Witamina B12 zwana inaczej czerwoną witaminą (bo pełni rolę regulatora produkcji czerwonych krwinek) lub kobalaminą (ze względu na zawartość kobaltu) jest produkowana przez bakterie w naszych jelitach.
Ta niezwykła witamina odgrywa bardzo ważną rolę w naszym organizmie. Niestety w związku ze spadającym spożyciem mięsa, które jest jej głównym źródłem, oraz sterylnym środowiskiem, lekarze diagnozują coraz więcej pacjentów z niedoborami witaminy B12. Sprawdź, dlaczego to takie niebezpieczne.
Witamina B12 działanie
Witamina B12 potrzebna jest wszystkim komórkom ludzkiego organizmu do prawidłowego funkcjonowania. Bez niej nie może normalnie pracować układ nerwowy, tworzyć się szpik kostny i pełnić swoją rolę przewód pokarmowy. Witamina B12 odgrywa wiele ważnych funkcji, między innymi wspomaga:
- wytwarzanie kwasów nukleinowych (DNA),
- syntezę osłonki włókien nerwowych, tzw. mieliny
- produkcję ciałek krwi
- prawidłową syntezę DNA i RNA oraz przekaźników nerwowych
- utrzymanie prawidłowej gospodarki węglowodanowej, tłuszczowej, białkowej
Reklama
Niedobór witaminy B12 - objawy
Niedobór witaminy B12 może być spowodowany tym, że brakuje jej w diecie człowieka, lub tym, że jego organizm nie wchłania jej w dostateczny sposób. Najczęściej na objawy niedoboru kobalaminy narażeni są wegetarianie, weganie (niedobór może sięgać 70-90 procent), laktowegetarianie (50-60 procent ma niedobory witaminy B12) i osoby, które nie przepadają za mięsem. U kobiet w ciąży zwiększa się zapotrzebowanie na tę witaminę. Kłopoty z przyswajaniem witaminy B12 mają bardzo często :
- osoby starsze (ok. 20-40 procent osób po 65. roku życia)
- chorzy po zabiegach w obrębie układu pokarmowego
- kobiety przyjmujące doustną antykoncepcję
- osoby stosujące leki na nadkwasotę
- chorzy stosujący preparaty z potasem, metforminę
- alkoholicy
Niedobory witaminy B12 mogą dawać objawy neurologiczne, psychiatryczne, dermatologiczne, hematologiczne, a także manifestować się w obrębie jamy ustnej. Sprzyjają osteoporozie, ubytkom słuchu, chorobom sercowo-naczyniowym, np. zwiększają ryzyko udaru mózgu. Przy niedoborze może wystąpić obniżona krzepliwość krwi oraz niedokrwistość złośliwa.
Trzeba jednak pamiętać, że niedobory witaminy B12 rozwijają się powoli. Pierwszymi niepokojącymi sygnałami mogą być:
- stany ciągłego zmęczenia
- senność
- obniżenie nastroju drażliwość
- bóle, drżenie i drętwienie kończyn
- zawroty głowy
- osłabienie mięśni rąk i nóg
- spadek odporności
- niskie ciśnienie tętnicze.
Te objawy powinny nas zmobilizować do sprawdzenia poziomu witaminy B12 w trakcie badań laboratoryjnych. Niestety bardzo często się zdarza, że neurologiczne objawy niedoboru witaminy B12 są diagnozowane zbyt późno, zwłaszcza u pacjentów z demencją, SM czy neuropatią cukrzycową.
Reklama
Witamina B 12 występowanie
Naturalnym i głównym źródłem witaminy B12 dla człowieka jest mięso i jego produkty, zwłaszcza wątróbki cielęce, wieprzowe, drobiowe. Znajdziemy ją także w rybach i owocach morza (śledź, makrela, dorsz, sardynki, małże), w jajach, drożdżach, paście miso (powstałej ze sfermentowanej soi) oraz mleku i jego przetworach (jogurty, sery pleśniowe).
Na rynku jest coraz więcej produktów spożywczych, które są suplementowane witaminą B12. W produktach roślinnych B12 nie występuje (oprócz kiszonek, które zawierają bakterie kwasu mlekowego). Warto pamiętać, że naturalna witamina B12 jest wrażliwa na wysoką temperaturę i działanie promieni słonecznych.
Reklama
Witamina B12 nadmiar
Przedawkowanie witaminy B12 raczej nie jest możliwe, bo hiperwitaminoza dotyczy zazwyczaj witamin, które rozpuszczają się w tłuszczach i magazynują w organizmie (A, D, E i K).
Tymczasem witamina B12 rozpuszcza się w wodzie i jej nadmiar jest wydalany z moczem. W skrajnych przypadkach nadmiar może wywołać reakcję alergiczną, objawić się krwawieniem z nosa, przesuszonymi wargami, jeśli stosujemy jednocześnie duże dawki witaminy C.
Reklama
Witamina B12 dla dzieci
Niedobory witaminy B12 występują często u niemowląt i małych dzieci, zwłaszcza, których mamy są na diecie wegetariańskiej lub wegańskiej. Cechami charakterystycznymi jest wtedy niska masa urodzeniowa, niski wzrost i mały obwód głowy.
Reklama
Witamina B12 w ciąży
Bardzo ważna jest rola witaminy B12 w ciąży, bo jej niedobory nie pozwalają kobiecie na donoszenie ciąży. Grożą też wadami rozwojowymi płodu, między innymi takimi jak:
- spodziectwo
- rozszczep kręgosłupa
- bezmózgowie
Reklama
Witamina B12 dawkowanie
Witamina B12 tabletki czy witamina B12 w zastrzykach - która lepsza? Generalnie suplementacja witaminy B12 tabletkami jest dobrym i bezpiecznym sposobem na uzupełnianie jej braków, zwłaszcza, jeśli dodatkowo zażywa się kwas foliowy.
Coraz częściej słychać jednak, że popularność, zwłaszcza wśród gwiazd, zdobywają zastrzyki z witaminą B12. Trzeba jednak pamiętać, że to bolesne domięśniowe iniekcje, które mogą wiązać się ze skutkami ubocznymi, dlatego powinny być one zarezerwowane dla stanów dużego niedoboru, np. podczas anemii, kiedy witamina B12 podawana jest łącznie z żelazem.
A jak dawkować suplementy z witaminą B12? Instytut Żywności i Żywienia zaleca, żeby dzienne spożycie tej witaminy wynosiło:
- u dorosłych - 2,4 µg/d,
- u kobiet w ciąży - 2,6 µg/d,
- u matek karmiących - 2,8 µg/d,
- u dzieci w wieku 1-3 l. - 0,9 µg/d
- u dzieci w wieku 4-6 l. - 1,2 µg/d
- u dzieci w wieku 7-9 l. - 1,8 µg/d
- u młodzieży - od 1,8 do 2,4 µg/d.
