Kim jest trycholog i czym się zajmuje? Czy jest lekarzem?
Trycholog jest specjalistą zajmującym się diagnozowaniem oraz leczeniem chorób i zaburzeń włosów, a także skóry głowy, takich jak łysienie, łupież, łuszczyca czy przetłuszczanie. Potocznie bardzo często nazywany jest lekarzem od włosów.
Należy jednak wiedzieć, że nie ma w Polsce takiej specjalizacji medycznej, jak trychologia. Co więcej, nie ma nawet formalnie zarejestrowanego zawodu o takiej nazwie.
W istocie jest to więc nieuregulowana prawnie dziedzina z pogranicza kosmetologii, dermatologii i medycyny estetycznej. W związku z tym odpowiedź na pytanie, czy trycholog jest lekarzem jest nieoczywista.
Może w tym obszarze działać lekarz, przede wszystkim specjalista w zakresie dermatologii, ale może też kosmetolog lub każda inna osoba, posiadająca stosowną wiedzę i umiejętności.
Nie jest formalnie wymagane żadne konkretne wykształcenie, aczkolwiek dobrze jest skończyć na przykład studia podyplomowe z trychologii, które oferuje coraz więcej szkół wyższych.
Sprawdzianem kompetencji jest w tym przypadku wolny rynek, który weryfikuje kwalifikacje poszczególnych fachowców.
Pojęcie „trychologia” wywodzi się od greckiego słowa trikhos, oznaczającego włos. Na świecie dziedzina ta jest rozwijana od połowy XIX wieku. Za jej kolebkę uchodzi Londyn, gdzie badania nad procesami wypadania włosów oraz metodami zapobiegania temu prowadzono już w roku 1860 roku.
Tam też powstał w 1902 roku pierwszy na świecie ośrodek badawczy zajmujący się tego typu problematyką, znany jako Institute of Trichologists.
W okresie międzywojennym w Londynie utworzono również pierwszą specjalistyczną klinikę dedykowaną pacjentom borykającym się z łysieniem i innymi zaburzeniami dotyczącymi włosów oraz skóry głowy.
Trycholog dziecięcy
Specjalista, który zajmuje się przede wszystkim pracą z najmłodszymi pacjentami, to trycholog dziecięcy. Powinien on posiadać wiedzę na temat specyficznych dla tej grupy problemów, które nierzadko mają inne podłoże, niż w przypadku osób dorosłych.
Przykładowo, wypadanie włosów u maluchów często związane jest z niedoborami podstawowych składników odżywczych, takich jak cynk, czy witaminy z grupy B, czego źródłem jest przede wszystkim uboga i źle zbilansowana dieta.
Wsparcia u trychologa dla dzieci często szukają też rodzice, których pociechy zmagają się np. z:
- intensywną i nieustępującą ciemieniuchą (łagodna postać łojotokowego zapalenia skóry),
- nadmiernym przetłuszczaniem,
- łupieżem,
- grzybicą owłosionej skóry głowy, tak zwaną trichotillomanią (zaburzenie polegające na impulsywnym wyrywaniu włosów),
- czy problemami występującymi w przebiegu chorób autoimmunologicznych.
Co bardzo ważne, trycholog dziecięcy powinien też udzielać wsparcia dla rodziców, edukując ich w kwestii występujących u dziecka schorzeń, nie tylko odnośnie metod leczenia, ale też przyczyn występowania oraz sposobów zapobiegania.
Reklama
Kiedy należy umówić się na wizytę do trychologa?
Kiedy udać się do trychologa? Specjalista z tej dziedziny może być pomocny w sytuacji, gdy niezbędne jest całościowe spojrzenie na problemy dotyczące włosów i skóry głowy, począwszy od diagnozy, po wykonanie prostych zabiegów leczniczych.
Do gabinetu trychologicznego trafiają osoby zmagające się z takimi schorzeniami i zaburzeniami, jak:
- łysienie androgenowe,
- łysienie plackowate,
- łysienie telogenowe,
- łupież,
- łojotokowe zapalenie skóry,
- łuszczyca skóry głowy,
- grzybica owłosionej skóry głowy,
- przetłuszczające się włosy.
