Reklama
Jakie są przyczyny złamania żebra?
Złamanie żeber - jak wskazuje specjalista Piotr Czyżewski - zalicza się do najczęstszych uszkodzeń klatki piersiowej. Problem ten to zazwyczaj konsekwencja urazu bezpośredniego, m. in. uderzenia w klatkę piersiową, ale także pośredniego, spowodowanego przez skurcze mięśni oddechowych, które są przyczepione do żeber.
Złamane żebra to domena osób starszych. Częściej obserwuje się złamanie żeber środkowych i dolnych. Z kolei złamania górnych żeber to efekt ciężkich urazów klatki piersiowej wraz ze złamaniem kości obręczy kończyny górnej.
U niektórych pacjentów obserwowane są także złamania zmęczeniowe. Ich przyczyną są powtarzające się mikrourazy wywoływane np. aktywnością fizyczną podczas uprawiania sportu lub pracy albo przewlekłym kaszlem.
Złamane żebro nierzadko prowadzi do uszkodzenia innych struktur klatki piersiowej, w tym do uszkodzenia płuc, serca, śledziony, wątroby czy nerek.
W klasyfikacji ICD-10 złamane żebro znajduje się pod kodem S22.3 w kategorii: Złamania, zatrucia i inne określone skutki działania czynników zewnętrznych, a w klasyfikacji ICD-11 - NA82.3.
Reklama
Objawy złamania żebra
Co może sugerować występowanie opisywanego problemu? Najczęstsze symptomy wskazujące na złamanie żebra to:
- silny ból w miejscu uszkodzenia,
- nasilanie się dolegliwości bólowych podczas pogłębionego oddychania, śmiechu kaszlu czy też zmian pozycji.
U niektórych pacjentów złamanie prowadzi do tak poważnych objawów jak:
- krwotok z tętnicy międzyżebrowej,
- przebicie płuca,
- uszkodzenie miąższu płucnego.
To wszystko może stanowić bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia. Ponadto, złamane żebro z przemieszczeniem może uszkodzić również inne tkanki i spowodować np. odmę opłucną.
Obserwowane są także objawy wizualne, wskazujące na złamanie takie jak:
- fragmenty kostne dobrze wyczuwalne pod skórą,
- obrzęk i/lub zasinienie w miejscu urazu.
Jak długo boli złamane żebro? Ból może utrzymywać się kilka tygodni. Poza tym, w wyniku konsolidacji kości dochodzi nierzadko do uwięźnięcia albo uszkodzenia nerwu. W konsekwencji pacjent boryka się z przetrwałym bólem żeber.
Reklama
Jak rozpoznać złamane żebro?
Aby rozpoznać złamanie żebra, specjalista najpierw wykonuje badanie palpacyjne oraz osłuchuje klatkę piersiową. Chcąc sprawdzić, czy rzeczywiście doszło do tego typu uszkodzenia, przeprowadza RTG klatki piersiowej, wykonując jedną albo wiele projekcji. Takie zdjęcie pomoże również w ocenie stanu tkanki płucnej w kontekście wystąpienia ewentualnej odmy opłucnowej.
U niektórych pacjentów RTG jest niewystarczające, na przykład u osób, u których podejrzewa się złamanie wynikające z przeciążenia żeber. Są też tacy, którzy nie mogą poddać się badaniu RTG ze względu na stan zdrowia lub ciążę. U jednych i drugich lekarz może przeprowadzić USG. Takie badanie wymaga jednak dużego doświadczenia lekarza, ponieważ poprzez USG zwykle nie bada się struktury kości.
Reklama
Pierwsza pomoc przy złamaniu żeber. Co robić?
Na początek pacjent powinien zostać ułożony w pozycji półsiedzącej. W ramach pierwszej pomocy należy zawinąć jego klatkę piersiową bandażem lub opaską uciskową. Należy postępować tak, by z jednej strony uwzględnić konieczność swobodnego oddychania, a z drugiej strony ustabilizować kości.
W postępowaniu przy złamaniu żeber warto pamiętać o tym, by unieruchomić rękę po stronie złamania. To sprawi, że poszkodowany nie będzie dodatkowo obciążać swoich żeber.
W ramach pierwszej pomocy należy również wezwać pogotowie ratunkowe, jeżeli objawy zagrażają bezpośrednio życiu pacjenta. Każde podejrzenie, nawet to pozornie bezobjawowe, wymaga konsultacji z lekarzem.
Reklama
Leczenie złamanego żebra. Jak długo się zrastają?
Lekarzem, do jakiego należy zwrócić się z podejrzeniem złamania żebra, jest ortopeda. Gdy nie ma możliwości kontaktu z tym specjalistą, można zasięgnąć porady lekarza rodzinnego. Natomiast w przypadku, gdy ból ma ostry i nagły charakter, trzeba udać się na oddział ratunkowy. Kiedy dolegliwości prowadzą do problemów z oddychaniem i stanowią zagrożenie dla życia, należy wezwać karetkę.
Jeżeli złamanie ma formę stabilną, wówczas leczenie opiera się przede wszystkim na przyjmowaniu środków przeciwbólowych zarówno tych doustnych, jak i w formie maści do smarowania miejscowo. Gdy jest dodatkowo powikłane odmą opłucnową, wówczas może pojawić się konieczność hospitalizacji, a nawet wykonania drenażu do klatki piersiowej. Gdy złamania są liczne, np. w wyniku wypadku samochodowego, chirurg klatki piersiowej może podjąć decyzję o tym, by operacyjnie ustabilizować żebra.
Metodami stosowanymi w leczeniu złamań żeber są bandażowanie albo też tapping problematycznej okolicy. Inne propozycje stabilizacji to pas, orteza czy gorset. Tymi sposobami można unieruchomić klatkę piersiową, co przyczynia się również do ograniczenia i zmniejszenia stopnia bólu.
Trzeba mieć jednak świadomość, że takie rozwiązania mogą zmniejszać możliwość wentylacji płuc. Z tego też powodu takie metody nie są praktykowane u osób cierpiących dodatkowo na choroby układu oddechowego oraz u osób starszych. Mogą być wykorzystywane krótkotrwale i u osób bez innych dodatkowych chorób.
Jak długo zrastają się złamane żebra? Zazwyczaj goją się w ciągu kilku tygodni i nie wywołują żadnych powikłań. Co ciekawe, niektórzy pacjenci nawet nie mają świadomości drobnych złamań żeber i dowiadują się o nich na przykład z RTG.
Reklama
Rehabilitacja po złamaniu żeber
Istotną częścią leczenia złamanego żebra jest rehabilitacja oddechowa. Opiera się ona na ćwiczeniach mających na celu przyzwyczajenie organizmu do wykonywania pełnych wdechów i wydechów, nawet wówczas, gdy pojawiają się dolegliwości bólowe. W ten sposób płucom zapewnia się odpowiednie napowietrzenie oraz zmniejsza się ryzyko wystąpienia zapalenia płuc w okolicy złamania.
W ramach rehabilitacji można korzystać z laseroterapii oraz kinesiotapingu pod okiem fizjoterapeuty lub lekarza. Z rehabilitacji można skorzystać też w ramach NFZ.
Reklama
Życie ze złamanym żebrem
Pacjent ze złamanym żebrem zadaje sobie szereg pytań, m.in. o to, jak spać, jak chodzić, jak na nowo zorganizować swoje życie. Przede wszystkim, powinien dostosować swoją aktywność fizyczną do swojego stanu.
Zaleca się ograniczyć poruszanie, tak, by nie pogłębić urazu. Ponadto warto zadbać o pozycję, w której się śpi. Najlepiej układać się na boku po stronie urazu. Loty samolotowe warto odroczyć do momentu, gdy żebro się zagoi.
O odszkodowanie w związku ze złamanym żebrem wnioskować mogą osoby, którym przysługuje prawo do odszkodowań lub świadczeń, a więc takie, które są objęte ubezpieczeniem społecznym - ma to znaczenie w sytuacji wypadków przy pracy. Takie prawo przysługuje również osobom objętym ubezpieczeniem od nieszczęśliwych wypadków oraz od następstw nieszczęśliwych wypadków czy też ubezpieczeniem na życie. Poza tym, wnioskujący muszą być poszkodowani nie z własnej winy, lecz np. na skutek działań lub zaniechań osób trzecich.
Odszkodowanie można uzyskać, gdy do złamania żeber doszło podczas:
- wypadku przy pracy,
- wypadku rolnictwie,
- wypadku komunikacyjnego,
- na skutek błędu medycznego.
Pacjent może liczyć na taką rekompensatę jak między innymi:
- rentę z tytułu niezdolności do pracy,
- zwrot utraconych dochodów za okres niezdolności do pracy,
- jednorazowe świadczenie odszkodowawcze, etc.
Aby uzyskać odszkodowanie należy złożyć wniosek do ubezpieczyciela lub do ZUS o jednorazowe odszkodowanie.
Powikłania po złamaniu żeber
Uszkodzenie w tym obszarze ciała może doprowadzić do rozstroju całego organizmu. Wśród niechcianych skutków wymienić można:
- odmę,
- uszkodzenie narządów wewnętrznych,
- zniekształcenie obrysu klatki piersiowej,
- uszkodzenie naczyń wewnętrznych,
- rozwój krwiaka.
Przebite płuco pod złamanym żebrem to bezpośrednie zagrożenie dla życia i wymaga hospitalizacji. Grupami, które w sposób szczególny powinny być otoczone opieką są osoby starsze oraz kobiety w ciąży. Kości osób starszych są słabsze z uwagi na wiek i postępującą utratę cennych składników odżywczych. Z kolei złamanie żebra u ciężarnej to ryzyko uszkodzenia także płodu. Warto pamiętać, że rozwijający się płód może naciskać na żebra, co nierzadko prowadzi do wniosków, że być może doszło do ich złamania. Nie ma to jednak ze sobą związku.
