Czy seniorzy powinni suplementować witaminę D3?
Czy seniorzy powinni suplementować witaminę D3? Zdecydowanie tak. Witamina D powinna być przyjmowana przez cały rok przez wszystkie osoby po 65. roku życia. Jest to oficjalna rekomendacja ekspertów dla populacji polskiej.
Witamina D3 pełni kluczową rolę w ludzkim organizmie. Szczególne znaczenie ma dla układu szkieletowego, odpowiada bowiem za równowagę wapniowo-fosforanową, a co za tym idzie - utrzymanie prawidłowej gęstości oraz mineralizacji kości. Substancja ta wpływa także na funkcjonowanie systemów mięśniowego, nerwowego czy sercowego.
Większość witaminy D3 znajdującej się w organizmie ludzkim pochodzi ze skóry - tu właśnie jest wytwarzana pod wpływem promieniowania słonecznego. Stosunkowo niewielki natomiast odsetek dostarczany jest wraz z pożywieniem.
Ponieważ kraje, takie jak Polska charakteryzują się stosunkowo niewielką ilością słonecznych dni, a wiele osób spędza życie w zamkniętych pomieszczeniach, korzystny wpływ promieniowania ultrafioletowego jest ograniczony.
Sytuacji nie poprawia niska podaż witaminy D w produktach żywieniowych (jest obecna przede wszystkim w tłuszczach ryb i tranie). Do tego dochodzą różnego typu schorzenia, które upośledzają jej wchłanianie, a także przyspieszają wydalanie z moczem. W efekcie notowany jest niedobór tej substancji, którego konsekwencje mogą być w dłuższej perspektywie bardzo poważne.
Do potencjalnych skutków należą takie problemy zdrowotne, jak:
- choroby kości, w tym osteoporoza (utrata gęstości) czy osteomalacja (demineralizacja);
- zwiększone ryzyko zachorowania na raka sutka, jajników, prostaty, płuc, trzustki, przełyku;
- podniesione ryzyko zapadnięcia na cukrzycę typu 2;
- schorzenia układu sercowo-naczyniowego;
- zaburzenia poznawcze i psychiczne;
- choroby autoimmunologiczne;
- częstsze infekcje górnych dróg oddechowych;
Należy pamiętać, że niedobór witaminy D3 ma w Polsce charakter powszechny. Według danych przytaczanych przez dziesiątki źródeł, problem ten dotyczy od 50 do nawet 90 procent populacji, a więc milionów ludzi. W szczególności zjawisko to nasilone jest wśród małych dzieci oraz osób starszych. W tym kontekście przyjmowanie preparatów z witaminą D3 dla seniora staje się niemal koniecznością.
Reklama
Jaka witamina D3 dla seniora będzie najlepsza?
Dostępnych jest wiele preparatów zawierających witaminę D, zarówno suplementów diety, jak też leków. Różnią się one ilością substancji czynnej (od kilkuset do nawet 4 000 UI) i postacią (kapsułki, tabletki, krople).
Część z nich, oprócz głównej substancji czynnej, zawiera też inne komponenty, które mogą się okazać bardzo przydatne w zależności od potrzeb, stanu zdrowia, grupy wiekowej.
Jaka witamina D3 dla seniora jest najlepsza? Doskonale sprawdzają się preparaty o rozszerzonej formule, zawierające także inne składniki wspierające prawidłowe funkcjonowanie organizmu w starszym wieku.
Mogą to być na przykład witamina K czy kwasy omega-3. Dodatkowo wpływają one na kondycję kości, odporność, pracę mózgu, widzenie, krzepnięcie krwi.
Bardzo ważna jest też dawka witaminy D, która powinna być dostosowana do wielu. Jaka jest właściwa dla seniorów?
Reklama
Ile wynosi dzienna dawka witaminy D3 dla seniora?
Wiele lat temu rekomendowano suplementację witaminy D na poziomie zaledwie 400 UI dziennie. Praktyka pokazała, że zalecenia te były niewystarczające, obecnie specjaliści są przekonani, że w starszym wieku należy przyjmować większe ilości tej substancji, aby skutecznie uzupełniać niedobory i chronić organizm przed ich konsekwencjami.
