Reklama
Objawy chłoniaka grudkowego
Chłoniak grudkowy to choroba układu limfatycznego, a konkretnie nowotwór należący do grupy chłoniaków nieziarniczych, wywodzących się z limfocytów B – komórek będących ośrodkami rozmnażania grudek chłonnych.
W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD 11 ustanowionej przez WHO posiada on oznaczenie 2A80. Oznaczenia od 2A80.0 do 2A80.2 odnoszą się do kolejnych stadiów choroby.
Komórki nowotworowe atakują na początku pojedynczy węzeł chłonny, stopniowo go powiększają i z czasem „przerzucają się” do kolejnych węzłów, by w kolejnym etapie zaatakować szpik kostny. Proces ten jest powolny i daje niewiele objawów. Niestety często choroba zostaje rozpoznana już w bardzo zaawansowanym stadium rozwoju.
Chłoniak grudkowy to „skryta” choroba, przez co jej wiele przypadków diagnozowanych jest dopiero w ostrej fazie rozwoju. Jakie przejawy złego samopoczucia i inne sygnały powinny pacjenta zaniepokoić?
Główne objawy chłoniaka grudkowego to:
- limfadenopatia, która oznacza powiększone węzły chłonne szyi i pach. Na początku jest to raczej tylko bezbolesny obrzęk szyi, pach czy pachwin. Wyczuwalne są niewielkie guzki, którym nie towarzyszą żadne zmiany skórne, nie widać przetok czy stanów zapalnych. Niektóre zaatakowane węzły chłonne leżą głębiej i nie da się wyczuć ich przez skórę. Mogą za to powodować ucisk innych narządów. Pojawiają się wtedy takie dolegliwości jak: duszności, kaszel, trudności z oddychaniem, ból w klatce piersiowej, ból pleców, ból w obrębie jamy brzusznej;
- spadek masy ciała o nieznanej przyczynie - utrata masy ciała powyżej 10% w ciągu maksymalnie 6 miesięcy, nie spowodowana zmianą diety czy nawyków żywieniowych, z reguły świadczy o stanie chorobowym;
- liczne infekcje i przeziębienia - w tym przypadku chodzi o takie infekcje, które często powracają i są trudne do wyleczenia;
- gorączki powyżej 38 stopni - niepokojące są gorączki utrzymujące się dłużej niż 2 tygodnie, niezwiązane z infekcjami;
- wzmożona potliwość w nocy;
- krwawienia, najczęściej z nosa i dziąseł - niekiedy pojawiają się też wybroczyny i zmiany na skórze, np. zwiększona tendencja do zasinień;
- splenomegalia – stan powiększenia śledziony;
- uczucie ciągłego zmęczenia;
- spadek lub brak apetytu.
Objawy chłoniaków mogą występować z różnym natężeniem, a ponieważ niektóre z nich zauważalne są dopiero w zaawansowanym stadium choroby, żadnych symptomów nie należy lekceważyć. Po ich zaobserwowaniu najlepiej niezwłocznie zgłosić się do lekarza celem przeprowadzenia odpowiedniej diagnostyki.
Reklama
Chłoniak grudkowy a inne nowotwory układu limfatycznego
Chłoniak grudkowy złośliwy charakteryzuje się powolnym rozwojem oraz stosunkowo niskim stopniem złośliwości. Może umiejscawiać się w różnych partiach organizmu i tak w Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób ICD 11 odrębnie oznaczony jest np. chłoniak grudkowy jelita cienkiego (2A80.6).
Chłoniak nieziarniczy guzkowy grudkowy jest tylko jednym z rodzajów nowotworów układu limfatycznego. Inne to np.:
- chłoniak limfoblastyczny – częściej niż u pacjentów dorosłych pojawiający się u dzieci i nastolatków, zazwyczaj rozwija się z limfocytów T (rzadziej z B), przebiegiem swym przypomina ostrą białaczkę limfoblastyczną;
- chłoniak rozlany – podobnie jak grudkowy jest odmianą chłoniaka nieziarniczego, spowodowany rozrostem limfocytów B, najczęściej rozpoznawany u pacjentów około 60 roku życia;
- chłoniak tarczycy – należy do chłoniaków pozawęzłowych, czyli umiejscawiających się w innych narządach;
- białaczka – w tym ostra i przewlekła białaczka limfoblastyczna.
O chłoniaku grudkowym mówi się, że jest indolentny, czyli że rozwija się powoli, niekiedy nawet przez kilkanaście lat. Odróżnia go to od niektórych rodzajów nowotworów układu limfatycznego o ostrym, agresywnym przebiegu.
