Wybór lekarza rodzinnego nie zawsze spełnia oczekiwania pacjentów, a jest to pracownik służby medycznej pierwszego kontaktu. Bardzo często to właśnie lekarz rodzinny decyduje o etapach i możliwościach dalszego leczenie chorego. Dobry kontakt pacjenta i lekarza rodzinnego to gwarancja właściwego procesu leczenia. Lekarz POZ jest także ogromnym wsparciem w poruszaniu się po skomplikowanej strukturze placówek służby zdrowia.
Zmiana lekarza rodzinnego
Zmiana lekarza rodzinnego NFZ powinna być zawsze przemyślaną decyzją. Lekarz rodzinny musi spełniać określone warunki i warto, aby był dobrze wykwalifikowany, ceniony i pozytywnie oceniany przez większość pacjentów. Dość duże znaczenie ma także nawiązanie dobrego kontaktu w bezpośredniej relacji pacjent-lekarz.
Tak naprawdę ta kategoria pracowników służby zdrowia to lekarze działający w ramach Podstawowej Opieki Zdrowotnej (POZ). Zasady funkcjonowania tego działu świadczeń na rzecz pacjenta reguluje Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej (Dz.U.2020.172 z dnia 2020.02.04).
Zadaniem tej ustawy było określenie celów i organizacji podstawowej opieki zdrowotnej oraz zapewnienie odpowiedniej jakości świadczeń dla pacjenta (art.1 ww. ustawy). Możliwość zmiany lekarza pierwszego kontaktu ma spełniać ten warunek.
Reklama
Czy można zmienić lekarza rodzinnego?
Świadczeniobiorca, jakim jest każdy pacjent, ma prawo wyboru świadczeniodawcy udzielającego pomocy medycznej w ramach POZ (czyli lekarza rodzinnego), zgodnie z zapisem art.9 ust.1 ww. ustawy.
Czy można zmienić lekarza rodzinnego? Oczywiście, że tak, jednak zgodnie z zasadami wskazanymi przez przepisy prawa. Lekarz POZ to koordynator opieki zdrowotnej dla każdego pacjenta w ramach całego systemu ochrony zdrowia. To właśnie lekarz rodzinny zapewnia opiekę zdrowotną nad pacjentem i jego rodziną, koordynuje działaniami medycznymi, ustala priorytety zdrowotne poszczególnych pacjentów, rozpoznaje i eliminuje zagrożenia oraz problemy zdrowia fizycznego i psychicznego pojedynczego pacjenta (art.3 ww. ustawy).
Lekarz POZ koordynuje podstawowymi etapami świadczeń zdrowotnych, jest zatem bardzo ważnym ogniwem w całym procesie leczenia. Pacjent niezadowolony z kontaktu i opieki swojego lekarza rodzinnego ma prawo jego zmiany, aby skutecznie diagnozować i leczyć swoje problemy zdrowotne.
Reklama
Jak zmienić lekarza rodzinnego?
Lekarz rodzinny to tak naprawdę lekarz POZ, który posiada tytuł specjalisty w dziedzinie medycyny rodzinnej lub odbył szkolenie specjalizacyjne w tym zakresie bądź posiada specjalizację II stopnia w dziedzinie medycyny ogólnej (art.6 ust.1 ww. ustawy).
Warunkiem koniecznym działania tego rodzaju lekarzy jest podpisanie umowy z NFZ o udzielanie świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej.
Każdy pacjent ma prawo wyboru w ramach POZ:
- lekarza POZ,
- pielęgniarki POZ,
- położnej POZ.
Powyższe kategorie pracowników służby zdrowia mogą być wybierane w ramach jednego świadczeniodawcy lub u różnych świadczeniodawców, tworzących zespół POZ.
Reklama
Ile razy można zmienić lekarza rodzinnego?