Ile wynosi dzienna dawka witaminy D3 dla seniora? Wedle najnowszych rekomendacji naukowych, nawet do 4000 UI na dobę w najstarszych grupach wiekowych.
Zalecenia dla populacji polskiej, przygotowane przez szerokie grono ekspertów, zostały opublikowane w 2023 roku w czasopiśmie Nutrients.
Wynika z nich, że:
- osoby w grupie wiekowej 65-75 lat powinny przyjmować od 1000 do 2000 UI witaminy D dziennie przez cały rok, w zależności od masy ciała oraz podaży tej substancji w pożywieniu. Rekomendacja ta została sformułowana głównie ze względu na wyraźny spadek skuteczności syntezy skórnej u w późniejszych latach życia;
- seniorzy po 75 roku życia powinni stosować dawki większe, w granicach 2000-4000 UI na dobę przez cały rok (także w zależności od wagi oraz diety). W tym przypadku przesłanką jest nie tylko osłabiona synteza witaminy w skórze, ale też jej zmieniony metabolizm i potencjalnie gorsze wchłanianie z przewodu pokarmowego;
Dawkowanie to zapewnia skuteczność, a jednocześnie jest w pełni bezpieczne. Nie powinno się jednak bez wyraźnych wskazań lekarskich (na przykład znaczna otyłość) przekraczać zalecanych dawek zwłaszcza radykalnie (powyżej 10 000 UI na dobę) i w dłuższej perspektywie czasowej.
W takim przypadku może dojść do przedawkowania witaminy D, którego skutkiem jest między innymi patologiczne zwiększenie stężenia wapnia w organizmie. W zbyt dużych ilościach pierwiastek ten może odkładać się w krwiobiegu oraz drogach moczowych, zaburzając ich funkcjonowanie.
Efektem tego mogą być różne dolegliwości, w tym złe samopoczucie, osłabienie, zawroty głowy, nudności, wymioty, zaparcia, zwiększone pragnienie, częstomocz. Nie ma skutecznego lekarstwa na zatrucie witaminą D, należy jednak zrobić wszystko, aby organizm sam możliwie szybko zredukował jej poziom.
W tym celu należy bezzwłocznie zrezygnować z suplementacji, a także ograniczyć spożycie pokarmów zawierających zarówno tę substancję, jak też wapń.
Reklama
Jaką postać witaminy D3 wybrać dla seniora?
Należy wiedzieć, że witamina D występuje w dwóch zasadniczych postaciach, różniących się budową chemiczną oraz przyswajalnością w organizmie ludzkim.
Są to:
- D2 - ergosterol, znajdujący się w niektórych roślinach i drożdżach;
- D3 - cholekalcyferol, syntezowany w skórze człowieka i zwierząt, który występuje w takich pokarmach, jak tran, ryby (łosoś, dorsz, tuńczyk), jajka;
Najlepszą postacią witaminy D jest cholekalcyferol (D3), który przyswaja się około 100 razy lepiej, niż ergosterol (M. Kupisz-Urbańska, K. Galus), dlatego właśnie ten związek znajduje się w składzie suplementów i leków. Jest wskazane, by był on zawieszony w tłuszczu, który będzie przyspieszać transport i ułatwiać wchłanianie. Może to być np. olej rybi czy krokoszowy.
Reklama
Cena witaminy D3 dla seniora
Jaki jest koszt zakupu witaminy D dla seniora? Cena zależy między innymi od wielkości opakowania czy zawartości składników dodatkowych, a także renomy i strategii danego producenta oraz dystrybutora.
Jako przykład można podać, że opakowanie zawierające 90 kapsułek witaminy D w dawce 4000 UI kosztuje od niecałych 30 do nieco ponad 40 złotych. Jest to ilość wystarczająca do regularnej 3-miesięcznej suplementacji.
Jeśli chodzi o preparaty o bardziej rozbudowanym składzie (np. z witaminą K czy kwasami Omega-3), opakowanie zawierające 30 kapsułek można kupić za mniej więcej 25 złotych.
