Wiele osób uważa, iż nowotwory przedinwazyjne nie wymagają leczenia, ale to błędne przekonanie. Co prawda ten rodzaj nowotworu skóry utrzymuje się cały czas w swojej pierwotnej lokalizacji i nie nacieka na otaczające go tkanki, ale trzeba go diagnozować i leczyć. Jego przedinwazyjny charakter jest pewną „zaletą” i ułatwieniem w procesie leczenia. Ale działania medyczne są jak najbardziej wskazane. Przeciwieństwem nowotworów przedinwazyjnych są nowotwory inwazyjne, nazywane inaczej naciekającymi i te dość mocno się rozprzestrzeniają. W tych przypadkach wyleczenie jest już dość żmudnym procesem. Jednak choroba Bowena zawsze w większości przypadków przybiera formę nieinwazyjną.
Czym jest choroba Bowena?
Choroba Bowena to przedinwazyjna postać raka skóry. Ta choroba nazywana jest również rakiem kolczystokomórkowym lub formą „in situ”. Co to oznacza? Te wszystkie określenia jednej choroby przekazują bardzo istotną treść – komórki rakowe w tym przypadku pojawiają się tylko w tkance skórnej i tam tylko pozostają. Jednym słowem nowotwór nie przekracza błony podstawnej naskórka, a zatem nie przedostaje się głębiej. Ale i w tym przypadku ryzyko jego przekształcenia w raka inwazyjnego zawsze istnieje. Medycyna określa taki stan jako „progresję w postać inwazyjną”. Choroba Bowena częściej dotyka kobiety niż mężczyzn i głównie osoby po 60-tym roku życia.
Co może wywołać chorobę Bowena? Oto kilka przyczyn:
- silne infekcje wirusowe brodawczaka ludzkiego,
- immunosupresja, czyli spowolniony proces wytwarzania przeciwciał i komórek odpornościowych,
- przewlekłe choroby skóry,
- zbyt długotrwałe ekspozycje na promieniowanie słoneczne,
- systematyczny kontakt z substancjami rakotwórczymi,
- narażenie na działanie promieniowania jonizującego,
- mechaniczne urażanie skóry w sposób przewlekły.
Cechą charakterystyczną dla tej choroby jest łagodny i długotrwały przebieg.
Reklama
Objawy choroby Bowena
Jak wygląda choroba Bowena?Wywołuje objawy wyłącznie na skórze. Warto je dokładnie poznać, gdyż w początkowej fazie rozwoju mogą być mylone z uczuleniem. Bardzo często chorzy myślą, iż dotknęła ich łuszczyca. Najczęściej te zmiany przybierają postać zmian o charakterze rumieniowym.
Oto objawy choroby Bowena:
- zmiany na skórze, przypominające wyglądem rumień,
- czerwonobrunatny kolor,
- strupy na zaczerwienionych miejscach,
- nieregularne brzegi zmian,
- złuszczanie się naskórka, pokrywającego zmiany,
- wyraźne odgraniczenie zmian od zdrowej skóry,
- lekkie uwypuklenia zmian (wystawanie ponad poziom skóry),
- pojawianie się w niektórych przypadkach owrzodzeń w obrębie chorych miejsc,
- charakterystyczny wygląd środkowej części, która jest barwnikowa, popękana lub brodawkowata.
Większość tych zmian występuje pojedynczo. Ale zdarzają się także zmiany mnogie, przypominające swoim wyglądem skupiska zaczerwienionych miejsc. Jeśli na zmianach pojawiają się owrzodzenia to jest to sygnał, iż nowotwór skóry może przekształcać się w formę inwazyjną. Objawom choroby Bowena bardzo często nie towarzyszą ból ani świąd. I to niestety wpływa na późne zdiagnozowanie tej choroby, gdyż pacjenci nie odczuwają przykrych dolegliwości.
