Witamina C została wyizolowana po raz pierwszy w 1928 roku (zsyntetyzowana w 1933 r.) przez węgierskiego biochemika Alberta Szenta-Görgyiego, za co otrzymał nagrodę Nobla. Pierwsza wyodrębniona witamina C pochodziła z węgierskiej papryki.
Zsyntetyzowaną witaminę C nazwano kwasem askorbinowym z powodu szkorbutu – choroby, którą wywoływały niedobory tej witaminy. Była to częsta przypadłość marynarzy i mieszkańców Europy Północnej, którzy mieli ograniczony dostęp do świeżych warzyw i owoców.
Witamina C - właściwości
Witamina C jest bardzo nietrwała, rozkłada się pod wpływem powietrza, temperatury i światła. Choć witamina C pozyskiwana z naturalnych źródeł jest kilkakrotnie bardziej aktywna niż syntetyczna, to trzeba szczególnej ostrożności w trakcie obróbki produktów. Nawet połowa tej witaminy może ulec rozkładowi podczas krojenie warzyw i owoców, gotowania, marynowania. Jedynie mrożenie pozwala na najmniejszą utratę witaminy C w przechowywanych produktach.
Reklama
Witamina C - działanie
Lista zalet kwasu askorbinoweg o wydaje się być nieskończenie długa. Legendarna jest jego rola w leczeniu infekcji wirusowych. O 10 procent łagodzi dolegliwości ze strony układu oddechowego.
Co ciekawe lepiej działa u osób, które profilaktycznie zażywają regularne dawki witaminy C, niż u tych chorych, którzy sięgają po suplement dopiero w momencie zachorowania. Oprócz tego witamina C:
- podnosi odporność i pobudza produkcję białych krwinek
- poprawia przyswajalność żelaza
- korzystnie wpływa na cholesterol
- chroni przed miażdżycą
- zwalcza wolne rodniki i chroni organizm przed nowotworami
- wspomaga proces regeneracji
- pomaga złamanym kościom w zrastaniu się, dzięki niej szybciej goją się rany
- wspomaga układ krążenia
- reguluje ciśnienie tętnicze
- obniża stężenie glukozy we krwi
- chroni przed szkodliwym wpływem promieniowania UVA i UVB
- ułatwia zwalczanie nastrojów depresyjnych
Prof. Linus Pauling, laureat dwóch nagród Nobla, fizyk i biochemik twierdził nawet, że regularne przyjmowanie witaminy C może opóźnić rozwój wielu groźnych chorób i wydłużyć życie. Zmarł w wieku 94 lat i do końca życia wierzył, że dobre zdrowie zawdzięcza właśnie witaminie C.
Reklama
Komu brakuje witaminy C?
Szczególne niedobory kwasu askorbinowego mają nie tylko osoby, które nie jedzą odpowiedniej ilości świeżych warzyw i owoców, ale także osoby obciążone nałogami:
- palacze
- alkoholicy
- narkomani
Na niedobory witaminy C wpływa też nadmiar cukru w diecie, stres i intensywny wysiłek fizyczny, częste stany zapalne, zabiegi i operacje, ukąszenia przez owady, które wywołują reakcję alergiczną, niektóre leki. Większe dawki witaminy C powinny przyjmować także dzieci z astmą i alergiami, kobiety w ciąży i matki karmiące piersią.
Niedobory witaminy C objawiają się:
- spadkiem odporności
- sennością
- stanami chronicznego zmęczenia
- brakiem apetytu
- bólami reumatycznymi
- krwawieniem dziąseł.
Reklama
Witamina C dawkowanie
Prof. Pauling uważał, że można wydłużyć sobie życie nawet o 18 lat, jeśli w codziennej diecie znajdzie się 3,2-18 g witaminy C. Przyjmuje się jednak, że zapotrzebowanie na witaminę C zależy od wieku, płci i stanu fizjologicznego człowieka.
Witamina C dla dzieci nie powinna przekraczać 40 mg dziennie. U dorosłych mogą to być dawki od 100 do 200 mg kwasu askorbinowego na dobę. Przy grypie może to być 100-150 g na dobę w 8-20 dawkach, przy przeziębienie 30-60 g na dobę w 6-10 dawek, przy infekcjach bakteryjnych 30-200 g na dobę, w 10-25 dawkach.
Czy witaminę C można przedawkować? Można, ale nie skutkuje to niczym poważnym. Nadmiar kwasy askorbinowego jest wydalany z moczem, ale może być przyczyną krótkotrwałych biegunek. Przy bardzo dużych dawkach witaminy C dochodzi do zakwaszenia moczu, które sprzyja wytrącaniu się moczanów i tworzeniu kamieni w drogach moczowych. Suplementacji kwasem askorbinowym na własna rękę nie powinni więc podejmować chorzy z kamicą nerkową.
Reklama
W czym jest naturalna witamina C?
Choć jedna tabletka witaminy C 1000 dostarcza organizmowi tyle witaminy, co 2 kg pomarańczy lub 20 kg jabłek, to i tak najlepiej przyswajalna jest naturalna postać tej witaminy. Źródłem naturalnej witaminy C są:
- wszystkie owoce cytrusowe
- owoce róży
- czarna i czerwona porzeczka
- truskawki
- papryka
- kapusta kiszona
- zielone warzywa
- natka pietruszki
Najwięcej witaminy C ma pochodząca z Barbadosu acerola. W jednym jej maleńkim owocu znajdziemy tyle witaminy C co w kilogramie cytryn.
