Co to jest gastropatia rumieniowa?
Gastropatia rumieniowa to określenie na zapalenie błony śluzowej żołądka, które charakteryzuje się nadmiernym przekrwieniem śluzówki.
Zapalenie błony śluzowej żołądka jest bardzo powszechną chorobą układu pokarmowego, która często prowadzi do powikłania w postaci choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy.
Niektóre źródła podają, że każdego roku zapalenie śluzówki żołądka wykrywa się u 1-2 proc. populacji dorosłych, ale szacuje się, że na chorobę w ciągu całego życia może zachorować nawet 10 proc. ludności.
Zgodnie z obowiązującą i uznawaną przez środowiska lekarskie klasyfikacją opracowaną w Sydney, zapalenia błony śluzowej żołądka dzieli się na:
- ostre:
- krwotoczne (nadżerkowe),
- wywołane Helicobakter pylori,
- ropne;
- przewlekłe, w tym:
- niezanikowe (wywołane H.pylori),
- zanikowe (autoimmunologiczne i nieautoimmunologiczne);
- specjalne postaci zapalenia śluzówki żołądka:
- chemiczne,
- ziarniniakowe,
- eozynofilowe,
- popromienne,
- limfocytowe,
- infekcyjne (bakteryjne, wirusowe, grzybicze, pasożytnicze, kiłowe).
Ze względu na obraz makroskopowy klasyfikacja z Sydney wyróżnia następujące rodzaje zapaleń błony śluzowej żołądka:
- rumieniowe lub wysiękowe,
- płaskonadżerkowe,
- wyniosłonadżerkowe (grudkowe),
- krwotoczne,
- zanikowe,
- przerostowe,
- refluksowe.
Gastropatia rumieniowa jest najczęściej obserwowanym przez gastrologów obrazem mikroskopowym zapalenia śluzówki żołądka.
Wyróżnia się również formę rumieniowo-wysiękową, która charakteryzuje się nadmiernym wydzielaniem śluzu.
Według klasyfikacji ICD-10 gastropatia rumieniowa ma kod K29, a w ICD-11 ma kod DA42.Z.
Reklama
Objawy gastropatii rumieniowej
Gastropatia rumieniowa jest wykrywalna w badaniach endoskopowych i trudno wskazywać na objawy kliniczne tego schorzenia. U części pacjentów pojawiają się objawy dyspeptyczne, które skłaniają do wykonania badań, jednakże nie jest to normą.
Do typowych objawów dyspeptycznych, które mogą być manifestacją stanu zapalnego błony śluzowej żołądka, należą:
- bóle nadbrzusza,
- brak łaknienia,
- odbijanie się,
- zgaga, refluks,
- szybkie uczucie sytości po posiłku lub nawet w trakcie jedzenia,
- nudności i wymioty,
- zbyt luźne lub zbyt twarde stolce.
Reklama
Przyczyny gastropatii rumieniowej
Gastropatia rumieniowa jest uszkodzeniem błony śluzowej i istnieje wiele możliwych przyczyn jej wystąpienia. Choroba ta nie jest siem żołądka, jednak może być wywołana przez chemioterapię oraz radioterapię.
Najczęściej jednak wywołują ją różnego rodzaju infekcje.
Wśród przyczyn gastropatii rumieniowej wymienia się:
- predyspozycje genetyczne,
- drażniące działanie kwasu solnego na błonę śluzową żołądka,
- działanie czynników pobudzających wydzielanie kwasu solnego i pepsyny (m.in. stres),
- wolne rodniki tlenowe,
- działanie niektórych leków, głównie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i doustnych glikokortykosteroidów,
- działanie alkoholu na śluzówkę żołądka,
- niewłaściwą dietę,
- refluks żółciowy,
- zaburzenia motoryki żołądka,
- zakażenie bakterią Helicobater pylori,
- zakażenie wirusem cytomegalii ,
- zakażenie grzybicze.
Należy jednak zaznaczyć, że za większość zachorowań odpowiada zakażenie Helicobacter pylori, a także długotrwałe stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
Reklama
Jak rozpoznać gastropatię rumieniową?
Diagnostyka gastropatii rumieniowej rozpoczyna się od wywiadu. Lekarz na jego podstawie jest w stanie ustalić możliwą przyczynę objawów. W celu rozpoznania choroby wykonuje się gastroskopię.
Za pomocą badania endoskopowego ocenia się stan górnego odcinka przewodu pokarmowego. Po wprowadzeniu endoskopu przez jamę ustną do żołądka lekarz jest w stanie obejrzeć błonę śluzową żołądka.
Reklama
Jak leczyć gastropatię rumieniową?
Leczenie gastropatii rumieniowej polega przede wszystkim na wyeliminowaniu przyczyny, która doprowadziła do stanu zapalnego.
U większości pacjentów przyczyną jest zakażenie Helicobater pylori, a wówczas niezbędna jest antybiotykoterapia, która powinna trwać około dwóch tygodni.
Poza antybiotykiem, lekarze przepisują pacjentom także inhibitory pompy protonowej, które hamują wydzielanie kwasu solnego w żołądku. Zażywa się je zwykle przez 4 tygodnie.
Zakażenie H.pylori można wykryć już w czasie gastroskopii (wraz z pobraniem wycinków), czyli badania wykonywanego w diagnostyce gastropatii.
Gastroskopia jest badaniem inwazyjnym, ale istnieją także mniej inwazyjne metody na wykrycie zakażenia H.pylori, takie jak:
- badania krwi na obecność przeciwciał przeciwko Helicobacter pylori,
- badanie kału pod kątem obecności H.pylori
- test ureazowy (moczowy lub oddechowy).
Jeśli gastroskopia lub inne badania nie wykażą zakażenia H.pylori, konieczna będzie dalsza diagnostyka w kierunku wykrycia przyczyny stanu zapalnego śluzówki żołądka.
Wielu chorych zastanawia się, czy zapalenie błony śluzowej można wyleczyć naturalnymi sposobami a nie lekami. Decyzja ta należy do lekarza i stopnia zaawansowania choroby oraz wyników badań.
Leczeniem wspomagającym mogą okazać się zioła, m.in.:
- siemię lniane,
- rumianek,
- krwawnik,
- nagietek,
- melisa,
- babka lancetowata,
- dziurawiec.
Przed ich zastosowaniem jednak należy skonsultować się z lekarzem. W niektórych przypadkach spożywanie danych ziół może być niewskazane.
Reklama
Dieta przy gastropatii rumieniowej
Rozpoznanie gastropatii rumieniowej powinno skłonić pacjenta do zmiany nawyków żywieniowych, przynajmniej na czas leczenia zapalenia błony śluzowej żołądka.
Należy przede wszystkim unikać ostrych przypraw oraz pokarmów, które pobudzają wydzielanie kwasu solnego. Najlepiej przejść na lekkostrawną dietę.
Ponadto posiłki powinny być spożywane regularnie - częściej, ale w mniejszych porcjach. Ostatni posiłek powinno się jeść najpóźniej 2 godziny przed snem.
Zalecane jest także ograniczenie kawy oraz herbaty. Można je zastąpić naparami z ziół, zwłaszcza z rumianku, który wykazuje działanie przeciwzapalne oraz siemienia lnianego, który działa osłonowo na żołądek.
Należy także bezwzględnie odstawić alkohol, który podrażnia błonę śluzową żołądka (abstynencja będzie także wymagana w czasie antybiotykoterapii).
Niewskazane jest palenie papierosów, które wpływa na naczynia krwionośne odżywiające błonę śluzową żołądka.
