Aby mówić o wstrząśnieniu mózgu, utrata przytomności nie może być dłuższa niż 6 godzin. Dodatkowo jako następstwo urazu występują również nudności, wymioty i ból głowy, który utrzymuje się najdłużej spośród wymienionych objawów.
Objawy wstrząsu mózgu (wstrząśnienia mózgu)
Do objawów wstrząśnienia mózgu (zwanego potocznie wstrząsem mózgu) należą:
- utrata przytomności (najczęściej < 1 godziny, ale maksymalnie 6 godzin),
- niepamięć wsteczna (nie pamiętasz okoliczności wypadku, nie wiesz, w jaki sposób znalazłeś się w danej sytuacji/miejscu),
- ból głowy,
- nudności,
- wymioty,
- zawroty głowy,
- zaburzenia świadomości,
- zaburzenia snu (od bezsenności do senności),
- nadwrażliwość na hałas i światło.
Reklama
Objawy wstrząśnienia mózgu - sprawdź
Aby stwierdzić czy doszło u ciebie do wstrząśnienia mózgu, odpowiedz na poniższe pytania:
- Czy doszło u mnie do urazu głowy? tak/nie
- Czy doszło do pourazowej utraty przytomności? tak/nie
- Czy po odzyskaniu świadomości wystąpiły zaburzenia pamięci = nie pamiętałeś/aś, co działo się tuż przed urazem, nie wiedziałeś/aś, co się stało, skąd i dlaczego znalazłeś/aś się w danym miejscu, sytuacji.
- Czy odczuwam nudności, wymioty?
- Czy odczuwam ból głowy?
- Czy mam zawroty głowy?
- Czy przed upadkiem odczuwam kołatania serca, nierówne bicie serca?
- Czy często miewam omdlenia?
- Czy przed utratą przytomności odczuwam ból w klatce piersiowej?
- Czy choruję na cukrzycę?
- Czy podczas omdlenia/upadku świadkowie zdarzenia widzieli drgawki, prężenia, ślinotok?
- Czy podczas upadku bezwiednie oddaję mocz lub stolec?
Najważniejszym pytaniem jest pytanie numer 2. Jeśli odpowiedziałeś/aś twierdząco na pytanie 2, a w szczególności w pytaniach 2 i 3, oznacza to, że najprawdopodobniej doszło u ciebie do wstrząśnienia mózgu. Zgłoś się do lekarza!
Sam uraz głowy może być również skutkiem, a nie przyczyną utraty przytomności (np. upadłeś/aś na skutek omdlenia). Jeśli omdlenia zdarzają ci się często, jeśli jesteś młodym dorosłym lub zażywasz leki hipotensyjne (przeciwnadciśnieniowe), jesteś osobą w podeszłym wieku, lub przed omdleniu odczuwasz zaburzenia pracy serca: zgłoś się do lekarza w celu wyjaśnienia przyczyny omdleń.
Jeśli na którekolwiek z pytań od 7 do 11 czytelnik odpowiedział twierdząco, nie świadczy to o wstrząśnieniu mózgu, ale jest to objaw innych poważnych chorób, takich jak zaburzenia pracy serca, choroba wieńcowa, cukrzyca czy padaczka i należy udać się do lekarza!
Za przyczynę wystąpienia wstrząśnienia mózgu przyjmuje się chwilowe wyłączenie dróg nerwowych odpowiadających za pobudzanie wzgórza i kory mózgowej oraz utrzymywanie świadomości. W warunkach normalnych za utrzymywanie stanu czuwania odpowiada tzw. układ siatkowaty wstępujący. Na skutek urazu następuje przemijające zaburzenie jego czynności.
Jeśli doznałeś/aś urazu głowy i wskutek uderzenia nastąpiła utrata przytomności z niepamięcią wsteczną, konieczne jest szybkie zgłoszenie się do lekarza, na oddział ratunkowy lub wezwanie karetki. Dodatkowo mogą wystąpić nudności, wymioty, silny ból głowy, zaburzenia równowagi. Najprawdopodobniej konieczne będzie pozostanie w szpitalu, wykonanie badań i obserwacja następstw urazu.
Twór siatkowaty to system neuronów, które koordynują pracę centralnego systemu nerwowego. Składa się z włókien zstępujących i wstępujących.
Włókna nerwowe zstępujące tworzą układ siatkowaty zstępujący. Mogą one modulować, czyli odbierać lub blokować bodźce czuciowe, dochodzące do mózgu z poszczególnych części ciała i ruchowe, wychodzące z mózgu na obwód ciała.
Włókna wstępujące tworzą układ siatkowaty wstępujący i odpowiadają za stymulowanie ośrodków mózgowych, odpowiadając za stany snu i czuwania. Na skutek urazu następuje przemijające zaburzenie czynności układu siatkowatego wstępującego.
