Ból lokalizujący się w ręce może mieć wiele różnych przyczyn. Za ból mogą odpowiadać uszkodzenia (spowodowane przez urazy bądź choroby) stawów, mięśni, ścięgien, nerwów. Jednostronny lub miejscowy ból ręki może wynikać z urazu, przeciążenia, zakażenia lub indukowanego przez kryształy zapalenia stawu (np. dna moczanowa). Z kolei dolegliwości ze strony obydwu rąk będą wskazywały, że przyczyną bólu może być proces zwyrodnieniowy (np. choroba zwyrodnieniowa stawów) lub zapalny (np. reumatoidalne zapalenie stawów).
Ból ręki - przyczyny
Przy rozpoznawaniu przyczyny bólu ręki bardzo pomocne jest określenie, jego charakteru (ostry, tępy, punktowy, rozlany), objawów towarzyszących (obrzęku, zaczerwienienia, objawów ogólnoustrojowych takich jak gorączka, zmęczenie, spadek masy ciała), których stawów dotknął proces chorobowy oraz jakie dodatkowe objawy towarzyszą doznaniom bólowym.
Ważna jest lokalizacja bólu. W przypadku bólu zlokalizowanego w nadgarstku można podejrzewać np.:
- Zespół cieśni kanału nadgarstka – bólowi towarzyszą tutaj objawy takie jak mrowienie oraz zaburzenia czucia w obrębie drugiego, trzeciego i czwartego palca ręki oraz z biegiem czasu również w kciuku.
- Choroba de Quervaina – w tej chorobie ból jest miejscowy, zlokalizowany poniżej kciuka. Choroba powstaje na skutek przeciążeń mechanicznych mięśni odwodziciela długiego i prostownika krótkiego kciuka.
- Reumatoidalne zapalenie stawów – ból lokalizuje się symetrycznie w obu nadgarstkach. Często również w innych, drobnych stawach ręki. Towarzyszą mu obrzęk i zaczerwienienie skóry oraz sztywność stawów.
- Ganglion (torbiel galaretowata) – lokalizuje się najczęściej po grzbietowej stronie nadgarstka. Może uciskać na nerwy wywołując ból oraz ograniczać ruchomość w stawie. Ganglion leczy się chirurgicznie poprzez wycięcie lub uciśnięcie i odessanie.
W przypadku bólu w stawach śródręczno-paliczkowych można podejrzewać np.:
- Reumatoidalne zapalenie stawów – bólowi towarzyszą długo utrzymująca się sztywność poranna stawów oraz obrzęk i zaczerwienienie.
- Dnę rzekomą (chondrokalcynozę).
- Hemochromatozę.
W przypadku bólu w stawach międzypaliczkowych bliższych można podejrzewać np.:
- Chorobę zwyrodnieniową stawów – wraz z rozwijaniem się choroby i postępującą deformacją stawu, mogą pojawić się guzki kostne tzw. guzki Boucharda.
- Reumatoidalne zapalenie stawów – bólowi towarzyszy długo utrzymująca się sztywność poranna stawów.
- Łuszczycowe zapalenie stawów – zmianom stawowym mogą towarzyszyć zaburzenia w obrębie płytki paznokciowej (wgłobienia, oddzielanie się płytki paznokciowej).
a przy bólu w stawach międzypaliczkowych dalszych można podejrzewać np.:
- Chorobę zwyrodnieniową stawów – guzki kostne powstające w rzucie tych stawów zwane są guzkami Heberdena.
- Łuszczycowe zapalenie stawów.
- Reaktywne zapalenie stawów.
Przy bólu w grzbietowej części ręki połączonym z obrzękiem i ociepleniem tej okolicy, można podejrzewać zapalenie pochewek ścięgnistych mięśni prostowników. Może być ono wywołane infekcją, przeciążeniem, dną moczanową.
Jak widać z powyższego podziału, niektóre choroby mogą dotykać w tym samym czasie więcej niż jednego stawu. Niestety ból ręki może pojawić się u każdej osoby, niezależnie od wieku, poziomu aktywności fizycznej, diety.
Do urazów ręki predysponują sporty takie jak:
- koszykówka, siatkówka,
- golf,
- tenis,
- kręgle,
- snowboard,
- jazda na rolkach,
- gimnastyka.
