Czym jest zapalenie wątroby u dzieci?
Zapalenia wątroby u dzieci do grupa chorób spowodowana różnymi czynnikami, której cechą wspólną jest uszkodzenie tego narządu. W zależności od typu zapalenia wątroby obserwuje się odmienny czynnik etiologiczny, różne objawy i odchylenia w badaniach laboratoryjnych oraz histopatologicznych. Odmiennie też przebiega postępowanie diagnostyczne i leczenie.
Rodzaje stanu zapalnego wątroby u dziecka to:
- ostre zapalenie wątroby (w tym wywołane m.in. wirusami, lekami i innymi substancjami toksycznymi), które charakteryzuje się tym, że ma silny i nagły przebieg;
- przewlekłe (m.in. niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby, autoimmunologiczne zapalenie wątroby, wyróżniające się wolniejszym tempem rozwoju, ale też dłuższym okresem utrzymywania się symptomów chorobowych.
Nierzadko przewlekłe zapalenie wątroby stanowi następstwo jego ostrej formy lub uszkodzenia wątroby o podłożu toksycznym.
Biorąc pod uwagę przyczyny stanu zapalnego wątroby, dzieli się je na takie typy, jak zapalenie autoimmunologiczne, wirusowe, bakteryjne oraz toksyczne (najczęściej alkoholowe, co w przypadku dzieci zdarza się rzadko).
Reklama
Wirusowe zapalenie wątroby u dzieci
Wirusy, które mogą prowadzić do wirusowego zapalenia wątroby u dzieci, to patogeny hepatotropowe, odpowiedzialne za wirusowe zapalenie wątroby (typu A, B, C, D, E, F i G).
W drugiej grupie wirusów odpowiedzialnych za wirusowe zapalenie wątroby u dzieci znajdziemy przede wszystkim wirusa Epsteina-Barr, opryszczki zwykłej typu 1 i 2, ospy wietrznej, półpaśca, grypy i cytomegalii oraz adenowirusy (tak zwane wirusy niehepatotropowe) .
Wspomniane drobnoustroje chorobotwórcze prowadzą do zmian zapalnych i martwicy komórek wątrobowych – hepatocytów.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A u dziecka jest wywołane przez wirusa HAV (w klasyfikacji ICD-10 oznaczone jako B15, a w ICD-11 pod numerem 1E50.0). Szerzy się głównie drogą przewodu pokarmowego, zaliczana do „chorób brudnych rąk”. Może je wywołać kontakt z brudną, skażoną wodą lub jedzeniem. Patogen znajduje się w kale osób zakażonych.
Chorobę można rozpoznać po takich oznakach, jak ból brzucha, nudności, wymioty, biegunka, spadek apetytu, gorączka, bóle stawowe, ciemna barwa moczu oraz zażółcenie skóry, błon śluzowych i spojówek oczu. Nawet u 70% dzieci przebieg jest skąpoobjawowy, a żółtaczka nie wstępuje.
Zakażenie HBV, czyli wirusowe zapalenie wątroby typu B najczęściej jest spowodowane przez kontakt z zainfekowaną krwią lub płynami ustrojowymi. Pozostałe drogi zakażenia to droga kontaktów seksualnych oraz tzw. zakażenie odmatczyne płodu lub noworodka.
Od 1994 roku szczepienia przeciwko WZW typu B u dzieci są obowiązkowe. Niestety w pozostałych grupach wiekowych nie miały charakteru powszechnego. Objawy tego rodzaju zapalenia są bardzo podobne do WZW typu A, a u dzieci najczęściej bezobjawowe . Czasem przypominają grypę jelitową. Ostre wirusowe zapalenie wątroby u dziecka typu B w klasyfikacji ICD-10 posiada numer B16, a w ICD-11, 1E50.1.
Wirusowe zapalenie wątroby typu C u dzieci stanowi największy odsetek zachorowań w krajach rozwijających się. Szacuje się, że około 3% populacji na świecie jest zakażonych HCV. Wirus HCV, który doprowadza do tego zakażenia u dzieci, często wzrasta bezobjawowo, w 50-80% przypadków u dzieci przechodzi w postać przewlekłą.
W przypadku WZW typu C do wielu zakażeń dochodzi drogą matka-dziecko podczas ciąży oraz porodu. Klasyfikacja ICD-10 oznacza ten typ zakażenia jako B17.1, a ICD-11, jako 1E50.2.
WZW typu D (w IDC-11 pod numerem 1E50.3) wywołuje z kolei wirus HDV. Jego obecności u małych pacjentów nie zaobserwowano na terenie Polski. Wirusowe zapalnie wątroby typu D występuje tylko w obecności HBV.
Widniejące w klasyfikacji ICD-11 pod numerem 1E50.4 WZW typu E nie występuje w naszym kraju, natomiast stale pojawia się w krajach rozwijających się, gdzie warunki sanitarne są dalekie od poprawnych.
O ile na pierwsze dwa rodzaje wirusowego zapalenia wątroby można szczepić dzieci, o tyle na pozostałe nie ma szczepionek. Dzieci najczęściej chorują na WZW typu A, B i C.
Największe ryzyko dla zdrowia i życia wiąże się z przewlekłą postacią zapalenia wątroby, ponieważ może ona skutkować marskością wątroby. W przypadku WZW B po 20-30 latach może rozwinąć się pierwotny rak wątrobowokomórkowy. Późne powikłania przewlekłego WZW C u dzieci występują rzadziej niż u dorosłych, ale i tutaj na podłożu marskości może dojść do zezłośliwienia.
Reklama
Przewlekłe zapalenie wątroby u dzieci
Przewlekłe zapalenie wątroby w klasyfikacji ICD-11 znajdziemy pod numerem 1E51 (w ICD-10 to B18.0-1). Ten rodzaj schorzenia może mieć różne podłoża. Przyczyną mogą być wspomniane już wirusy, a także stosowanie leków oraz substancji toksycznych np. alkoholu. Do grupy przewlekłych zapaleń wątroby zaliczamy również autoimmunologiczne zapalenie wątroby oraz niealkoholowe stłuszczenie wątroby.
Przewlekłe zapalenie wątroby typu B oraz typu C to schorzenia wątroby, które toczą się od co najmniej 6 miesięcy. U dzieci przewlekłe WZW B jest znacznie częstsze niż u dorosłych. W przypadku WZW C przewlekłe zapalenie rozwija się u 50-80% dzieci i jest bezobjawowe. Natomiast dochodzi do zmian histopatologicznych pod postacią włóknienia.
Zakażenie wirusem odbywa się drogą krwiopochodną poprzez kontakt z krwią zakażonej osoby lub zanieczyszczone nią sprzęty (np. niejałowe narzędzia medyczne lub szczoteczka do zębów, żyletka do golenia, przeszczepione narządy, hemodializa). Pozostałe drogi to droga kontaktów seksualnych oraz okołoporodowa. Niestety zakażenie odmatczyne jest głównym źródłem HCV w populacji dziecięcej.
Objawy przewlekłego zapalenia wątroby w bardzo wielu przypadkach u dzieci nie występują. Do rozpoznania choroby zwykle dochodzi przypadkiem, np. w wyniku zleconych badań.
Zakażenie w wieku dziecięcym wiąże się z niebezpieczeństwem pojawienia się poważnych następstw klinicznych w życiu nastoletnim lub dorosłym, czyli tzw. późnych powikłań. Dlatego możliwie szybkie rozpoznanie schorzenia ma istotne znaczenie dla powodzenia terapii.
Reklama
Ostre zapalenie wątroby u dzieci o nieznanej etiologii
Na początku kwietnia 2022 roku Agencja Ochrony Zdrowia w Wielkiej Brytanii podała do wiadomości publicznej, że w kraju odnotowano przypadki ostrego zapalenia wątroby u dzieci o nieznanej przyczynie.
Te tajemnicze zakażenia rozszerzyły się na Europę, docierając także do Holandii, Danii, Niemiec, Irlandii, czy Hiszpanii. Na początku maja liczyły około 300 zachorowań wśród najmłodszych. Choroba dotarła również do Polski. Pierwsze przypadki odnotowano w Krakowie, inne w Poznaniu. Podobne rozpoznania u małych pacjentów zgłaszają również lekarze z Japonii, Izraela oraz Stanów Zjednoczonych.
Objawy tego nietypowego zapalenia wątroby to w głównej mierze:
- nudności,
- wymioty,
- biegunka,
- ból brzucha,
- brak apetytu,
- żółte zabarwienie skóry i oczu,
- ciemna barwa moczu,
- blado-szary odcień kału,
- kaszel,
- katar,
- gorączka.
Podejrzewa się, że za tym schorzeniem stoi wirus SARS-CoV2 lub/oraz adenowirusy. Wiadomo natomiast, że nie odpowiadają za niego wirusy zapalenia wątroby (hepatitis A, B, C, D i E). Ponadto dostrzeżono, iż chorują dzieci o obniżonej odporności oraz niezaszczepione przeciwko COVID-19 (głównie ze względu na niski wiek). Większość małych pacjentów po dłuższym leczeniu wyzdrowiała, jednak w niektórych przypadkach konieczny okazał się nawet przeszczep wątroby. Choroba wciąż jest badana. Przez środowisko lekarzy została uznana za potencjalnie niebezpieczną, dlatego zaleca się zwrócić większą uwagę na przestrzeganie zasad higieny, zwłaszcza w miejscach, do których uczęszczają małe dzieci.
Reklama
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby u dzieci
Autoimmunologiczne zapalenie wątroby to postępujący proces martwiczo-zapalny wątroby, występujący u osób z genetyczną predyspozycją. Powodowany jest zaburzeniem czynności układu odpornościowego. U dzieci choroba autoimmunologiczna wątroby wykrywana jest rzadko. Częściej występuje u płci żeńskiej (75 proc. pacjentów). Występują dwa szczyty zachorowań między dziesiątym, a dwudziestym rokiem życia oraz w między czterdziestym piątym, a siedemdziesiątym.
Objawy autoimmunologicznego zapalenia wątroby u dzieci przypominają ostre lub przewlekłe zapalenie tego organu. Wśród symptomów tego schorzenia można też zaobserwować przewlekłe zmęczenie, objawy rzekomogrypowe, żółtaczkę, świąd, wysypki czy objawy marskości wątroby takie jak wodobrzusze, wybroczyny, wylewy.
Niestety dość często choroba ta przez długi czas nie daje żadnych niepokojących objawów . W przebiegu choroby występują okresy zaostrzeń i remisji. U 10-20 proc. pacjentów wymaga przeszczepienia wątroby. Niestety u ¼ chorych ma miejsce nawrót schorzenia w przeszczepionym narządzie. Od momentu wprowadzenia leków immunosupresyjnych rokowanie uległo znacznej poprawie.
Nie istnieje jeden test na autoimmunologiczne zapalenie wątroby. By rozpoznać schorzenie należy wykonać panel badań, takich jak m.in.:
- badanie aktywności aminotransferaz (AlAT, AspAT),
- test na obecność autoprzeciwciał w surowicy krwi (SMA, ANA, anty-SLA, LP, anty-LKM-1, p-ANCA, anty-ASGPR, anty-LC1),
- ocenę stężenia frakcji białkowej (gammaglobulin) i immunoglobuliny IgG,
- badanie czasu protrombinowego.
Pomocne są też badania obrazowe oraz biopsja wątroby.
Długość życia w autoimmunologicznym zapaleniu wątroby zależy od tego, jak szybko zdiagnozowano chorobę oraz jaki jest jej przebieg. Im dłużej trwa oraz im dłuższy jest okres zwlekania z podjęciem leczenia, tym większe ryzyko marskości wątroby z wodobrzuszem, nadciśnienia wrotnego z obecnością żylaków przełyku czy rozwinięcia się raka wątrobowokomórkowego.
Reklama
Niealkoholowe stłuszczenie wątroby u dzieci
Niealkoholowe stłuszczenie wątroby stanowi jeden z głównych powodów przewlekłego zapalenia wątroby u dzieci. Częstotliwość występowania NAFLD (z ang. nonalcoholic fatty liver disease) u dzieci wynos nawet do 70 proc. wśród dzieci otyłych.
Schorzenie to polega na odkładaniu się tłuszczu w komórkach wątroby. Rozpoznanie stawiamy, gdy ponad 5 proc. hepatocytów zawiera depozyty tłuszczu.
Przyczyny niealkoholowego stłuszczenia wątroby to głównie:
- otyłość centralna,
- nieodpowiedni tryb życia ( dieta bogata w nasycone kwasy tłuszczowe, cukry proste jak fruktoza, a uboga w źródło kwasów omega-3., brak ruchu),
- wahania hormonalne,
- nadużywanie farmaceutyków,
- odziedziczone po przodkach geny mogące prowadzić do otyłości.
Czynnikami ryzyka są ponadto cukrzyca typu 2, niedoczynność tarczycy, zespół policystycznych jajników, zespół metaboliczny oraz dyslipidemie. Choroba u dzieci z nadwagą może pojawić się już około 8. roku życia.
Objawy schorzenia to m.in. uczucie zmęczenia, osłabienie, gorsze samopoczucie, powiększenie wątroby, dyskomfort oraz ból brzucha po prawej stronie, pod żebrami, z powodu powiększonej wątroby.
Przy niealkoholowym stłuszczeniu wątroby dieta stanowi bardzo ważny element terapii. Zaleca się stosować indywidualnie dopasowany do pacjenta jadłospis oparty na diecie niskowęglowodanowej. Ponadto należy zwiększyć aktywność fizyczną, by zredukować tkankę tłuszczową. Stłuszczenie wątroby jest procesem całkowicie odwracalnym o ile zredukuje się masę ciała.
Niealkoholowe stłuszczenie wątroby w klasyfikacji ICD-10 to K76.0, a w najnowszej ICD-11, DB92.
Reklama
Dziedziczne zapalenie wątroby u dzieci
Pewne mutacje genów, które są przekazywane z dziadków i rodziców na dzieci, mogą stanowić przyczynek do schorzeń uszkadzających wątrobę oraz być podstawą dla czynników wywołujących zapalenie wątroby.
Do zaburzeń o podłożu genetycznym zaliczamy: chorobę Wilsona wrodzoną postać hemochromatozy oraz niedobór alfa-1-trypsyny.
Hemachromatoza wrodzona to choroba, w przebiegu której dochodzi do nadmiernego wchłaniania żelaza z przewodu pokarmowego i odkładania się w tkankach organizmu. W wątrobie rozwija się marskość i rak pierwotny wątroby, uszkodzenie trzustki powoduje wystąpienie cukrzycy, a uszkodzenie mięśnia sercowego objawia się niewydolnością serca.
Niedobór alfa-1-antytrypsyny uchodzi za najczęstszą wrodzoną chorobę w Europie. Powstaje nieprawidłowe białko, które gromadzi się w wątrobie i płucach prowadząc do ich uszkodzenia.
Najrzadziej obserwuje się chorobę Wilsona, w której przebiegu dochodzi do odkładania się nadmiaru miedzi w wątrobie. Co więcej, pierwiastek ten lokalizuje się także w mózgu i innych narządach. Nieleczone schorzenie może prowadzić do uszkodzenia wątroby, marskości wątroby i niewydolności tego narządu.
