Zgaga - objawy. Jakie są przyczyny pieczenia w przełyku?

Co to jest zgaga?

Zgaga to nie tylko złośliwe określenie dokuczliwej i kłótliwej kobiety… To też bardzo częsta zdrowotna dolegliwość, która – podobnie jak partnerka o trudnym usposobieniu – potrafi uprzykrzyć życie. Przeważnie opisywana jest przez pacjentów jako uczucie palenia lub pieczenia w przełyku.

Mało kto nie wie, jak wygląda zgaga i jakie to uczucie, ponieważ jest ona zjawiskiem powszechnym i większość ludzi dorosłych zmaga się z nią od czasu do czasu. Gdzie boli podczas ataku? Nieprzyjemne pieczenie z reguły zlokalizowane jest w klatce piersiowej i przełyku, niekiedy też pojawia się w gardle.

Wiele zależy od tego, jak silna jest zgaga. Niekiedy ból promieniuje aż w kierunku pleców, obejmując swym zasięgiem dużą powierzchnię ciała. Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, ile trwa zgaga, ponieważ to także zależy od wielu czynników, jak choćby przyczyny problemu, czy ogólnej kondycji układu pokarmowego. Czasem trwa kilka minut i przechodzi samoistnie, innym razem może utrzymywać się nawet przez kilka godzin, mimo stosowania różnych metod.

Czy zgaga jest niebezpieczna? Jest to uzależnione od tego, czego jest objawem. Niekiedy ma podłoże chorobowe i wówczas może być symptomem poważnych problemów zdrowotnych. Najczęściej jednak wynika z niewłaściwej diety lub złych nawyków żywieniowych.

W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD 10 zgaga figuruje wśród „objawów i cech chorobowych dotyczących układu pokarmowego i jamy brzusznej” i oznaczona jest symbolem R12. W nowszej wersji Klasyfikacji, czyli ICD 11 widnieje natomiast pojęcie „zgagi czynnościowej” oznaczonej symbolem DD90.2

Reklama

Jakie są przyczyny zgagi?

Jakie są powody pieczenia zgagi? Jej bezpośrednia przyczyna to refluks żołądkowo-jelitowy. Co to takiego? Jest to stan, w którym treść pokarmowa, częściowo strawiona w żołądku nie przesuwa się prawidłowo w kierunku jelit, ale zostaje cofnięta ku górze – w stronę przełyku.

Żołądek człowieka produkuje kwasy, których zadaniem jest rozkładanie pokarmów na prostsze związki chemiczne, dlatego w jego wnętrzu panuje silnie kwaśne środowisko. Treść pokarmowa, która tam trafia, miesza się z kwasami i dlatego, gdy zostaje cofnięta do przełyku, wywołuje nieprzyjemne uczucie pieczenia, a niekiedy również ból wywołany podrażnieniem błony śluzowej.

Od czego najczęściej piecze zgaga? W wielu przypadkach jest ona wynikiem niewłaściwej diety bogatej w ciężkostrawne potrawy, z którymi układ pokarmowy nie może sobie poradzić. Kwestia ta jest jednak złożona, ponieważ zależy od wielu indywidualnych czynników, jak choćby istnienie chorób przewodu pokarmowego, prowadzony tryb życia, zdolności metaboliczne organizmu itd.

Po czym zgaga jest najsilniejsza?

Zgaga po jedzeniu

Uczucie pieczenia w przełyku najczęściej pojawia się po spożyciu obfitego posiłku. Wynika wówczas ze zbytniego obciążenia żołądka i związanej z nim nadprodukcji kwasów trawiennych.

Przeważnie dzieje się tak w przypadku spożywania potraw ciężkostrawnych, których rozłożenie jest wyzwaniem dla przewodu pokarmowego. Zgaga po smażonym i tłustym, pojawiająca się sporadycznie, nie jest więc niczym nadzwyczajnym i świadczy o przeciążeniu żołądka. Dokucza niekiedy osobom na wysokotłuszczowej diecie keto lub nie stroniącym od jedzenia typu fast-food.

Co innego, gdy pojawia się po wszystkim, co się zje i nie ustępuje nawet po zmianie diety na lżejszą i zdrowszą. Pieczenie zgagi po każdym posiłku należy bezwzględnie skonsultować z lekarzem, ponieważ może świadczyć o chorobie układu pokarmowego.

