Co to jest świerzbiączka guzkowa?
Określenie „świerzbiączka” dotyczy grupy chorób skóry, które wywołują zmiany na ciele na skutek uporczywego świądu i ciągłej chęci drapania skóry.
Z tego powodu świerzbiączka nazywana jest także chorobą autoagresywną. Często mylona jest z chorobami dermatologicznymi o podłożu alergicznym, ale schorzenia te mają całkiem odmienne pochodzenie.
Świerzbiączka guzkowa (prurigo nodularis) to przewlekłe schorzenie z grupy atopowych dermatoz. Jest reakcją skóry na przewlekłe drapanie wywołane świądem.
U pacjentów, u których od dłuższego czasu występuje silne uczucie swędzenia, powstają na skórze zmiany dermatologiczne, głównie w postaci grudek, guzków i strupów.
Świerzbiączka guzkowa charakteryzuje się licznymi guzkami na skórze. Występuje w przebiegu wielu chorób, którym towarzyszy świąd, ale rozwija się także na podłożu uszkodzonej przez drapanie skóry.
W klasyfikacji schorzeń ICD-10 świerzbiączka guzkowa określona jest symbolem L.28.1. Litera L oznacza choroby skóry i tkanki podskórnej. W ICD-11 występuje z kolei pod numerem EC91.0 (nodular prurigo).
Reklama
Objawy świerzbiączki guzkowej
Głównymi objawami świerzbiączki guzkowej są widoczne na skórze zmiany w postaci guzków o czerwonym zabarwieniu, o wielkości od ok. 0,5 cm, nawet do 3 cm.
Jak wygląda świerzbiączka guzkowa? W początkowej fazie choroby symptomy widoczne są tylko na ramionach i kończynach dolnych. Z czasem przenoszą się na inne partie ciała, ale przeważnie nie pojawiają się na twarzy.
Zmiany na skórze przy świerzbiączce guzkowej przyjmują także postać pęcherzyków. Swędzenie daje o sobie znać na późniejszym etapie schorzenia, gdy guzek jest już uformowany.
Z upływem czasu guzki zmieniają barwę i stają się czerwonoszare, a na koniec brunatne. Ich ciągłe rozdrapywanie prowadzi do powstawania nowych strupów. Wynikiem takiego procesu często są również blizny.
Na zdjęciach świerzbiączki guzkowej widoczne są silne złuszczenia skóry i zaburzenia pigmentacji.
Nietypowym symptomem dla tego typu schorzenia są także problemy w sferze psychicznej, zrezygnowanie i poczucie braku siły do walki z chorobą.
Reklama
Skąd się bierze świerzbiączka guzkowa?
Etiologia schorzenia może być bardzo zróżnicowana. Na liście przyczyn świerzbiączki guzkowej znajdują się przede wszystkim:
- atopowa skóra;
- infekcje bakteryjne lub wirusowe;
- przewlekłe zapalenie nerek;
- choroby wątroby;
- choroby tarczycy;
- zakażenie wirusem HIV;
- choroby psychiczne;
- choroby dermatologiczne, jak liszaj, świerzb, czy przewlekłe kontaktowe zapalenie skóry;
- dziedziczenie skłonności chorobotwórczych o podłożu dermatologicznym
Do powstawania świerzbiączki guzkowej może się więc przyczynić wiele schorzeń, czy zaburzeń współistniejących. Sama w sobie nie jest chorobą, którą można się zarazić przez kontakt, jak podanie ręki, czy inna styczność z chorą osobą.
Walka ze świerzbiączką guzkową i eliminowanie jej przyczyn ma charakter długotrwały, a brak skłonności do osłabienia objawów wywołuje trwałe zmiany o charakterze bruzdowatym.
Reklama
Leczenie świerzbiączki guzkowej
Leczenie świerzbiączki guzkowej to długotrwały proces, który nie zawsze kończy się sukcesem. Najczęściej przepisywane są odpowiednie środki farmakologiczne o działaniu przeciwbólowym, przeciwświądowym i przeciwzapalnym.
Jak leczyć świerzbiączkę guzkową? W sytuacji silnej i opornej postaci na działania farmakologiczne stosowane są:
- laseroterapia, która wykorzystuje działanie wiązki światła na obszar ciała zmieniony chorobowo;
- krioterapia, czyli leczenie zimnem, które pomaga w walce z bólem poprzez schładzanie powierzchni ciała za pomocą niskiej temperatury;
- krioterapia miejscowa, która wykorzystuje parę ciekłego azotu;
- fototerapia, czyli leczenie światłem, które zwalcza objawy świądu.
W zależności od przyczyn schorzenia lekarze zalecają indywidualne leczenie. W niektórych przypadkach wymaga ono wsparcia psychologicznego lub psychiatrycznego.
Reklama
Leki na świerzbiączkę guzkową
Świerzbiączka guzkowa skóry jest często oporna na samo leczenie miejscowe i większość pacjentów wymaga terapii systemowej. Lekarze zalecają stosowanie niesteroidowych leków przeciwświądowych oraz kortykosteroidów.
To sterydy wykazują najlepsze działanie, jako leki na świerzbiączkę guzkową, ale muszą być przyjmowane bez przerywania ciągłości i pod ścisłą kontrolą lekarza.
Miejscowo stosowane są także silne glikokortykosteroidy w postaci specjalnych opatrunków i triamcynolon w formie zastrzyków o działaniu przeciwzapalnym, przeciwobrzękowym i przeciwświądowym.
Świerzbiączka pozytywnie reaguje na substancje czynną zwaną cyklosporyną. Wskazaniem do jej zastosowania są ciężkie choroby skóry.
Leki bez recepty (maści, środki przeciwbólowe i przeciwzapalne) wykazują słabsze działanie i są zazwyczaj zalecane, jako uzupełnienie specjalistycznej farmakoterapii.
A czy można złagodzić objawy schorzenia naturalnymi metodami?
Reklama
Domowe sposoby na świerzbiączkę guzkową
Wśród domowych sposobów na świerzbiączkę guzkową wymienia się:
- zimne kompresy na zajęty chorobowo obszar;
- unikanie odzieży, która może podrażniać skórę, jak wełna czy sztuczne tkaniny;
- używanie nieperfumowanych kosmetyków;
- stosowanie delikatnych kosmetyków nawilżających i emolientów;
- unikanie kąpieli w gorącej wodzie.
Domowe leczenie świerzbiączki guzkowej, jako jedyny sposób walki z objawami choroby, zazwyczaj nie przynosi oczekiwanych rezultatów, a może jedynie czasowo złagodzić nieprzyjemne dolegliwości. Naturalne metody mogą wspomóc leczenie farmakologiczne i przyspieszyć ustępowanie symptomów.
Nie istnieją potwierdzone informacje, aby jakakolwiek specjalna dieta na świerzbiączkę guzkową miała wpływ na jej leczenie.
Warto jednak stosować odpowiednie produkty do przygotowywania posiłków, gdy podłożem choroby jest alergia, i unikać tych, które uczulają.
Dobrze jest również sięgać po zdrowe pożywienie, a odstawić wysokoprzetworzone, pełne konserwantów i sztucznych barwników, gdyż może ono negatywnie wpływać na ogólną kondycję skóry.
