Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍
Gruźlica – zapomniana choroba wraca na światowe salony❗ Czy grozi nam globalna epidemia? 🌍

Kiedy wypadają zęby mleczne?

Zęby mleczne są pierwszymi zębami, które przygotowują szczękę i organizm człowieka na wychodzenie zębów stałych. Ważne jest ich leczenie i profilaktyka, gdyż zaniedbane mleczaki przenoszą próchnicę na zęby stałe oraz mogą powodować wady zgryzu. Dowiedz się, ile zębów mlecznych ma dziecko i jak dbać o prawidłową higienę jamy ustnej swojej pociechy.
Zęby mleczne u dziecka
źródło:123RF
W skrócie
  • Prawidłowo rozwijające się dziecko powinno mieć około 20 zębów mlecznych, które wyrzynają się od siekaczy do trzonowców. Proces ten powinien zajść do mniej więcej 3 roku życia. Następnie w okresie od 6 do 12 roku życia zęby mleczne powinny zostać zastąpione przez 32 zęby stałe.
  • Próchnica jest najczęściej spotykaną dolegliwością wśród dzieci. Przyczyną jest tutaj nieprawidłowa higiena jamy ustnej, o którą jednak często trudno zadbać przez niechęć maluchów. Niemniej jednak próchnica, jeśli wystąpi powinna być leczona przez specjalistę.
  • Profilaktyka czy leczenie zębów mlecznych ma ogromny wpływ na wygląd i stan uzębienia w przyszłości. Niewyleczona próchnica przenosi się na zęby stałe przez co problem nie ma szans zniknąć.
SPRAWDŹ TEŻ: Lecz mleczaki swojego dziecka!
Spis treści

Jak wyglądają zęby mleczne? 

Zęby mleczne to pierwsze zęby, jakie ma człowiek w pierwszych miesiącach po urodzeniu. Są one potrzebne, aby szczęka mogła się prawidłowo ukształtować w trakcie szybkiego wzrostu dzieci. Dodatkowo wspierają prawidłową naukę mówienia i na ich podstawie można ocenić ostateczne uzębienie dziecka. 

Proces wzrostu jest ważny z powodu przygotowań organizmu na pojawienie się stałych zębów, będących z człowiekiem do wieku starczego. Mleczne zęby mają budulec korony zęba, czyli szkliwo i zębinę nawet o połowę cieńszą niż w zębach stałych. Wynika to z dużo krótszego czasu, jaki mają na rozwój i wyrzynanie się.

Mleczaki są także mniej zmineralizowane niż ich stałe zamienniki. A tym samym są podatniejsze na próchnicę, a także dużo delikatniejsze i podwyższone jest ryzyko ich pęknięcia, na przykład podczas zabawy. 

Jednak jak odróżnić mleczaka od zęba stałego? Mniejsza mineralizacja wpływa również na odcień szkliwa. Jest ono jaśniejsze i bardziej matowe w uzębieniu mlecznym. Natomiast zęby stałe, dzięki mineralizacji i regularnej budowie przepuszczają światło, aby mogły przyjąć kolor zębiny. Ta bardzo często może być żółta, stąd bardzo rzadki jest widok naturalnie śnieżnobiałego uśmiechu.

Reklama

Ile zębów mlecznych ma zdrowe dziecko?

Na pytanie, ile zębów mają dzieci, trudno odpowiedzieć jednoznacznie, ponieważ każde dziecko jest inne i każde rozwija się w innym tempie. 

Wyróżnia się grupy ząbkowania: 

  • przedwczesne, 
  • wczesne, 
  • o czasie, 
  • opóźnione,
  • późne. 

Wpływ ma na to płeć, masa czy długość urodzeniowa maluszka. Zazwyczaj mleczne zęby wyrzynają się w ilości około 20 sztuk do 3 roku życia. A następnie między 6 a 12 rokiem życia wymieniane są na uzębienie stałe w ilości 32. 

Warto obserwować proces wyrzynania się zębów, aby odpowiednio wcześnie przeciwdziałać nieprawidłowościom takim jak nadliczbowe zęby, torbiele czy guzy. 

Mleczaki u dzieci mają bardzo duży wpływ na stan uzębienia w wieku późniejszym, więc wbrew powszechnemu przekonaniu, że nie warto nic z nimi robić, bo zaraz wypadną, należy poświęcić im nieco więcej uwagi.

