Co to jest torbiel włosowa?
Torbiel włosowa (pilonidalna), to zmiana skórna tworząca się w szparze międzypośladkowej.
Torbiel włosowata kości ogonowej - bo również w ten sposób określa się tę przypadłość, jest chorobą zapalną, często nawracającą i bardzo dokuczliwą, a także wstydliwą ze względu na miejsce występowania.
W niektórych przypadkach dochodzi do powikłań prowadzących do rozwoju komórek rakowych w torbieli, dlatego warto podjąć odpowiednie leczenie na wczesnym etapie.
Reklama
Przyczyny powstania torbieli włosowej
Istnieje kilka teorii mówiących o przyczynach powstawania torbieli włosowej. Jedna z nich opiera się na założeniu, że torbiel włosowa jest wynikiem nieprawidłowego rozwoju płodowego.
Najbardziej wiarygodna mówi o tym, że torbiel włosowa powstaje w wyniku wrastania włosów w głąb skóry, przez co tworzy się coś w rodzaju kanału, w którym dochodzi do stanu zapalnego tkanki podskórnej, czemu sprzyjają ruchy pośladków podczas wstawania i siadania.
Torbiel włosowa może występować w ilości większej niż 1, a także w innych miejscach ciała niż kość ogonowa.
W środowisku medycznym oraz w tekstach specjalistycznych używane jest określenie “torbiel pilonidalna”; takie nazewnictwo zostało przyjęte w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych. Pilus znaczy po łacinie “włos”, natomiast nidus to “gniazdo”.
Inne, bardziej potoczne nazwy odnoszące się do tej choroby to m.in. torbiel krzyżowa, torbiel nadguziczna lub zatoka włosowa.
Reklama
Objawy torbieli włosowej
Torbiel włosowa powstaje w wyniku zakażenia bakteryjnego i często przez dłuższy czas nie wykazuje żadnych szczególnych objawów; na skórze pojawia się niewielka zmiana, przypominająca duże zaskórniki.
Ze względu na umiejscowienie, początkowo jest całkowicie niewidoczna. W miarę upływu czasu, skóra staje się w tym miejscu coraz bardziej podrażniona (przez ruchy wykonywane podczas wstawania i siadania).
Dochodzi do dalszego rozwoju bakterii i powstania bolesnego guzka wypełnionego ropą, obumarłymi tkankami i włosami, które wrosły w skórę. Kolejnym objawem są wycieki z ujścia torbieli, które brudzą bieliznę.
Jest to jeden z najbardziej wyrazistych sygnałów, który często skłania osoby dotknięte problemem do zgłoszenia się do lekarza.
Torbiel włosowa może być naprawdę dokuczliwa, jeśli ujście torbieli zostanie zablokowane przez zanieczyszczenia, a pod skórą dojdzie do namnażania się bakterii beztlenowych i powstawania coraz rozleglejszego ropnia. Objawami tak postępującej choroby zapalnej są:
- gorączka,
- silny ból w miejscu zmiany,
- powstanie ropnia,
- obrzęk, zaczerwienienie skóry i kolejne, mniejsze stany zapalne wokół torbieli.
Reklama
Czy torbiel włosowa jest groźna?
Nieleczona torbiel włosowata nieleczona prowadzi do powstania ropnia. Torbiel może być niewielka, lub pokrywać niemal cały obszar skóry w obrębie kości ogonowej. Pod skórą zbierają się bakterie i dochodzi do infekcji.
Nieleczona torbiel włosowa może prowadzić do powstania komórek rakowych. Zazwyczaj są to płaskonabłonkowe komórki nowotworowe.
Niezwykle rzadko dochodzi do rozwoju nowotworów złośliwych w obrębie torbieli włosowej - zdarza się to, gdy organizm pacjenta jest narażony na dodatkowe czynniki sprzyjające rozwojowi raka.
Reklama
Leczenie torbieli włosowej
Torbiel włosowa wymaga podjęcia leczenia najlepiej już we wczesnym stadium jej wystąpienia. Warto podkreślić, że choroba ta dotyka czterokrotnie więcej mężczyzn niż kobiet, najczęściej cierpią na nią panowie o ciemnej karnacji i gęstym owłosieniu całego ciała.
Gdy na skórze pojawi się zmiana, która przypomina torbiel włosową, można spróbować domowymi metodami załagodzić pojawiający się stan zapalny.
Reklama
Leczenie domowe torbieli włosowej
Można zastosować leczenie domowe torbieli włosowej w momencie, gdy dopiero pojawiła się zmiana skórna, nie ma jeszcze ropnia, obrzęku ani dolegliwości bólowych, pomóc mogą np.:
- ciepłe okłady,
- ziołowe nasiadówki.
Reklama
Leczenie naturalne torbieli włosowej
Nie istnieją żadne sprawdzone metody ziołolecznictwa przypisywane konkretnie tej dolegliwości. Podczas wyboru mieszanek ziół warto kierować się właściwościami, jakie powinny posiadać (oczyszczające, przeciwzapalne, kojące, antybakteryjne).
Jeśli poprawa nie następuje, a stan zapalny się zaostrza, konieczna jest konsultacja lekarska.
Na wczesnym etapie torbieli włosowej kości ogonowej, leczenie polega na antybiotykoterapii wspomaganej odpowiednimi maściami przeciwbólowymi i przeciwzapalnymi, a czasem także środkami przeciwbólowymi.
Warto jednak wyraźnie podkreślić, że jedyną skuteczną metodą leczenia torbieli włosowej jest leczenie operacyjne, podczas którego często korygowane jest przemieszczenie szpary pośladkowej.
Operacja torbieli włosowej
Operacyjne leczenie torbieli włosowej może mieć różny przebieg, w zależności od stopnia zaawansowania choroby oraz metod, jakie preferuje chirurg. W mniej zaawansowanym przypadkach zabieg ogranicza się do stosunkowo niewielkiego nacięcia i drenażu, czyli odsączenia ropnia.
Następnie rana jest odkażana i obserwowana. Zdarza się jednak, że konieczna jest operacja przy znieczuleniu miejscowym lub ogólnym, polegająca (w uproszczeniu) na:
- wycięciu całej zmiany podskórnej,
- dokładnym oczyszczeniu rany,
- zmianie położenia szpary międzypośladkowej,
- zszyciu rany (istnieją różne metody stosowanego cięcia).
Torbiel włosowa po operacji nie powinna już nawracać, zwłaszcza, gdy chirurg dodatkowo przemieścił szparę międzypośladkową, czyli miejsce, w którym dochodziło do zakażenia i wrastania włosów w głąb skóry.
Gojenie po operacji torbieli włosowej
Proces gojenia po operacyjnym usunięciu torbieli włosowej jest długi i dokuczliwy przede wszystkim ze względu na umiejscowienie rany.
Pacjent musi stosować się do zaleceń lekarza dotyczących pielęgnacji rany, regularnie ją przemywać i zgłosić się na zdjęcie szwów (jeśli zostały założone) w odpowiednim momencie.
Po operacji polegającej na chirurgicznym usunięciu torbieli włosowej lekarz może zalecić profilaktycznie przyjmowanie antybiotyków - ważne jest aby przestrzegać godzin przyjmowania leków i nie pominąć żadnej dawki.
Jeśli rana zacznie się niepokojąco zmieniać, wystąpi uczucie gorąca lub zaczerwienienie, konieczna jest konsultacja z lekarzem.
Rana może goić od 3 nawet do 10 tygodni.
