Wymioty ze stresu - co robić przy nudnościach i mdłościach?

Wymioty ze stresu - dlaczego się pojawiają i u kogo?

Czy można wymiotować ze stresu? Niestety tak, bowiem wymioty pojawiają się często, jako naturalny objaw silnego stresu. Wiele osób w sytuacjach stresowych doświadcza tej przykrej dolegliwości, myląc ją z sygnałem organizmu o rozwijającej się chorobie układu pokarmowego.

Jednak w tym przypadku wymioty są związane przede wszystkim z naszymi emocjami, a układ pokarmowy reaguje w taki sposób na zaburzenia psychiczne.

Dlaczego pojawiają się wymioty ze stresu?

• Za poziom stresu odpowiada kortyzol, nazywany także „hormonem stresu”, który pomaga nam radzić sobie z trudnymi i stresującymi sytuacjami. W przypadku silnego zdenerwowania, napięcia emocjonalnego lub przewlekłego stresu poziom kortyzolu we krwi niebezpiecznie wzrasta i pojawia się wzmożona aktywność układu nerwowego.
• W sytuacji „życia w stresie” wysoki poziom kortyzolu utrzymuje się w sposób ciągły i organizm zaczyna się bronić, ponieważ zdecydowanie spada jego odporność.
• Pierwszym obiektem ataku jest żołądek. Stres wywołuje bóle brzucha, skurcze żołądka, pieczenie, które doprowadzają do wymiotów, nudności i mdłości ze stresu.

Stres przyspiesza trawienie i zwiększa wydzielanie soków żołądkowych, co w konsekwencji doprowadza do szybszego opróżniania żołądka. Za odruch wymiotny odpowiedzialny jest ośrodek nerwowy, znajdujący się w rdzeniu kręgowym.

Często osoby zmagające się z depresją czy nerwicą żołądka narażone są na silne wymioty. Taki gwałtowny wyrzut treści pokarmowej pojawia się przy intensywnych skurczach mięśni brzucha, a te z kolei nasilają się w sytuacji stresu. Dodatkowo u osób z takimi skłonnościami pojawia się lęk przed kolejnymi wymiotami, a to dodatkowo zwiększa stres i tworzy się tak zwane „błędne koło lęku”.

Wymioty ze stresu mogą oznaczać różne choroby. Oprócz wspomnianej nerwicy żołądka czy depresji, często pojawiają się u osób zmagających się z zespołem jelita drażliwego, bulimią czy anoreksją, chorobą wrzodową żołądka lub nadwrażliwością pokarmową.

Kobiety, częściej niż mężczyźni, uskarżają się na nudności, wymioty czy mdłości w sytuacjach zdenerwowania. Takie skłonności mogą mieć także podłoże genetyczne.

Dzieci i młodzi dorośli narażeni są dość mocno na dolegliwości w postaci wymiotów o podłożu psychogennym, których przyczyny tkwią przede wszystkim w emocjach.

Dlaczego dziecko wymiotuje ze stresu?

Układ nerwowy dzieci nie jest jeszcze w pełni ukształtowany i odporny na stres. Dziecko przeżywa lęki, boi się różnych życiowych sytuacji dnia codziennego i łatwo przechodzi w skrajne emocje. Wiele rzeczy w jego życiu jest nowych i nieznanych.

Gdy dziecko wymiotuje ze stresu należy koniecznie znaleźć przyczynę takiej reakcji organizmu. Wymioty pojawiające się w sytuacji stresu powinny być zawsze sygnałem dla rodziców, że ich pociecha może mieć jakiś poważny problem i wymaga wsparcia.

Kiedy mogą pojawić się u dziecka wymioty ze stresu? Oto przykłady:

• śmierć w rodzinie,
• rozwód rodziców,
• wypadek,
• problemy w szkole,
• konflikty z rówieśnikami,
• zmiany w życiu (np. przeprowadzka czy przeniesienie do nowej szkoły),
• zbyt duże oczekiwania ze strony rodziców,
• nadmierne obciążenie obowiązkami związanymi z edukacją.

Rodzice powinni obserwować swoje dziecko i dowiedzieć się, dlaczego wymiotuje w stresujących sytuacjach. Jeżeli rodzic zauważy powtarzające się wymioty warto udać się po pomoc do fachowca - psychologa lub lekarza psychiatry.