Nie należy też lekceważyć zgagi na czczo lub z głodu. Jeśli pusty żołądek produkuje kwasy w nadmiernych ilościach, może świadczyć to o nieprawidłowościach w jego funkcjonowaniu. 

Wydzielanie kwasów wzmagają natomiast potrawy pikantne oraz zawierające cukry proste, dlatego zgaga po słodkim i po ostrym występuje często. Powinna jednak ustąpić po zmianie diety i unikaniu potraw wywołujących dolegliwości. W przeciwnym razie należy udać się do lekarza.

Po jakich produktach spożywczych pojawia się zgaga?

Istnieją produkty wywołujące zgagę silniej niż inne. Pacjenci często skarżą się na nieprzyjemne pieczenie w przełyku i uczucie zgagi po:

• truskawkach – te owoce same w sobie mają właściwości odkwaszające, więc przy refluksie powinny być wręcz pomocne, niestety często latem łączymy je z bitą śmietaną, lodami czy innymi deserami, a wówczas cukry proste w nich zawarte mogą wywoływać wrażenie palenia w gardle,
• kawie – kawa stymuluje wydzielanie soków żołądkowych, dlatego picie większych jej ilości podwyższa ryzyko powstawania zgagi,
• nabiale (w tym po mleku, jogurcie naturalnym czy białym serze) – mimo że samo mleko neutralizuje kwasy żołądkowe, często spożywanie produktów nabiałowych wywołuje zgagę, chociażby ze względu na zawarty w nim tłuszcz,
• czekoladzie i innych słodyczach – zwarte w nich cukry proste oraz tłuszcze utrudniają organizmowi przemianę materii, stąd powstały niekiedy refluks,
• cieście drożdżowym i pieczywie zawierającym drożdże,
• cytrusach i soku pomarańczowym – owoce cytrusowe zwiększają kwasowość żołądka,
• czosnku i cebuli – rośliny te wzmagają produkcję soków trawiennych,
• pomidorach – nie tylko świeże pomidory, ale i przetwory z nich zrobione zwiększają ilość kwasów,
• płatkach owsianych – sama owsianka neutralizuje kwasy i tworzy barierę ochronną dla błony śluzowej żołądka, jeśli jednak gotowana jest na tłustym mleku, może być ciężkostrawna i powodować refluks.
• wodzie – picie dużych ilości wody jest bardzo korzystne dla zdrowia, pod warunkiem, że jest to naturalna woda niegazowana; bąbelki nie wpływają pozytywnie na pracę układu pokarmowego, a dodawane niekiedy do wody mineralnej sztuczne aromaty czy słodziki mogą powodować zgagę.

Zgaga po alkoholu

Picie alkoholu wywołuje w ludzkim organizmie wiele negatywnych skutków. Wpływa niekorzystnie nie tylko na układ nerwowy, ale również na pracę przewodu pokarmowego, wywołując mdłości, wymioty, biegunkę czy zgagę alkoholową.

Dlaczego zgaga na kacu lub bezpośrednio po wódce i innych procentach występuje tak często? Przede wszystkim stan ten wynika z podrażnienia alkoholem błony śluzowej przełyku i żołądka. Na jego skutek treść pokarmowa cofa się ku górze i wywołuje pieczenie podrażnionej śluzówki.

Najczęściej dzieje się tak po spożyciu mocnego alkoholu lub jego dużych ilości, ale nieraz zdarza się też zgaga po piwie czy winie. Wiele zależy od tego, z jakim posiłkiem połączy się wypite trunki, od codziennej diety i trybu życia.

Zgaga po treningu

Wiele osób narzeka na zgagę po ćwiczeniach fizycznych, i to nie tylko po intensywnym wysiłku, ale też np. przy schylaniu. Aktywność ruchowa wpływa na pracę wszystkich mięśni, również tych wewnętrznych.

Podczas niektórych ruchów zwieracz przełyku może zostać rozluźniony, przez co treść pokarmowa cofa się z żołądka ku górze. Zgaga po bieganiu, skłonach czy jeździe na rowerze występuje częściej, jeśli przed treningiem został zjedzony ciężkostrawny posiłek.

Aktywność fizyczna jest niezwykle ważna dla zdrowia, w tym dla prawidłowej pracy układu pokarmowego. Wspomaga procesy trawienne i stymuluje perystaltykę jelit. Jeśli jednak towarzyszy jej nieodpowiednia dieta, mogą pojawić się dolegliwości żołądkowe, w tym zgaga, niestrawność czy wzdęcia.

Zgaga a leki

Czy możliwe jest występowanie zgagi po lekach? Jak najbardziej, ponieważ niektóre substancje lecznicze działają drażniąco na przewód pokarmowy i rozluźniają zwieracz dolny przełyku, co powoduje cofanie treści pokarmowej. Dolegliwości takie mogą wystąpić:

• po antybiotyku – antybiotyki zabijają wszelkie bakterie „zamieszkujące” ludzki organizm, również te dobre; zaburzenia flory bakteryjnej jelit prowadzą do różnych dolegliwości żołądkowych,
• po tabletkach antykoncepcyjnych – doustna antykoncepcja może niekiedy nasilać objawy takich dolegliwości jak zapalenie błony śluzowej żołądka; zgaga może być też odpowiedzią na zmiany hormonalne przez nie wywoływane,
• po lekach antydepresyjnych – leki o działaniu uspokajającym rozluźniają niekiedy rozmaite zwieracze i mięśnie, również zwieracz dolny przełyku.

Inne czynniki wywołujące zgagę

Co powoduje zgagę oprócz niewłaściwej diety, aktywności fizycznej oraz niektórych leków? Istnieje jeszcze szereg czynników wywołujących pieczenie w przełyku. Możliwa jest np. zgaga:

• podczas i przed okresem – odbywająca się w tym czasie wzmożona produkcja hormonów może powodować rozluźnienie zwieracza przełyku,
• po papierosach – podobnie działa nikotyna – również rozluźnia zwieracz, wywołując zgagę,
• po chemioterapii – podrażnienie silnymi lekami i ich skutki uboczne często wywołują uczucie pieczenia,
• po covidzie – u niektórych pacjentów dolegliwości jelitowe są jednym z powikłań po koronawirusie, a zgaga i refluks występują przeważnie u osób starszych,
• na tle nerwowym – różne dolegliwości żołądkowe, a wśród nich zgaga, refluks, biegunka, mogą pojawiać się na skutek silnego lub przewlekłego stresu, przy nerwicy oraz innych chorobach o podłożu psychicznym,
• przy cukrzycy – podczas towarzyszących jej zaburzeniach pracy trzustki może występować tzw. „wilczy głód”, a zgaga często jest następstwem nadmiernego objadania się,
• po usunięciu woreczka żółciowego – po zabiegu często dochodzi do tzw. refluksu żółciowego wywołującego uczucie pieczenia,
• przy chorobach tarczycy – leki na zaburzenia pracy tarczycy są lekami hormonalnymi, dlatego mogą źle wpływać na zwieracz przełyku i powodować jego niedomykanie,
• przy chorej wątrobie – zaburzenia pracy wątroby wywołują szereg symptomów jelitowo-żołądkowych, a zgaga (szczególnie pojawiająca się często i regularnie) jest jednym z nich,
• przy problemach z sercem – uczucie silnego palenia w górnej części klatki piersiowej bywa objawem zawału.

Reklama

Objawy towarzyszące zgadze

Co powoduje zgaga i jakie symptomy mogą towarzyszyć jej przy różnych dolegliwościach? Objawami pojawiającymi się najczęściej są:

• dolegliwości bólowe – bolesna zgaga może obejmować okolice gardła, przełyku oraz klatki piersiowej, a niekiedy ból promieniuje nawet od kręgosłupa,
• ból brzucha – towarzyszący pieczeniu może oznaczać podrażnienie błony śluzowej przewodu pokarmowego,
• wzdęty brzuch (wzdęcia) i zgaga – ich przyczyną bywa nadmierne przejedzenie się lub problemy związane z utrudnionym trawieniem (np. po spożyciu ciężkich potraw smażonych), zwykle towarzyszy im wówczas uczucie pełności,
• nadkwaśność – to stan, w którym kwasy żołądkowe są nadmiernie produkowane i zgaga wywołana jest ich zbyt dużą ilością.

Kiedy pieczenie w przełyku pojawia się często i regularnie, można podejrzewać chorobowe podłoże o problemu. O niektórych chorobach układowych świadczą czasem zgaga i:

• czarny stolec,
• nudności,
• wymiotowanie,
• ból żołądka,
• biegunka,
• gorączka,
• ból w plecach,
• nieprzyjemny zapach z ust,
• swędzenie skóry,
• ból i zawroty głowy,
• wrzody na żołądku.

Charakterystyczne dla choroby refluksowej są natomiast zgaga i:

• odbijanie,
• czkawka,
• kaszel.

Niekiedy zdarza się, że zgaga bywa mylona z bólem w mostku charakterystycznym dla zawału serca. Jeśli więc dolegliwości towarzyszy ucisk w klatce, utrudnione oddychanie czy wysokie ciśnienie, należy niezwłocznie wezwać pomoc medyczną.

Czy możliwa jest zgaga przy przeziębieniu? Niekiedy stanowi ona skutek uboczny stosowania niektórych leków, np. antybiotyków. Jej objawy mogą być również nasilone przez towarzyszący infekcjom ból gardła, jednak samo cofanie się kwasów żołądkowych do przełyku z przeziębieniem nie jest powiązane.

Reklama

Co oznacza częsta zgaga?

Przyczyn częstej zgagi może być wiele. Niektórzy pacjenci zmagający się z przewlekłymi dolegliwościami boją się, czy to nie objaw raka. Warto jednak pamiętać, że w przypadku wszelkich chorób im szybciej postawiona diagnoza, tym większe szanse na wyleczenie.

Codziennej zgagi nie należy więc lekceważyć, bez względu na to, czy ma ona podłoże chorobowe, czy też wynika np. z nieodpowiednich nawyków żywieniowych.

Powodem do niepokoju może być nawracająca bądź długo utrzymująca się zgaga, pojawiająca się nie tylko po posiłku, ale również na czczo. Jednak nawet przy pieczeniu dokuczającym stale od kilku dni nie należy wpadać w panikę.

Dolegliwości takie towarzyszą groźnym chorobom rzadko, częściej natomiast oznaczają refluks żołądkowy czy inne nieprawidłowości, które można skutecznie leczyć. Najważniejsze, by częstą zgagę skonsultować z lekarzem i wykonać wszelkie zlecone przez niego badania.

Reklama

Badania na zgagę. Na czym polega diagnostyka?

Jakie badania należy wykonać w przypadku podejrzenia zgagi? Przede wszystkim te, które zleci lekarz. Z uporczywym pieczeniem można w pierwszej kolejności zgłosić się do lekarza rodzinnego. Niekiedy on sam próbuje zdiagnozować problem i wdrożyć właściwe postępowanie, innym razem kieruje pacjenta do specjalisty gastrologa.

Jednym z badań najczęściej wykonywanych pod kątem refluksu żołądkowego jest gastroskopia, czyli badanie obrazowe polegające na wprowadzeniu kamery przez przełyk do żołądka. Pozwala ono wykryć różne patologiczne zmiany w obrębie błony śluzowej górnego odcinka przewodu pokarmowego – podrażnienia, stany zapalne itd.

Niekiedy – jeśli jest taka potrzeba – podczas gastroskopii można od razu pobrać wycinek do badania histopatologicznego, które pomaga dokładniej ocenić rodzaj powstałych zmian.

Oprócz tego czasem wykonuje się manometrię przełyku – specjalistyczne badanie pozwalające ocenić pracę dolnego zwieracza przełyku.

Czasem lekarz przy podejrzeniu zgagi zleca też wykonanie różnych badań krwi, które uzupełniają obraz kliniczny. Są to przede wszystkim – morfologia, określenie poziomu glukozy, wskaźniki zapalne.

Refluks a zgaga. Czym się różnią?

Czym różnią się zgaga a refluks? Czy są to pojęcia synonimiczne? Nie do końca. Są one ściśle ze sobą związane, jednak nie oznaczają tego samego zjawiska.

Refluks jest przypadłością polegającą cofaniu się kwasów trawiennych i treści pokarmowej z żołądka do przełyku, natomiast zgaga stanowi jego objaw, czyli uczucie pieczenia spowodowane podrażnieniem błony śluzowej przełyku przez kwasy.

Czy możliwy jest refluks bez zgagi? Z reguły cofająca się z żołądka treść działa drażniąco na przełyk i gardło, stąd pojawiające się palenie, ból, a niekiedy przynajmniej uczucie kwaśnego lub gorzkiego smaku w ustach.

Może się jednak zdarzyć, że bardziej wyraźnym objawem będzie np. puste odbijanie. Całkiem ukryte symptomy refluksu i zgagi raczej nie występują, ponieważ ich przyczyna wywołuje zwykle szereg przykrych dolegliwości.

Reklama

Co na zgagę? Leczenie

Jak pozbyć się zgagi, by każdy posiłek nie wiązał się z obawą o bolesne palenie w przełyku? Objawy nawracające lub utrzymujące się dłuższy czas należy koniecznie skonsultować z lekarzem i – zwykle po przeprowadzeniu odpowiedniej diagnostyki – zastosować zalecone przez niego leczenie.

Początek treści sponsorowanej

Na rynku jest wiele produktów, które w szybki sposób pomogą uporać się z przykrymi dolegliwościami żołądkowymi. Leki są dostępne bez recepty, w postaci małej tabletki i na długo przynoszą ulgę. KLIKNIJ TUTAJ  i zobacz lek na zgagę i niestrawność

Zazwyczaj polega ono na przyjmowaniu środków farmakologicznych oraz zmianie diety i nawyków żywieniowych. Co jest dobre na zgagę? Zwiększenie ilości produktów lekkostrawnych oraz takich, które neutralizują kwasy w żołądku, zapobiegając gromadzeniu ich zbyt dużej ilości.

Co eliminuje nadmiar kwasów lub pomaga je zneutralizować? Są to np. truskawki, mleko czy migdały, jednak ich skuteczność w dużej mierze zależy od źródła problemu. Jeśli podłożem jest niedomykalność zwieracza przełyku, jedzenie tych produktów nie na wiele się zda.

Jak wówczas złagodzić ciągłe pieczenie w przełyku? Niekiedy jedynym wyjściem jest leczenie zabiegowe, „naprawiające” niedomykający się zwieracz.

Reklama

Leki na zgagę. Czy są skuteczne?

W aptekach dostępnych jest bardzo wiele leków na zgagę – tabletki do ssania, do połykania czy mleczka w płynie do picia. Niektóre leki na nadkwaśność dostępne są bez recepty, inne – wyłącznie z przepisu lekarza.

To, jaki z nich jest dobry i czy okaże się skuteczny, zależy od wielu czynników, choćby takich jak: nasilenie objawów, częstotliwość ich występowania oraz przyczyna. Jeśli pieczenie ma charakter nawracający lub długotrwały, należy zgłosić się do lekarza, ponieważ konieczne może okazać się stosowanie specjalistycznych leków na receptę.

Na zgagę sporadyczną dobry może być lek bez recepty, na bazie ziół i naturalnych substancji (np. węglanu wapnia czy węglanu magnezu, które zobojętniają kwasy, a zgaga nimi wywołana zostaje złagodzona).

Warto pamiętać jednak, że wiele zależy od podłoża problemu. Lekarstwa naturalne mogą pomóc, jeśli pieczenie wynika z przejedzenia lub spożycia potraw ciężkostrawnych. W takiej sytuacji wspomaganie trawienia zwykle przyspiesza ustąpienie symptomów.

Ceny leków na zgagę są różne, w zależności od zawartej w nich substancji czynnej czy producenta. Niektóre z nich można kupić już na kilka złotych za opakowanie 14 tabletek.

Jak się pozbyć zgagi za pomocą domowych sposobów?

Jak pozbyć się zgagi bez wizyty u lekarza? Domowych sposobów na tego rodzaju dolegliwości jest bardzo wiele, ale niestety nie wszystkie są skuteczne dla każdego, co zależy nie tylko od przyczyn problemu, ale też indywidualnych predyspozycji organizmu.

Jednemu pacjentowi na zgagę i refluks pomoże szklanka mleka, innemu – napar z mięty. Domowe leczenie zgagi pomaga przede wszystkim wtedy, gdy dolegliwości wywołane są nieodpowiednim odżywianiem – przejedzeniem, spożyciem dużej ilości smażonego mięsa czy słodyczy.

Zgaga, nadkwasota i wzdęcia mogą być wówczas niwelowane produktami zobojętniającymi kwasy żołądkowe. Niektórym pomaga też odpowiednie ułożenie ciała (np. w pozycji siedzącej lub półsiedzącej), które zmniejsza ryzyko cofania się treści pokarmowej ku górze.

Bez względu na to, jaki sposób jest stosowany w celu szybkiego zwalczenia zgagi, pieczenie w przełyku może powracać, jeśli nie wyeliminuje się jego przyczyny. Najlepiej jest działać długofalowo, zmieniając codzienną dietę i tryb życia na zdrowszy.

Kiedy naturalne sposoby na zgagę nie przynoszą spodziewanych efektów, należy zgłosić się do lekarza celem dokładnego ustalenia podłoża problemu i rozpoczęcia fachowego leczenia.

Domowe środki na zgagę

Środki, które bywają stosowane w domu na zgagę to m.in.:

• soda oczyszczona – ma odczyn zasadowy, skutecznie więc neutralizuje kwasy żołądkowe, może być stosowana sporadycznie, warto jednak pamiętać, że jej nadmiar źle wpływa na trawienie,
• mleczko – dostępne w aptekach bez recepty, o działaniu zobojętniającym kwasy,
• mięta i inne zioła wspomagające trawienie – pomagają w stanach przejedzenia lub problemach ze strawieniem niektórych potraw,
• zioła o działaniu przeciwzapalnym (np. rumianek, melisa, czystek) – wspomagają łagodzenie podrażnień błony śluzowej przełyku,
• siemię lniane – działa przeciwzapalnie, wspomaga trawienie, a ponadto (dzięki swej oblepiającej konsystencji) tworzy barierę ochronną dla śluzówki przewodu pokarmowego – w podobny sposób na zgagę działa kisiel,
• miód – podobnie, jak siemię, przyspiesza gojenie i regenerację,
• niektóre przyprawy – cynamon, goździki, imbir, kminek,
• migdały – działają neutralizująco dzięki swemu zasadowemu odczynowi,
• banany – również zobojętniają kwasy żołądkowe,
• herbata – jaka wspomaga trawienie, zmniejszając ryzyko rekluksu? Na zgagę stosowane bywają różne napary, w tym np. yerba mate czy napar z kwiatu akacji,
• aloes – działa kojąco i nawilżająco na podrażnioną błonę śluzową,
• jabłka – zawierają neutralizującą kwas pektynę,
• kefir – jako produkt pochodzący od mleka neutralizuje kwas, a ponadto łagodzi śluzówkę.

Są sytuacje, kiedy zgaga nie jest spowodowana nadmiarem kwasów żołądkowych, ale przeciwnie – ich zbyt małą ilością i spowodowaną nią niestrawnością. W takich przypadkach pomocne są produkty, które zakwaszają przewód pokarmowy, wspomagając trawienie:

• cytryna lub sok z cytryny,
• ocet jabłkowy,
• musztarda,
• zakwas buraczany,
• kapusta kiszona.

Choć logicznie rzecz biorąc, wydawałoby się, że coś kwaśnego na zgagę tylko pogłębi problem, nie zawsze tak jest. Jeśli podłożem dolegliwości jest niewystarczająca ilość kwasów w żołądku, cytryna lub kiszonki mogą przynieść ulgę. Jeśli jednak pieczenie wywołane jest nadkwasotą, rzeczywiście produkty takie mogą spowodować nasilenie objawów.

Co oznacza zgaga w ciąży?

Ciąża to stan, na temat którego przez wieki wymyślono wiele mitów i przesądów. Jednym z nich jest teoria, że zgaga piecze w ciąży, kiedy dziecku rosną włosy. Okazuje się jednak, że pieczenie w przełyku dotyczy zdecydowanej większości kobiet ciężarnych, a związek między zgagą w ciąży a włosami u dziecka jest nieprawdziwy.

Zatem co oznacza uczucie palenia w gardle? Objawy tego rodzaju na początku ciąży (może nie w kilka dni po zapłodnieniu, ale w 1. trymestrze) mogą mieć związek z zaburzeniami hormonalnymi.

Wydzielanie większej ilości hormonów wpływa bowiem niekiedy na proces produkcji kwasów trawiennych oraz pracę zwieracza przełyku. Czasem zgaga występuje wraz z wymiotami lub mdłościami, również charakterystycznymi dla pierwszych miesięcy ciąży.

Pod koniec – w 3. trymestrze – zgaga najczęściej wywoływana jest przez ucisk macicy na narządy układu pokarmowego. W 9. miesiącu, kiedy dziecko jest już naprawdę duże, wiele organów umiejscowionych w obrębie jamy brzusznej ulega przesunięciu i uciskaniu.

Czasem powoduje to także przesuwanie treści pokarmowej ku górze – w kierunku przełyku. Kiedy jednak objawy są nasilone, lub często nawracają, najlepiej skonsultować się z lekarzem prowadzącym. Nie zawsze potworna zgaga w ciąży wywołana jest tylko samym uciskiem i lepiej poradzić się w tej kwestii specjalisty.

Sposoby na zgagę w ciąży

Ciąża jest też czasem, w którym w sposób szczególny należy dbać o zdrowie. Jest to absolutnie niezbędne, by zapewnić maluszkowi warunki potrzebne mu do prawidłowego rozwoju.

Jak już zostało wspomniane, problem pieczenia w przełyku dotyczy bardzo wielu przyszłych mam, dlatego pytanie „co na zgagę w ciąży” jest często zadawane. Nie wszystkie leki są wówczas bezpieczne dla matki i dziecka, więc przyjmowane środki należy wybierać odpowiedzialnie.

Co pomaga na zgagę w ciąży, nie wywołując skutków ubocznych? Przede wszystkim przy nasilonych dolegliwościach należy poradzić się lekarza, warto jednak na początek zmienić dietę na lekkostrawną i dobrze zbilansowaną oraz unikać przejadania się (co nie zawsze jest łatwe, przez tzw. ciążowe zachcianki…). Jeśli objawy pojawiają się mimo zdrowych nawyków, można spróbować niektórych naturalnych sposobów. Często stosowana jest w ciąży soda oczyszczona, która neutralizuje kwasy. Należy jednak pamiętać, by zachować umiar w jej przyjmowaniu! Co można brać na zgagę z apteki, będąc w ciąży? Dostępne są syropy i tabletki bezpieczne dla mam i rozwijających się dzieci, jednak przed ich zastosowaniem trzeba zawsze skonsultować się z lekarzem lub poradzić farmaceuty.

Zgaga dla dzieci i nastolatków. Czy często się zdarza?

Czy zgaga może występować u dziecka? Jak najbardziej – objawy refluksu mogą pojawiać się u nastolatków, a nawet małych dzieci i niemowląt. U tych ostatnich, cofanie treści pokarmowej z żołądka z reguły skutkuje tzw. ulewaniem, a jego przyczyną jest nie w pełni jeszcze rozwinięta mięśniówka przełyku.

U dzieci starszych może natomiast pojawić się uczucie pieczenia, które niekiedy dla najmłodszych pacjentów jest trudne do nazwania. Nastręcza to pewnych trudności diagnostycznych, dlatego przy zaobserwowaniu niepokoju czy płaczliwości malucha po jedzeniu, warto skonsultować się z pediatrą. 

Konsultacji lekarskiej wymaga też częsta zgaga w młodym wieku, ponieważ niekiedy świadczyć może o nieprawidłowościach w pracy układu pokarmowego. Najczęściej jednak przyczyną problemu jest niewłaściwa dieta, spożywanie zbyt dużej ilości słodyczy, fast-foodów, chipsów czy napojów gazowanych.

Przewód pokarmowy dzieci jest wrażliwszy niż pacjentów dorosłych, dlatego obciążanie go tego rodzaju produktami często skutkuje różnymi dolegliwościami żołądkowo-jelitowymi.

Zgaga w nocy. Jak jej zapobiec?

Pacjentom zmagającym się z problemami refluksowymi niekiedy zdarzają się też ataki zgagi w nocy. Dolegliwości pojawiające się wieczorem i nocą (również w ciąży) zwykle spowodowane są zbyt obfitą lub ciężkostrawną kolacją.

Praca układu pokarmowego – podobnie jak całego ludzkiego organizmu – w czasie snu spowalnia. Wszelkie procesy są niejako „uśpione” i odbywają się w mniejszym tempie niż w ciągu dnia. Dlatego nadmiernie obciążony kolacją żołądek gorzej radzi sobie z trawieniem i treść pokarmowa niekiedy cofa się do przełyku.

Co jest skuteczne na zgagę w nocy? Najlepiej działa zmiana nawyku jedzenia obfitych kolacji lub spożywania ich zbyt późno. Żołądek powinien mieć czas na strawienie ostatniego posiłku, dlatego najlepiej jest jeść go przynajmniej 2 godziny przed snem. Jeśli jednak zdarzy się wieczorne przejedzenie, warto wspomóc układ pokarmowy np. ziołami ułatwiającymi trawienie.

Jak spać przy zgadze? Na którym boku się ułożyć, by zniwelować objawy? Najlepiej przybrać pozycję półleżącą, by treść pokarmową – z pomocą siły grawitacji – opadała do żołądka, zamiast wędrować ku górze. 

Rano, po ustąpieniu objawów zgagi, można wypić napar z siemienia lnianego, które utworzy barierę ochronną dla błony śluzowej przełyku i przyspieszy jej regenerację. Utrzymywanie się dolegliwości do następnego dnia, czyli poranną zgagę należy skonsultować z lekarzem.

Dieta na zgagę - czy prawidłowa pozwala jej zapobiegać?

Co jeść na zgagę? Jaka dieta pozwala uniknąć tej przykrej dolegliwości? Przede wszystkim należy wzbogacić codzienny jadłospis o produkty lekkostrawne, ułatwiając układowi pokarmowemu wchłanianie pokarmów.

Zarówno szybkie trawienie, jak i nieobciążanie żołądka ciężkimi potrawami pomaga zapobiec zgadze i zmniejsza ryzyko występowania refluksu.

Czego unikać? Przede wszystkim dań smażonych, fast-foodów, napojów gazowanych, słodyczy. Co natomiast jeść, żeby nie mieć zgagi? Przede wszystkim warzywa (surowe i gotowane), produkty pełnoziarniste, bogate w błonnik wspomagający trawienie.

Dieta przy zgadze i refluksie wywołanym nadkwasota żołądka powinna obfitować w produkty neutralizujące kwasy trawienne. Jeśli jednak dolegliwości wywołane są niedoborem kwasów, w jadłospisie powinny znaleźć się produkty uzupełniające te braki – ocet, cytryna, kiszonki (np. kapusta lub ogórki kiszone).

Kiedy mimo spożywania odpowiednich potraw dolegliwości nie ustępują, a zgaga piecze nadal, można spróbować uzupełnić dietę dobrymi dla żołądka napojami. Co pić na zgagę? Niektórym pomaga mleko, innym napar z mięty lub rumianku. Wiele zależy od przyczyn pieczenia w przełyku. 

Przy zgadze ważne jest nie tylko, co jeść, a czego nie jeść. Ogromną rolę odgrywają także tzw. nawyki żywieniowe, wśród których znajdują się:

• częste jedzenie małych porcji – nie obciąża przewodu pokarmowego, pozwala mu na bieżąco trawić dostarczane pokarmy;
• jedzenie ostatniego posiłku minimum 2 godziny przed snem – nie obciąża żołądka nocą, kiedy procesy trawienne są spowolnione;
• spokojne, powolne jedzenie posiłków i ich dokładne przeżuwanie – łapczywe połykanie większych fragmentów potraw zwiększa ryzyko wszelkich dolegliwości żołądkowych;
• jedzenie posiłków głównych o stałych, regularnych porach – pozwala organizmowi zachować pewien rytm procesów trawiennych;
• właściwe nawadnianie organizmu – niezbędne dla prawidłowego trawienia.