Co to jest agranulocytoza?
Agranulocytoza to stan zdrowia, który wymaga jak najszybszego podjęcia leczenia. Zagraża on bowiem życiu pacjenta. Objawy tego stanu często nie są specyficzne, a przyczyny, które prowadzą do jego zaistnienia w organizmie mogą być skrajnie różne.
Na szczęście rozpoznanie agranulocytozy nie wymaga przeprowadzenia skomplikowanych badań, a dobrze celowana kuracja pozwala na pełne wyzdrowienie.
To czym właściwie jest agranulocytoza? To stan ustroju, który powoduje spadek odporności organizmu. W jego przebiegu obserwuje się obniżenie liczby granulocytów we krwi.
Agranulocytozę stwierdza się, kiedy ich ilość spadnie poniżej 500 µl. Przy czym prawidłowy poziom granulocytów powinien osiągać u dorosłej osoby wartość pomiędzy 1800 a 8000 µl.
Jeśli natomiast poziom granulocytów zejdzie poniżej 1500 µl, stan taki wskazuje na granulocytopenię.
Granulocyty to odmiana białych krwinek, które muszą być stale wytwarzane przez organizm, by jego system obronny działał sprawnie.
Niestety nie żyją one długo w ludzkim ustroju, bo od 6 do 12 godzin. Z tego powodu ich produkcja przez szpik kostny musi się odbywać permanentnie.
Reklama
Jakie są przyczyny agranulocytozy?
Dlaczego pojawia się agranulocytoza? Jej przyczyny są różnorodne. Najczęściej dochodzi do pojawienia się w ustroju stanu określanego jako agranulocytoza polekowa, zatem spowodowanego działaniem leków.
Wyróżnia się sporą grupę farmaceutyków, które mogą doprowadzić do wystąpienia agranulocytozy.
Wśród nich należy wymienić niektóre medykamenty:
- przeciwdrgawkowe,
- przeciwtarczycowe,
- przeciwpsychotyczne (np. klozapina),
- niesteroidowe leki przeciwzapalne,
- antybiotyki,
- cytostatyki,
- interferony,
- metamizol,
- thiamazolum,
- mebendazol,
- mirtazapinę.
Agranulocytozę powodują także czynniki wrodzone, np.:
- zespół Kostmanna,
- neutropenia cykliczna.
Ponadto za pojawienie się tego stanu odpowiadają m.in. zakażenia wirusowe, niedokrwistość aplastyczna, choroby autoimmunologiczne, a także poddanie się terapii antynowotworowej (głównie chodzi tutaj o chemio i radioterapię).
Co więcej, agranulocytozę może wywołać zatrucie niebezpiecznymi substancjami, znajdującymi się np. w środkach owadobójczych czy chwastobójczych, a także zakażenie metalami ciężkimi i kokainą.
Do agranulocytozy dojść może również u dzieci. Zazwyczaj w ich przypadku powstaje ona po chemioterapii, spożywaniu leków, a także jest związana z chorobami.
Reklama
Objawy agranulocytozy
Skąd wiadomo, że obserwowany stan zdrowia u pacjenta to agranulocytoza? Jej objawy nie są jednoznaczne i nie zawsze będą obecne. Jednak niezależnie od tego, w jej przebiegu stwierdza się obniżenie odporności.
Symptomy, które mogą wskazywać na występowanie agranulocytozy to m.in.:
- osłabienie,
- ogólne zmęczenie,
- wysoka gorączka
- dreszcze,
- bóle mięśni nóg oraz rąk, a także stawów,
- ból gardła,
- ból głowy,
- częste infekcje wirusowe i bakteryjne, które są trudne w leczeniu oraz nawracają i/lub przekształcają się w poważniejsze schorzenia, jak zapalenie płuc, czy opon mózgowych.
Oznaką agranulocytozy mogą być również zakażenia oportunistyczne oraz powiększenie węzłów chłonnych. Poza tym na błonie śluzowej jamy ustnej, w gardle i na migdałkach mogą pojawić się owrzodzenia oraz zmiany zapalno-martwicze.
Pacjenci mogą dostrzec krwawienie z dziąseł oraz nieprzyjemną woń oddechu. Na niebezpieczną postać agranulocytozy wskazuje pogłębiający się ogólny zły stan pacjenta, który może doprowadzić do sepsy. Wstrząs septyczny natomiast może spowodować zgon.
Objawy agranulocytozy są podobne do występujących podczas anginy i tylko specjalista może poprawnie rozpoznać chorobę. Ważne, aby nie lekceważyć żadnych niepokojących symptomów.
Reklama
Jak rozpoznaje się agranulocytozę?
Agranulocytozę rozpoznaje się wykonując badanie morfologii krwi z rozmazem. Wyniki są z reguły dostępne już następnego dnia po pobraniu materiału do analizy.
Na podstawie wyników ocenia się m.in. jaka ilość granulocytów występuje we krwi. W skład granulocytów wchodzą:
- neutrofile, czyli granulocyty obojętnochłonne (jest ich najwięcej, bo między 60 a 70% wszystkich leukocytów – białych krwinek),
- eozynofile, czyli granulocyty kwasochłonne (jest ich między 2 a 4 %), bazofile, czyli granulocyty zasadochłonne (występują w ludzkim ustroju w ilości od 0 do 1 %).
Jeśli granulocyty, a konkretniej neutrofile spadną poniżej wartości 500 µl, organizm traci obronność przeciwko rozlicznym patogenom (m.in. chodzi tutaj o wirusy, bakterie, grzyby, itp.), które go stale atakują.
Abyy pogłębić diagnostykę, w celu ukierunkowania metody leczniczej, wykonuje się badanie szpiku kostnego (zazwyczaj jest to punkcja).
Agranulocytozę należy różnicować z takimi chorobami oraz stanami patologicznymi organizmu jak:
- niedokrwistość aplastyczna,
- mielodysplazja,
- różne odmiany białaczek,
- napadowa nocna hemoglobinuria.
Reklama
Leczenie agranulocytozy
W jaki sposób powinna być zwalczana agranulocytoza? Leczenie jest uzależnione od czynnika powodującego ten stan w organizmie.
Jeśli zatem została ona spowodowana przez jakiś preparat farmaceutyczny, należy go odstawić lub zmienić na inny. Kiedy okaże się, że agranulocytozę wywołała inna choroba, np. zespół mielodysplastyczny, w pierwszej kolejności leczy się podstawowe schorzenie.
Jeżeli za agranulocytozą stoi infekcja wirusowa lub zakażenie, trzeba poczekać aż ustrój odbuduje pożądaną liczbę granulocytów. Choremu na infekcję bakteryjną podaje się odpowiedni antybiotyk.
Jednocześnie należy wprowadzić terapię ograniczającą rozwój ewentualnej posocznicy. Niekiedy pacjentom aplikuje się koncentraty granulocytarne albo czynnik wzrostu granulocytów.
Pacjent, u którego stwierdza się agranulocytozę z reguły jest poddawany hospitalizacji, a nie rzadko także izolacji, by jak najbardziej zabezpieczyć go przed inwazją chorobotwórczych drobnoustrojów.
Najczęściej kuracja przebiega pomyślnie i po kilku dniach pacjent wraca do pełni zdrowia.W celu zapobiegania agranulocytozy można stosować działania profilaktyczne. Najważniejsze jest zachowanie wszelkich zasad higieny podczas infekcji. Uważać należy również na wszelkie skaleczenia.
