Co to jest zastój pokarmu?
Zastój pokarmu pojawia się wówczas kiedy piersi są obolałe, nabrzmiałe, twarde i tkliwe. Z taką sytuacją po porodzie ukochanego dziecka boryka się niejedna mama, często kilka razy w ciągu procesu laktacyjnego.
Jak rozpoznać, że mamy do czynienia z zastojem pokarmu? Niektóre kobiety odczuwają wyraźnie zwiększoną ciepłotę ciała w obrębie chorej piersi, podwyższoną temperaturę ciała, gorsze samopoczucie, zgrubienia na piersi wyczuwalne pod palcami oraz napiętą, błyszczącą skórę na obszarze zajętym zatorem. Ponadto zastój pokarmu w piersiach może powodować, iż pokarm słabo wypływa albo nie wypływa wcale. Przez tę sytuację niemowlę może być niespokojne i niecierpliwić się podczas karmienia.
Zastój w piersiach pojawia się najczęściej między drugą a dziesiątą dobą po urodzeniu dziecka. Położne i doradcy laktacyjni wskazują, że z reguły kryzys związany z zastojem mleka występuje między trzecią a szóstą dobą po porodzie.
Reklama
Co może powodować zastój pokarmu?
Winę za całą sytuację ponosi zbyt mała ilość oksytocyny, hormonu, dzięki któremu mleko swobodnie opuszcza kanaliki mleczne i wypływa brodawką.
Zastój mleka w piersiach może być spowodowany (i najczęściej tak się dzieje) nawałem pokarmu, do którego dochodzi wkrótce po urodzeniu dziecka. Maluszek może nie radzić sobie z dobrym chwytem piersi (np. nie bierze do ust brodawki z całą otoczką), nie opróżnia całej piersi, jest przystawiany zbyt rzadko lub w niewłaściwej pozycji do karmienia (np. tylko w jednej lub mleko jest podawane wyłącznie z jednej piersi).
Miejscowy zastój pokarmu może także wynikać z takich czynników jak np. stres, przemęczenie mamy, nieodpowiednia bielizna do karmienia (np. stanik jest zbyt sztywny, za ciasny, itp.), czy uraz piersi.
Jeśli dziecko jest dokarmiane pomiędzy przystawianiem do piersi mlekiem modyfikowanym, czy pojone np. wodą z dodatkiem glukozy, zmniejsza to jego apetyt na właściwy posiłek – mleko mamy. Kiedy niemowlę je zbyt mało matczynego pokarmu i za rzadko, jest wysoce prawdopodobne, że pojawi się zastój mleka.
Może też wystąpić zastój pokarmu przy odstawianiu malucha od piersi. Do takiego zdarzenia dochodzi częściej jeśli mama decyduje się na zakończenie karmienia we wczesnym połogu lub zrobi to bez przygotowania.
Reklama
Co robić, gdy pojawi się zastój pokarmu?
A co kiedy pojawi się zastój pokarmu? Co robićaby jak najszybciej uporać się z tą bolesną dolegliwością? Przede wszystkim należy zachować spokój, ale działać od razu. Położne zalecają w takim przypadku jak najczęstsze przystawianie dziecka do piersi, nawet co 1,5 godziny (jeśli maluch chce i mama sobie z tym poradzi, można karmić niemowlę jeszcze częściej). Warto próbować różnych pozycji karmienia, zwłaszcza powinno się tak ustawiać dziecko do karmienia, aby jadło „spod pachy”. Pierś powinna być opróżniona całkowicie. Jeśli maluch nie wyssie wszystkiego, należy resztę odessać laktatorem. Karmienie powinno się zaczynać od piersi, w której zlokalizowany jest zator (jeśli problem dotyczy obu piersi – od tej, która jest bardziej bolesna i obrzmiała).
To, co na zastój pokarmu polecają mamy karmiące to ogrzewanie piersi przed podaniem jej dziecku, po to by mleko zaczęło swobodnie wypływać z kanalików mlekowych. Można to wykonać przykładając do piersi kompresy z ciepłego ręcznika, wcześniej wyprasowanej pieluchy tetrowej, czy rozgrzanego wkładu żelowego. Natomiast po zakończeniu karmienia powinno się obłożyć pierś czymś zimnym, np. okładem z mrożonki (należy ją owinąć ściereczką).
Bardzo dobrze sprawdzą się okłady z kapusty na zastój pokarmu. Wystarczy zmiażdżyć liść kapusty, włożyć go na kilka godzin do lodówki, a potem umieścić na piersi, za stanikiem (nie należy przykładać liści kapusty bezpośrednio do brodawki) na około pół godziny po karmieniu. Kapusta ma bowiem właściwości ściągające oraz przeciwgorączkowe.
Inne sposoby na zastój pokarmu to m.in. okładanie piersi przestudzonym kisielem z siemienia lnianego oraz picie herbatek z szałwii i melisy.
Reklama
Jak rozmasować zastój pokarmu?
Co jeszcze możemy zrobić, aby zlikwidować zastój pokarmu? Masaż. Jednak ruchy, których będziemy używać do masowania piersi nie mogą być intensywne. Należy zatem wykluczyć uciskanie, ugniatanie piersi oraz każdy rodzaj dotyku, który będzie powodował ból u karmiącej mamy.
Jak rozmasować zastój pokarmu? Właściwym postępowaniem w tym przypadku będzie delikatne głaskanie piersi zaczynając od szczytu piersi (jej nasady), a kończąc na brodawce. Bardzo fajnie można połączyć taki lekki masaż piersi z ciepłym natryskiem lub kąpielą w ciepłej, ale nie za gorącej wodzie.
Jeżeli mama ma problem z tym w jaki sposób powinna wykonywać taki masaż, może skorzystać z instrukcji doradcy laktacyjnego lub położnej. Ponadto w sieci także można znaleźć filmiki instruktażowe, które wyjaśnią wątpliwości techniczne.
Reklama
Kiedy udać się do lekarza z zastojem pokarmu?
Czasem jednak zdarzają się trudne przypadki zastoju pokarmu. Jeśli pojawia się wysoka gorączka (ponad 38,5 stopni Celsjusza), która nie ustępuje, dreszcze, złe samopoczucie i inne objawy, które przypominają grypę, należy jak najszybciej udać się po pomoc lekarską. Może to oznaczać zapalenie piersi lub zator. Nie podjęcie działań zmierzających do jak najszybszego wyleczenia tych stanów grozi nawet operacją.
Jeśli pojawi się tego rodzaju zastój pokarmu, do jakiego lekarza należy się udać, który będzie wówczas najbardziej kompetentny? Taki problem można zgłosić pediatrze, który opiekuje się dzieckiem, ginekologowi, który prowadził ciążę lub rodzinnemu lekarzowi interniście. Lekarz może przepisać leki na zastój pokarmu, np. antybiotyki, preparaty przeciwbólowe, czy przeciwgorączkowe.