Reklama
Wstrząs mózgu (wstrząśnienie mózgu) u dziecka
Dzieci, jak mało kto, narażone są na ciągłe upadki, uderzenia i kontuzje, w tym na urazy głowy. To właśnie te ostatnie mogą powodować wstrząśnienie mózgu u dziecka (zwane potocznie, choć błędnie, wstrząsem mózgu). Jednak rozpoznanie poważnych konsekwencji takiego urazu głowy u malucha nie zawsze jest proste. Wynika to z faktu, iż objawy wstrząśnienia mózgu u dziecka często występują dopiero po jakimś czasie, nawet po kilku dniach. Należy więc bacznie obserwować dziecko od momentu doznania urazu, do czasu oddania go w ręce lekarza oraz sprawdzić czy dziecko:
- ma widoczne rany, siniaki, stłuczenia;
- jest przytomne;
- oddycha;
- krwawi;
- nie doznało urazu kręgosłupa;
Trzeba zwrócić uwagę na inne niepokojące objawy. Reakcji natychmiastowej wymagają objawy omdlenia oraz poważnych uszkodzeń ciała.
Czytaj również: Krwiak mózgu - podtwardówkowy i nadtwardówkowy
U dzieci można wyróżnić różne stopnie wstrząśnienia mózgu, których jednak nie określa się od razu, a po jakimś czasie. I tak wymienia się wstrząśnienie:
- I stopnia – objawy występują do 15 minut,
- II stopnia – objawy występują po dłuższym czasie niż 15 minut,
- III stopnia – objawom towarzyszy utrata przytomności, która może trwać nawet kilka sekund.
Niezależnie od stopnia objawów, dziecko, które w wyniku urazu głowy doznało wstrząśnienia mózgu powinno być pod opieką i obserwacją lekarza.
Reklama
Objawy wstrząsu mózgu (wstrząśnienia mózgu) u dziecka
Do objawów wstrząśnienia mózgu u dzieci należą:
- utrata przytomności – nie dłuższa niż 30 minut;
- wymioty i nudności;
- zaburzenia pamięci;
- zaburzenia równowagi;
- zaburzenia wzroku;
- zaburzenia słuchu;
- ból głowy;
- rozdrażnienie;
- problemy ze snem;
- nadwrażliwość na światło i hałas
Objawy wstrząśnienia mózgu u małych dzieci i niemowląt:
- wymioty i nudności,
- problemy ze snem – od bezsenności po ospałość;
- drgawki;
- rozdrażnienie i długi płacz;
- zaburzenia równowagi;
- inne nietypowe zachowania.
Po wstrząśnieniu mózgu u dziecka może wystąpić tzw. zespół powstrząśnieniowy. Charakteryzuje się on długim czasem utrzymywania się po urazie bólów głowy, problemów z pamięcią i koncentracją, zawrotów głowy, czy rozdrażnieniem.
Reklama
Wstrząs mózgu (wstrząśnienie mózgu) - leczenie
Osoba, która doznała urazu głowy i podejrzewa się u niej wstrząśnienie mózgu, powinna pozostać pod obserwacją i opieką lekarza. W celu wyeliminowania ewentualnych groźnych powikłań pourazowych konieczne jest wykonanie badań (RTG głowy, tomografię komputerową głowy bądź rezonans magnetyczny).
Leczenie wstrząśnienia mózgu ma na celu zniesienie objawów.
- Ból głowy – leczenie przeciwbólowe.
- Wymioty – środki przeciwwymiotne.
- Zawroty głowy – pozostawanie w pozycji leżącej. Ewentualnie środki zapobiegające zawrotom głowy.
- Dodatkowo pacjent powinien dużo odpoczywać, pozostawać w cichym pomieszczeniu, nie nadwyrężać wzroku.
Nawet po ustąpieniu objawów należy przez jakiś czas obserwować osobę, która doznała wstrząśnienia mózgu, na wypadek pojawienia się ewentualnych późniejszych powikłań. Objawy wstrząśnienia powinny ustąpić w ciągu kilku dni, jeśli nudności, wymioty i ból głowy utrzymują się nadal, konieczna jest dokładniejsza diagnostyka, gdyż może to świadczyć o krwawieniu śródmózgowym.
Reklama
Wstrząśnienie mózgu odszkodowanie
Odszkodowanie bądź zadośćuczynienie za wstrząśnienie mózgu (i tym samym jego wysokość), będzie uzależnione m.in. od tego:
- jaki uszczerbek na zdrowiu powstał w wyniku doznanego urazu;
- jak długo trwało leczenie (pobyt w szpitalu, późniejsze leczenie);
- jakie były koszty badań, diagnozy i leczenia;
- na jak długo poszkodowany został wyłączony z pracy zarobkowej;
- jakich doznał innych krzywd w wyniku urazu.
Reklama
Wstrząśnienie mózgu - badania
RTG czaszki
- Jest to badanie szybkie, niedrogie, niebolesne.
