Czy alergia na sierść faktycznie istnieje? Przyczyny
Alergia, inaczej nazywana uczuleniem, to nieprawidłowa, nasilona reakcja układu immunologicznego. Pojawia się w odpowiedzi na kontakt z alergenami - obcymi dla organizmu substancjami, które nie są szkodliwe dla zdrowego człowieka, a styczność z nimi nie wywołuje u niego nieprzyjemnych objawów.
Alergia na sierść lub alergia na zwierzęta są określeniami potocznymi. Przyjęło się używać ich w sytuacjach, kiedy człowiek odczuwa skutki reakcji alergicznej po kontakcie ze zwierzęciem. W rzeczywistości jednak, sprawa jest nieco bardziej złożona. Precyzyjnie mówiąc, najczęściej nie uczula nas kocia sierść, ale białka zawarte w naskórku kota. Reakcję uczuleniową może wywołać także styczność ze śliną, potem lub nawet moczem zwierzęcia. Oznacza to, że przykładowo uczulenie na psią sierść powinniśmy tak naprawdę nazywać alergią na naskórek psa.
Immunologia jest skomplikowaną i wciąż stosunkowo mało poznaną dziedziną medycyny.
Z tego powodu nie można jednoznacznie odpowiedzieć na pytanie, dlaczego niektórzy ludzie są bardziej skłonni do rozwoju alergii na sierść niż inni.
Przyczyny występowania podatności na alergię i pojawienia się uczulenia u ludzi są złożone - znaczenie maja czynniki genetyczne, środowiskowe, ekspozycja na alergeny. Warto pamiętać, że osoby reagujące na pyłki czy roztocza często są bardziej narażone na pojawienie się uczulenia na sierść.
Reklama
Jakie są objawy uczulenia na sierść?
Objawy uczulenia na sierść pojawiają się u człowieka po jego kontakcie ze zwierzętami. Symptomy mogą się różnić, w zależności od:
- gatunku zwierzęcia, na jaki alergik jest uczulony. Najpopularniejszą i uznawaną za najsilniejszą jest alergia na kota. Nie ma co do tego jednak reguły. Objawy alergii na sierść świnki morskiej, czy naskórek psa bywają równie uciążliwe;
- gatunku zwierzęcia, z jakim chory ma styczność. Objawy alergii na sierść psa wystąpią najsilniej przy kontakcie człowieka z psami, ponieważ jego układ immunologiczny wykształcił nadwrażliwość na konkretne białka, wytwarzane u tego gatunku. Niemniej jednak, występowanie uczulenia na jedno zwierzę często łączy się z występowaniem objawów także po kontakcie z innymi gatunkami. Z tego powodu alergikom nie zaleca się posiadać zwierząt w domu lub zdecydować się na takie, które nie będą wywoływały reakcji alergicznych, na przykład żółwie lub rybki;
- stopnia rozwinięcia alergii.Podczas wizyty u lekarza alergologa stwierdza się nie tylko fakt występowania alergii i rodzaj alergenu wywołującego objawy. Na podstawie nasilenia reakcji uczuleniowej, na 5-o stopniowej skali określa się stopień nasilenia alergii. Więcej informacji dotyczących wykonywania testów diagnostycznych w kierunku alergii znajduje się w dalszej części artykułu;
- stopnia, długości i rodzaju narażenia na alergeny. Reakcja alergiczna będzie silniej wyrażona przy długotrwałym, bezpośrednim kontakcie z wieloma zwierzętami zamkniętymi w pomieszczeniu. Ponadto, objawy alergii na psa mogą mieć charakter sezonowy, pogłębiając się w okresach, gdy zwierzęta linieją.
Objawy uczulenia na sierść psa i kota mogą być różnorodne. W większości przypadków obserwuje się oznaki typowe dla alergii wziewnych, takie jak:
- swędzenie lub „kręcenie” w nosie,
- wodnisty wyciek z nosa,
- kichanie,
- kaszel,
- suchość, swędzenie i/lub zaczerwienienie oczu.
Mogą występować też objawy skórne - swędzenie i/lub zaczerwienienie skóry oraz wysypka.
W cięższych przypadkach mogą pojawić się także trudności w oddychaniu i duszności. Dodatkowo, alergia na sierść może prowadzić do wykształcenia się przewlekłej choroby dróg oddechowych - astmy. Jej ataki bez odpowiedniego leczenia mogą stanowić zagrożenie dla zdrowia i życia chorego.
Warto monitorować siebie pod kontem występowania powyższych objawów. Z bliżej nieokreślonych powodów, u niektórych ludzi pojawia się nagła alergia na psa i zmuszeni są oni do ograniczenia swojego kontaktu z tymi zwierzętami. Podobny problem występuje, kiedy w rodzinie pojawia się dziecko-alergik.