Każda osoba, podlegająca ubezpieczeniu zdrowotnemu w ramach NFZ ma prawo do bezpłatnego wyboru lekarza rodzinnego nie częściej niż 2 razy w roku kalendarzowym (art. 9 ust.4 ww. ustawy). Każda kolejna zmiana wymaga wniesienia dodatkowej opłaty w wysokości 80 zł.
Ustawodawca przewidział jednak sytuacje, w których pacjent jest zwolniony od dodatkowej wpłaty, nawet w sytuacjach kolejnych zmian lekarza rodzinnego.
Zgodnie z art.9 ust. 5 wspomnianej ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej do takich sytuacji należą:
- zmiana miejsca zamieszkania,
- zaprzestanie udzielania świadczeń przez wybranego wcześniej lekarza POZ,
- inne przyczyny, niezależne od pacjenta, a leżące tylko po stronie świadczeniodawcy, czyli konkretnego lekarza czy przychodni (przykładem jest likwidacja przychodni czy przejście lekarza na emeryturę),
- ukończenie przez pacjenta 18 roku życia i konieczność zmiany lekarza POZ.
Wyżej wymienione przypadki lub prawo do dwukrotnej zmiany lekarza POZ w ciągu jednego roku są całkowicie bezpłatne. Każdy pacjent może (poza wspomnianymi sytuacjami) zmieniać lekarza rodzinnego wielokrotnie, ale musi wtedy zapłacić 80 zł przy każdej zmianie. Taka opłata stanowi przychód danej placówki medycznej.
Przedstawione zasady są także odpowiedzią na wątpliwości, ile razy w roku można zmienić przychodnię. Każdą zmianę w tym zakresie pacjent musi potwierdzić oświadczeniem woli, czyli deklaracją wyboru. To specjalny druk, który jest niezbędny do złożenia skutecznej decyzji.
Reklama
Deklaracja zmiany lekarza rodzinnego
Formularz zmiany lekarza rodzinnego posiada różne formy. Zasady zostały szczegółowo określone przez przepisy prawa, których należy ściśle przestrzegać, aby unikać wadliwych oświadczeń woli. Złożenie deklaracji zmiany lekarza w niewłaściwej formie nie będzie skutkowało faktyczną zmianą.
Ustawa o podstawowej opiece zdrowotnej daje możliwość złożenia deklaracji:
- w postaci papierowej,
- w postaci elektronicznej, złożonej za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej, opatrzonej kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym,
- za pośrednictwem Internetowego Konta Pacjenta.
Dostarczenie deklaracji zmiany w którejkolwiek z przedstawionych form skutkuje dokonaniem nowego wyboru.
Zmiana lekarza rodzinnego, deklaracja i cała procedura wymagają złożenia formularza ze szczegółowo określonymi danymi. Deklaracja wyboru zawiera (zgodnie z art. 10 ust.3 ww. ustawy):
- dane pacjenta
● imię i nazwisko,
● datę urodzenia,
● numer PESEL,
● serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość w przypadku braku nr PESEL,
● adres i miejsce zamieszkania,
● numer telefonu,
● adres e-mail,
● imię i nazwisko przedstawiciela ustawowego, jeśli świadczeniobiorca jest osobą małoletnią lub całkowicie ubezwłasnowolnioną,
- określenie, który raz w roku dokonywana jest zmiana,
- określenie okoliczności zmiany w celu sprawdzenia konieczności pobrania opłaty,
- dane dotyczące dotychczasowej placówki medycznej w ramach POZ (nazwa, adres siedziby),
- imię i nazwisko lekarza rodzinnego (POZ),
- datę dokonania wyboru,
- podpis składającego deklarację.
Każda placówka medyczna, świadcząca usługi w ramach POZ ma obowiązek udostępniania pacjentowi deklaracji wyboru i sprawdzania poprawności jej wypełnienia. Prawo do takich zmian mają tylko osoby uprawnione do świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej. Oznacza to, iż warunkiem koniecznym jest posiadanie ubezpieczenia zdrowotnego w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia.
