Co to jest artretyzm?
Artretyzm, inaczej dna moczanowa lub podagra, to jedna z najczęstszych chorób reumatycznych na świecie. Do niedawna choroba dotykała głównie zamożnych mężczyzn w krajach rozwiniętych. Obecnie liczba zachorowań z każdym rokiem wzrasta, a na schorzenie zapadają także osoby o niskim statusie ekonomicznym.
Istotą artretyzmu jest nadmiar kwasu moczowego we krwi (hiperurykemia), który zaczyna się odkładać w płynie stawowym, okolicznych tkankach, a także w tkance podskórnej pod postacią kryształków. Kryształki moczanu sodu mają negatywny wpływ nie tylko na stawy, ale także na naczynia krwionośne. Ponadto nadmiar kwasu moczowego, wytrącając się w układzie moczowym, zwiększa ryzyko zachorowania na kamicę nerkową. Hiperurykemię stwierdza się przy stężeniu kwasu moczowego we krwi powyżej 6,8 mg/dl (404 umol/l).
Reklama
Przyczyny artretyzmu
Kwas moczowy jest produktem końcowym przemiany puryn, które powstają podczas rozkładu produktów białkowych, dostarczanych do organizmu wraz z pożywieniem. U zdrowej osoby większość kwasu moczowego jest wydalana z organizmu przez nerki.
Natomiast u chorych na artretyzm kwas moczowy albo nie jest wydalany z organizmu albo dochodzi do jego nadprodukcji na skutek zaburzeń enzymatycznych. Inną przyczyną artretyzmu (podagry) może być nadmierne spożycie pokarmów wysokopurynowych. Choroba rozwija się także na skutek zażywania niektórych leków moczopędnych.
Wśród rzadszych przyczyn dny moczanowej wymienia się także zwiększony rozpad komórek, występujący po radioterapii, chemioterapii oraz w przebiegu takich chorobach jak:
- białaczka,
- czerwienica prawdziwa,
- niedokrwistość hemolityczna.
Reklama
Objawy artretyzmu
Dna moczanowa zazwyczaj przebiega czteroetapowo. Najpierw pod postacią hiperurykemii bezobjawowej, następnie w formie ostrych napadów zapalenia stawów, po których przychodzą bezobjawowe okresy międzynapadowe. Ostatni etap to przewlekła dna moczanowa.
Do typowych objawów artretyzmu należą:
- ból,
- zaczerwienienie,
- zwiększone ucieplenie,
- obrzęk stawów w obrębie kończyn.
Objawy utrzymują się średnio od kilku godzin do 2 tygodni. Ostre napady zapalenia stawów u chorych na artretyzm zazwyczaj są prowokowane spożyciem dużej ilości jedzenia zawierającego puryny lub wypiciem dużej ilości alkoholu (głównie piwa). Napad może być także efektem nadmiernego wysiłku fizycznego, urazu, zakażenia lub leków.
Przewlekła dna moczanowa rozwija się zazwyczaj po 10 latach od wystąpienia pierwszego ostrego napadu zapalenia stawów. Charakteryzuje się występowaniem guzków dnawych, które deformują stawy i prowadzą do ich dysfunkcji. W zaawansowanym artretyzmie stawy są trwale opuchnięte i stale powodują dolegliwości bólowe. Nie oznacza to jednak, że napady zapalenia stawów nie występują - pojawiają się częściej i wywołują silniejsze niż na co dzień dolegliwości.
Reklama
Leki na artretyzm
Podstawowe leki na artretyzm to:
- kolchicyna,
- niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), z wyjątkiem kwasu acetylosalicylowego.
Wymienione preparaty stosuje się w celu zniwelowania objawów oraz zmniejszenia częstotliwości występowania napadów poprzez zmniejszanie stężenia kwasu moczowego we krwi. Nie spowolnią one jednak postępu choroby. Leczenie artretyzmu trwa całe życie, jednakże skrupulatne przestrzeganie zaleceń lekarskich może doprowadzić do ustąpienia objawów chorobowych.
Reklama
Artretyzm - leczenie naturalne
Leczenie naturalne artretyzmu polega na odpowiednim żywieniu. Chorzy powinni ograniczyć spożycie pokarmów zawierających puryny, które przyczyniają się do wzrostu stężenia kwasu moczowego we krwi.
Puryny występują w następujących produktach spożywczych:
- wywary z kości i mięsa,
- galaretki mięsne i rybne,
- śledzie
- sardynki,
- szprotki,
- owoce morza,
- podroby i wędliny
- mocna kawa,
- herbata,
- rabarbar,
- kukurydza,
- szpinak,
- brokuły
- kalafior.
Dzienna porcja mięsa oraz ryb u osoby chorej nie powinna przekraczać 170 gramów. Jeżeli chodzi o kawę i herbatę, dziennie powinno się wypijać maksymalnie dwie filiżanki. Warzywa najlepiej wysokopurynowe należy zastąpić niskopurynowymi, takimi jak:
- bakłażany,
- papryka,
- cykoria,
- kapusta,
- roszponka,
- ogórki,
- marchew,
- kalarepa,
- sałata,
- rzodkiewki,
- buraki,
- cukinia,
- seler,
- szparagi.
Świeże warzywa powinno się spożywać 3-4 razy dziennie. Co najmniej raz w tygodniu warto zjeść posiłek zawierający nasiona roślin strączkowych. Zalecane są także owoce w 2-3 porcjach na dobę, szczególnie wiśnie, które obniżają stężenie kwasu moczowego. Ważnym zaleceniem dietetycznym jest także odpowiednie nawadnianie organizmu. Zaleca się wypijać 3 litry wody mineralnej dziennie. Niewskazany jest natomiast alkohol. Chorując na artretyzm, powinniśmy także przywiązywać większą wagę do sposobu przyrządzania jedzenia – zamiast smażenia na tłuszczu, lepiej postawić na gotowanie i pieczenie w rękawie kuchennym.