Chociaż uczulenie na zwierzęta raczej nie prowadzi do pojawienia się wstrząsu anafilaktycznego, to przy okazji omawiania reakcji uczuleniowych warto o nim wspomnieć. Jest to najgroźniejszy skutek nadwrażliwości układu immunologicznego człowieka, ponieważ w jego przebiegu dochodzi do znacznego obniżenia się ciśnienia krwi i życie pacjenta staje się zagrożone.
Dalszą część artykułu znajdziesz pod sekcją "Pytania do eksperta"
Reklama
Które zwierzęta uczulają?
Czy wszystkie gatunki zwierząt uczulają? Otóż, chociaż alergia na sierść kota i psa są najbardziej znanymi, to wiele innych stworzeń może być źródłem alergenów. Wśród nich wymienić można: królika, świnkę morską, chomika, szynszylę i inne gryzonie czy konia. Co więcej, istnieje nawet alergia na pióra i odchody ptaków - i jest dość powszechna. Dlatego też, ryzyko wystąpienia alergii istnieje niezależnie od rodzaju zwierzęcia, które zamieszkuje w naszym gospodarstwie domowym.
Najczęściej obserwuje się uczulenie na sierść psa i kota, ponieważ są to najpopularniejsze zwierzęta domowe, które żyją bardzo blisko z człowiekiem. Na dodatek przemieszczają się one swobodnie po mieszkaniu i linieją, a w przypadku kotów - wylizują, rozprzestrzeniając alergeny.
Niestety, nie istnieją rasy psów i kotów, które nie uczulają - te uznawane za hipoalergiczne uczulają mniej, ale ponieważ problemem alergii na zwierzęta nie jest jedynie pokrywa włosowa, reakcję może wywoływać nawet pies bez sierści.
Co ciekawe, uczulenie na zwierzęta może doprowadzić do występowania objawów reakcji alergicznych po zjedzeniu różnych produktów spożywczych. To zjawisko nazywane jest alergią krzyżową. Przykładem może być uczulenie na kota, które prowadzi do wystąpienia nadwrażliwości na mięso wieprzowe.
Reklama
Diagnostyka alergii na sierść zwierząt
Pierwszym krokiem do rozpoznania alergii na sierść zwierząt jest zaobserwowanie niepokojących objawów typowych dla uczulenia. W takim wypadku należy udać się do lekarza alergologa, niezależnie od tego, czy jesteśmy w stanie powiązać je ze specyficzną sytuacją, taką jak kontakt z kotem czy nie.
Specjalista przeprowadzi wywiad, podczas którego zbada historię pacjenta, częstotliwość, rodzaj i nasilenie objawów oraz ich ewentualne powiązanie z kontaktem ze zwierzętami. Następnie wykona prosty test na uczulenie na sierść i inne alergeny. Pozwoli on określić:
- czy alergia występuje,
- na jakie alergeny pacjent jest nadwrażliwy,
- jaki jest stopień nasilenia alergii.
Badanie polega na wstrzyknięciu małej ilości alergenu w przedramię pacjenta (w przypadku testu śródskórnego), nałożeniu kropelki roztworu z alergenem na rękę, a następnie delikatnym nakłuciu skóry igłą (test punktowy) lub kontaktu skóry badanego z krążkiem bibuły nasączonym alergenem (test płatkowy).
W miejscu podania uczulającej substancji może pojawić się zaczerwienienie i bąbel. Następnie średnicę rumieńca ocenia się według 5-o stopniowej skali:
- 0 - brak uczulenia; wielkość bąbla jak przy próbie kontrolnej z czystym roztworem soli fizjologicznej;
- + - brak uczulenia; wielkość bąbla mieści się w przedziale między średnicą próby z solą fizjologiczną, a próby z histaminą;
- ++ - występuje słabe uczulenie; bąbel spowodowany przez alergen jest mniejszy lub taki sam jak spowodowany przez histaminę;
- +++ - występuje średnie uczulenie; bąbel spowodowany przez alergen jest taki sam jak spowodowany przez histaminę lub większy;
- ++++ - występuje silne uczulenie; bąbel spowodowany przez alergen jest znacznie większy niż ten pojawiający się przy histaminie.
Wymienione testy są proste, bezbolesne, a razem z czasem oczekiwania na wynik trwają jedynie kilkanaście minut. W wielu przypadkach są wystarczające do ustalenia przyczyny występowania objawów alergicznych u pacjenta. Lekarz może też zlecić badanie krwi, które polega na pomiarze poziomu swoistych przeciwciał IgE, występujących w krwi pacjenta w odpowiedzi na określone alergeny, w tym na alergeny sierści zwierząt. Cały proces diagnostyczny może zająć od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od dostępności badań oraz od reakcji organizmu pacjenta na testy.
Rozpoznanie alergii jest ważnym krokiem, który pozwala na podjęcie odpowiednich środków zaradczych, takich jak unikanie kontaktu pacjenta ze zwierzętami czy leczenie farmakologiczne. Efektem będzie zmniejszenie się objawów alergicznych.
