Co daje witamina C dla dzieci?
Witamina C to kwas L-askorbinowy, organiczny związek chemiczny zaliczany do grupy alkoholi polihydroksylowych. Substancja ta nie jest syntezowana przez organizm ludzki, a jednocześnie jest absolutnie niezbędna do życia i zdrowego funkcjonowania, stąd konieczność przyjmowania znacznych jej ilości w pożywieniu, ewentualnie także w postaci suplementów diety bądź leków.
Co to jest kwas askorbinowy? Na co pomaga witamina C u dzieci? W tej kwestii przez lata narosło wiele mitów. Zwykło się uważać, że witamina C wzmacnia układ odpornościowy i zapobiega infekcjom. Nie do końca jest to prawdą. Wedle aktualnego stanu wiedzy naukowej kwas L-askorbinowy nie zmniejsza ryzyka zachorowania na grypę i przeziębienie.
Wyjątek stanowią osoby intensywnie uprawiające sport, pracujące fizycznie oraz palące papierosy, siłą rzeczy nie odnosi się to jednak do małych dzieci. Po co więc należy przyjmować witaminę C, na co wpływa ta substancja?
- Mimo, iż nie zapobiega zachorowaniom, wzmacnia układ odpornościowy na tyle, by skrócić czas oraz intensywność infekcji górnych dróg oddechowych, co prawdopodobnie ma związek z jej działaniem hamującym aktywność histaminy, będącej mediatorem reakcji zapalnych. Uwaga: efekt ten osiągany jest przede wszystkim u dzieci przyjmujących witaminę C profilaktycznie, wiele źródeł odradza natomiast podawanie kwasu askorbinowego w trakcie choroby.
- Jest niezbędna do syntezy kolagenu, czyli substancji będącej budulcem wielu struktur ludzkiego organizmu – kości, stawów, chrząstek, zębów, dziąseł, skóry, naczyń krwionośnych. Ma to szczególne znaczenie w przypadku dzieci i nastolatków, których ciała przez kilkanaście lat pozostają w fazie silnego wzrostu.
- Jest bardzo silnym antyoksydantem, chroniącym przed działaniem niebezpiecznych, reaktywnych form tlenu (wolnych rodników), odpowiedzialnych między innymi za powstawanie nowotworów.
- Aktywnie zwalcza bakterie wywołujące próchnicę.
- Redukuje uczucie zmęczenia, znużenia, znudzenia.
Reklama
Jaka witamina C dla dziecka?
Dostępnych jest bardzo wiele postaci witaminy C, różniących się zarówno formą aplikacji, jak też składem chemicznym i pochodzeniem. W przypadku niemowląt i młodszych dzieci zalecana jest witamina C w kroplach, podawanych doustnie, według zaleceń zawartych w ulotce lub na opakowaniu. W starszym wieku maluchom można podawać suplementy i leki w proszku do rozpuszczenia w wodzie, twardych kapsułach bądź tabletkach. Uwaga: choć są one dostępne bez recepty, a ryzyko przedawkowania jest niewielkie, zasadność tego typu profilaktyki należy skonsultować z lekarzem.
Większość dostępnych na rynku preparatów zawiera witaminę C w podstawowej postaci kwasu L-askorbinowego. Istnieje jednak też witamina C liposomalna dla dzieci. Tego typu preparaty zawierają tę samą substancję czynną, jednak zamkniętą w specjalnej osłonce lipidowej. Dzięki temu witamina nie jest metabolizowana w wątrobie i większa jej ilość dostaje się do krążenia, skąd jest wchłaniana przez organizm.
Kwas L-askorbinowy może być pozyskiwany syntetycznie i w takiej też formie jest dostępny w składzie wielu suplementów i leków. Istnieje jednak też naturalna witamina C dla dzieci – pod pojęciem tym rozumie się ekstrakty z roślin stanowiących bogate jej źródło, a w szczególności z aceroli oraz dzikiej róży.
Reklama
Dawka witaminy C dla dzieci
Ile witaminy C dla dziecka jest niezbędne do zdrowego funkcjonowania? Zapotrzebowanie na kwas askorbinowy jest zależne od wieku, płci, wagi. Relatywnie największe jest w pierwszych latach życia – przyjmuje się, że łączny dzienny popyt u dzieci wynosi 2 mg na każdy kilogram masy ciała (u dorosłych – 1 mg/kg, a u kobiet w ciąży 1,5 mg/kg).
Wedle zaleceń sformułowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego w opracowaniu Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, zalecane dzienne spożycie (RDA) witaminy C powinno wynosić:
- dzieci 1–3 lat: 40 mg;
- dzieci 4–12 lat: 50 mg;
- chłopcy 13–18 lat: 75 mg;
- dziewczęta 13–18 lat: 65 mg;
Preparaty zawierające kwas askorbinowy można aplikować dzieciom po ukończeniu 4 tygodnia życia (chyba, że wskazanie na ulotce jest inne). Producenci kropli z witaminą C zazwyczaj zalecają podawanie około 50-100 mg dziennie, w przypadku zaś kapsułek i tabletek dawka witaminy C dla dzieci może być jeszcze większa (do 200 mg). Jest to zatem więcej, aniżeli wynosi norma, a przecież pamiętać należy, że podstawowe, bogate źródło kwasu askorbinowego stanowią różne produkty spożywcze, obecne w codziennej diecie.
Dlatego należy pamiętać, że witaminę C u dzieci suplementuje się po konsultacji z lekarzem i tylko przez określony czas (najczęściej kilka tygodni, w okresie zwiększonej zachorowalności na grypę i przeziębienie). Z drugiej strony przedawkowanie tej substancji praktycznie się nie zdarza. Jej nadmiar błyskawicznie usuwany jest bowiem z moczem, a wchłanianie maleje proporcjonalnie do ilości.
Przy spożyciu poniżej 200 mg dzienne, przyswajalność wynosi 70-90 procent, jednak przy dawkach przekraczających 1000 mg, spada ona poniżej 50 proc. (dane: A. Jarosz i inni, Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie)
Reklama
Najlepsza witamina C dla dzieci
Jaka witamina C najlepsza jest dla dzieci? Substancja czynna w większości suplementów i leków jest identyczna, różnić się może co najwyżej obecnością osłonki lipidowej. Nie ma różnicy, jeśli chodzi o skuteczność witaminy naturalnej i syntetycznej.
Tym na co należy zwracać uwagę w składzie preparatów, jest obecność składników dodatkowych. Choć dzieci uwielbiają słodycz, dobrze jest unikać produktów z wysoką zawartością cukru, a także wszelkiego rodzaju zagęszczaczy i poprawiaczy smaku. W składzie można za to poszukać substancji poprawiających przyswajalność, takich jak bioflawonoidy.
Generalnie jednak eksperci są zgodni - najlepsza witamina C dla dzieci to taka, której źródłem jest pokarm. Dlatego przede wszystkim warto podawać maluchom produkty bogate w tę substancję, do których należą przede wszystkim owoce i warzywa, takie jak:
- acerola, dzika róża, cytrusy, czarna porzeczka, truskawka, kiwi;
- czerwona papryka, natka pietruszki, kapusta, kalafior, brokuły, brukselka, szpinak, szparagi, cebula, rzepa;
