Pacjenci, którzy borykali się z zakażeniem koronawirusem coraz częściej sygnalizują niepokojące objawy, które nazywane są tzw. mgłą mózgową. Objawia się ona przede wszystkim problemami z koncentracją i myśleniem.
Co to jest mgła mózgowa?
Mgła mózgowa nie jest pojęciem stricte medycznym. Choć jest powszechnie używane przez lekarzy i pacjentów, na próżno go szukać w podręczniku pojęć medycznych.
Określenie mgła mózgowa lub mgła umysłowa, z angielskiego brain fog, oznacza zespół objawów poznawczych o zróżnicowanej etiologii. Zamglenie umysłu może mieć przejściowy charakter lub trwały. W pierwszym przypadku może być oznaką zmiany trybu życia lub oddziaływania czynników środowiskowych. W drugim zaś jest bezpośrednim następstwem toczącego się w organizmie procesu chorobowego. Zazwyczaj jest konsekwencją chorób autoimmunologicznych lub układu nerwowego.
Reklama
Przyczyny mgły mózgowej
Przyczyn mgły mózgowej może być wiele. Istnieje wiele jednostek chorobowych, które objawiają się zamgleniem umysłu, jednakże podłożem większości z nich są zaburzenia w regulacji neuroprzekaźników w mózgu i układzie nerwowym, zwłaszcza tych czterech:
- dopaminy,
- acetylocholiny,
- serotoniny,
- kwasu gamma aminomasłowego (GABA).
Nieodpowiednie stężenie wymienionych neuroprzekaźników zwykle obserwuje się u pacjentów, którzy prowadzą niewłaściwy tryb życia. Nieodpowiednia dieta, odwodnienie, przewlekły stres, przemęczenie, brak snu, zbyt niska aktywność fizyczna to najczęściej wymieniane czynniki, które mogą prowadzić do niewłaściwej pracy mózgu.
Poza czynnikami środowiskowymi wymienia się także liczne choroby, które mogą objawiać się mgłą mózgową,takie jak:
- choroby autoimmunologiczne, zwłaszcza choroba Hashimoto i toczeń rumieniowaty,
- choroba Alzheimera,
- depresja,
- zakażenia grzybicze lub pasożytnicze,
- encefalopatia wątrobowa,
- zespół przewlekłego stresu,
- stwardnienie rozsiane.
Co ciekawe, na rozwój powyższych chorób duży wpływ mają właśnie czynniki środowiskowe. Przykładowo, na choroby autoimmunologiczne narażone są osoby z predyspozycjami genetycznymi, jednakże zwykle manifestują się one pod wpływem czynników wyzwalających, głównie nadmiernego stresu. Dr Alessio Fasano, znany gastroenterolog oraz specjalista w leczeniu chorób autoimmunologicznych, wskazuje jeszcze na trzeci warunek rozwoju chorób z autoagresji – mianowicie na nieszczelne jelita. Jego zdaniem są to trzy niezbędne warunki do ujawnienie są choroby autoimmunologicznej.
Reklama
Objawy mgły mózgowej
Bez względu na to, czy mgła mózgowajest efektem przejściowego, stresującego okresu w życiu czy manifestacją choroby, będzie dawać podobne objawy. Jednym z najczęściej wymienianych objawów mgły mózgowej są problemy z koncentracją.
Pacjenci wskazują także na krótkotrwale problemy z pamięcią, niemożność skupienia się na wykonywanej czynności. Do problemów natury poznawczej zwykle dołączają problemy psychiczne, takie jak spadek nastroju i niemożność podejmowania decyzji oraz fizyczne – głównie przewlekłe zmęczenie, bóle głowy oraz bezsenność.
Z mgłą mózgową pacjenci kojarzą także następujące stany:
- dezorientację w czasie i terenie,
- rozproszenie,
- zapominanie nazw przedmiotów, imion osób,
- trudności z wysławianiem się,
- spowolnienie myśli,
- trudności w przyswajaniu wiedzy
- uczucie śnienia na jawie.
Reklama
Mgła mózgowa w Hashimoto
Mgła mózgowa jest bardzo często obserwowana u pacjentów z chorobą Hashimoto, czyli limfocytarnym zapaleniem tarczycy. Choroba Hashimoto jest schorzeniem autoimmunologicznym, które polega na tym, że układ immunologiczny zaczyna atakować tkanki gruczołu tarczowego. Wyniszczone procesem autoimmunologicznym tarczyca przestaje produkować i wydzielać hormony. W konsekwencji rozwija się niedoczynność tarczycy (hipotyreoza). Choroba ma bardzo zróżnicowany przebieg kliniczny. Powoduje zaparcia, przyrost masy ciała, przewlekłe zmęczenie, dolegliwości natury psychicznej.
Jednym ze sztandarowych objawów niedoczynności tarczycy w przebiegu Hashimoto jest mgła mózgowa. Powodem mgły umysłowej w przebiegu choroby Hashimoto ma być stan zapalny w móżdżku, spowodowany wzrostem stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych (anty-TPO) w organizmie.
Reklama
Leczenie mgły mózgowej
Jak leczyć mgłę mózgową? Leczenie powinno odbywać się przyczynowo. Lekarz powinien w pierwszej kolejności ustalić przyczynę pojawienia się zaburzeń poznawczych, określanych mianem mgły umysłowej, a następnie zaordynować odpowiednie leczenie. Warto jednak podkreślić, że nie każda choroba objawiająca się zamgleniem umysłu jest uleczalna. Zalicza się do nich między innymi choroba Hashimoto.
Leczenie Hashimoto polega głównie na przyjmowaniu syntetycznych hormonów tarczycy, które uzupełnią niedobór fizjologicznych hormonów, a także na przejściu na odpowiednią dietę.
Dieta ma kluczowe znaczenie w leczeniu chorób autoimmunologicznych. Zwykle pacjentom zalecana jest eliminacja produktów, które mogą przyczynić się do rozszczelnienia jelit oraz stymulacji procesu autoimmunologiczne. Do takich produktów zaliczają się:
- pokarmy zawierające gluten,
- białko mleka krowiego,
- nasiona roślin strączkowych,
- rośliny psiankowate,
- orzechy,
- przetworzone węglowodany,
- słodziki,
- kofeina.