Reklama

Kolejność wyrzynania zębów mlecznych 

Zazwyczaj kolejność wychodzenia zębów mlecznych jest podobna wśród większości dzieci. Wszystko zaczyna się pomiędzy 4 a 8 miesiącem życia od dwóch dolnych siekaczy, które jako pierwsze zęby mleczne pojawiają się w szczęce. Następnie do 1 roku życia powinny zacząć wyrzynać się górne siekacze środkowe, a gdy dziecko kończy 1,5 roku zwykle ma już komplet czterech siekaczy. 

Kolejne pojawiają się zęby trzonowe mniej więcej między 13 a 19 miesiącem, aby całkowity wzrost zakończyć około 33 miesiąca. Wszystkie podane wyżej okresy wychodzenia zębów mlecznych są uśrednione, występujące przeciętnie. Nie należy panikować nad spóźniającym się kilka tygodni ząbkiem. Proces wyrzynania jest istotny, gdyż jest uznanym sposobem oceniającym rozwój fizyczny dziecka. 

Zaburzenia w fazie ząbkowania mogą świadczyć o rozwijającej się patologii ogólnych lub miejscowych w jamie ustnej dziecka. Wszystkie niepokojące objawy warto skonsultować ze specjalistami. Jednakże dzieci rozwijają się każde w odmienny sposób, dlatego należy do każdego przypadku podchodzić indywidualnie.

Reklama

Kiedy wypadają zęby mleczne?

Szczęka dziecka w wieku 5-6 lat zwiększa swoje rozmiary tak, aby przygotować się na pełną wymianę uzębienia i również na wyrzynanie się szóstek, siódemek. A zatem kiedy wypadają mleczaki

Proces ten rozpoczyna się około 6 roku życia, a trwa mniej więcej do ukończenia przez dziecko 12 lat. Przez ten długi czas jama ustna jest niezwykle wrażliwym miejscem, gdzie oprócz zębów mlecznych i stałych pojawiają się otwarte ranki, a także bakterie i drobnoustroje. 

Warto w tym czasie zatroszczyć się o prawidłową higienę oraz częstsze wizyty u stomatologa. Przed samym procesem wypadania mleczaków w organizmie człowieka rozpoczyna się resorpcja, czyli zanikanie korzenia mleczaka. Dzięki temu możliwa jest utrata pierwszych zębów w miarę bezbolesny sposób. 

Warto przygotować się na to, które mleczaki wypadają pierwsze. Wiedza ta pozwoli ocenić, czy cały proces przebiega prawidłowo. Kolejność wypadania jest zbliżona to kolejności wyrzynania się zębów mlecznych, czyli najpierw wymieniają się siekacze, następnie dwa trzonowce, dwa kły, później kolejne trzonowce i w końcu ostatnie kły. Zdarza się, że nie wszystkie zęby mleczne wypadną. 

Wizyta w gabinecie stomatologicznym oraz wykonanie zdjęcia szczęki będzie w tym przypadku wskazane. Takie pozostałe mleczaki mogą prowadzić do wykrzywienia się zębów stałych lub wad zgryzu, o ile pod spodem rzeczywiście znajduje się ząb zastępczy. Wtedy zalecane jest wyrwanie problematycznego mleczaka. Innym razem taki mleczak może zastępować ząb stały, co świadczy o braku zawiązków zęba stałego i nie jest to powód do zmartwień.

Reklama

Czy wyrywać ruszające się zęby mleczne?

Wyrywanie zębów mlecznych jest koniecznością w momencie, jeśli pod spodem wyrzyna się ząb stały. Ząb wyrzynający się, który ma około ¾ swojego korzenia powinien całkowicie zająć odpowiednie mu miejsce w jamie bez towarzyszącego mu zęba mlecznego. 

Ruszający się mleczak może zostać spokojnie usunięty samodzielnie przez dziecko. Często zdarza się, że taki ząbek wypadnie sam z siebie, innym razem podczas jedzenia, a także możliwe jest to podczas wypychania go językiem przez dziecko. Natomiast, kiedy nie jest to możliwe i mleczak nie wypada siłami natury, wskazane jest tradycyjne usunięcie zęba przez stomatologa. 

W okresie od 6 do 12 roku życia dziecka, wizyty dentystyczne powinny być częstą praktyką. Warto zatroszczyć się tutaj o spokój i bezpieczeństwo pociechy tak, aby je nie zrazić przed dobrym i potrzebnym nawykiem w przyszłości.