Często powtarzane czynności mogą prowadzić do urazów przeciążeniowych ręki. Nawet takie zajęcia jak szydełkowanie czy pisanie na komputerze mogą skutkować urazem ręki. Starszy wiek zwiększa ryzyko osteoporozy, a więc zwiększa również ryzyko złamań w obrębie ręki.
Reklama
Ból ręki - wizyta u lekarza
Bardzo ważne jest by nie przedłużać leczenia domowego. Jeśli po pięciu - siedmiu dniach leczenia domowymi sposobami ból nie ustępuje lub jeśli z dnia na dzień się nasila należy udać się do lekarza pierwszego kontaktu. Opóźnienie wdrożenia właściwego leczenia może skutkować nawracającymi dolegliwościami, deformacjami lub nawet niepełnosprawnością ręki.
W przypadku stanów nagłych (nagłe obrzęknięcie stawu, niemożność wykonywania ruchów w stawie, krwawienie, złamanie otwarte) którym towarzyszy ostry ból, należy niezwłocznie udać się do lekarza lub do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego.
Przed pierwszą wizytą u lekarza warto przygotować sobie następujące rzeczy:
- listę objawów, które niepokoją pacjenta (kiedy wystąpiły, jak długo się utrzymują, czy coś powoduje ich zaostrzanie się lub ustępowanie);
- listę zażywanych na stałe leków;
- listę chorób na jakie pacjent leczy się przewlekle;
- listę nurtujących pytań odnośnie choroby. Nie bój i nie wstydź się zadawać lekarzowi pytań. Podczas wizyty służy Ci on swoją wiedzą najlepiej jak potrafi.
Specjalistami do jakich może skierować pacjenta lekarz rodzinny są reumatolog, ortopeda lub specjalista rehabilitacji medycznej lub fizjoterapeuta.
Reklama
Ból ręki - badania
Ze względu na szeroką gamę chorób, które mogą powodować ból ręki, trudno przewidzieć na jakie badania zdecyduje się lekarz. Na pewno zbierze z pacjentem wywiad lekarski i przeprowadzi badanie fizykalne. Może również skierować na:
- zdjęcie RTG ręki,
- tomografię komputerową (rzadziej),
- rezonans magnetyczny (w przypadku podejrzewania poza kostnych przyczyn dolegliwości),
- badanie przewodnictwa nerwowego (jeśli podejrzewa, że za bólem kryje się ucisk lub uszkodzenie nerwu).
Reklama
Ból ręki - leczenie
Typ zastosowanego leczenia zależy od lokalizacji dolegliwości, ich natężenia, wieku pacjenta oraz jego chorób współistniejących.
Jeśli ból jest niewielki i nie towarzyszą mu objawy ogólnoustrojowe takie jak gorączka,osłabienie, spadek masy ciała lub jeśli jest efektem niewielkiego urazu można zdecydować się na leczenie go w domu. Warto wtedy unieruchomić rękę odpowiednim usztywniaczem oraz regularnie, trzy do czterech razy dziennie, smarować maścią przeciwbólową.
Jeśli jednak ból nasila się z biegiem czasu, towarzyszą mu objawy ogólnoustrojowe lub jest następstwem poważnego urazu należy zgłosić się do lekarza by dokładnie określić przyczynę bólu i wdrożyć właściwe leczenie.
Reklama
Ból ręki - zapobieganie
Warto pamiętać o dewizie, że „łatwiej jest zapobiegać niż leczyć”. Dlatego, by uniknąć dolegliwości bólowych w obrębie ręki:
- dbaj o to by zapewnić swojemu organizmowi odpowiednią dobową dawkę wapnia i witaminy D (by minimalizować ryzyko złamań);
- podczas uprawiania sportów pamiętaj by zakładać ochraniacze np. ochraniacze na nadgarstki podczas jazdy na rolkach lub snowboardzie;
- podczas pracy, które obciąża ręce (np. pisanie na klawiaturze) dbaj o odpowiednie ich ułożenie, regularne przerwy na odpoczynek, utrzymywanie prawidłowej postawy ciała przy biurku;
- zapobiegaj upadkom poprzez odpowiednie oświetlenie domu, zabezpieczanie śliskich powierzchni, mocowanie dywanów do podłogi, mocowanie uchwytów w wannie oraz toalecie (w razie potrzeby), noszenie odpowiedniego obuwia (dobrze dobranego do warunków pogodowych).
Przeczytaj także: