Co to jest świetlik lekarski?
Świetlik lekarski, określany też jako świetlik łąkowy, to jednoroczna, półpasożytnicza roślina, która występuje powszechnie w Europie, w tym także w Polsce. Porasta łąki, przydroża, rowy, pastwiska, torfowiska oraz obrzeża lasów. Wybiera tereny podmokłe.
Jak wygląda świetlik? Zioło to jest niewielką rośliną (dorasta do ok 30 cm) o białawo-fioletowawych kwiatach, z charakterystyczną żółtą plamką, umiejscowioną na brzegu płatka. Łodygę świetlika pokrywają liczne włoski.
Zioło doczekało się wielu potocznych nazw, takich jak m.in. ptasie oczko, świeczka, czy mleczny złodziej. To ostatnie określenie odnosi się do pasożytniczych zwyczajów świetlika, który żywi się odżywczymi sokami pochodzącymi z korzeni roślin rosnących w pobliżu (zwykle traw i mleczy, którymi pasą się krowy).
Surowcem wykorzystywanym w ziołolecznictwie jest ziele świetlika. Ma to związek ze składnikami znajdującymi się w tej części rośliny, takimi jak np.:
- aukubina,
- garbniki,
- flawonoidy,
- kwasy fenolowe (w tym m.in. kwas kawowy),
- pochodne kumaryny,
- olejek eteryczny,
- sole mineralne, zwłaszcza związki miedzi i manganu.
Reklama
Jakie właściwości ma świetlik lekarski?
Jakie działanie wykazuje ziele świetlika? Właściwości tej rośliny znane są od dawna, przypuszcza się, że nawet od starożytności. Przede wszystkim zioło ceni się za cechy przeciwzapalne oraz przeciwbakteryjne, które są wykorzystywane głównie w zwalczaniu stanów zapalnych oraz bakteryjnych oczu, powiek i spojówek. Poza tym zioło sprawdza się także w kuracji jęczmienia, ropnia, czy chorób alergicznych oczu.
Świetlik wpływa łagodząco na oczy, dlatego warto go używać pracując wiele godzin przed monitorem komputera, po długotrwałym oglądaniu telewizji, czy mając tendencję do przesuszania oczu (tzw. zespół suchego oka).
Świetlikiem leczy się również przeziębienie, chrypkę, kaszel, podrażnione gardło, ale także eliminuje się kłopoty trawienne, ponieważ ta roślina pobudza wydzielanie soków żołądkowych oraz żółci.
W jakiej postaci stosuje się ziele świetlika? Okłady na oczy, żele pod zmęczone oczy czy opuchnięte oczy (a ściślej dolne powieki), maść do nosa, napar, czy nalewka do przyjmowania wewnętrznego – to wszystko przykładowe formy, w jakich można zastosować to popularne zioło.
Reklama
Na co pomaga ziele świetlika?
Ziele świetlika na oczy to najbardziej powszechny sposób użycia tej rośliny. Zioło przykłada się do oczu w formie okładów, smaruje żelami lub maściami, albo zakrapla, po to by nie były przekrwione, suche, opuchnięte, podrażnione, zmęczone, a także by przeciwdziałać stanom zapalnym lub bakteryjnym bytującym w oku oraz zlikwidować jęczmień, ropień, czy złagodzić objaw alergiczny w tym obszarze.
Ponadto świetlika w postaci kropli lub maści stosuje się przy dolegliwościach związanych z powracającymi krwawieniami z nosa.
Jednak świetlik poza zewnętrznym zastosowaniem, może być także użyty do picia, np. w postaci herbatki, czy nalewki, po to aby szybciej poradzić sobie z przeziębieniem, bądź infekcjami górnych dróg oddechowych. Ziele świetlika do picia pomaga też na problemy żołądkowe.
Znane jest też kosmetyczne zastosowanie, ponieważ świetnie nadaje się do tonizowania skóry twarzy, czy jako krem pod oczy, a także do całej twarzy. Szczególnie poleca się go osobom z cerą naczynkową oraz suchą.
Reklama
Zastosowanie ziela świetlika
Jak postępować z leczniczą rośliną, jaką jest ziele świetlika, jak stosować? Najczęściej tego zioła używa się do chorych oczu. W takich przypadkach poleca się stosować ziele świetlika w saszetkach lub suszu. Jeśli zioło ma sypką postać, należy naszykować łyżkę suszu i przegotować go w garnuszku przez ok 5-10 minut, następnie odcedzić, a po przestudzeniu przykładać na powieki.
Świetlik do zaparzania przyrządza się w ten sposób, że torebkę z zielem zalewa się szklanką wrzątku, po kwadransie wyjmuje się saszetkę ze świetlikiem, a kiedy napar ostygnie, przykłada się go na oczy. Okłady stosuje się 1-2 razy dziennie przez okres kilku dni.
Świetlik wchodzi w skład leków homeopatycznych (np. kropli, maści, żeli), które są zalecane na różne schorzenia oczu, ale także na infekcje wirusowe i bakteryjne. Sposób dawkowania podaje producent konkretnego preparatu.
Natomiast odwar z ziela świetlika stosuje się wewnętrznie w terapii problemów żołądkowych i wątrobowych, a także bezsenności, bólu głowy oraz niedociśnienia tętniczego. Ja wygląda receptura takiego odwaru? Jedną łyżeczkę suszu przegotowuje się w pół litra wody i pije 2-3 razy dziennie.
Ciekawostką jest, że m.in. w Stanach Zjednoczonych ziele świetlika wykorzystuje się w terapii zwierząt, u których zdiagnozowano choroby oczu.
Reklama
Zbieranie ziela świetlika
Kiedy powinno się zbierać tego typu zioła? Świetlik kwitnie w okresie od czerwca do końca września i to właśnie w tym czasie najlepiej byłoby zebrać kwiat tej rośliny, łącznie w pokrytą liśćmi łodygą. Te części rośliny powinno się zbierać kiedy jest sucho, nie za wcześnie, ani nie za późno w ciągu dnia, tak by nie było rosy na płatkach i listkach.
Ziele ścina się pod rozgałęzieniem łodygi, czyli do suszenia nie nadają się części bez liści i kwiatów. Tak zebrane ziele należy suszyć w dużym przewiewie. Susz przybiera naturalna barwę. By mieć ok 1 kg suszu, należy zebrać 3,5 kg świeżego ziela.
Nie praktykuje się tworzenia plantacji świetlika, gdyż najpełniej wzrasta on w naturalnych warunkach, a że jest to powszechnie występujące zioło o właściwościach pasożytniczych, nie ma potrzeby wysiewania go w sztucznym środowisku.
Oczywiście ziele świetlika można kupić jako gotowy produkt w każdej aptece, czy sklepie z ziołami.
