęk naczynioruchowy,

- wysypka skórne, 

- przyspieszone bicie serca

- wstrząs anafilaktyczny 

- rumień wielopostaciowy

- plamica anafilaktyczna

- złuszczające zapalenie skóry

• wzrost ciśnienia śródczaszkowego,
• zapalenie jelit,
• zaburzenia czynności wątroby lub zapalenie wątroby,
• żółtaczka,
• niedokrwistość,
• biegunka;
• nudności i wymioty,
• bóle brzucha,
• brak apetytu,
• owrzodzenie przełyku, 
• gorączka,
• szumy uszne
• bóle stawów i mięśni
• zaburzenia rozwoju zębów i kości oraz przebarwienia szkliwa.

Co bardzo istotne, stosując ten antybiotyk należy unikać promieniowania UV, zarówno naturalnego, jak i sztucznego (solarium), z uwagi na zwiększone ryzyko występowania reakcji fotoalergicznej w postaci swędzącej, grudkowej wysypki. 

W czasie stosowania leku konieczne jest smarowanie twarzy i ciała kremami z filtrem UV. 

Reklama

Dawkowanie tetracykliny

Jeżeli chodzi o dawkowanie tetracykliny, to zazwyczaj lekarze zalecają pacjentom, by zażywali od 750 mg do 1,5 g na dobę, zwykle w czterech podzielonych dawkach (co 6 godzin). Antybiotyk zaleca się popijać dużą ilością wody (co najmniej 250 ml). Terapia trwa zwykle od 3 do 6 miesięcy.

Antybiotyku nie podaje się dzieciom poniżej 12. roku życia z uwagi na możliwość uszkodzenia zębów lub powstania na ich powierzchni przebarwień. Ponadto zażywanie leku w czasie formowania się kośćca może skutkować opóźnieniem w rozwoju układu kostno-stawowego.  

Co istotne, w czasie stosowaniapreparatunależy zwracać uwagę na spożycie produktów mlecznych, gdyż zaburzają one wchłanianie leku. Z tego powodu dawkę antybiotyku należy przyjmować 2-3 godziny przez lub po spożyciu mleka i jego przetworów. 

Reklama

Tetracyklina a ciąża

Tetracykliny nie można stosować w ciąży, chyba, że lekarz uzna to za bezwzględnie konieczne. Generalnie lek nie jest zalecany w leczeniu trądziku w ciąży, gdyż może działać toksycznie na płód (wpływa na rozwój kośćca).

Antybiotyk stosuje się jedynie wtedy, gdy istnieją przeciwwskazania do zastosowania bezpieczniejszego preparatu. 

Pacjentka, która zażywa lek i podejrzewa, że jest w ciąży, powinna niezwłocznie poinformować o tym lekarza.

Kobiety, które rozpoczynają leczenie trądziku lekami należącymi do tetracyklin i planują zajść w ciążę, powinny omówić to z lekarzem, gdyż antybiotykoterapia może trwać nawet 6 miesięcy.