Gwiaździsta blizna gruczołu piersiowego to złożona, łagodna zmiana proliferacyjna rozwijająca się najczęściej u kobiet w wieku 40-60 lat.
Gwiaździsta blizna piersi - czym jest?
Gruczoł piersiowy zdrowej kobiety zbudowany jest w głównej mierze z tkanki gruczołowej, która otoczona jest tkanką tłuszczową i pokryta skórą. Tkanka gruczołowa składa się z kilku do kilkunastu płatów. Każdy płat zbudowany jest z płacików, które z kolei składają się z pęcherzyków mlecznych, wewnątrz których dochodzi do produkcji pokarmu. Z każdego z nich uchodzi przewód wyprowadzający (tzw. przewód mleczny). Wszystkie przewody mają swoje ujście na szczycie piersi czyli brodawce sutkowej.
Jak już wcześniej wspomniano gwiaździsta blizna piersi jest zmianą złożoną. Powstaje na skutek zaburzenia prawidłowej architektoniki gruczołu piersiowego. W jej skład wchodzą zazwyczaj niewielkie torbiele piersi, zwłókniała, zwapniała lub zeszkliwiała tkanka gruczołowa, przerośnięty nabłonek wyścielający przewody wyprowadzające. Wspomniane zmiany układają się w widoczne w badaniu mammograficznym piersi zagęszczenie o charakterystycznym, gwiaździstym kształcie.
Według obecnej wiedzy gwiaździsta blizna piersi nie jest stanem przednowotworowym (nie rozwija się z niej żaden nowotwór). Udowodniono jednak, że czasami rak rozwija się „de novo” (tj. od nowa) wewnątrz gwiaździstej blizny (najczęściej u kobiet powyżej 50 r.ż., u których gwiaździsta blizna ma > 2 cm) – co wskazuje, że wystąpienie tej zmiany zwiększa ryzyko pojawienia się raka piersi. Należy więc pamiętać, że zmiany o charakterze gwiaździstej blizny muszą być wnikliwie diagnozowane i różnicowane z wieloma poważnymi chorobami piersi (m.in. rakiem i innymi nowotworami piersi).
- Poznaj: Genetykę nowotworów
Reklama
Gwiaździsta blizna piersi - przyczyny
Istnieje kilka niepotwierdzonych wciąż teorii dotyczących powstania zmian o charakterze gwiaździstej blizny na skutek:
- powstałego wcześniej urazu gruczołu piersiowego;
- zablokowania przewodów wyprowadzających, do którego dochodzi podczas zapalenia gruczołu piersiowego;
- mutacji zachodzącej w DNA komórek budujących pęcherzyki mleczne i przewody wyprowadzające.
Wszystkie powyższe miałyby prowadzić do nieprawidłowej przebudowy zdrowej wcześniej tkanki budującej gruczoł piersiowy przebiegającej z nadmiernym włóknieniem, szkliwieniem oraz wapnieniem powodując charakterystyczny obraz choroby.
- Czy wiesz czym jest: Ostre zapalenie sutka
Reklama
Gwiaździsta blizna piersi - objawy
Większość zmian o charakterze gwiaździstej blizny ma mikroskopijną wielkość i nie wywołuje jakichkolwiek objawów – nie sposób ich również wykryć w rutynowym badaniu fizykalnym piersi, a czasami także mammografii. Większe zmiany mogą być wyczuwalne podczas palpacji piersi w postaci drobnych, zazwyczaj niebolesnych zgrubień, a także są widoczne w badaniu mammograficznym jako charakterystyczne zagęszczenia o gwiaździstym kształcie.
Zapamiętaj! W badaniu mammograficznym obraz gwiaździstej blizny może być bardzo podobny do obrazu ogniska raka piersi – po dostrzeżeniu zmiany tego typu konieczna jest dalsza diagnostyka!
Reklama
Gwiaździsta blizna piersi - wizyta u lekarza
Wizyta u lekarza ginekologa powinna mieć następujący przebieg:
1. Lekarz zbiera wywiad, tzn. zapyta o:
- dotychczasowy stan zdrowia pacjentki,
- przebyte przez nią choroby,
- hospitalizacje,
- zabiegi operacyjne,
- ogólne samopoczucie,
- występowanie problemów ze snem, apetytem, wypróżnianiem się.,
- uczulenia (w tym także na leki),
- stosowane używki (papierosy, alkohol, substancje psychoaktywne, czyli np. narkotyki),
- choroby, które występowały w najbliższej rodzinie (u rodziców, dziadków, rodzeństwa),
- objawów obecnej choroby, a także o czas ich trwania, stopień nasilenia.
2. Lekarz ginekolog dodatkowo skupi się na wywiadzie ginekologicznym, w którym spyta o:
- wiek, w którym wystąpiła pierwsza miesiączka,
- regularność i długość cykli miesięcznych,
- obfitość i czas trwania krwawienia miesięcznego,
- występowanie krwawień i plamień między miesiączkami,
- obecność skrzepów w krwi miesiączkowej,
- zespół napięcia przedmiesiączkowego
- datę pojawienia się ostatniej miesiączki.
- przebyte ciąże (w tym także te zakończone poronieniem), ich czas trwania, sposób rozwiązania (naturalny, cięcie cesarskie), występujące powikłania.
- przebyte zabiegi ginekologicznych,
- aktywności seksualnej
- chorób przenoszonych drogą płciową.
