Przyczyny uczulenia na proszek
Uczulenie na proszek jest reakcją o podłożu alergicznym, której konsekwencję stanowi kontaktowe zapalenie skóry. Zachodzą w tym przypadku mechanizmy typowe dla alergii, zaangażowany bowiem zostaje układ odpornościowy.
Uczulenie na proszek do prania z reguły nie występuje przy pierwszym kontakcie, lecz dopiero drugim i kolejnych. Ten pierwszy jest jednak bardzo istotny, wtedy bowiem dochodzi do reakcji substancji zawartych w proszku z białkami ludzkiego organizmu.
Powstają w ten sposób związki, w stronę których układ immunologiczny może wystosować znaczną ilość swoistych przeciwciał. Zostaną one użyte, jeśli dojdzie do ponownej styczności z tym samym proszkiem. Właśnie dlatego radzi się sprawdzać detergenty pod kątem ewentualnych właściwości uczulających przynajmniej dwukrotnie.
Ujawniona alergia na proszek będzie się objawiać raz za razem, aż do zmiany środka piorącego na taki, który wolny jest od substancji drażniących. Może też minąć z czasem, ale z reguły zajmuje to wiele lat.
Reklama
Jak wygląda uczulenie na proszek?
Objawy alergii na proszek zasadniczo ograniczają się do zmian na powierzchni ciała, bardzo rzadko dochodzi do reakcji uogólnionych, w tym potencjalnie śmiertelnego wstrząsu anafilaktycznego.
Zazwyczaj są to typowe symptomy alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, a wśród nich:
- pokrzywka i zaczerwienienie;
- wysypka, krostki;
- bąble wypełnione płynem surowiczym;
- silny świąd skłaniający do drapania.
Warto zaznaczyć, że zazwyczaj uczula nie proszek w czystej postaci (przy wsypywaniu do pralki kontakt dłoni z detergentem jest minimalny), lecz w formie nie spłukanych pozostałości na wypranych ubraniach.
Mechanizmy prowadzące do wystąpienia objawów skórnych najczęściej zachodzą w czasie wyciągania ubranych ubrań z pralki, lub też po ich wysuszeniu i nałożeniu na ciało. Co charakterystyczne, symptomy często lokują się w miejscach, gdzie skóra jest bardzo wrażliwa, a więc np. pod pachami i w pachwinach.
Reklama
Jak wygląda uczulenie na płyn do płukania?
Uczulenie na kapsułki do prania oraz na płyn do płukania wygląda dokładnie tak samo, jak w przypadku proszku do prania. Objawy są zbliżone i charakterystyczne dla kontaktowego zapalenia skóry.
Należy podkreślić, że reakcje uczuleniowe zachodzą w odpowiedzi przede wszystkim na konserwanty i barwniki zawarte w środkach do prania i płukania. Istnieje więc ryzyko, że proszek lub płyn bardziej pachnący będzie też tym, który uczula w większym stopniu.
Jeśli chodzi o alergię na płyn do płukania, dużo uwagi poświęca się lanolinie. Jest to owczy wosk, powszechnie stosowany do zmiękczania materiałów, zwłaszcza wełny, nadający im też świeży, przyjemny zapach. O ile dla większości osób jest ona całkowicie obojętna, o tyle dla uczulonych na nią alergików może stanowić źródło poważnych problemów skórnych.
Reklama
Uczulenie na proszek u niemowlaka
Alergia na składniki detergentów ze szczególną mocą objawia się w wieku niemowlęcym i wczesno przedszkolnym, by potem z wiekiem stopniowo łagodnieć, a wielu przypadkach całkowicie zanikać. Jest to związane między innymi z niedojrzałością układu odpornościowego małych dzieci, która gra kluczową rolę w każdej klasycznej alergii.
To właśnie system immunologiczny steruje produkcją przeciwciał i uruchamia syntezę substancji stanowiących mediatory stanu zapalnego, takich jak przede wszystkim histamina.
Jak wygląda uczulenie na proszek do prania u niemowlaka i nieco starszych dzieci? Objawy generalnie są zbliżone do tych opisanych powyżej dla ogółu populacji. To pokrzywka, wysypka, rumień, świąd. Należy pamiętać, że proszki do prania dla dzieci powinny być przeznaczone dla tej kategorii wiekowej, przebadane pod kątem właściwości alergizujących, wolne od silnych konserwantów i substancji zapachowych.
Problem w tym, maluch może doznać uczulenia także z powodu detergentów używanych przez innych domowników – rodziców czy rodzeństwo, z ubraniami których będzie mieć naturalny kontakt w czasie zabawy, karmienia, usypiania.
Reklama
Uczulenie na proszek u dorosłych
Uczulenie na proszek u dorosłych pojawia się rzadziej, aczkolwiek nie ma szczegółowych danych epidemiologicznych na ten temat. Na temat alergii na proszek powstało relatywnie niewiele prac naukowych opartych na wynikach badań.
Choć od lat siedemdziesiątych dostrzega się wyraźny związek między stosowaniem detergentów, a występowaniem objawów skórnych, skala zjawiska nie jest dobrze znana. Niektórzy autorzy sugerują, że bynajmniej nie musi być na tak znacząca, jak zwykło się sądzić.
Donald V Belsito w opracowaniu Allergic contact dermatitis to detergents (...) podaje, że w jednym z badań obserwacji poddano przeszło 700 pacjentów cierpiących na zapalenie skóry. Tylko 5 z nich zareagowało negatywnie na proszek do prania, a w pogłębionych analizach okazało się, że praktycznie żadnego z tych przypadków nie można ocenić jednoznacznie. Co więcej, badacze nie ustalili ponad wszelką wątpliwość, które konkretne składniki proszku mogłyby mieć działanie uczulające.
Tak jak w przypadku dzieci, jeśli u osoby dorosłej wystąpi uczulenie od proszku, należy zastosować działania profilaktyczne, eliminacyjne, to znaczy usunąć dany detergent ze swojej łazienki i zastąpić innym, dokonując wyboru wśród produktów hipoalergicznych.
Doraźnie można też zastosować jeden z łagodnych leków przeciwhistaminowych, które blokując aktywność tak zwanego receptora H1, ograniczają reakcję zapalną organizmu i łagodzą objawy alergii.