Gdy podobne objawy pojawiają się w okolicach narządów płciowych z reguły świadczą one o specyficznej formie, zwanej erytroplazja Queyrata. Choroba Bowena i zmiany skórne, jakie wywołuje, najczęściej dotyka jednak kończyny dolne, okolice okołopaznokciowe, fragmenty tułowia, a także błony śluzowe jamy ustnej.
Reklama
Jak leczyć chorobę Bowena?
Zmiany na skórze powinny być już pierwszym sygnałem do konsultacji z lekarzem dermatologiem. I tylko lekarz może ocenić charakter takich zmian. Dodatkowo zawsze przeprowadzany jest z pacjentem szczegółowy wywiad. Dokładne rozpoznanie choroby Bowena jest możliwe tylko w oparciu o wyniki biopsji, która polega na pobraniu wycinka skóry (czyli wycięciu metodą chirurgiczną) z miejsca, które jest chorobowo zmienione. Tak pobrany materiał jest badany pod mikroskopem. Diagności obserwując komórki naskórka stwierdzają czy wykazują one cechy choroby Bowena.
W zależności od stadium zaawansowania choroby, a także wielkości i lokalizacji zmian, stosowane są określone metody leczenia:
- laseroterapia (waporyzacja laserowa)- polega na usuwaniu zmian dzięki zastosowaniu skoncentrowanej wiązki światła, ukierunkowanej na konkretną zmianę,
- łyżeczkowanie- w tym przypadku zmiana chorobowa usuwana jest w sposób mechaniczny, przy użyciu narzędzia chirurgicznego, zwanego „łyżeczką”,
- kauteryzacja- polega na termicznym usuwaniu zmian na skórze,
- fotochemioterapia- jest również nazywana terapią fotodynamiczną. Wykorzystuje światło ultrafioletowe, dodatkowo połączone z tak zwanymi fotouczulaczami, czyli takimi substancjami, które chronią skórę przed szkodliwymi efektami promieni nadfioletowych,
- chemioterapia lokalna- pobudza do działania system odpornościowy, aby skutecznie zwalczał komórki nowotworowe. Polega przede wszystkim na stosowaniu 5% maści 5-fluorouracylowej, która jest lekiem przeciwnowotworowym,
- zabieg chirurgiczny- chirurg wycina elementy skóry, dotknięte chorobą. Najczęściej ta metoda jest stosowana w okolicach genitalnych (mikrochirurgia Mohsa).
Każda forma leczenia jest indywidualnie dobierana do konkretnego pacjenta. I lekarz bierze pod uwagę nie tylko wielkość zmian, ich charakter i położenie, a także ogólny stan zdrowia pacjenta, dokładnie analizując jego inne schorzenia.
Reklama
Choroba Bowena – rokowania
W przypadku leczenia każdego nowotworu czas odgrywa ogromną rolę. Im szybciej chory zgłosi się do lekarza, tym większe szanse na całkowite wyleczenie. Choroba Bowena ma postać przedinwazyjną, a zatem z reguły nie powoduje przerzutów. Ale warunkiem jest wczesna konsultacja lekarska w przypadku jakichkolwiek zmian. Wczesne rozpoznanie choroby daje możliwości pełnego wyjścia z zagrożenia.
Jeżeli zmiany skórne są bagatelizowane, rozrastają się, tworząc owrzodzone miejsca to istnieje ryzyko zmiany klasycznej choroby Bowena w postać inwazyjną. A to niestety zwiastuje przerzuty. Dlatego dobrze jest obserwować przebieg choroby. Co powinno każdego zaniepokoić? Takimi sygnałami są:
- powiększanie zmian,
- przerost zmian,
- zwiększony naciek podstawy palm,
- powierzchowne owrzodzenie.
Zmiany skórne w tym przypadku rozwijają się niekiedy latami. I często mylone są z innymi chorobami. Czasem też zalecone leki okazują się nieskuteczne. Dlatego tak ważna jest w tych przypadkach samokontrola pacjenta. Bo od tego w dużej mierze zależy efekt leczenia i szansa na pozytywne rokowania.
