Jak wygląda wzdęty brzuch?
Wzdęty brzuch to pewnego rodzaju uczucie rozdęcia czy wypełnienia jamy brzusznej. Może objawiać się także uciskiem, obecnością nadmiernej ilości gazów czy powiększeniem się obwodu jamy brzusznej.
Dolegliwość ta jest bardzo subiektywna, ponieważ pacjenci mogą ją opisywać czy też odczuwać w odmienny sposób. Wzdęcia to w większości przypadków kłopoty z regulacją gazów między ich produkcją a eliminacją. Cały proces jest zupełnie naturalny, jednakże czasem dochodzi do zaburzenia tej homeostazy.
W takim przypadku odczuć można powiększenie się obwodu brzucha, trudność z jego wciągnięciem, a także poczucie ciężkości. Dodatkowo towarzyszyć mogą temu wrażeniu częstsze odbicia czy wydalanie gazów o przykrym zapachu. Objawy te mogą się nasilać w ciągu dnia, aby być najbardziej dokuczliwe wieczorem.
Wzdęcia brzucha częściej występują wśród kobiet niż wśród mężczyzn. Nabrzmiały brzuch pojawić się może zaraz po posiłku, jednak objawy te mogą wystąpić także w przypadku:
- przyrostu masy ciała,
- wodobrzusza,
- powiększenia się wątroby, śledziony, nerki,
- pojawienie się guzów, torbieli.
Reklama
Przyczyny wzdętego brzucha
Wzdęty brzuch może pojawić się po ciężkostrawnym posiłku i jest najczęściej występującą przyczyną tej dolegliwości. Jednak nie jest ona jedyną. Zwiększona ilość gazów powstających w jelitach może być objawem:
- nadmiernego połykania powietrza,
- chorób dotykających jelit,
- nietolerancji pokarmowych,
- fermentacji bakteryjnej węglowodanów,
- spożycia zbyt dużej ilości substancji wzdymających.
Wiele z tych przyczyn ma swoje źródło w nieprawidłowych nawykach żywieniowych, np. szybkie spożywanie posiłków, przyjmowanie dużych ilości napojów gazowanych, palenie papierosów, a także brak znajomości własnego organizmu i jego ograniczeń. Przyczyną może być również choroba układu pokarmowego czy stres.
Wzdęty brzuch przed okresem
Cykl menstruacyjny u kobiet ma wpływ na pracę układu pokarmowego. W pierwszych fazach cyklu, czyli tuż przed i w trakcie miesiączkowania następuje znaczący wzrost estrogenu. Jest to hormon typowo żeński, który odpowiada za rozrost błony śluzowej macicy, przygotowując ją do zagnieżdżenia się zarodka.
Zmiany te zachodzą regularnie w organizmie osób z macicami, natomiast zdarzają się sytuacje, w których reakcja na znany proces będzie inna niż zazwyczaj. W tym wypadku również może się pojawić wzdęcie brzucha.
Wzdęty brzuch w okresie menopauzy
W przypadku dolegliwości związanych z okresem menopauzalnym warto zwrócić uwagę na fakt dużych wahań hormonalnych. W początkowej fazie lub nawet tuż przed nią hormony: estrogen i progesteron szybko i często zmieniają swoje stężenie i poziom. Wiąże się to także z nieregularnością miesiączek. Dlatego zdarzyć może się tak, że tuż przed menstruacją brzuch będzie wzdęty nawet jeśli nigdy wcześniej organizm nie reagował w taki sposób.
Wzdęty brzuch podczas dni płodnych
Zmiana stężenia hormonów w trakcie cyklu menstruacyjnego u kobiet wpływa znacząco na działanie układu pokarmowego. Szczególnie należy brać pod uwagę estrogen i progesteron.
W ostatnich fazach cyklu w tym i w czasie owulacji, czyli dni płodnych, poziom progesteronu wzrasta. Hormon ten oprócz pełnionych funkcji w układzie rozrodczym, wprowadza zmiany w układzie pokarmowym. Odpowiedzialny jest za rozluźnienie mięśni gładkich w jelitach, co spowalnia ich perystaltykę. Wraz ze spowolnionym metabolizmem może pojawić się uczucie wzdęcia.