Reklama
Chłoniak grudkowy a długość życia
Mimo że niektóre nowotwory rozwijają się bardzo powoli, a jednym z ich rodzajów jest chłoniak grudkowy, długość życia pacjenta z rozpoznaną chorobą zależy przede wszystkim od stopnia jej zaawansowania w momencie postawienia diagnozy. Z jednej strony – powolny rozwój choroby daje większą szansę na wyleczenie, z drugiej jednak sprawia, że jej początki nie dają wyraźnych objawów i diagnoza bywa postawiona późno.
Rokowania przy chłoniaku grudkowym zależą od bardzo wielu czynników, a ich oceny może dokonać wyłącznie lekarz specjalista, w oparciu o komplet wyników badań oraz pełny obraz kliniczny pacjenta. Czynnikiem decydującym bywa stadium choroby w chwili podjęcia leczenia. Rokowania przy chłoniaku grudkowym 4 stopnia zwykle gorsze są niż w przypadku stopni niższych, choć wiele zależy również od ogólnego stanu pacjenta, reakcji organizmu na zastosowane leczenie itd.
Reklama
Dieta przy chłoniaku grudkowym
Co można jeść przy chłoniaku? Dieta ma istotne znaczenie podczas leczenia wszelkich chorób, ponieważ w znacznym stopniu wpływa na ogólne samopoczucie pacjenta. Powinna być zbilansowana tak, by na co dzień dostarczać jego organizmowi rozmaitych dobroczynnych substancji – witamin, minerałów
Z jakimi zasadami powinna wiązać się dieta przy chłoniaku grudkowym?
- wprowadzanie takich posiłków pomagających zachować odpowiednią wagę ciała. Utrata kilogramów to zawsze niepokojący znak. Warto zatem zwiększać wartość energetyczną posiłków i wprowadzać specjalistyczne produkty odżywcze. Dobrze jest ustalać skład diety i dobór takich preparatów z lekarzem prowadzącym;
- przygotowywanie posiłków w zależności od skutków ubocznych terapii. W okresach spadku apetytu spożywać mniejsze, ale częstsze posiłki. W przypadku mdłości i wymiotów zjadać posiłki o temperaturze pokojowej, częściej w postaci płynnej;
- unikanie surowych mięs, ryb czy surowych jaj w trakcie chemioterapii;
- jedzenie nabiału tylko w postaci naturalnej i pasteryzowanej;
- unikanie fast-foodów celem zmniejszenia ryzyka zatruć pokarmowych;
- przygotowywanie potraw lekkostrawnych i niesłonych;
- ograniczanie spożycia świeżych warzyw i owoców.
Reklama
Leczenie chłoniaka grudkowego
Aby zdiagnozować chłoniaka grudkowego, z reguły potrzebne są badania obrazowe i laboratoryjne. Ostateczna diagnoza zależy jednak od wyników histopatologii. Tylko badanie histopatologiczne może potwierdzić stopień zaawansowania nowotworu i określić plan dalszego leczenia chłoniaka, który m. in. uzależniony jest od:
- ilości zajętych innych narządów układu chłonnego,
- stosunku zmian względem przepony,
- ewentualnego zajęcia szpiku kostnego,
- ewentualnych przerzutów na inne narządy.
Leczenie chłoniaka grudkowego I lub II stopnia rozpoczyna się niekiedy od bardzo uważnej obserwacji (watch and wait), która określa, czy wymaga on włączenia leczenia. Często zmiana nowotworowa poddana zostaje radykalnej radioterapii, razem z miejscami zmienionymi chorobowo. Radioterapia maksymalnie oszczędza komórki zdrowe. W tych przypadkach istnieje szansa na całkowite wyleczenie tej choroby układu limfatycznego.
Osoby chore na chłoniaka grudkowego w stopniu III lub IV przeważnie klasyfikowane są do chemioterapii, często połączonej z radioterapią. Chemioterapia polega na podawaniu leków przeciwnowotworowych, których celem jest zniszczenie komórek nowotworowych.
Kolejną formą leczenia jest immunoterapia, która wzmacnia działanie układu odpornościowego, dzięki podawaniu przeciwciał monoklonalnych. Te leki rozpoznają białka na powierzchni komórek nowotworowych, przyłączają się do nich i tym samym stymulują układ immunologiczny do ich zwalczania. Często do ciała monoklonalnego dołączana jest substancja promieniotwórcza. Metoda ta nazywana jest radioimmunoterapią.
Po zastosowaniu radioterapii i chemioterapii może być konieczny przeszczep szpiku kostnego, który pochodzi od samego pacjenta lub dawcy.
Zdarza się niestety, że nawet po skutecznym leczeniu i remisji choroby, po jakimś czasie dochodzi do wznowy chłoniaka grudkowego. Skuteczne metody leczenia jego nawrotu uwarunkowane są przede wszystkim czasem, jaki upłynął od pierwotnego leczenia, a także jego rodzajem.
Możliwości walki z chłoniakiem grudkowym powracającym obejmują przede wszystkim chemioterapię, radioimmunoterapię i przeszczep komórek macierzystych.
