Co to jest trądzik neuropatyczny?
Trądzik neuropatyczny jest poważnym zaburzeniem z pogranicza dermatologii i psychiatrii. Znany też jako trądzik przeczosowy lub „z zadrapania” (łac. Acne excoriée), występuje u osób, które:
- mają silnie zaniżoną samoocenę i skłonności do autodestrukcji;
- usilnie dążą do perfekcji w każdym aspekcie życia;
- wykazują zaburzenia psychiczne o charakterze depresyjnym.
Dążenie do doskonałości, także cielesnej, i towarzyszące temu uczucie niespełnienia oraz niezadowolenia, powodują że pacjenci dotknięci tym zaburzeniem usilnie i kompulsywnie starają się pozbyć wszelkich niepożądanych zmian widocznych na powierzchni ciała.
Powoduje to niepohamowaną chęć rozdrapywania i usuwanie krost, grudek i zaskórników. W efekcie jednak trądzik zamiast znikać, nasila swój charakter.
W starej międzynarodowej klasyfikacji chorób i zaburzeń psychicznych ICD-10 trądzik neuropatyczny ujęty jest pod numerem L70.5. Natomiast w najnowszej, jeszcze nie przetłumaczonej na język polski klasyfikacji ICD-11, Acne excoriée przypisano do kategorii 6B25.1
Reklama
Jak wygląda trądzik neuropatyczny?
Jak wygląda trądzik neuropatyczny i czym różni się od klasycznego młodzieńczego? Oprócz zwykłych krost, grudek i zaskórników, na skórze pojawiają się:
- mniejsze bądź większe rany;
- wyraźnie widoczne wybroczyny;
- wysięki i rumienie świadczące o stanie zapalnym;
- strupy w miejscu gojących się urazów, a następnie blizny.
Początkowo zmiany są niewielkie i nieliczne oraz występują w miejscach typowych dla trądziku młodzieńczego o charakerze hormonalnym, takich jak twarz i ramiona.
Trądzik neuropatyczny szybko jednak się rozprzestrzenia i w ciągu kilku zaledwie tygodni może objąć powierzchnię niemal całego ciała.
Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"
Reklama
Objawy trądziku neuropatycznego
Tak jak zostało wspomniane na wstępie trądzik z wydrapania jest nie tylko schorzeniem dermatologicznym, ale również formą zaburzenia psychicznego.
Problem ten obserwowany jest w szczególności u nastoletnich dziewcząt, dotkniętych pierwotnie zmianami młodzieńczymi, typowym dla okresu dojrzewania. Dlatego objawy trądziku neuropatycznego należy rozpatrywać w szerszym kontekście.
Zazwyczaj u pacjentów obserwuje się silne obniżenie nastroju, niekiedy przyjmujące postać klasycznej depresji.
Rozdrapywanie wyprysków skórnych przynosi im chwilową ulgę, satysfakcję i poczucie odzyskania kontroli nad własnym ciałem. Szybko jednak odczucia te ustępują miejsca pogłębiającej się frustracji, czego przyczyną jest pojawianie się coraz to nowych i bardziej widocznych zmian skórnych.
W ten sposób nakręca się mechanizm błędnego koła, który bardzo trudno jest przerwać bez wdrożenia kompleksowej terapii dermatologicznej i psychologicznej, a nawet psychiatrycznej.
Reklama
Jakie są sposoby leczenia trądziku neuropatycznego?
Leczenie trądziku neuropatycznego zazwyczaj zaczyna się od wizyty u dermatologa. Z dużą dozą prawdopodobieństwa przepisze on jeden z leków standardowo stosowanych w terapii tego typu problemów. A mogą to być między innymi:
- antybiotyki, takie jak erytromycyna czy klindamycyna;
- chemioterapeutyki, w tym głównie metronidazol;
- pochodne witaminy A, czyli retinoidy, takie jak adapalen, tazaroten, czy izotretynonina;
- nadtlenek beznoilu, kwas azelainowy.
Wykorzystuje się też na trądzik neuropatyczny sposoby domowe, w tym kosmetyki nawilżające zawierające glicerynę w małym stężeniu, a także mocznik, kwas hialuronowy lub naturalny ekstrakt z aloesu.
W końcowej fazie leczenia pacjenci mogą skorzystać z dobrodziejstw medycyny estetycznej. Odpowiednio dobrane zabiegi pozwolą pozbyć się szpecących pozostałości na skórze.
Co na trądzik neuropatyczny poza naturalnymi i farmakologicznymi sposobami?
Reklama
Trądzik neuropatyczny a psychoterapia
Ze względu na emocjonalne podłoże choroby drugim specjalistą, do którego powinna się udać osoba cierpiąca na trądzik neuropatyczny, jest psycholog.
Umiejętnie prowadzona psychoterapia powinna się skupić na przyczynach występujących zaburzeń (niska samoocena, perfekcjonizm, depresja, lęki, nerwice etc.), a następnie wspólnie z pacjentem wypracować mechanizmy radzenia sobie z niedoskonałościami fizycznymi, nowe wzorce zachowań etc.
Bardzo ważne, by chory otrzymał w tym czasie wsparcie emocjonalne ze strony rodziny i przyjaciół, ukierunkowane na odbudowanie poczucia własnej wartości. Nie można również wykluczyć, że finalnie leczeniem trądziku neuropatycznego będzie się też zajmować psychiatra.
W tym przypadku dobór środków farmakologicznych zależeć będzie od charakteru i nasilenia zaburzeń psychicznych. Można jednak założyć, że przepisane zostaną leki o działaniu przeciwdepresyjnym lub przeciwlękowym.
Uwaga: należy się liczyć z tym, że leczenie trądziku przeczosowego będzie procesem czasochłonnym, zajmującym długie miesiące, a przy tym nie zawsze przynoszącym satysfakcjonujące efekty. Nie warto się jednak poddawać, a ściśle współpracować ze specjalistami.