Czym jest wirusowe zapalenie wątroby typu C?
Wirusowe zapalenie wątroby typu C to choroba zakaźna wywoływana przez wirus HCV (Hepatitis C Virus). Wirus ten atakuje komórki wątroby, powodując stan zapalny, który może prowadzić do jej stopniowego uszkodzenia. W części przypadków organizm sam eliminuje wirusa w pierwszych miesiącach od zakażenia. Niestety, u większości chorych rozwija się przewlekłe zapalenie wątroby typu C, które nieleczone może prowadzić do marskości lub raka wątroby.
Reklama
Jak można zarazić się zapaleniem wątroby typu C?
Zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C następuje poprzez kontakt z krwią osoby zakażonej. Do najczęstszych sytuacji sprzyjających zakażeniu należą:
- zabiegi medyczne i kosmetyczne wykonywane niesterylnym sprzętem,
- przetaczanie krwi (przed 1992 rokiem, gdy nie było jeszcze badań krwiodawców),
- drobne zabiegi chirurgiczne,
- zabiegi stomatologiczne,
- wykonywanie tatuażu lub piercingu,
- używanie wspólnych przyborów kosmetycznych (maszynki do golenia, cążki),
- kontakty seksualne bez zabezpieczenia.
Reklama
Objawy zakażenia układu wątroby typu C
Wirusowe zapalenie wątroby typu C (HCV) często przebiega bezobjawowo, co znacząco utrudnia jego wczesne wykrycie. U części pacjentów mogą jednak wystąpić objawy, takie jak zmęczenie, bóle brzucha, zażółcenie skóry czy ciemny mocz. Zakażenie HCV może przez wiele lat postępować bez wyraźnych symptomów, prowadząc do poważnych uszkodzeń wątroby, m.in. marskość czy rak wątrobowokomórkowy. Duża zmienność genetyczna wirusa stanowi wyzwanie w opracowaniu skutecznej szczepionki, co dodatkowo komplikuje działania prewencyjne.
Wczesne objawy WZW C:
- bóle brzucha, szczególnie w okolicy wątroby,
- nieznaczne powiększenie wątroby jest częstym objawem we wczesnej fazie przewlekłego zapalenia wątroby typu C;
- objawy skórne, takie jak: świąd, wysypka;
- przewlekłe zmęczenie;
- osłabienie i złe samopoczucie;
- okresowo podwyższona temperatura;
- spadek apetytu;
- nudności.
Objawy zaawansowanej choroby WZW C:
- zażółcenie skóry i białkówek oczu,
- ciemne zabarwienie moczu,
- jasny kolor stolca,
- nasilony świąd skóry,
- problemy z koncentracją,
- zaburzenia krzepnięcia krwi.
Reklama
Powikłania WZW C
Nieleczone WZW typu C może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych. W niektórych przypadkach może rozwinąć się ostre wirusowe zapalenie wątroby, które wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. Ostre wirusowe zapalenie wątroby typu C jest rzadko diagnozowane, ponieważ często przebiega bezobjawowo lub daje niespecyficzne objawy.
Do najpoważniejszych powikłań należą:
- marskość wątroby rozwija się u około 20% pacjentów z przewlekłym zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu C i jest poważnym powikłaniem wymagającym stałego nadzoru lekarskiego;
- przewlekłe zakażenie HCV zwiększa ryzyko wystąpienia raka wątrobowokomórkowego, szczególnie u osób z zaawansowanym włóknieniem lub marskością wątroby;
- nieprawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, spowodowane przewlekłym zakażeniem HCV, może prowadzić do dodatkowych powikłań zdrowotnych.
Reklama
Badania na wirusowe zapalenie watroby
Rozpoznanie wirusowego zapalenia wątroby typu C rozpoczyna się zazwyczaj od podstawowych badań krwi, które mogą wykazać podwyższony poziom enzymów wątrobowych. Jednak do postawienia diagnozy konieczne są specjalistyczne badania.
Badanie w kierunku WZW C obejmuje dwa główne etapy:
- test przesiewowy (anty-HCV) - wykrywa przeciwciała przeciwko wirusowi HCV. Dodatni wynik oznacza, że pacjent miał kontakt z wirusem, ale nie musi oznaczać aktywnego zakażenia;
- badanie PCR (HCV RNA) - potwierdza obecność wirusa we krwi i określa jego ilość. Jest to kluczowe badanie do potwierdzenia aktywnego zakażenia i monitorowania leczenia.
Po potwierdzeniu zakażenia lekarz może zlecić:
- badanie genotypu wirusa (istotne przy doborze odpowiedniej terapii);
- USG wątroby;
- ocenę stopnia zwłóknienia wątroby (elastografia lub biopsja);
- dodatkowe badania krwi oceniające funkcję wątroby.
Reklama
Leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu C
Leczenie zakażenia wątroby typu C przeszło w ostatnich latach prawdziwą rewolucję. Dostępne terapie pozwalają na wyleczenie większości pacjentów. O wyborze odpowiedniej metody leczenia decyduje lekarz specjalista chorób zakaźnych lub hepatolog.
Obecnie stosowane leki na wirusowe zapalenie wątroby typu C to przede wszystkim tak zwane leki przeciwwirusowe o bezpośrednim działaniu (DAA - Direct Acting Antivirals). Są one znacznie skuteczniejsze i bezpieczniejsze od stosowanych wcześniej interferonów. Terapia zwykle trwa od 8 do 12 tygodni, w zależności od:
- genotypu wirusa;
- stopnia zaawansowania choroby wątroby;
- wcześniejszego leczenia.
Nowoczesne terapie pozwalają na wyleczenie nawet 95-100% pacjentów z przewlekłym zapaleniem wątroby typu C. O sukcesie leczenia mówimy, gdy 12 tygodni po zakończeniu terapii wirus pozostaje niewykrywalny we krwi.
Reklama
Zapobieganie zakażeniom układu wątroby typu C
Ponieważ nie istnieje szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu C, kluczową rolę odgrywa profilaktyka i przestrzeganie podstawowych zasad bezpieczeństwa.
Aby zmniejszyć ryzyko zakażenia wirusem wątroby typu C, należy:
- korzystać wyłącznie z usług medycznych i kosmetycznych w certyfikowanych placówkach;
- upewnić się, że podczas zabiegów używany jest sterylny sprzęt jednorazowy
- nie używać wspólnych przyborów kosmetycznych (maszynki do golenia, cążki, nożyczki)
- zabezpieczać rany plastrem wodoodpornym;
- stosować prezerwatywy podczas kontaktów seksualnych z nowym partnerem.
Osoby, u których wykryto zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu C, powinny regularnie przyjmować leki zgodnie z zaleceniami lekarza, poinformować partnera o chorobie, unikać alkoholu, prowadzić zdrowy tryb życia, stosować zbilansowaną dietę oraz regularnie wykonywać badania kontrolne.
.png)