3. Następnie lekarz powinien przystąpić do tzw. badania ogólnego. Jego wygląd różni się istotnie w zależności od wieku i ogólnego stanu zdrowia danego pacjenta. Lekarz zwraca szczególną uwagę na części ciała i narządy, których wygląd bądź funkcja ulegają zmianie pod wpływem danej choroby. Do niezbędnego minimum badania należy:
- dokładne obejrzenie ciała pacjenta,
- zbadanie dotykiem głowy, szyi, brzucha, pachwin i kończyn.
4, Kolejnym etapem badania powinno być badanie gruczołów sutkowych (piersi). Polega ono na oglądnięciu i badaniu dotykiem piersi i ich okolic w różnych pozycjach ciała przyjmowanych przez pacjentkę. Podczas badania lekarz poszukuje:
- zaczerwienienia,
- zsinienia,
- owrzodzeń
- innych uszkodzeń skóry pokrywającej piersi.
- guzków,
- zgrubień lub stwardnień wewnątrz gruczołu piersiowego, mogących świadczyć o toczącym się tam procesie nowotworowym.
Badanie dotykiem pachy umożliwia wykluczenie powiększenia węzłów chłonnych (które następuje m.in. w przypadku zaplenia piersi lub rozwoju w nich zmian nowotworowych). Lekarz uciśnie też brodawki sutkowe – sprawdzi w ten sposób, czy nie pojawia się wyciek, który (poza okresem ciąży i laktacji) świadczyć może o schorzeniu rozwijającym się w gruczołach piersiowych (np. zapalenie, zmiany nowotworowe).
5.Pomimo tego, że objawy wskazują na to, że choroba rozwija się w gruczołach piersiowych, konieczne jest przeprowadzenie dokładnego badania ginekologicznego. Nie można bowiem nigdy z góry wykluczyć, że objawy ze strony gruczołów piersiowych spowodowane są istnieniem patologii w innej części ciała. Badanie ginekologiczne pozwoli wykluczyć istnienie patologii w drogach rodnych, która może wywoływać objawy ze strony piersi.
Przeprowadza się je na fotelu ginekologicznym – kobieta znajduje się w pozycji leżącej z podpartymi i rozchylonymi nogami. Pacjentka przed badaniem powinna oddać mocz, a także – w miarę możliwości, wypróżnić się.
Lekarz kolejno:
- narządy płciowe zewnętrzne,
- zbada ściany pochwy i szyjkę macicy z pomocą wziernika (niewielkiego plastikowego urządzenia służącego do rozchylenia warg sromowych i ścian pochwy),
- przeprowadzi badanie narządów płciowych wewnętrznych (pochwy, macicy, jajników). Dokona tego za pomocą dwóch rąk – dwa palce jednej ręki wprowadzi do pochwy, drugą ręką natomiast będzie badał brzuch (u dziewic palec jednej ręki wprowadzany jest do odbytnicy zamiast do pochwy).
6. Końcowym elementem badania powinno być badanie ultrasonograficzne (USG). Badanie to odbywa się za pomocą sondy, którą wprowadza się przez pochwowo lub przez odbytniczo – umożliwia ona pokazanie na ekranie aparatu wyglądu niektórych narządów wewnętrznych.
- Dowiedz się czym jest: Bliznowiec
Reklama
Gwiaździsta blizna piersi - badania
Głównym celem diagnostyki gwiaździstej blizny piersi jest wykluczenie istnienia zmian nowotworowych lub przednowotworowych gruczołu piersiowego. W diagnostyce stosuje się kilka rodzajów badań:
Mammografia – to najczęściej wykonywane w diagnostyce tej dolegliwości badanie. Polega na wykonaniu prześwietlenia piersi za pomocą promieniowania rentgenowskiego. Dokonuje się tego specjalnym aparatem, tzw. mammografem. Uzyskany obraz ocenia się pod kątem obecności zagęszczeń i zwapnień w miąższu piersi, które świadczyć mogą o rozwijającej się zmianie nowotworowej. Badanie jest dokładniejsze u kobiet w wieku pomenopauzalnym. Wynika to z fizjologicznej przebudowy piersi – w okresie przedmenopauzalnym miąższ piersi składa się głownie z tkanki gruczołowej (koniecznej do produkcji pokarmu), po menopauzie zaś składa się głównie z tkanki tłuszczowej. Z pomocą mammografii można już wykryć zmiany wielkości 2-3 mm.
USG (badanie ultrasonograficzne) – jest badaniem uzupełniającym dla mammografii, stosowane jest przede wszystkim u młodych kobiet, których piersi zawierają dużo tkanki gruczołowej, przez co badanie mammograficzne jest mniej dokładne. Obraz USG uzyskuje się po przyłożeniu do piersi głowicy emitującej ultradźwięki.
- Przeczytaj: Choroba włóknisto-torbielowata sutka
Reklama
Gwiaździsta blizna piersi - leczenie
W wypadku zaobserwowania w jednym z powyższych badań zmiany o charakterze gwiaździstej blizny konieczne jest wdrożenie dalszej diagnostyki będącej równocześnie metodą leczenia. Zgodnie z najnowszymi zaleceniami należy usunąć podejrzaną zmianę na drodze zabiegu operacyjnego i otrzymany w ten sposób wycinek poddać badaniu histopatologicznemu. Jeżeli nie stwierdza się w nim obecności komórek złośliwego nowotworu (np. raka piersi), to leczenie jest uznawane za zakończone. Jeżeli w wyciętej zmianie znajdują się komórki nowotworu złośliwego stosuje się leczenie uzupełniające.
Kobieta, u której wykryto i usunięto zmianę o charakterze gwiaździstej blizny powinna pozostawać pod stałą kontrolą ginekologa, regularnie wykonywać samobadanie piersi oraz regularnie zgłaszać się na kontrolne badania mammograficzne (co 12 miesięcy).
