Przyczyny wędrujących bólów kości
Wędrujące bóle kości to sygnał alarmowy wysyłany przez organizm. Jeśli objaw ten utrzymuje się dłużej, może świadczyć o rozwoju bardzo groźnych, niekiedy potencjalnie śmiertelnych chorób. Należą do nich między innymi:
- choroby nowotworowe kości. Istnieje wiele postaci raka tego typu. Do łagodnych należą m.in. chrzęstniakokostniak czy włókniak niekostniejący, zaś wśród ciężkich i złośliwych wymienia się kostniakomięsaki, chrzęstniakomięsaki, mięsaki Ewinga. Należy pamiętać, że oprócz nowotworów pierwotnych, bardzo często wykrywa się u pacjentów przerzuty do kości z innych organów, w tym między innymi z trzustki, wątroby, dróg żółciowych, żołądka. W takiej sytuacji rokowania są złe, oznacza to bowiem, że choroba jest w bardzo zaawansowanym stadium, wielokroć nie dającym już realnych szans na wyleczenie;
- szpiczak mnogi, czyli nowotwór układu krwiotwórczego. Choroba obejmuje tak zwane komórki plazmatyczne znajdujące się w szpiku kostnym, odpowiedzialne za produkcję przeciwciał odpornościowych;
- zapalenie kości i szpiku – niezwykle trudna w diagnostyce oraz leczeniu choroba zakaźna (jeśli skutku nie przyniesie antybiotykoterapia, konieczne może być wykonanie zabiegu operacyjnego). W większości przypadków infekcja spowodowana jest przez bakterie gronkowca złocistego, zajmujące jamy szpikowe kości. Powoduje martwicę i degradację tkanek kostnych, a następnie kostnienie wtórne;
- martwica jałowa kości – zespół chorobowy, którego istotą jest obumieranie tkanki kostnej i chrzęstnej bez udziału bakterii i innych patogenów. Przyczyny tego typu dolegliwości nie są znane. Martwica ma wiele postaci, wśród których wymienić można między innymi choroby: Perthesa, Osgooda-Schlattera, Haglunda, Scheuermanna.
Wbrew powszechnie utartym sądom, regularnych dolegliwości bólowych z reguły nie dostarcza osteoporoza, czyli poważne schorzenie, w wyniku którego dochodzi do zmniejszenia gęstości kości, a w konsekwencji ich zwiększonej łamliwości. Ból pojawia się wyłącznie w związku ze złamaniem i jak zawsze w takich sytuacjach jest bardzo intensywny.
Reklama
Jak się objawiają wędrujące bóle kości?
Jak bolą kości? Objawy, ich charakter, nasilenie i umiejscowienie, są bardzo różne. W przypadku nowotworów bardzo silny ból ulokowany jest zazwyczaj w miejscu nowotworzenia, choć może „wędrować” wraz z inwazją raka na kolejne tkanki. Źródłem objawów jest najczęściej naciek tkanki kostnej, powodujący ucisk na sąsiednie struktury nerwowe. Przyczyną może też być fizyczne zniszczenie kości.
Szpiczak mnogi powoduje rozległe bóle kości zwłaszcza w obrębie tułowia. Najczęściej symptomy obejmują kręgosłup, w szczególności na odcinku lędźwiowym, ale też żebra, mostek, miednicę. Z kolei zapalenie kości i szpiku częściej dotyka kości długie kończyn dolnych i górnych. Oprócz bólu zauważalne są wówczas lokalne obrzęki i zgrubienia.
Reklama
Wędrujące bóle kości i stawów
Wędrujące bóle kości i stawów w większości przypadków są pochodną groźnych schorzeń obejmujących chrząstkę stawową. Należą do nich między innymi:
- choroba zwyrodnieniowa stawów (ChZS) – powszechna w wieku senioralnym, rozwijająca się na tle genetycznym i metabolicznym, a także w związku z naturalnym zużyciem tkanek. Powoduje wędrujący ból kości i stawów, początkowo tylko na skutek wysiłku, w późniejszych fazach – także w stanie spoczynku. Towarzyszą temu poranne zesztywnienia, a następnie coraz większe ogólne ograniczenie mobilności. W skrajnych przypadkach ChZS może być powodem inwalidztwa;
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) – ciężka choroba degeneracyjna chrząstki stawowej i kości. W pierwszej kolejności obejmuje palce kończyn dolnych i górnych, ograniczając ich ruchomość i prowadząc do deformacji. Z czasem rozszerza swój zakres i upośledza ogólną sprawność ruchową pacjenta;
- zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK, inna nazwa: choroba Bechterewa). Przyczyny schorzenia nie są dokładnie znane, prawdopodobnie jest ono następstwem współwystępowania różnych czynników, w tym zakażeń bakteryjnych i zaburzeń odporności, przy jednoczesnym występowaniu predyspozycji genetycznych. Główne objawy to ból i sztywność kręgosłupa, a następnie pochylenie sylwetki i ograniczenie ruchomości. Uwaga – infekcja może zaatakować także narządy wewnętrzne organizmu, w tym serce i płuca.
Reklama
Wędrujące bóle mięśni i kości
Ból kości i mięśni często jest wynikiem zwykłej i stosunkowo niegroźnej, ogólnoustrojowej infekcji wirusowej lub bakteryjnej. „Bolą mnie wszystkie mięśnie i kości” – tego typu zdanie mogłaby wypowiedzieć większość osób chorych na grypę i przeziębienie. Towarzyszy temu zazwyczaj uczucie rozbicia, znużenia, a także gorączka, ból gardła, nieżyt nosa. W ostatnim czasie podobne objawy często występują w przebiegu nowego schorzenia, jakim jest infekcja wywołana koronawirusem SARS Cov-2. Podobnie manifestować się mogą też inne zakażenia, powodujące na przykład stany zapalne dróg moczowych czy wirusowe zapalenia wątroby typu A, B i C.
Oprócz tego można wymienić takie schorzenia powodujące ból kości i mięśni w całym ciele jak między innymi:
- fibromialgia, nazywana obrazowo „idiopatycznym rozlanym zespołem bólowym” lub lub „zaburzeniami snu uniemożliwiającymi regenerację”. Jej przyczyna nie jest znana, podejrzewa się jedynie, że w grę wchodzą takie czynniki sprawcze, jak zaburzenia wydzielania serotoniny i kilku innych hormonów, zaburzenia snu oraz zaburzenia działania osi podwzgórzowo – przysadkowo – nadnerczowej. W przebiegu choroby ból kości i mięśni może mieć charakter zarówno rozlany, jak też punktowy. Towarzyszą temu bóle różnych organów wewnętrznych, a także poważne dysfunkcje dotyczące nastroju oraz jakości snu.
- stwardnienie rozsiane – rozległe zespoły bólowe, dotykające układ kostno-mięśniowy, są niezwykle charakterystyczne dla tej poważnej choroby układu nerwowego i towarzyszą innym symptomom, takim jak drętwienia, zmętnienie wzroku, uczucie zmęczenie, zaburzenia czucia i koordynacji ruchowej. Stwardnienie powoduje postępującą niepełnosprawność fizyczną oraz zaburzenia poznawcze, psychiczne, a finalnie prowadzi do przedwczesnej śmierci. Do głównych przyczyn należą zaburzenia autoimmunologiczne (niszczenie komórek własnego organizmu przez układ odpornościowy), predyspozycje genetyczne oraz czynniki środowiskowe (dieta, zanieczyszczenie powietrza, palenie papierosów).