Wzdęty brzuch w ciąży
Ten rodzaj wzdęć jest zupełnie naturalny i nie zawsze zależy od nawyków żywieniowych czy odpowiedniej diety. Głównym sprawcą tej dolegliwości jest hormon ciążowy – progesteron. Odpowiada on za utrzymanie ciąży w pierwszym trymestrze, a także spowalnia perystaltykę, czyli ruchy jelit. Przez to metabolizm kobiety zwalnia, a wzdęcia i gazy są częściej odczuwalne.
Wzdęty brzuch po usunięciu woreczka żółciowego
Wzdęcia mogą wystąpić także po zabiegach chirurgicznych. Objawy są podobne do tych spowodowanych nietolerancją laktozy, jednakże jest to najczęściej problem przejściowy. Warto skonsultować się z lekarzem, szczególnie po operacji i przekazać specjaliście pełną informację o wszelkich dolegliwościach.
Reklama
Ciągle wzdęty brzuch
Zdarzają się jednak takie sytuacje, kiedy ciężko znaleźć przyczynę dolegliwości trawiennych. Wiecznie wzdęty brzuch może mieć swoje źródło w chorobach układu pokarmowego, takich jak:
- zespół jelita drażliwego,
- nieswoiste zapalenie jelit,
- rak jelita grubego,
- choroby wrzodowe lub pasożytnicze,
- celiakia.
W zespole jelita drażliwego odczuwany jest cały czas wzdęty brzuch, któremu mogą towarzyszyć bóle brzucha, biegunka lub zaparcia. Objawy takie jak nudności, ospałość, zmęczenie czy bóle głowy także są sygnałem, że problem może być poważniejszy. Z takimi dolegliwościami najlepiej od razu udać się do lekarza, ponieważ niepotwierdzona jest główna przyczyna występowania tej choroby.
Czasem zależne jest to od stresu, a innym razem od nieprawidłowych funkcji motorycznych i sensorycznych jelit. Z tego powodu warto skonsultować się z lekarzem oraz chodzić na badania kontrolne, kiedy długotrwale występuje wzdęty brzuch.
Innym problemem, który wymaga wizyty u specjalisty jest celiakia, czyli autoimmunologiczna nietolerancja glutenu. Oznacza to, że organizm wytwarza przeciwciała, które kieruje na własne komórki. Jest to choroba genetyczna, przez którą zanikają kosmki jelitowe, a co za tym idzie zmniejsza się powierzchnia do wchłaniania substancji odżywczych. Objawia się burczeniem czy uczuciem przelewania się w brzuchu, nadmiernymi wiatrami, spadkiem wagi czy niedokrwistością.
Reklama
Wzdęty brzuch po jedzeniu
Wzdęcia po jedzeniu są często spotykanym objawem, a rozwiązaniem jest stosowanie lekkiej i bogatej w błonnik diety. Przez nieprawidłową dietę, a szczególnie przy ciągłym spożywaniu posiłków ciężkostrawnych, na przykład smażonych, tłustych posiłków białkowych trawienie może zostać spowolnione.
Wzdęcia brzucha po jedzeniu trudno rozpuszczalnych węglowodanów również jest często spotykane. Najsilniej wpływającymi na ten objaw są rośliny strączkowe takie jak groch, soczewica, fasola oraz warzywa kapustne, jak kapusta, szparagi czy kalafior.
Nietolerancja laktozy, czyli wzdęcia występujące po spożyciu mleka czy produktów mlekopodobnych, również jest kłopotliwą dolegliwością, która pojawia się z wiekiem. Przyczyną tego jest zanikanie, a w efekcie niedobór laktazy, czyli enzymu rozkładającego laktozę.
Objawia się to nasilonymi biegunkami, nudnościami, czy bólem brzucha. Może występować również wzdęty brzuch po słodyczach czy po spożyciu zbyt dużej ilości cukru. Mimo iż organizm człowieka uwielbia słodkie, ich nadmiernie przyjęta ilość może skutkować większą produkcją gazów.
Reklama
Objawy wzdęcia brzucha
Niektóre z objawów, jakie mogą się pojawić, kiedy odczuwalny jest wzdęty brzuch i gazy, zostały podane powyżej. Jednak warto wymienić je i wskazać, na co należy zwrócić uwagę. Wzdęty, twardy brzuch to główne odczucie, któremu może towarzyszyć:
- ból,
- przewlekłe zmęczenie,
- biegunki lub zaparcia,
- uczucie pełności, niestrawność,
- przelewanie się bądź burczenie w brzuchu,
- złe samopoczucie,
- migreny,
- gazy o nieprzyjemnym zapachu.
Są jednak takie objawy, które powinny zaniepokoić, szczególnie przy długotrwałych wzdęciach. Wizyta w gabinecie lekarskim jest konieczna, gdy odczuwany jest:
- przewlekły ból brzucha,
- niezamierzona utrata masy ciała,
- nawracające biegunki lub zaparcia,
- krew w oddawanym stolcu,
- objawy infekcji, tj.: gorączka, wymioty, bóle stawów, dreszcze.
Reklama
Co na wzdęty brzuch?
Kiedy prawidłowo zlokalizowane jest źródło dolegliwości, lekarz specjalista indywidualnie wskaże, co jest dobre na wzdęty brzuch. Dieta tłusta, ciężkostrawna powinna być zastąpiona składnikami odżywczymi sprzyjającymi łagodnej pracy jelit.
W przypadku nietolerancji niektórych składników, warto udać się na badania, aby zlokalizować konkretny produkt. Następnym krokiem jest ułożenie diety eliminacyjnej, podczas której ograniczone jest przyjmowanie trującej dla organizmu substancji.
W niektórych sytuacjach dobrym rozwiązaniem problemu będzie zwiększona aktywność fizyczna, która naturalnie zwiększa metabolizm, a zatem zmniejsza ilość gazów powstających w jelitach. Ćwiczenia kilka razy w tygodniu bądź dłuższe spacery mogą bardzo dobrze wpłynąć na procesy trawienne, a także na samopoczucie.
Na wzdęty brzuch z powodów stresogennych zalecany jest odpoczynek i relaks. Natomiast kiedy dolegliwość związana jest z poważniejszymi chorobami, konieczna jest wizyta u lekarza, który wskaże właściwe metody leczenie. Możliwe będą badania krwi, kału, USG jamy brzusznej, kolonoskopia bądź gastroskopia.
Reklama
Dieta na wzdęty brzuch
Odpowiadając na pytanie, jaka dieta na wzdęty brzuch jest najlepsza, należy sięgnąć do kilku zasad, które sprawdzają się przy wielu problemach trawiennych. Ważne jest, aby jeść regularnie małe posiłki, co najmniej 4-6 w ciągu dnia. Picie dużej ilości wody, minimum 2l dziennie wpłynie także pozytywnie na pracę układu nerwowego czy wygląd cery.
W trakcie posiłku warto skupić się na nim, żuć powoli i dokładnie oraz unikać rozmów, przez które możemy dodatkowo połknąć powietrze.
Na problem z zaparciami warto dodać do diety większą ilość warzyw, owoców i produktów pełnoziarnistych, tj.: razowe pieczywo, kasze, płatki owsiane. Na wzdęty brzuch, dieta może być najskuteczniejszym rozwiązaniem, ponieważ wpłynie pozytywnie na pracę układu pokarmowego, a także pozostałych układów w organizmie człowieka poprzez wprowadzenie różnorodnych składników odżywczych.
Dieta na wzdęty brzuch i gazy poprawi samopoczucie oraz zwiększy odczucie lekkości i energii na każdy nowy dzień.
Leki na wzdęty brzuch
Leki na wzdęcia przepisywane są w sytuacjach, kiedy inne metody radzenia sobie zawiodły. Po konsultacji z lekarzem można zakupić lek na wzdęty brzuch na bazie symetykonu, który przyczynia się do pękania pęcherzyków gazów w jelicie. Ułatwia to wchłanianie się treści pokarmowej oraz jej wydalanie.
Warto zaopatrzyć się także w ziołowe herbatki, które rozgrzeją żołądek oraz dodatkowo mają właściwości zapobiegające wzdęciom. Koper włoski, bazylia czy mięta pieprzowa są polecanymi ziołami przyspieszającymi perystaltykę jelit.