Przewlekły stres u dzieci może być początkiem depresji, zaburzeń odżywiania lub może doprowadzić do innych poważnych zaburzeń psychicznych. 

Reklama

Wymioty ze stresu i objawy towarzyszące

Stres to uczucie ciągłego napięcia emocjonalnego lub mentalnego. Wymioty są jednym z jego objawów, a długotrwałe pozostawanie w stanie przewlekłego napięcia wywołuje wiele różnych reakcji ze strony naszego organizmu.

Jakie inne przejawy stresu mogą pojawić się obok wymiotów? Oto przykłady:

• poranne mdłości - najczęściej odczuwane  przed stresującymi sytuacjami, które czekają w rozpoczynającym się dniu,
• uczucie zdenerwowania - pojawia się przy długotrwałym stresie i przeciążeniu,
• drżenie rąk - silny niepokój wywołuje stan fizjologiczny w postaci drżenia, a układ nerwowy nie potrafi już kontrolować tego typu czynności,
• napięcie emocjonalne,
• zamartwianie się - w stresie mózg ciągle „produkuje” czarne scenariusze i każda sytuacja jest powodem do zmartwienia,
• ciągłe zmęczenie - nadmiar kortyzolu w organizmie wywołuje uczucie ogromnego zmęczenia i wyczerpania,
• problemy ze snem - czas snu może wydłużać się, mogą pojawiać się także koszmary senne. W stresie sen może także nie nadchodzić, mimo ogromnego zmęczenia, a wtedy bezsenność przekształca się w stan chroniczny,
• obniżone libido - ciągłe rozdrażnienie i zmęczenie powoduje utratę zainteresowania kontaktami seksualnymi,
• problemy ze złością i agresją - często ukrywamy stres przed otoczeniem, a jednocześnie nie potrafimy rozładować go w zdrowy sposób. W tych sytuacjach tłumione emocje wybuchają ze zdwojoną siłą i znajdują ujście w złości lub agresji,

W sytuacji stresu mogą pojawiać się także żółte wymioty. Zdenerwowanie i zmęczenie często wywołują brak apetytu, a gwałtowne wymioty przy pustym żołądku przybierają wtedy żółtą barwę.

Taki stan może dodatkowo oznaczać ostrą lub przewlekłą chorobę układu pokarmowego, osłabionego stresem i napięciem. Kolor żółty pojawia się także przy intensywnych wymiotach, które mogą prowadzić do nieodwracalnych zmian w naszym organizmie.

Wymiotowanie krwią a stres

W sytuacjach stresowych może pojawić się także wymiotowanie krwią. Jeśli są to pojedyncze przypadki, niepojawiające się zbyt często, mogą oznaczać niewielkie mechaniczne uszkodzenia przełyku i wywołane są nadmiernym obciążeniem fizycznym przy wymiotach.

Jeśli jednak krwiste wymioty pojawiają się często mogą oznaczać wrzody żołądka lub dwunastnicy. Długotrwałe narażenie na stres to jedna z przyczyn rozwoju choroby wrzodowej.

W stresie organizm jest osłabiony, a niektóre osoby dodatkowo palą więcej papierosów czy nadużywają alkoholu. Te wszystkie czynniki występujące jednocześnie wzmacniają skłonności do wrzodów.

Gdy pojawia się stres i wymiotowanie krwią należy zasięgnąć opinii lekarza. Taki stan może świadczyć nie tylko o problemach emocjonalnych, ale także dodatkowo o innych chorobach (jak wrzody na żołądku czy owrzodzenie przełyku).

Reklama

Co robić, gdy pojawią się wymioty ze stresu? 

Gdy wymioty w sytuacjach silnego napięcia i stresu pojawiają dość często, warto skonsultować to z lekarzem i rozpocząć terapię, której celem jest zdiagnozowanie przyczyn stresu. Pamiętajmy jednak, że terapia i walka z niepotrzebnymi emocjami to nie jedyna droga do stopniowej eliminacji odruchów wymiotnych.

Pierwszym sygnałem o „nadchodzących” wymiotach w sytuacji zdenerwowania są najczęściej mdłości od stresu. Dodatkowo może pojawić się bladość na twarzy, zimne poty lub nadprodukcja śliny. Te charakterystyczne objawy są sygnałem ostrzegawczym o zbliżających się torsjach.