Czy warto z tego typu problemami zgłaszać się do trychologa? To zależy. Specjalista w tej dziedzinie oferować będzie holistyczny ogląd sytuacji, zwykle trafnie diagnozując źródło problemu i określając dalszą ścieżkę postępowania.
Może też od razu wykonać prosty zabieg poprawiający kondycję włosów i skóry głowy. Jeśli jednak nie jest lekarzem, a na przykład kosmetologiem, nie posiada uprawnień do przepisywania leków na receptę stosowanych niekiedy w terapii dermatologicznej czy endokrynologicznej.
Nie będzie też mógł wykonywać bardziej zaawansowanych zabiegów zarezerwowanych dla specjalizacji medycznej, jaką jest chirurgia plastyczna.
Reklama
Jak przebiega badanie trychologiczne?
Trycholog może wykonać wiele badań pozwalających ocenić stan włosów, mieszków włosowych oraz skóry głowy. Często są one wystarczające do tego, by postawić wyczerpującą i adekwatną diagnozę.
Co więcej, doświadczony specjalista nie powinien mieć też problemu z analizą podstawowych badań laboratoryjnych wykonanych przez pacjenta, dotyczących na przykład stężenia kluczowych hormonów czy składników mineralnych oraz witamin.
Jednym z podstawowych badań trychologicznych jest tak zwany trichogram. Jego istotę stanowi mikroskopowa ocena pobranych z głowy cebulek.
W ten sposób trycholog określa liczbę włosów znajdujących się w fazach anagenu (wzrostu) i telogenu (spoczynku), co jest kluczowe w diagnostyce tzw. łysienia telogenowego, związanego z zaburzeniami cyklu rozwoju włosa.
Jest ono stwierdzane, jeśli zwiększona ponad normę jest ilość włosów w fazie spoczynku. Trycholog w takim przypadku powinien też przeprowadzić dokładny wywiad z pacjentem dotyczący okoliczności, które miały miejsce kilka miesięcy wcześniej.
Problem ten często jest bowiem opóźnioną reakcją na stresujące wydarzenia, występujące niedobory żywieniowe lub też zaburzenia hormonalne (np. związane z ciążą).
Jeśli tło jest poważne, trycholog powinien pokierować pacjenta do stosownego lekarza specjalisty, na przykład endokrynologa lub psychiatry.
Co ważne, trichogram pozwala też uchwycić inne przyczyny łysienia, na przykład związane z działaniem testosteronu i jego bardziej aktywnej formy THT.
Wstępne wnioskowanie odnośnie tzw. łysienia androgenowego można przeprowadzić oceniając kształt i wielkość cebulek, aczkolwiek w dalszej diagnostyce niezbędne będzie wykonanie bardziej specjalistycznych badań hormonalnych.
Badanie skóry głowy i włosów można też przeprowadzić w inny sposób. Popularną i powszechnie stosowaną metodą jest trichoskopia.
Jest ona całkowicie nieinwazyjna. Polega na wykonaniu dokładnych fotografii owłosionych partii głowy. Następnie zdjęcia są powiększane w programie komputerowym nawet kilkadziesiąt razy, po czym ocenia się stan łodyg, mieszków włosowych oraz skóry.
Badanie to również jest wykorzystywane we wstępne diagnostyce różnych typów łysienia – androgenowego, telogenowego, plackowatego.
Jak przygotować się do wizyty u trychologa?
Jak się przygotować do badania u trychologa? Udając się do większości lekarzy, należy uprzednio zadbać o higienę, kąpiąc się lub przynajmniej myjąc newralgiczne miejsca.
W tym przypadku jest dokładnie na odwrót. Włosów nie należy myć przez przynajmniej 2-3 dni przed wizytą. Nie powinno się też w tym czasie stosować żadnych odżywek ani innych kosmetyków oraz środków do stylizacji.
W ramach przygotowań warto natomiast spisać listę przyjmowanych leków oraz przypomnieć sobie wszelkie przydatne informacje dotyczące zarówno istoty problemu, jak też okoliczności jego zaistnienia.
Choć nie zawsze jest to niezbędne, warto też wykonać uprzednio badania krwi. Dla trychologa, oprócz ogólnej morfologii, szczególne znacznie mają oznaczenia takich substancji, jak:
- hormony TSH, FT3, FT4,
- przeciwciała aPTO i aTG,
- hormony płciowe: testosteron, THT, prolaktyna, progesteron, estradiol,
- cynk, żelazo, witaminy B12 i D3.
Reklama
Jakie zabiegi może zalecić i wykonać trycholog?
Trycholog może wykonywać proste zabiegi poprawiające kondycję włosów, cebulek oraz skóry głowy. Jednym z nich jest mezoterapia.
Jest to działanie inwazyjne ale niechirurgiczne, polegające na nastrzykiwaniu skóry różnego typu substancjami czynnymi o działaniu leczniczym, regenerującym, odżywczym.
W praktyce najczęściej stosowane są w tym przypadku:
- mieszanki witaminowe,
- osocze bogatopłytkowe,
- komórki macierzyste.
W dwóch ostatnich przypadkach do przygotowania preparatu niezbędne jest wcześniejsze pobranie krwi od pacjenta.
Możliwe jest też oczyszczanie skóry głowy u trychologa, które polega między innymi na usunięciu zrogowaciałego naskórka oraz usunięciu tzw. warstwy krystalizacyjnej.
Ponadto są też takie zabiegi trychologiczne, jak masaż poprawiający ukrwienie skóry głowy, czy laseroterapia, będąca metodą fizycznej stymulacji porostu włosów.
W odróżnieniu od chirurga specjalizującego się w medycynie estetycznej, trycholog nie wykonuje natomiast poważniejszych zabiegów, takich jak przeszczep włosów.
Reklama
Cena wizyty u trychologa a NFZ
Ile kosztuje wizyta u trychologa? Cena wstępnej konsultacji waha się w różnych gabinetach od 100 do nawet 300 złotych. Z reguły wliczany w to jest koszt podstawowego badania, jakim jest trichoskopia.
Dodatkowo płatne są inne badania oraz zabiegi. Przykładowo, za zwykłą mezoterapię zwykle płaci się w granicach 300-400 zł, jeśli jednak jest podawane osocze bogatopłytkowe, cena może być nawet dwa razy wyższa.
Koszt wykonania peelingu oczyszczającego wynosi zwykle około 150-200 zł, podobnie jest w przypadku masażu. Do tego należy się liczyć z kosztami wizyt kontrolnych (100-200 zł).
Należy pamiętać, że nie ma możliwości leczenia u trychologa na NFZ, chyba że pod takim szyldem przyjmuje lekarz dermatolog.
Reklama
Jak zostać trychologiem? Czy to opłacalny zawód?
Tak jak zostało wspomniane wyżej, nie istnieją w tej materii praktycznie żadne uregulowania, nie ma też takiej specjalizacji na uczelniach medycznych.
Część osób, którym zależy na posiadaniu wysokich kwalifikacji, kończy studia w tym zakresie – zazwyczaj są one krótkie, podyplomowe, przeznaczone dla osób posiadających już wyższe wykształcenie.
Można jednak dokształcić się także korzystając z różnego typu kursów i szkoleń – stacjonarnych, a nawet online. W praktyce więc poziom wykształcenia i rodzaj ukończonych szkół są u przedstawicieli tego zawodu bardzo zróżnicowane
Ile zarabia trycholog? Czy warto myśleć o takiej ścieżce kariery zawodowej? Tak jak w każdej branży, zarobki są bardzo zróżnicowane. Zależą od konkretnej miejscowości, lokalnego rynku pracy i usług medycznych, renomy danego gabinetu.
Inna może być sytuacja właścicieli większych klinik, osób prowadzących własną niewielką praktykę oraz zatrudnionych na etatach lub w innej formie. Portal magazynprzedsiębiorcy.pl podawał niedawno, że średnia płaca w tym zawodzie to około 7 tysięcy złotych brutto.