Reklama

Zepsute zęby mleczne

Zepsute mleczaki to powszechny problem. Ze względu na swoją budowę są bardziej podatne i wrażliwe na zepsucie, pojawianie się próchnicy czy ubytków. Szkliwo jest dużo cieńsze i delikatniejsze niż w zębach stałych, stąd łatwiej je uszkodzić, na przykład podczas zabawy. Mineralizacja też jest znacznie mniejsza, przez co nie posiadają odpowiedniej ochrony przed bakteriami i drobnoustrojami. 

Dodatkowo dzieci trudno przekonać do poprawnej i pełnej higieny jamy ustnej, jaka jest niezbędna po posiłkach, a także po zjedzeniu słodkich czy słonych przekąsek. Zepsute zęby mleczne u dzieci wpływają na to, jak będzie wyglądało uzębienie dziecka w przyszłości, dlatego warto o nie zadbać już od momentu ich wyrzynania się. 

Oprócz bolesnych i stresujących wizyt w gabinecie stomatologicznym, kiedy okaże się, że jakiś ząb się popsuł, można zaobserwować gorszy nastrój dziecka, czy obniżenie się poziomu jego zdrowia. Osadzone w jamie ustnej bakterie i drobnoustroje wraz ze śliną wędrują w głąb organizmu, gdzie mogą spowodować na przykład wymioty. 

Urazy zębów mlecznych również są dość popularne ze względu na ich słabą budowę. Dobrą praktyką jest ich naprawianie, gdyż stan mleczaków często przesądza wygląd uzębienia stałego.

Reklama

Próchnica zębów mlecznych

Próchnica na zębach mlecznych pojawia się w takich samych stadiach oraz miejscach, co w przypadku zębów stałych. Bruzdy, powierzchnie styczne, zagłębienia to idealne miejsca do osadzania się osadów i bakterii, które niewyczyszczone stanowią ryzyko pojawienia się próchnicy.

Czy wyrywać zęby mleczne z próchnicą? Oczywiście zależy to od indywidualnego przypadku. Jednakże coraz częściej odchodzi się od tej praktyki. Zbadanym faktem jest możliwość i próba wyleczenia ich w pierwszej kolejności, ponieważ w ten sposób bakterie zostaną usunięte z jamy ustnej. 

Wzrost zębów stałych nie będzie zachwiany oraz próchnica nie zostanie przeniesiona z zęba na ząb. Pozwoli to uniknąć wad zgryzu. Czasem jedynym wyjściem może być usunięcie zęba. Jednak najpierw warto podejść do wyleczenia go, a dopiero później ostatecznie do wyrywania. Warto zaufać w tej kwestii stomatologowi.

Leczenie zębów mlecznych 

Leczenie mleczaków jest bardzo ważne i potrzebne, gdyż ma to ogromny wpływ na zdrowie dziecka teraz, a także wygląd jego uzębienia i zdrowie w przyszłości. Istotne są regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym najlepiej co 3-4 miesiące w okresie wyrzynania się i wymiany uzębienia. 

Dentysta będzie mógł wtedy prawidłowo oceniać stan zębów na bieżąco i uzupełniać, czyścić czy leczyć na przykład próchnicę w jej początkowym stadium. Leczenie próchnicy to najbardziej popularny zabieg wykonywany wśród małych dzieci od 2 roku życia. Próchnica jest też jedną z najczęściej spotykanych dolegliwości wśród dzieci, ale także wśród dorosłych. 

Leczenie kanałowe mleczaków również jest wykonywane w gabinetach stomatologicznych. Zabieg ten pozwala usuwać ogniska zapalne oraz leczy choroby miazgi zębowej. Są to jednak wyjątkowe sytuacje i metody leczenia. Duża część czynności wykonywanych przez dentystów to jednak zapobieganie i profilaktyka. 

Jednym z takich działań jest lakowanie, czyli wypełnianie bruzd i zagłębień zębów tak, aby zabezpieczyć je przed pojawianiem się osadu czy bakterii, a w następstwie próchnicy. Podobnym działaniem jest fluoryzacja, która ma za zadanie wzmocnić uzębienie oraz dodatkowo ochronić szkliwo przed szkodliwym wpływem słodkich i słonych pokarmów, spożywanych przez dziecko w ciągu dnia.

Krzywe zęby mleczne

Krzywe mleczaki na szczęście nie są powodem do niepokoju. Lekko zrotowane zęby nie muszą i w większości wypadków nie rzutują na późniejszy wygląd uzębienia stałego. Taki ząb nie wymaga prostowania. 

Aparat na zęby mleczne nie jest więc potrzebny i wymagany. Natomiast warto zwrócić uwagę na to, czy ze wzrostem dziecka tworzą się szpary między mleczakami. Jeśli tak, to wszystko jest w porządku i szczęka rozrasta się normalnie, przygotowując się na wymianę zębów. Niestety jeśli takich szpar nie ma lub są niewielkie należy udać się do specjalisty, który oceni sytuację i wdroży odpowiednią metodę działania. 

Brak odstępów między zębami jest o tyle problematyczne, że może utrudnić wyrzynanie się zębów stałych. Co z kolei doprowadzić może do wady zgryzu i krzywych zębów stałych.

Czytaj również

Bibliografia

  • Szpringer-Nodzak, M., Próchnica zębów mlecznych i jej leczenie. w: Stomatologia wieku rozwojowego, (red.) Szpringer-Nodzak, M., Wochna-Sobańska, M. 2015, PZWL: Warszawa.
  • Stodolak, A., Fuglewicz, A. Zapobieganie próchnicy zębów u dzieci i młodzieży oraz promocja zdrowia jamy ustnej – rola pracowników służby zdrowia. Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2014, tom 20, nr 1, 76-81.
  • Olczak-Kowalczyk, D., Boguszewska-Gutenbaum, H., Janicha, J., Turska-Szybka, A. Wybrane zagadnienia związane z wyrzynaniem zębów mlecznych.Nowa Stomatologia, 2011, 2, 73-76.
  • Kaczmarek, U. Aspekt bakteryjny próchnicy zębów mlecznych. Dent. Med. Probl. 2004, 41, 3, 509-514.
  • Impladent, Czy warto leczyć zęby mleczne? https://impladent.pl/warto-leczyc-zeby-mleczne/, (dostęp dnia 23.08.2021).
  • AllecouDent, Leczenie zebów u dzieci. Allecoudent.pl, http://www.allecoudent.pl/blog/133-leczenie-zebow-u-dzieci, (dostęp dnia 23.08.2021).
  • Wasiluk, K. (2020). Czy krzywe zęby mleczne zwiastują problemy z uzębieniem stałym? Mamaortodonta.pl, https://mamaortodonta.pl/czy-krzywe-zeby-mleczne-zwiastuja-problemy-z-uzebieniem-stalym/, (dostęp dnia 23.08.2021).
  • Szyszka-Sommerfeld, L., Woźniak, K. Kiedy usuwać zęby mleczne ze wskazań ortodontycznych? Magazyn-stomatologiczny.pl, https://www.magazyn-stomatologiczny.pl/a4223/Kiedy-usuwac-zeby-mleczne-ze-wskazan-ortodontycznych-.html/m62, (dostęp dnia 23.08.2021).
  • Sypień. (2021). Zęby mleczne – 5 faktów o których nie wiedziałeś. https://sypien.pl/blog/2021/04/21/zeby-mleczne-5-faktow-o-ktorych-nie-wiedziales/, (dostęp dnia 23.08.2021).
  • Ziombki. Zęby mleczne – wszystko, co musisz wiedzieć o mleczakach. https://ziombki.pl/zeby-mleczne-wszystko-co-musisz-wiedziec-o-mleczakach/, (dostęp dnia 23.08.2021).
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Zęby i dziąsła
Ekstrakcja ósemki – kiedy należy wykonać zabieg?
Wyrwanie ósemki
Stan zapalny zęba- objawy i przyczyny. Ile trwa zapalenie miazgi i jak uśmierzyć ból?
Kobieta trzyma się za policzek
Kostniwiak (cementoblastoma) - przyczyny, badania, leczenie
Narzędzia dentystyczne
Podobne artykuły
Dewitalizacja zęba
Zatrucie zęba - jak wygląda zabieg? Skutki uboczne
Czyszczenie osadu na zębach
Osad na zębach – od kawy, papierosów i nie tylko. Przyczyny, usuwanie
Jak wygląda ukruszony ząb
Ukruszony ząb – co należy zrobić, gdy dojdzie do urazu?
Mężczyzna z opuchlizną od zęba
Opuchlizna twarzy od zęba - jak się jej pozbyć? Ile czasu schodzi spuchnięte dziąsło i policzek?
Wyrwanie ósemki
Ekstrakcja ósemki – kiedy należy wykonać zabieg?

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Czy zauważasz pogorszenie kondycji swoich włosów?
Opakowanie produktu Merz Spezial