Jak pozbyć się mdłości ze stresu? Warto w takiej sytuacji wypić filiżankę ciepłej mięty, rumianku lub po prostu szklankę wody z plasterkiem cytryny oraz zaczerpnąć świeżego powietrza.

Możemy także skorzystać z pomocy lekarza, gdy mdłości się powtarzają, który zleci nam środki przeciw mdłościom i wymiotom, dostępne na rynku w różnych postaciach (tabletki, płyny do picia czy plastry do przyklejania).

Nudności od stresu można zwalczać lekami gastrycznymi oraz domowymi sposobami. Warto zmienić sposób odżywiania i wprowadzić taki jadłospis, który nie podrażnia układu pokarmowego.

U osób narażonych na przewlekły stres występuje niedobór wielu składników w organizmie, takich jak:

• witamina B i C,
• magnez,
• cynk,
• tryptofan,
• witamina B12.

Aby uzupełnić te niedobory powinniśmy jeść więcej świeżych warzyw i owoców, ryb, produktów z pełnego ziarna, migdałów i warzyw liściastych.

Po wymiotach warto napić się chłodnego i lekko osłodzonego napoju, na przykład ostudzonej, słabej i posłodzonej herbaty lub wody z cytryną z dodatkiem niewielkiej ilości miodu. 

Domowymi sposobami na łagodzenie objawów wymiotów są:

• częste picie ciepłych płynów, małymi porcjami,
• unikanie jedzenie, przez co najmniej godzinę po wymiotach,
• unikanie ostrych i tłustych potraw,
• wyeliminowanie gorących potraw,
• żucie mięty pieprzowej,
• dostarczenie organizmowi bezpośrednio po wymiotach niewielkiej ilości cukru - jego brak powoduje wytworzenie acetonu w organizmie i nasilenie wymiotów,
• wypicie łyżeczki octu jabłkowego,
• krople żołądkowe.

Dla wielu osób problemem są wymioty ze stresu w pracy. Warto wtedy otworzyć okno, zaczerpnąć powietrza, wziąć kilka głębokich oddechów. Dobrze też ustalić z psychologiem techniki szybkiej relaksacji i stosować je w miejscu pracy.

Reklama

Zapobieganie wymiotom ze stresu

Jak można zapobiegać wymiotom przy stresie? Głównym sposobem jest wyeliminowanie przyczyny, czyli stresu. To często długotrwały proces, który wymaga specjalistycznego działania, mającego na celu opracowanie indywidualnej terapii poznawczo-behawioralnej. Wraz z opanowaniem stresu znikają jego objawy, w tym także wymioty.

Warto pomóc sobie, stosując także techniki relaksacyjne, które wyciszają organizm i łagodzą objawy stresu.

Należą do nich:

• nauka właściwego oddechu - powinniśmy usiąść na krześle, wyprostować się oraz głęboko i powoli wdychać powietrze nosem oraz długo i spokojnie wypuszczać je ustami (oddychanie przeponowe),
• świadome napinanie (przy wdechu) i rozluźnianie (przy wydechu) poszczególnych mięśni, które pomaga złagodzić stan napięcia emocjonalnego,
• aromaterapia, czyli terapia zapachem - może być nią relaksacyjna kąpiel z dodatkiem olejków (szałwiowy, tymiankowy lub eukaliptusowy),
• joga,
• masaże,
• aktywność fizyczna.

Dużym wsparciem w walce z nudnościami i mdłościami w wyniku stresu są niektóre zioła. Dobrze jest pić napary ziołowe z rumianku, mięty lub melisy. Skuteczne działanie wykazuje także herbata z imbiru, który eliminuje nie tylko mdłości i wymioty, ale także łagodzi ból powstały na skutek nadmiernego rozciągania mięśni. Kolejnym ziołem jest rzepik, który skutecznie zwalcza schorzenia jelitowe i przeciwdziała wymiotom.

Pamiętajmy także, aby unikać gorących napojów i ciężkostrawnych potraw, głównie ograniczając posiłki, które zawierają spore ilości tłuszczu. Podstawą zapewniania równowagi jest także odpowiednie nawodnienie organizmu w celu przywrócenia właściwej gospodarki wodno-elektrolitowej.

Warto pić schłodzoną wodę, która możemy dodatkowo posłodzić lub posolić, aby dostarczyć organizmowi glukozę i elektrolity.