Czym jest alergia na choinkę?
Nic tak nie cieszy oka w Boże Narodzenie, jak udekorowana choinka, zarazem niewiele rzeczy może tak skutecznie popsuć święta, jak uczulenie na świąteczne drzewko. Alergia na choinkę, znana również jako "syndrom świątecznego drzewka", jest sezonowym zjawiskiem alergicznym, które może wystąpić w wyniku kontaktu z prawdziwymi drzewkami bożonarodzeniowymi oraz innymi dekoracjami, takich jak wieńce i girlandy z naturalnych drzew iglastych.
W badaniu przeprowadzonym w Dublinie w 2022 roku stwierdzono, że syndrom świątecznego drzewka może dotyczyć nawet 35% osób cierpiących na alergie (Markey & O'Connor, 2022). Głównymi alergenami są pyłki, roztocza kurzu i zarodniki grzybów (potocznie pleśni), które mogą gromadzić się na drzewie.
Szczególnie istotnym czynnikiem są zarodniki grzybów, które mogą być naturalnie obecne zarówno na pniu, korze, jak i igłach choinki. Przeniesienie tych grzybów do ciepłego wnętrza domu, gdzie jest ograniczona wentylacja, stwarza idealne warunki do ich wzrostu i uwalniania zarodników. W badaniu z 2011 roku zidentyfikowano ponad 50 różnych rodzajów pleśni na choinkach, z czego cztery rodziny pleśni (Alternaria, Aspergillus, Cladosporium i Penicillium) były dominujące i wysoce alergenne (Markey & O'Connor, 2022).
Reklama
Co sprawia, że żywa choinka powoduje alergię?
Żywe choinki mogą wywoływać objawy alergii z różnych powodów, które nie zawsze są bezpośrednio związane z samym drzewem:
- Zarodniki pleśni:
- Żywe drzewa sosnowe mogą nosić zarodniki pleśni ze względu na wilgoć na ich liściach, gałęziach i korze.
- Badania wykazały, że sosny mogą nosić 53 różne rodzaje pleśni, z których większość jest potencjalnymi alergenami oddechowymi (Advanced Sinus and Allergy Center, n.d.). Ekspozycja na te zarodniki może powodować objawy takie jak kichanie, kaszel, podrażnienie oczu i gardła, ból zatok, ogólne uczucie zmęczenia, a także nasilić objawy astmy lub innych schorzeń układu oddechowego.
- Po wprowadzeniu drzewa do domu, zarodniki pleśni rozmnażają się i uwalniają się do powietrza.
- Terpeny:
- Terpeny nadają choinkom charakterystyczny zapach sosny.
- Mogą powodować podrażnienia i alergie u niektórych osób.
- Terpeny są również używane w skomponowanych zapachach, takich jak te w odświeżaczach powietrza i produktach czyszczących.
- Roztocza kurzu:
- Są jednym z najczęstszych wyzwalaczy alergii oddechowych.
- Mogą być przenoszone do domu na żywych choinkach oraz gromadzić się na sztucznych drzewach i ozdobach.
- Odchody insektów:
- Karaluchy i inne szkodniki mogą pozostawiać odchody na choinkach, wywołując reakcje alergiczne.
- Chemikalia z plantacji choinek:
- Chemikalia, takie jak organofosforany używane jako pestycydy, mogą powodować kaszel i świszczący oddech
- Alergeny orzechowe:
- Możliwa alergia na orzeszki piniowe, które są produkowane przez niektóre gatunki sosen.
- Zazwyczaj alergia na orzechy sosnowe występuje po ich spożyciu, więc obecność w tym samym pomieszczeniu z choinką nie powinna stanowić problemu.
Źródło: Opracowanie własne
Reklama
Jakie objawy alergii na choinkę występują najczęściej?
Objawy alergii na obecność żywego drzewka bożonarodzeniowego, mogą się różnić w zależności od uczuleń, na które cierpi konkretna osoba. Rozpiętość objawów jest bardzo szeroka i obejmuje jednakowo reakcje skórne, nieżyt nosa, jak i dolegliwości ze strony układu oddechowego. Do najczęstszych objawów, które może wywołać alergia na choinkę, należą:
- Katar Sienny:
- Charakteryzuje się ciągłym wyciekiem z nosa, który może być przejrzysty lub lekko mętny. Jest to reakcja na alergeny, które podrażniają błonę śluzową.
- Łzawienie Oczu:
- Oczy mogą stać się nadmiernie łzawiące i podrażnione, co jest reakcją na alergeny w powietrzu.
- Kichanie:
- Częste kichanie jest typową reakcją na alergeny, gdy organizm próbuje usunąć je z dróg oddechowych.
- Kaszel:
- Kaszel może być spowodowany podrażnieniem gardła i dróg oddechowych przez alergeny.
- Świszczący Oddech:
- Może wystąpić, gdy drogi oddechowe się zwężają lub zapalają, co jest często spotykane u osób z astmą alergiczną.
- Swędzenie Oczu i Nosa:
- Swędzenie jest wynikiem podrażnienia spowodowanego przez alergeny, które kontaktują się ze skórą i błonami śluzowymi.
- Cienie pod Oczami:
- Często nazywane "alergicznymi cieniami", mogą być wynikiem przewlekłego zatkania i ucisku w okolicach nosa i oczu.
- Wysypka Skórna:
- Może pojawić się jako reakcja skóry na kontakt z alergenami, objawiając się zaczerwienieniem, swędzeniem lub wypryskami.
Źródło: DALLE
Reklama
Jak zabezpieczyć się przed alergią na choinkę?
Na szczęście istnieją skuteczne sposoby, aby zminimalizować dyskomfort powodowany przez otoczenie żywej choinki, które pozwolą nam cieszyć się świątecznym czasem bez obaw. Oto kilka praktycznych wskazówek, jak zabezpieczyć się przed alergią na choinkę:
- Czyszczenie choinki przed wniesieniem do domu:
- Wstrząśnij drzewem, aby usunąć luźne zanieczyszczenia, takie jak kurz i pleśń.
- Opłucz choinkę wężem lub roztworem do mycia warzyw, ale upewnij się, że jest ona całkowicie sucha przed wniesieniem do środka (Advanced Sinus and Allergy Center, n.d.; UCLA Health).
- Ochrona osobista:
- Jeśli masz reakcje oddechowe na choinkę, rozważ użycie oczyszczacza powietrza w pomieszczeniu, w którym stoi drzewo.
- W przypadku reakcji skórnych, unikaj bezpośredniego kontaktu z choinką, nosząc długie rękawy i rękawiczki (UCLA Health).
- Wybieranie przyjaznych alergikom gatunków drzew:
- Jeśli masz uczulenie na pyłki sosny, rozważ wybór choinki jodłowej, świerkowej lub cyprysowej.
- Sprawdzanie dekoracji świątecznych:
- Ozdoby choinkowe, a także wieńce i dekoracje umieszczane na innych elementach wnętrz mogą również przyczyniać się do objawów alergii. W dekoracjach świątecznych mogą znajdować się duże ilości kurzu i różnorakiego brudu, zwłaszcza jeśli były nieumiejętnie przechowywane. Wyczyść je przed użyciem, najlepiej na zewnątrz, aby uniknąć rozprzestrzeniania kurzu w domu (Verywell Health).
- Unikanie zapachowych świec:
- Świece zapachowe mogą powodować zatkany nos i podrażnione płuca. Rozważ użycie niewonnych świec z wosku pszczelego (Verywell Health).
Reklama
Czy sztuczna choinka to rozwiązanie problemu alergii na drzewko bożonarodzeniowe?
Wybór między prawdziwą a sztuczną choinką często wiąże się z rozważaniami zdrowotnymi, szczególnie dla osób cierpiących na alergie. Choć sztuczne drzewko może wydawać się dobrym rozwiązaniem w przypadku alergii na prawdziwe drzewa, istnieją pewne aspekty, które należy wziąć pod uwagę.
- Zbieranie kurzu i pleśni:
- Sztuczne choinki mogą być źródłem kurzu domowego i pleśni zgromadzonych podczas przechowywania, co może prowadzić do reakcji alergicznych (Dermatology Specialists, Inc.).
- Materiały wykonania:
- Większość sztucznych choinek (sprzedawanych w USA, ale prawdopodobnie także w innych miejscach świata) jest wykonana w Chinach z polichlorku winylu (PVC), który zawiera ftalany. Ftalany są substancjami zakłócającymi działanie układu hormonalnego i mogą być związane z problemami zdrowotnymi, takimi jak zaburzenia rozrodcze, astma i problemy neurologiczne (Detroit Free Press).
- Substancje opóźniające spalanie:
- Sztuczne choinki często są traktowane środkami opóźniającymi spalanie, które mogą być związane z negatywnymi skutkami zdrowotnymi, takimi jak rak, zaburzenia tarczycy, inne problemy endokrynologiczne oraz bezpłodność (Detroit Free Press).
Zanim zdecydujemy się kupić sztuczną choinkę, warto pamiętać, że nie są one wolne od potencjalnych problemów zdrowotnych. Ważne jest, aby rozważyć zarówno aspekty zdrowotne, jak i środowiskowe przy wyborze choinki. Dla osób z alergiami szczególne znacznie może mieć regularne czyszczenie i odpowiednie przechowywanie sztucznych choinek, aby zminimalizować ryzyko reakcji alergicznych.
Reklama
Czy ozdoby choinkowe powodują alergię?
Ponieważ ozdoby choinkowe są wykonane w przeważającej większości z tworzyw sztucznych i szkła, ryzyko, że spowodują nieprzyjemne objawy alergii, jest znikome. Z drugiej strony, ponieważ te przedmioty najczęściej są przechowywane przez dłuższą cześć roku na strychu, dnie szafy lub w innym ustronnym miejscu, gdzie szybko zbiera się kurz, warto zadbać o ich czystość. Usunięcie kurzu może przysparzać szczególnych trudności w przypadku tzw. anielskich włosów i łańcuchów. Nie powinno to jednak usprawiedliwiać nas przed brakiem higieny. Po wyjęciu ozdób z szafy warto je przynajmniej przetrzeć wilgotną szmatką.
Reklama
Święta, święta i alergia na choinkę
Jeśli w poprzednich latach w okresie świątecznym doskwierały Ci lub innym domownikom: duszności, podrażnienie skóry, nieżyt nosa, ból klatki piersiowej lub inne dolegliwości to już wiesz, że źródłem powodującym te ataki alergiczne mogła być niepozorna choinka.
Przed zakupem żywego drzewka rozważ jak zminimalizować ryzyko ponownego wystąpienia reakcji u osób uczulonych. Być może zamiast sosny, lepszym wyborem będzie świerk lub jodła, a nawet sztuczna choinka. Niezależnie od tego, czy wybierzesz syntetyczne, czy żywe drzewko, pamiętaj o zachowaniu czystości, również wobec wszelkich innych dekoracji świątecznych.