Polekowe uszkodzenie wątroby u dzieci
W ICD-10 polekowe uszkodzenie wątroby opisano jako K 71, a w klasyfikacji ICD-11 znajduje się pod numerem DB95. Wynika ono z przyjmowania wysokich i toksycznych dawek leków oraz aplikowaniu wielu farmaceutyków jednocześnie, zwłaszcza przez dłuższy czas. Chodzi tutaj o przyjmowanie wysokich i toksycznych dawek leków oraz aplikowaniu wielu różnych farmaceutyków, zwłaszcza przez dłuższy czas.
Ponad 1000 leków może być przyczyną uszkodzenia wątroby. Głównym problemem jest brak typowych zaburzeń laboratoryjnych i zmian w badaniu histopatologicznym. Objawy mogą być podobne do objawów występujących przy innych jednostkach chorobowych wątroby, a polekowe bezobjawowe podwyższenie aminotransferaz występuje dużo częściej niż mogłoby się wydawać.
Substancje, które najczęściej prowadzą do toksycznego uszkodzenia wątroby to m.in. paracetamol, leki przeciwbakteryjne np. amoksycylina z kwasem klawulanowym, kotrimoksazol, nitrofurantoina, leki przeciwpadaczkowe, leki przeciwdepresyjne. Jednak nie tylko medykamenty mogą uszkodzić wątrobę. Może się też tak stać w wyniku zastosowania pewnych substancji chemicznych, ziół czy w przypadku zatrucia muchomorem sromotnikowym – o czym niestety słyszymy w mediach co roku.
Oznaki, które mogą wskazywać na ten rodzaj schorzenia, to np. nudności, wymioty, ból brzucha w górnej części, brak apetytu, złe samopoczucie, zmęczenie, czy swędzenie skóry. Czasem dołącza do tego zażółcenie skóry, czy gałek ocznych.
Przyczyny zapalenia wątroby u dzieci i czynniki ryzyka
Przyczynami zapalenia wątroby u dzieci w przypadku odmiany wirusowej mogą być takie czynniki, jak kontakt:
- z zakażoną krwią, np. podczas wykonywania zastrzyków i przetaczania krwi, itp. – jak to ma miejsce przy wirusowym zapaleniu wątroby typu B),
- z płynami ustrojowymi,
- z kałem,
- z zanieczyszczoną wodą i pożywieniem (w tych dwóch przypadkach zwykle mamy do czynienia z wirusowym zapaleniem wątroby typu A i E),
- ze sprzętem, takim jak np. toaleta.
Co więcej przyczyną wirusowego zapalenia wątroby u najmłodszych może być przeniesienie patogenu podczas operacji, zabiegu chirurgicznego, czy dentystycznego, a nawet kosmetycznego (przykładowo – w czasie przebijania uszu u kosmetyczki).
Jedną z przyczyn wirusowego zapalenia wątroby typu C jest przeniesienie zakażenia z matki na dziecko podczas porodu. Jest to główne źródło HCV w populacji dzieci.
Objawy zapalenia wątroby u dzieci
Typowe objawy zapalenia wątroby kojarzą się z zażółceniem skóry, błon śluzowych i spojówek. Jednak już wcześniej można zauważyć u dzieci symptomy, takie jak uczucie zmęczenia, jadłowstręt, nudności, wymioty i inne objawy związane z układem pokarmowym.
Objawy ostrego wirusowego zapalenia wątroby typu A to m.in. gorączka, ogólne złe samopoczucie, bóle mięśniowe i stawowe, bóle brzucha, biegunka, wymioty, brak apetytu oraz ciemny kolor moczu.
W przypadku WZW typu B przebieg u dzieci jest najczęściej bezobjawowy. Czasami w fazie ostrej zakażenia występuje zespół Gianottiego-Crostiego, objawiający się drobnogrudkową wysypką o typowym układzie. Mogą towarzyszyć ponadto powiększenie wątroby i śledziony, uogólnione powiększenie węzłów chłonnych.
Oznaki WZW typu C i D nierzadko nie pojawiają się, przechodząc w fazę przewlekłą.
Niestety w przypadku przewlekłego zapalenia wątroby objawy często nie występują, a schorzenie rozwija się po cichu, prowadząc do poważnych następstw.
Niealkoholowe stłuszczenie wątroby objawia się natomiast zmęczeniem, osłabieniem, powiększeniem wątroby i śledziony, uczuciem bolesności pod prawym łukiem żebrowym. U każdego dziecka objawy zapalenia wątroby mogą być nieco inne, m.in. w zależności od jego wieku, rodzaju schorzenia, przyczyn je wywołujących oraz zaawansowania choroby.
Diagnostyka zapalenia wątroby u dzieci - jakie badania wykonać?
Badania diagnozujące zapalenie wątroby to sprawdzenie poziomu AspAT, czyli aminotrasferazy asparaginianowej i alaninowej (ALAT), ponadto ocena aktywności y- glutamylotransferazy (GGTP), fotosfazy zasadowej, bilirubiny całkowitej oraz związanej i wolnej, a także stężenia albumin w surowicy.
Wymienione testy stanowią badania krwi w kierunku zaburzeń funkcji wątroby. Dodatkowo, w sytuacji podejrzenia wirusowego zapalenia wątroby zleca się badania serologiczne oraz oznaczanie miana autoprzeciwciał. Bardzo często wykonuje się badania obrazowe , takie jak ultrasonografia, dzięki któremu można uzyskać wiedzę na temat powiększenia, stłuszczenia i innych zmian w organie. Zastosowanie w diagnostyce znajduje także biopsja wątroby.
A jakie badania należy wykonać przy podejrzeniu WZW typu A? W tym wypadku oznacza się przede wszystkim miano przeciwciał anty-HAV w klasie IgM oraz IgG.
By rozpoznać WZW typu B, sprawdza się głównie występowanie w organizmie:
- HBsAg (antygen powierzchniowy HBV),
- przeciwciała anty-HBc IgG i IgM (przeciwko antygenowi rdzeniowemu HBV),
- HBeAg (antygen „e” HBV, będący wykładnikiem wysokiej zakaźności krwi)
Jakie badanie wykrywa wirusowe zapalenie wątroby typu C? Tutaj oznacza się miano przeciwciał przeciwko HCV oraz potwierdza się RNA HCV w surowicy krwi za pomocą metody PCR.
Diagnostyka przy autoimmunologicznym zapaleniu wątroby jest oparta z kolei na wykluczeniu markerów zakażeń wirusowych, potwierdzeniu hipergammaglobulinemii, podwyższonej aktywności aminotransferaz, niskiego stężenia albumin, wydłużonym czasie protrombiny oraz stwierdzeniu występowania autoprzeciwciał (najczęściej występujące to ANA, ASMA i LKM). Poza tym przeprowadza się biopsję wątroby.
Badania, na które należy zgłosić się podejrzewając niealkoholowe stłuszczenie wątroby, to testy określające aktywność aminotransferaz ALT, AST i GGTP, badania serologiczne wykluczające zakażenia wirusowe oraz choroby autoimmunizacyjne, profil lipidowy, hormony tarczycy. Diagnostyka niealkoholowego stłuszczenia wątroby powinna być też poszerzona o USG wątroby, a także elastografię oraz biopsję wątroby.
Niezależnie od tego jaki rodzaj zapalenia wątroby (np. WZW typu B, C, itd.) jest rozstrzygany, lekarz może zlecić dodatkowe, niewymienione wyżej badania.
Leczenie zapalenia wątroby u dzieci
To, jak leczyć zapalenie wątroby, zależy m.in. od rodzaju schorzenia, zaawansowania choroby, czy stanu ogólnego małego pacjenta.
Leczenie wirusowego zapalenia wątroby typu A leczy się objawowo i stosuje się postępowanie wspomagające polegające m.in. na odpoczynku i wprowadzeniu lekkiego jadłospisu.
Leki aplikowane w zapaleniu wątroby typu B u dzieci to najczęściej interferon i analogi nukleozydów. Poza tym medycy podkreślają, iż ważne są również właściwa dieta, odpowiednie nawadnianie dziecka i zapewnienie mu odpoczynku. Wymienione powyżej leczenie ma za zadanie zahamowanie procesu namnażania wirusa. Nie powoduje ono całkowitego wyleczenia.
Leki na wirusowe zapalenie wątroby typu C to interferon i rybawiryna, a od kilku lat wprowadzono też nowy, złożony lek do terapii bezinterferomowej.
Leczenie autoimmunologicznego zapalenia wątroby obejmuje indukcję remisji polegającą na zastosowaniu glikokortykosteroidów, azatiopryny lub cyklosporyny itd. W niektórych przypadkach konieczne okazuje się przeszczepienie wątroby.
Na niealkoholowe stłuszczenie wątroby u dzieci nie zawsze podaje się leki. Wielokrotnie wystarczy zmiana stylu życia na bardziej aktywny oraz modyfikacja diety. Jako korzystne w terapii wymienia się m.in. wprowadzenie do jadłospisu antyoksydantów oraz wielonienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3.
Rokowania przy zapaleniu wątroby u dzieci - od czego zależą?
Mówiąc o zakażeniach HBV trudno jest całkowicie wyeliminować wirusa z ustroju. Przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby typu C ma pomyślne rokowania u dzieci, a leczenie zwykle przebiega w bezpieczny sposób i jest dobrze przez nie tolerowane. Możliwe jest całkowite wyleczenie.
Rokowania dotyczące zapalenia wątroby w dużym stopniu zależą od stopnia uszkodzenia tego organu (o ile zdążyło do niego dojść) i rodzaju oraz zaawansowania schorzenia.
Jeśli do wątroby doszło w wyniku stosowania leków, czy innych substancji chemicznych, niejednokrotnie odstawienie czy zaprzestanie używania danego czynnika wywołującego powoduje zniknięcie objawów.
Rokowanie jest niepewne i zależy od stopnia zaawansowania choroby. Nawet 10-20% chorych wymaga przeszczepu wątroby.
Dużo gorsze rokowania dotyczą dzieci z marskością wątroby. Tutaj w przeciągu kilku lat może dojść do niewydolności tego narządu, a nawet śmierci.
Szczepionka na WZW a zapobieganie zapaleniu wątroby u dzieci
Najlepszym sposobem na zapobiegnięcie zachorowania jest szczepienie dzieci przeciw WZW. Obecnie wykonuje się szczepienia przeciwko dwóm wariantom zapalenia wątroby: A i B.
Szczepienie noworodka przeciw WZW typu B jest w naszym kraju obowiązkowe i bezpłatne. Wykonuje się je zaraz po urodzeniu dziecka, a kolejne dwie dawki podaje się w wieku 2 i 7 miesięcy życia niemowlaka.
Rozważną profilaktyką powstrzymującą rozwój wirusowego zapalenia typu A jest szczepienie, które w tym przypadku nie jest obowiązkowe i trzeba za nie zapłacić. Szczególnie warto wziąć je pod uwagę w przypadku dzieci żłobkowych i przedszkolnych oraz w razie podróży zagranicznych. Szczepionka WZW-A jest ważna 20 lat. Poza tym profilaktyka polega na szczególnym dbaniu o higienę osobistą, czyli m.in. na częstym i dokładnym myciu rąk. Istotne jest również staranne czyszczenie, gotowanie i domowe przetwarzanie spożywanej żywności.
Jak dotąd nie udało się wynaleźć szczepionki na wirusowe zapalenie wątroby typu C oraz przeciwko pozostałym wariantom. W tym przypadku WZW typu C bardzo ważna jest profilaktyka – przestrzeganie zasad higieny przy zabiegach medycznych jak i kosmetycznych, przestrzeganie wskazań do przetoczenia krwi i preparatów krwiopochodnych.
Analizując np. niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby, profilaktyka powinna opierać się na aktywnym trybie życia oraz zdrowej diecie, z której należy eliminować cukry proste oraz tłuszcze nasycone.
.png)
