Rodzaje słuchu
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, że ma trzy słuchy. Mianowicie słuch fizjologiczny, muzyczny i fonematyczny. Każdy z nich pełni inną funkcję. Słuch fizjologiczny jest niezbędny do odbierania dźwięków z otoczenia i warunkuje rozwój pozostałych rodzajów słuchu.
Słuch muzyczny to umiejętność odróżniania dźwięków o różnych wysokościach. Dzięki słuchowi muzycznemu człowiek rozróżnia dźwięki o różnej intonacji czy różniące się rytmem. Słuch fonematyczny nazywany jest słuchem mownym, gdyż warunkuje on rozwój mowy.
Bez słuchu fonematycznego człowiek nie potrafiłby mówić, czytać i pisać. Zaburzenia słuchu można więc podzielić na zaburzenia słuchu fonematycznego, fizjologicznego oraz muzycznego. W ostatnich latach specjaliści zaczęli wyróżniać także zaburzenia słuchu centralnego lub by wyrazić się bardziej precyzyjnie - zaburzenia centralnego przetwarzania słuchowego (CAPD).
Reklama
Zaburzenia słuchu fonematycznego
Słuch fonematyczny, inaczej fonemowy, to najprościej rzecz ujmując zdolność do słyszenia i rozróżniania dźwięków mowy. Słuch fonemowy jest niezbędny do tego, by mówić, czytać i pisać. Nazywa się go niekiedy słuchem mownym.
Aby człowiek nabył zdolność mówienia, musi wykrywać dźwięki mowy, czyli odróżniać je od innych dźwięków otoczenia. Następnie musi rozumieć znaczenie dźwięków mowy i umieć je wyartykułować. Zatem, aby słuch fonematyczny funkcjonował prawidłowo, układ słuchowy musi odbierać dźwięki, a ośrodek słuchu w mózgu syntetyzować i analizować te dźwięki.
- Czytaj też: Niedosłuch u dorosłych i dzieci
Reklama
Jakie są przyczyny zaburzeń słuchu fonematycznego?
Etiologia zaburzeń słuchu fonematycznego nie jest do końca znana. Specjaliści uważają, że tego typu zaburzenia mogą mieć różnorodne przyczyny.Źródłem zaburzeń słuchu fonematycznego mogą być nieprawidłowości w funkcjonowaniu układu słuchowego oraz zaburzenia ze strony układu nerwowego. Zarówno jedne, jak i drugie mogą być spowodowane czynnikami środowiskowymi lub wadami genetycznymi.
Reklama
Zaburzenia słuchu fonematycznego - objawy u dzieci
Fonematyczne zaburzenia słuchu u dzieci można rozpoznać po trudnościach z pisaniem i artykulacją dźwięków. Dziecko z zaburzeniami słuchu fonematycznego ma często wadę wymowy, posługuje się ubogim słownictwem i buduje proste zdania. Dodatkowo ma trudności z zapamiętywaniem dźwięków. Ponadto ma problem ze zlokalizowaniem źródła dźwięku, a także nie rozróżnia dźwięków podobnych brzmieniowo.
Reklama
Zaburzenia słuchu centralnego
W ciągu ostatnich kilku lat wzrosło zainteresowanie audiologów, logopedów, pedagogów oraz psychologów zaburzeniami centralnego przetwarzania słuchowego (CADP od angielskiego Central Auditory Processing Disorder), co można skrótowo określić jako zaburzenia słuchu centralnego. Tego typu zaburzenia nie są uwzględniane w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD-10 i doczekały się wielu definicji. Charakterystyczne dla zaburzeń słuchu centralnego jest to, że układ słuchowy funkcjonuje w sposób prawidłowy i nie występują zaburzenia funkcji językowych. Źródłem problemu muszą być zatem zaburzenia w przetwarzaniu słuchowym na poziomie neuronalnym.
Zaburzenia słuchu centralnego to pojęcie szersze od zaburzeń słuchu fonematycznego. Mianowicie o zaburzeniach centralnego przetwarzania słuchowego mogą świadczyć nie tylko problemy ze słuchem fonematycznym, ale także zaburzenia integracji słuchowo-wzrokowej i trudności ze słyszeniem w hałasie.
Reklama
Zaburzenia słuchu centralnego - objawy u dziecka
Jak rozpoznać zaburzenia centralnego przetwarzania słuchowego u dziecka? Dzieci z CADP, oprócz objawów zaburzeń słuchu fonematycznego, mają trudności z rozumieniem złożonych poleceń. Nie rozumieją ich zwłaszcza w hałasie lub w obecności wielu bodźców. Ponadto mają problem z koncentracją oraz zapamiętywaniem sekwencji dźwięków i wyrazów. Nie potrafią zlokalizować źródła dźwięku. Dzieci z zaburzeniami słuchu centralnego mają problemy z wykonywaniem czynności, które angażują obie półkule mózgu, takich jak czytanie, rozumienie ze słuchu, taniec, rysowanie. Często zachowanie dziecka z zaburzeniami słuchu centralnego jest mylone z nadpobudliwością psychoruchową.
Czytaj też:
