Domowe żywienie dojelitowe - sprawdź, co radzi specjalista👈
Domowe żywienie dojelitowe - sprawdź, co radzi specjalista👈
Domowe żywienie dojelitowe - sprawdź, co radzi specjalista👈

Złamanie otwarte - jak wygląda i na czym polega pierwsza pomoc?

Złamanie otwarte to bardzo poważny rodzaj złamań, ponieważ mamy tu w zasadzie podwójny problem - prócz uszkodzenia kości dochodzi do przebicia tkanki skórnej. To wiąże się z wieloma konsekwencjami, m.in. ryzykiem wykrwawienia się, zakażenia czy uszkodzenia innych narządów. Zobacz, jakie są rodzaje złamań otwartych i jak radzić sobie z tym problemem.
Na zdjęciu widzimy mężczyznę, który nosi gips i temblak na ramieniu z powodu złamania otwartego.
źródło: 123rf.com/
W skrócie
  • Złamanie otwarte to poważny uraz, który opiera się nie tylko na uszkodzeniu kości, ale też przerwaniu ciągłości tkanki skórnej.
  • Złamanie otwarte może prowadzić do naruszenia innych narządów, zakażeń i krwotoków.
  • Leczenie złamania otwartego wymaga interwencji lekarskiej, by oszacować zakres urazu.
Spis treści

Reklama

Jak wygląda złamanie otwarte? Podział

Jednym z typów złamania, obok zamkniętego, jest złamanie otwarte. Podstawową różnicą pomiędzy jednym a drugim jest obecność rany w przypadku tego pierwszego. Jej występowanie powoduje, że złamana kość przedostaje się na zewnątrz i jest widoczna.

To m.in. sprawia, że ryzyko zagrożenia zdrowia lub życia jest bardzo wysokie - rana może doprowadzić nie tylko do wykrwawienia się, ale też być bramą dla wszelkiego rodzaju zakażeń o podłożu bakteryjnym, wirusowym czy grzybiczym. W klasyfikacji ICD-10 brak jednoznacznego wyszczególnienia tego typu złamania.

Złamanie otwarte podzielić można uwzględniając rozmiar i charakter rany. Wyróżnić można złamanie:

  • z raną osiągającą do 1 cm,
  • z raną o wielkości w przedziale większym od 1 cm, ale mniejszym niż 10 cm,
  • z tkankami, które są zniszczone pod skórą,
  • z poważnymi uszkodzeniami, które powinny opierać się na podjęciu odbudowy kości oraz tkanek poprzez działanie chirurga,
  • przebiegające z rozległym uszkodzeniem różnych struktur: kości, tkanek miękkich, mięśni i naczyń krwionośnych.

Taki podział sugeruje więc jak wyglądać może złamanie - zarówno mniej poważne urazy, jak np. drobna ranka ze złamaniem, jak i te ogromne, związane z uszkodzeniem dodatkowych struktur mieszczą się w definicji złamania otwartego.

Szczególnie niebezpiecznym stanem jest złamanie otwarte z przemieszczeniem, ponieważ może prowadzić do uszkodzenia struktur istotnych z punktu widzenia funkcjonowania organizmu, np. ważnych narządów.

Reklama

Jakie kości najczęściej ulegają złamaniom otwartym?

Na złamania otwarte najbardziej narażone są kości rąk, udowa, piszczelowa, obojczyka, z uwagi na to, że są najdłuższe i najbardziej wystawione na uraz. Ze względu na swoją budowę mogą też łatwiej przebić skórę.

Takie złamania to często konsekwencja wypadków komunikacyjnych czy uprawiania sportów ekstremalnych, a człowiek odruchowo broni się przed uderzeniem asekurując się rękami lub nogami, stąd też dotyczą właśnie tych części ciała.

Niebezpieczne są zarówno złamania otwarte nogi czy ręki, jak i palców, nadgarstków i wszelkich innych struktur. Nie tylko wywołują ból, ale też niosą ryzyko poważnych komplikacji, od obfitego krwotoku po zator tłuszczowy.

Reklama

Diagnostyka przy złamaniu otwartym

Podstawowym badaniem wykonywanym w przypadku złamań jest RTG. Pamiętajmy jednak, że rentgen - choć dostarcza nam informacji dotyczących rozległości uszkodzeń, obecności odłamów kostnych czy stopnia przemieszczenia kości - nie jest wystarczający przed podjęciem leczenia.

Specjalista zleci również wykonanie badań krwi, w tym określenie grupy krwi, poziomu elektrolitów, hematokrytu, poziomu hemoglobiny oraz gazometrii. Tego typu analiza pozwoli przygotować pacjenta do ewentualnej operacji czy transfuzji krwi, która może być konieczna w przypadku jej dużej utraty.

Reklama

Pierwsza pomoc przy złamaniach otwartych

Jak postępować przy złamaniu otwartym? Na początek należy nałożyć na ranę jałowy opatrunek. Jeżeli występuje silny krwotok, niezbędne jest ścisłe obandażowanie rany. Ponadto założenie opatrunku to sposób na to, by stworzyć barierę zabezpieczającą przed wniknięciem drobnoustrojów.

Następnie można przejść do unieruchomienia kończyny. To pozwoli zapobiec przemieszczaniu się ewentualnym odłamkom kości, ograniczy ból oraz uchroni przed dalszymi uszkodzeniami tkanki. Unieruchomienie polega na stabilizacji dwóch sąsiednich stawów za pomocą deski lub kija.

Pacjent ze złamaniem otwartym powinien skorzystać z pomocy lekarza - w przypadku poważnych złamań można wezwać karetkę, natomiast, gdy występują mniejsze można udać się do placówki medycznej na własną rękę.

Reklama

Leczenie złamania otwartego. Na czym polega operacja?

Jeżeli złamanie zagraża życiu lub pojawia się ryzyko amputacji, lekarz może zdecydować o operacji, podczas której - jeśli to konieczne - usuwa kawałek kości, ale także dezynfekuje i zszywa ranę oraz stabilizuje kość.

Zastosowanie znajdują m.in. druty Kirschnera, które pozwalają na ustabilizowanie różnych odłamów kości. To również narzędzie wspomagające sam proces gojenia się i osteogenezy. Stabilizację można przeprowadzić również poprzez płytki instalowane na kości albo implanty śródszpikowe wprowadzane do wewnątrz kości - do jamy szpikowej.

Gdy rana zostanie zszyta, nakłada się na nią opatrunek, którego celem jest unieruchomienie. Taką rolę może pełnić szyna lub gips.

Ile zrasta się złamanie otwarte? Ten czas to minimum kilka tygodni. Taki okres można spędzić w szpitalu, przy mniej poważnych uszkodzeniach trwa on krócej.

Leczenie złamań otwartych odbywa się pod okiem chirurga ortopedy, by uniknąć potencjalnych powikłań. Nierzadko wymaga przyjmowania środków przeciwbólowych, ale też rehabilitacji.

Reklama

Rehabilitacja po złamaniu otwartym

Odzyskanie sprawności po złamaniu otwartym wymaga regularnej rehabilitacji pod okiem specjalisty. Można ją rozpocząć już na etapie noszenia gipsu, ponieważ istnieją metody, które nie wymagają bezpośredniego oddziaływania na odsłonięte tkanki. Jednym z zabiegów po złamaniu otwartym jest magnetoterapia wspierająca proces gojenia się tkanek.

Po kilku tygodniach można też zacząć ćwiczyć poprzez poruszanie kończyną do góry i w dół. W ten sposób minimalizujemy ryzyko powikłań związanych z zatorami czy zakrzepicą.

Czytaj również

Bibliografia

  • Ortopedia, Traumatologia, UMP, http://www.ortopedia.ump.edu.pl/images/L4/traumatologia%20doroslych.pdf, [dostęp: 28.06.2024].
  • M. Libura, Ogólne zasady leczenia złamań kości, Medycyna Praktyczna https://www.mp.pl/pacjent/badania_zabiegi/165468,ogolne-zasady-leczenia-zlaman-kosci, dostęp: 26.06.2024.
  • T. S. Gaździk, Ortopedia i traumatologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2005.
  • D. Kusz (red.), Kompendium ortopedii, Wydawnictwo Lekarskie PZWL 2009.
  • Ogólne zasady udzielania pomocy w złamaniach, Centralny Instytut Ochrony Pracy https://m.ciop.pl/CIOPPortalWAR/appmanager/ciop/mobi?_nfpb=true&_pageLabel=P42600913191498043405162&html_tresc_root_id=300007311&html_tresc_id=300007359&html_klucz=300007311&html_klucz_spis=, dostęp: 25.06.2024.
  • Współczesna traumatologia wobec złamań miejscowych, https://poitr.pl/attachments/article/511/wspolczesna_traumatologia.pdf, [dostęp: 28.06.2024].
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Artykuł napisany przez
Katarzyna Augustyniak-Woźnica - dziennikarka wyróżniona w konkursie Kryształowe Pióra 2024
Dziennikarka, absolwentka prawa. Autorka wielu publikacji o tematyce społeczno-kulturalnej, marketingowej, prawniczej, kulinarnej, medycznej i dziecięcej. Absolwentka dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim i prawa na Uniwersytecie Opolskim. Prywatnie opiekunka kotki Kici.
Pokaż więcej
Czy ten artykuł był dla Ciebie pomocny?
Dziękujemy za przeczytanie naszego artykułu do końca.
Jeśli chcesz być na bieżąco z informacjami na
temat zdrowia i zdrowego stylu życia,
zapraszamy na nasz portal ponownie!
Specjaliści współpracujący z medme
25674

Wojciech Ziółkowski

magister farmacji

Poznaj mnie
25626

Katarzyna Kulig

dermatolog i wenerolog

Poznaj mnie
25675

Marzena Rojek-Ledwoch

dietetyczka, psychodietetyczka

Poznaj mnie
25676

Kamila Pawłowska

dietetyk kliniczny, psychodietetyk

Poznaj mnie
25625

Sylwia Borowska

doktor nauk farmaceutycznych

Poznaj mnie
25886

Magdalena Grosiak

diagnosta laboratoryjny

Poznaj mnie
25887

Magdalena Rutkowska

lekarz weterynarii

Poznaj mnie
25879

Anna Lewandowska

psychiatra dziecięcy

Poznaj mnie
25888

Jolanta Woźniak

prawnik

Poznaj mnie
Pokaż wszystkich
Więcej z kategorii Kontuzje, złamania i urazy
Spuchnięte kolano - domowe sposoby, przyczyny i leczenie
kobietę boli kolano podczas treningu
Zapalenie ścięgien i pochewek ścięgnistych - objawy i leczenie
Zapalenie ścięgna
Złamany obojczyk: orteza czy gips. Jak spać? Jak długo boli?
Kobieta z bólem obojczyka
Podobne artykuły
Rentgen żeber
Jak długo bolą stłuczone żebra? Lista objawów i sposobów leczenia
Osoba z opuchniętym kolanem
Stłuczenia - ile boli i co pomaga? Domowe sposoby
Obandażowany kciuk
Wybity kciuk: objawy i opatrunek. Jak nastawić i usztywnić?
Mężczyzna cierpi z powodu złamania guzka większego kości ramiennej
Złamanie guzka większego kości ramiennej - jak długo boli?
Mężczyzna pokazuje wybity palec
Jak sprawdzić, czy palec jest wybity? Co robić w przypadku podobnego urazu?

Reklama


Sonda
Sonda redakcyjna
Co jest dla Ciebie najbardziej uciążliwe w przypadku blizn?
Contractubex