- Badanie polegające na przechodzeniu przez głowę pacjenta promieni rentgenowskich. Wysyłane przez lampę promieniowanie X jest pochłaniane przez tkanki badanego I rzutowane na prostopadłą płaszczyznę z detektorem tych promieni.
- Przed badaniem należy zgłosić: ostatnio wykonywane zdjęcia rentgenowskie oraz w przypadku kobiet – ciążę. U kobiet będących w drugiej połowie cyklu miesiączkowego (po owulacji), u których zaistniała możliwość zapłodnienia, badanie nie powinno być wykonywane.
- Dawki wykorzystywane obecnie podczas wykonywania zdjęć są bardzo małe oraz skoncentrowane na prześwietlanym obszarze ciała. Mimo to zawsze należy prosić technika o ołowiany fartuch ochronny. Promienie rentgenowskie nie przechodzą przez ołów, dzięki temu można uchronić resztę ciała przed napromieniowaniem.
W celu wykluczenia ciężkich następstw urazu lub chorób centralnego systemu nerwowego lekarz może zalecić wykonanie tomografii komputerowej głowy.
Tomografia komputerowa głowy
- Badanie to pozwala na uzyskanie warstwowych zdjęć czaszki. Podobnie jak RTG wykorzystuje promieniowanie rentgenowskie. Aby wykonać tego typu obrazy, lampa rentgenowska oraz kaseta z kliszą rentgenowską są w zsynchronizowanym ruchu, podczas gdy pacjent pozostaje nieruchomy.
- Opis badania: Tomograf komputerowy składa się ze stołu, na którym układany jest pacjent, obręczy (w której znajduje się lampa rentgenowska oraz detektory promieniowania) oraz konsoli programującej badanie. Wspomniana obręcz jest dużej średnicy i stosunkowo małej szerokości, dlatego osoby obawiające się małych przestrzeni nie powinny się czuć zaniepokojone.
- Pacjent proszony jest o ułożenie się na stole, który podczas badania będzie przesuwał się w kierunku wnętrz obręczy. Podczas badania pacjent jest instruowany o sposobie zachowania się.
- Przed badaniem należy zgłosić: ostatnio wykonywane zdjęcia rentgenowskie oraz w przypadku kobiet – ciążę. U kobiet będących w drugiej połowie cyklu miesiączkowego (po owulacji), u których zaistniała możliwość zapłodnienia, badanie nie powinno być wykonywane.
Jeśli wymaga tego badanie, pacjentowi podany zostaje kontrast – może być podawany dożylnie lub do jamy ciała. W przypadku wstrząśnienia mózgu obrazy tomografii komputerowej nie wykazują żadnych nieprawidłowości.
Rezonans magnetyczny (MRI)
- Jest to metoda umożliwiająca uzyskanie bardzo dokładnych obrazów, odpowiadających przekrojom przez ludzkie ciało – w tym przypadku przez głowę pacjenta.
- Badanie jest w zupełności bezpieczne. Pacjent nie jest narażony na żadne szkodliwe dla zdrowia promieniowanie.
- Urządzenie to można nazwać potężnym magnesem. W badaniu wykorzystuje się silne pole elektromagnetyczne.
- Rezonans magnetyczny wizualnie przypomina tomograf komputerowy. Pacjent kładzie się na ruchomym stole, następnie wsuwany jest do cylindrycznego urządzenia, w którym odbywa się badanie. Badanie trwa około godziny. Przez cały ten czas należy leżeć nieruchomo. Podczas badania może być bardzo głośno, słyszalne mogą być różne dźwięki o różnej częstotliwości, nie należy się tego obawiać.
- Jeśli to wymagane, podczas badania może zostać podany kontrast dożylnie lub do jamy ciała.
- Przed badaniem pacjent zostaje poproszony o rozebranie się, najczęściej do bielizny, należy pozbyć się wszystkich elementów metalowych, zdjąć biżuterię, zegarek.
- Ze względu na wykorzystanie pola magnetycznego się badania nie można wykonać u osób posiadających wszczepione metalowe implanty wewnątrz ciała – np. stenty wewnątrznaczyniowe, rozrusznik serca, sztuczne zastawki serca, zespolenia wewnątrzszpikowe kości, po wymianach stawu biodrowego, kolanowego, implanty stabilizujące kręgosłup (po operacjach skoliozy).
- Osoby cierpiące na klaustrofobię powinny zgłosić to przed badaniem, ponieważ wewnątrz cylindra jest dość ciasno.
- Przed badaniem pacjent jest proszony o wypełnienie karty, w której zawarte są wyżej wymienione informacje, ale najlepiej poinformować lekarza zlecającego badanie o przechodzonych operacjach lub o obawach związanych z małymi przestrzeniami.
Narażenie na uraz głowy:
- wypadki samochodowe.
- prace budowlane,
- prace na wysokościach,
- uprawianie sportów, w których jest duże narażenie na uraz głowy (hokej, futbol, jazda na rowerze, wspinaczka) bez kasku ochronnego,
- uprawianie sportów ekstremalnych.
Czytaj również: