Co to jest kamica przewodowa?
Kamicą przewodową nazywa się obecność kamieni w przewodach żółciowych wewnątrz lub na zewnątrz wątroby.
Lekarze wyróżniają dwa typy tego schorzenia:
- kamica przewodowa wtórna – kamienie żółciowe powstają w pęcherzyku żółciowym i stamtąd przedostają się do przewodów wewnątrz- lub zewnątrzwątrobowych,
- kamica przewodowa pierwotna – złogi powstają pierwotnie w przewodach żółciowych. Ten rodzaj kamicy w Europie występuje niezwykle rzadko, częściej chorują na niego Azjaci. Zdarza się, że kamica przewodowa pierwotna występuje u pacjentów po cholecystektomii, czyli usunięciu pęcherzyka żółciowego.
Powstające złogi w przewodach żółciowychmogą być pojedyncze lub mnogie. Kamica może doprowadzić do całkowitej niedrożności dróg żółciowych, co w konsekwencji powoduje żółtaczkę mechaniczną. Niekiedy przyczynia się też do stanu zapalnego trzustki, gdy dochodzi do zatkania przewodu w jej wnętrzu (wówczas mówi się o kamicy przewodowej trzustki).
Reklama
Objawy kamicy przewodowej
Kamica przewodów żółciowych objawia się podobnie jak kamica pęcherzyka żółciowego. Dominującym symptomem stanu chorobowego są silne dolegliwości bólowe zlokalizowane w prawej okolicy podżebrowej. Często ból promieniuje nawet do pleców i prawej łopatki.
Inne charakterystyczne objawy kamicy przewodowej to:
- ataki kolki żółciowej,
- nudności i wymioty,
- wystąpienie żółtaczki (zażółcenie zewnętrznych błon oczu oraz skóry),
- świąd,
- ciemniejsze zabarwienie moczu,
- gorączka i dreszcze (występują przeważnie wieczorem).
Przy nagromadzeniu kamieni w przewodzie żółciowym badania laboratoryjne wykazują podwyższone wartości enzymów wątrobowych.
Reklama
Leczenie kamicy przewodowej
Kamicę przewodową leczy się endoskopowo lub operacyjnie. Endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna (w skrócie ECPW) jest jednocześnie badaniem diagnostycznym oraz metodą leczenia. Giętki endoskop wprowadza się przez jamę ustną pacjenta, następnie przełyk, żołądek, aż do dwunastnicy w miejscu, gdzie przewód pokarmowy spotyka się z drogami żółciowymi.
Podczas badania konieczne jest nacięcie brodawki większej dwunastnicy (brodawki Vatera), by zapobiec przedostaniu się pokarmu do przewodu żółciowego. Następnie do przewodu tego wprowadza się przyrządy do usuwania kamieni. ECPW jest skuteczna w 90% przypadków. Jeśli jednak metoda ta zawodzi (dzieje się tak przeważnie w sytuacjach, gdy nagromadzone kamienie są duże, mają ponad 15 mm średnicy), można zastosować protezy rozszerzające drogi żółciowe, udrożniające je i umożliwiające odpływ żółci.
Do usuwania kamieni z przewodów żółciowych stosuje się także tzw. endoskopową litotrypsję wykonywaną podczas ECPW. Polega ona na miażdżeniu i rozkruszaniu większych złogów, a następnie – usuwaniu drobin przy pomocy specjalnego balonu bądź koszyka endoskopowego.
Wszystkie te zabiegi przeprowadza się w znieczuleniu ogólnym, pod stałą kontrolą anestezjologa.
Kiedy metody te okażą się nieskuteczne, pozostaje leczenie operacyjne polegające na chirurgicznym usuwaniu kamieni z dróg żółciowych.
Reklama
Dieta przy kamicy przewodowej
Niektórzy lekarze specjaliści są zdania, że za powstawanie kamieni żółciowych odpowiedzialna jest zła dieta. Szkodliwe może być spożywanie nadmiernej ilości tłuszczów nasyconych oraz cukru przy jednoczesnym niedoborze błonnika wspierającego metabolizm.
Tuż po zabiegu usunięcia złogów z przewodów żółciowych konieczne jest stosowanie ścisłej diety:
- lekkostrawnej,
- niskotłuszczowej,
- z wyższą zawartością węglowodanów,
- bogatej w błonnik.
Pacjentom, którzy kiedykolwiek borykali się z problemem kamicy, zaleca się regularne spożywanie dużej ilości płynów. Podstawą nawadniania organizmu powinna być woda filtrowana lub niskozmineralizowana. Korzystne działanie mają również soki cytrusowe ze względu na zawartość cytrynianów. Wyjątek stanowią soki grejpfrutowe, które mogą wręcz przyczyniać się do powstawania złogów.
Płyny należy dostarczać organizmowi przez cały dzień (min. 2 l dziennie), w niewielkich porcjach. Ważne jest także, by pić wodę przed snem, a po przebudzeniu oddać mocz.
Spożywanie dużej ilości płynów zmniejsza stężenie składników mineralnych i tym samym ogranicza ich zdolność do krystalizacji.
Reklama
Przyczyny kamicy przewodowej
Kamień w przewodzie żółciowym tworzy się na skutek nagromadzenia substancji takich jak:
- cholesterol,
- wapń,
- białko,
- niektóre substancje nieorganiczne.
U osoby zdrowej substancje te rozpuszczają się w żółci i zostają wydalone z organizmu wraz z moczem. Kiedy stan chorobowy zaburza ten proces, następuje zastój żółci, której swobodny przepływ jest ograniczony lub całkowicie uniemożliwiony.
Lekarze wyróżniają kilka czynników zwiększających ryzyko zachorowania na kamicę przewodową.
Są to:
- płeć żeńska,
- nadwaga,
- wiek powyżej 40 lat,
- terapia hormonalna (szczególnie przyjmowanie estrogenów).
Czytaj też:
.png)
