Naukowcy ogłosili na konferencji prasowej wyniki swoich najnowszych badań. Okazało się, że uszkodzone białka tau (białka występujące prawie wyłącznie w komórkach nerwowych) - identyfikowane w mózgu, jako te z chorobą Alzheimera - zlokalizowane w jednym miejscu mózgu przemieszczają się w kolejne wzdłuż połączeń komórkowych (od komórki do komórki). Autorzy odkrycia twierdzą, że wpłynie ono na kierunek przyszłych badań nad sposobami leczenia tej wyniszczającej ludzki mózg choroby.
"To odkrycie otwiera zupełnie nowy rozdział w biologii, co ma bezpośrednie przełożenie na chorobę Alzheimera. Teraz mamy do dyspozycji nowy zestaw danych potrzebnych do opracowywania i ulepszania leków" - powiedziała prowadząca badania doktor Karen Duff, profesor patologii z Uniwersytetu Kolumbijskiego (USA), w wypowiedzi dla "HealthDay".
Opisany wyżej proces został zauważony już wcześniej na pacjentach z Alzheimerem. Zespół doktor Duff postanowił jednak pójść dalej. Stworzono genetycznie modyfikowane myszy, by łatwo móc u nich obserwować proces rozprzestrzeniania się Alzheimera w mózgu. "Dzięki temu wiemy, że to uszkodzone białko tau wędruje od komórki do komórki zarażając je. Potencjalnie mamy, więc coś, co możemy wykorzystać do produkcji leków" - powiedziała Karen Duff.
Naukowcy podali w oświadczeniu, że zaobserwowany proces jest zauważalny we wszystkich przypadkach rozwoju choroby Alzheimera. Jest także idea stworzenia szczepionki, która zatrzyma proces rozprzestrzeniania się choroby w mózgu we wczesnym stadium jej rozwoju.
Co to jest choroba Alzheimera?
Choroba Alzheimera – to choroba ośrodkowego układu nerwowego powodująca otępienie. W jej wyniku dochodzi do zaniku kory mózgowej. Po raz pierwszy w 1906 roku opisał ją Aloes Alzheimer i od jego nazwiska pochodzi jej nazwa.
Ryzyko zachorowania na Alzheimera obniża:
- Aktywność intelektualna w starszym wieku (książki, szachy, krzyżówki).
- Stała aktywność fizyczna.
- Częste kontakty społeczne i relacje z ludźmi.
- Dieta bogata w warzywa i owoce.
Komentarz lek. Ewy Pakuły-Kmieciak:
Reklama
1. Jakie są obecnie, dostępne na rynku, najlepsze leki na Alzheimera?
Obecnie mamy dwie grupy preparatów do leczenia choroby Alzheimera. Pierwsza grupa obejmuje leki tzw. inhibitory cholinesterazy. Leki te działają w ten sposób, że hamują rozkład acetylocholiny uwalnianej przez neurony na zakończeniach nerwowych i zwiększają przez to przepływ impulsów nerwowych.
Łagodzą objawy choroby i dają poprawę aktywności w zakresie czynności codziennych oraz zmniejszają niektóre zaburzenia psychiczne towarzyszące otępieniu, takie jak omamy i urojenia. Poza tym regulują aktywność chorego: przy nadmiernym lub bezcelowym pobudzeniu, zmniejszają je, a przy apatii dodają choremu energii do działania. Leki ten zalecane są do leczenia objawowego łagodnej i średnio ciężkiej postaci otępienia w chorobie Alzheimera.
Są to: Rywastigmina (Exelon, Nimvastid) Donepezil (alzdone, Alzepezil, Apo-Doperil, Cogiton, Cognezil, Donecept, Donepex, Pamigen, Yasnal). Dla chorego na chorobę Alzheimera są one wydawane na receptę z odpłatnością 30%.
Druga grupa leków obejmuje preparaty z memantyną, która jest lekiem działającym na pewne receptory w obrębie mózgu zwane receptorami NMDA. Memantyna wskazana jest przy chorobie Alzheimera o umiarkowanym lub ciężkim nasileniu.
Efekty jej działania to: stabilizacja stanu chorego lub jego poprawa, a także poprawa funkcjonowania w życiu codziennym i poprawa pamięci. Niestety lek ten nie hamuje zmian degeneracyjnych w układzie nerwowym chorego na chorobę Alzheimera czyli nie hamuje naturalnego przebiegu choroby. Najczęstsze preparaty memantyny to: Axura, Ebixa. Dla chorego na chorobę Alzheimera są one wydawane na receptę z odpłatnością 100%.
Reklama
2. Jak wygląda standardowe leczenie osób chorych na Alzheimera?
Ważne jest zaczynanie terapii wcześnie, zanim wystąpią bardzo wyraźne objawy choroby, bo wtedy wyniki leczenia są lepsze. Leczenie należy kontynuować bez przerw.
Raz na rok lekarz powinien ocenić skuteczność leczenia, ponieważ u 1/3 leczonych chorych możemy oczekiwać poprawy, u 1/3 chorych leczenie nie przynosi efekty, a pozostałej 1/3 chorych dochodzi do nasilania się objawów choroby.
W początkowym okresie choroby Alzheimera stosuje się leki z grupy inhibitorów cholinesterazy (rywastygmina, donepezil). W późniejszym okresie choroby stosuje się memantynę. Memantynę można stosować samą albo można łączyć z rywastygminą lub donepezilem.
Oprócz leków typowo stosowanych w chorobie Alzheimera jak rywastygmina, donepezil, memantyna, podaje się chorym również inne leki takie, jak: uspokajające, nasenne, przeciwpsychotyczne czy przeciwdepresyjne.
Lecząc chorego na chorobą Alzheimera musimy mieć świadomość, że terapia ta łagodzi objawy choroby, nie ma jednak wpływu na przebieg choroby. Oznacza to, że w końcu u chorego dojdzie do nasilenia otępienia i niesprawności z tym związanej.
Reklama
3. Jak długo może potrwać wynalezienie szczepionki bądź innego, skutecznego leku na Alzheimera?
Trudno mi określić jak długo potrwa wynalezienie szczepionki na chorobę Alzheimera. Wiem, że próby nad szczepionką są prowadzone w Europie. Jest to tzw. II faza badania, w której bierze udział 420 pacjentów z różnych krajów europejskich. Na wstępne ich wyniki trzeba poczekać do końca 2013 roku.
Jeśli wykażą one skuteczność szczepionki, to będzie można mieć nadzieję, że pojawi się ona na rynku za kilka lat. Z dotychczasowych informacji wiadomo, że szczepionka ta stabilizuje procesy myślowe i zdolności poznawcze na długi czas to jest ponad 18 miesięcy.
