Koszerność - co to znaczy?
Koszerność (lub kaszrut, z hebrajskiego „właściwy”) to pojęcie opisujące reguły obowiązujące w prawie żydowskim, określające, które produkty są dozwolone do spożycia. Słowo „koszerne” określa także warunki, w jakich produkty te powinny być produkowane i odpowiednio spożywane.
Termin koszerność wywodzi się z Tory, czyli pierwszych pięciu ksiąg Biblii, które są najważniejszym tekstem objawionym judaizmu. Księgi są ściśle przestrzegane przez ortodoksyjnych Żydów, którzy żyją według zasad w nich predstawionych.
Zasady koszerności mówią jasno: produkty mięsne nie mogą być spożywane razem z produktami mlecznymi, a posiłki te powinna dzielić kilkugodzinna przerwa. Zależy ona od stopnia ortodoksji, jednak standardowo wynosi ona sześć godzin. Wielu bardzo ortodoksyjnych Żydów uważa, że powinna ona trwać co najmniej dobę.
Zasada ta wymusza również stosowanie w kuchni dwóch kompletów garnków, naczyń i innych sprzętów kuchennych. Przestrzeganie zasad w produkcji żywności koszernej to jedno z zadań rabinów.
Reklama
Żywność koszarna - co to jest jedzenie koszerne?
Ortodoksyjni Żydzi bardzo przestrzegają, by to co jedzą i piją było w pełni koszerne. Gdy coś budzi ich wątpliwości na pewno nie włączą tego do swojej diety.
Reguły koszerności dzielą żywność na dwie grupy: dozwolone do spożycia oraz nieczyste. Dopuszczone do spożycia jest mięso koszerne, pochodzące od zwierząt mających „rozszczepione kopyto” i przeżuwających. Do koszernego mięsa zalicza się także mięso stworzeń wodnych mających płetwy i łuski, niektórych gatunków ptaków i szarańczy.
Co ciekawe, nie dotyczy to jednak krwi oraz niektórych części zwierząt, np. nerwu kulszowego.
Do żywności koszernej zalicza się także: mleko i jaja pochodzące od zwierząt, których mięso jest koszerne oraz miód. Produkty koszerne to także owoce pochodzące z drzew mających co najmniej trzy lata.
Źródło: Opracowanie własne
Reklama
Ubój koszerny - na czym polega?
Aby mięso było koszerne, musi ono pochodzić z uboju, którego zasady są ściśle określone. Wykfalifikowany rzezak (szojchet) ostrym, nieząbkowanym nożem przecina płynnym ruchem żyły i tętnice szyjne zwierzęcia oraz przełyk i krtań, bez wcześniejszego ogłuszania.
W ostatnich latach coraz częściej mówi się o uboju rytualnym jak o niehumanitarnym. Zabroniono go w niektórych krajach, m.in. Danii, Norwegii i Szwecji. Spożywać nie można zwierząt padłych ani ze skazą, a z ciała zwierzęcia należy usunąć jak największą ilość krwi poprzez namaczanie i solenie.
Reklama
Co to jest certyfikat koszerności?
Dawniej, gdy jedzenie było wyrabiane w domach, domownicy mogli mieć pewność, że jest ono koszerne. W dzisiejszych czasach, technologie produkcji żywności są na tyle zaawansowane, że jedynie eksperci w dziedzinie koszerności wiedzą, czy przetworzone jedzenie jest w stu procentach koszerne.
Dlatego też powstał specjalny certyfikat koszerności. Potwierdza on, że dana żywność została wytworzona i przygotowana zgodnie z zasadami koszerności. Produkty wytworzone w taki sposób posiadają poświadczenie koszerności od rabina lub agencji nadzoru koszerności. W Polsce certyfikaty koszerności przyznaje m.in. Naczelny Rabin Polski.
Reklama
Wino koszerne
Do picia polecane jest wino koszerne. Aby wino można było uznać za koszerne, należy podczas jego produkcji przestrzegać kilku zasad. Przede wszystkim musi być on wykonywany przez Żydów religijnych, z wyłączeniem kobiet.
Dotyczy to zarówno dbania o krzewy, jak i zbiorów i butelkowania. Oprócz tego poza krzewami nie można uprawiać innych roślin, a winogrona można zbierać dopiero od czwartego roku owocowania krzewów. Aby wino było koszerne pewną, małą jego porcję należy wylać, a co siódmy rok winnica powinna odpoczywać.
Co więcej, wszystkie urządzenia wykorzystywane do jego produkcji powinny być używane jedynie do koszernego wina.
Reklama
Wódka koszerna
Czysta wódka bez dodatków smakowych czy barwników, produkowana ze zboża lub ziemniaków z założenia jest koszerną wódką. Przy produkcji wódek gorszej jakości mogą być używane enzymy, które sprawiają, że alkohol nie jest koszerny.
Reklama
Sól koszerna
Sól koszerna to czysta sól sprzedawana bez jakichkolwiek dodatków. Zwykłą sól kuchenną poddaje się rafinacji, a w procesie czyszczenia dodaje się do niej jod - wówczas nie jest ona koszerna.
